Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tâhirî Hanedanı (Arapça: آل طاهر), 873 yılları arasında Seferîlerin öncülleri olan ve Türkistan, İran ve Afganistan'da Horasan merkezli olarak egemenlik sürmüş olan Müslüman devlettir. Abbasi Halifesi Memûn adına komutanlık yapan Tâhir bin Hüseyin tarafından kurulmuştur. Başkentleri ilkin Merv olup sonradan Nişabur'a taşınmıştır. Hugh Kennedy, Tahirilerin Arap olduklarını belirtmektedir. Tâhirî hanedanı Horasan'da Abbasî halifesinden bağımsız olarak kurulan ilk hanedanlık olarak kabul edilir.
Tâhirîler Tâheriyân | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 821-873 | |||||||||||
 Tâhirîlerin en geniş sınırları. | |||||||||||
| Tür | Nominal olarak Abbâsî Halifeliğinin bir parçası | ||||||||||
| Başkent | Merv, daha sonra Nişabur | ||||||||||
| Yaygın dil(ler) | |||||||||||
| Resmî din | Sünnilik | ||||||||||
| Hükûmet | Emirlik | ||||||||||
| Emir | |||||||||||
| |||||||||||
| Tarihî dönem | Orta Çağ | ||||||||||
| |||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||
| 800 | 1.000.000 km2 | ||||||||||
| |||||||||||
Afşin'in, Babek Ayaklanmasını bastırmasından sonra nüfuzunun artmasıyla birlikte Tahiri Emiri Abdullah ile arasında bir rekabet oluştu. Emiri Abdullah, Taberistan'da Mâzyâr b. Kārin'in isyanını bastırırken Afşin'i de ortadan kaldırmıştır. Emir Abdullah'ın 844 yılı gibi ölümünde sonra yerine oğlu II. Tahir geçmiş ve 862 yılında ölene kadar Sîstan Bölgesindeki Hâricî isyanlarıyla uğraşmıştır. II. Tahir'in ölümünden sonra yerine zevk ve sefaya düşkün oğlu Muhammed hanedanlığın başına geçmiştir. Devlet işleriyle ilgilenmeyen Muhammed döneminde valilerin baskıcı kötü yönetimi nedeniyle devlet hızlı bir çöküş sürecine girmiştir. Taberistan Valisinin zulmü üzerine isyan eden halkın Zeydîler ile işbirliği yapmasıyla Taberistan ve Rey'de Tahiri egemenliğinden çıkmıştır. Seferî hanedanının kurucusu Ya‘kūb bin Leys'in başlattığı isyanda Sistan, Kirman ve Herat ele geçirilmiş 873 yılı Ağustos'unda Nişabur'un da Ya‘kūb bin Leys tarafından alınmasıyla Horasan'daki Tahiri egemenliği son bulmuştur. Tâhirîler'in Horasan'daki hakimiyeti sürerken hanedanlığın diğer üyeleri de Bağdat'taki bir çeşit güvenlik sağlamakla görevli şurta teşkilâtını yönetmiştir. İshak bin İbrâhim'in 849 yılında ölümünden sonra oğlu ve kardeşi arasındaki güç mücadelesi Tâhirîler'in Bağdat'taki gücünün azalmasına sebep olmuştur. Bu sırada Memlûk kökenli Türk askerler tarafından Bağdat'ın yerine Samarra kurulmuş, burada yaşayan Halife Müstaîn şehri gizlice terk ederek Bağdat'a gitmesiyle de Tahiriler ile Türk askerler arasında iç savaş başlamış ve sonuçta Tahiriler ve Halife Müstain yenilgiye uğramıştır. Türk askerler 866 yılında Mutez'i halife seçtirmiş, Mutez'de Bağdat'taki Tâhirî güçlerinin maaşını keserek onları zor duruma sokmuştur. Sonrasında Bağdat'ta hüküm süren Tâhirîler'in iç mücadelesi buradaki Tâhirî egemenliğini iyice zor duruma sokmuştur. Seferîler Horasan'ı almalarından bir süre sonra Bağdat'ta da kontrolü ele almalarıyla birlikte Tâhirî Hanedanlığı son bulmuştur.
Tahirî hanedanının hükümdarları
- Tâhir bin Hüseyin (821-822)
- (822-828)
- Abdullah bin Tâhir (828-845)
- Tâhir bin Abdullah (845-862)
- (862-873)
Kaynakça
 | İran tarihi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tahiri Hanedani Arapca آل طاهر 873 yillari arasinda Seferilerin onculleri olan ve Turkistan Iran ve Afganistan da Horasan merkezli olarak egemenlik surmus olan Musluman devlettir Abbasi Halifesi Memun adina komutanlik yapan Tahir bin Huseyin tarafindan kurulmustur Baskentleri ilkin Merv olup sonradan Nisabur a tasinmistir Hugh Kennedy Tahirilerin Arap olduklarini belirtmektedir Tahiri hanedani Horasan da Abbasi halifesinden bagimsiz olarak kurulan ilk hanedanlik olarak kabul edilir TahirilerTaheriyan821 873Tahirilerin en genis sinirlari TurNominal olarak Abbasi Halifeliginin bir parcasiBaskentMerv daha sonra NisaburYaygin dil ler Farsca mahkeme gayri resmi Arapca edebiyat siir bilim Resmi dinSunnilikHukumetEmirlikEmir 821Tahir bin HuseyinTarihi donemOrta Cag Kurulusu821 Dagilisi873Yuzolcumu8001 000 000 km2Onculler ArdillarAbbasiler SeferilerZeydiler Afsin in Babek Ayaklanmasini bastirmasindan sonra nufuzunun artmasiyla birlikte Tahiri Emiri Abdullah ile arasinda bir rekabet olustu Emiri Abdullah Taberistan da Mazyar b Karin in isyanini bastirirken Afsin i de ortadan kaldirmistir Emir Abdullah in 844 yili gibi olumunde sonra yerine oglu II Tahir gecmis ve 862 yilinda olene kadar Sistan Bolgesindeki Harici isyanlariyla ugrasmistir II Tahir in olumunden sonra yerine zevk ve sefaya duskun oglu Muhammed hanedanligin basina gecmistir Devlet isleriyle ilgilenmeyen Muhammed doneminde valilerin baskici kotu yonetimi nedeniyle devlet hizli bir cokus surecine girmistir Taberistan Valisinin zulmu uzerine isyan eden halkin Zeydiler ile isbirligi yapmasiyla Taberistan ve Rey de Tahiri egemenliginden cikmistir Seferi hanedaninin kurucusu Ya kub bin Leys in baslattigi isyanda Sistan Kirman ve Herat ele gecirilmis 873 yili Agustos unda Nisabur un da Ya kub bin Leys tarafindan alinmasiyla Horasan daki Tahiri egemenligi son bulmustur Tahiriler in Horasan daki hakimiyeti surerken hanedanligin diger uyeleri de Bagdat taki bir cesit guvenlik saglamakla gorevli surta teskilatini yonetmistir Ishak bin Ibrahim in 849 yilinda olumunden sonra oglu ve kardesi arasindaki guc mucadelesi Tahiriler in Bagdat taki gucunun azalmasina sebep olmustur Bu sirada Memluk kokenli Turk askerler tarafindan Bagdat in yerine Samarra kurulmus burada yasayan Halife Mustain sehri gizlice terk ederek Bagdat a gitmesiyle de Tahiriler ile Turk askerler arasinda ic savas baslamis ve sonucta Tahiriler ve Halife Mustain yenilgiye ugramistir Turk askerler 866 yilinda Mutez i halife sectirmis Mutez de Bagdat taki Tahiri guclerinin maasini keserek onlari zor duruma sokmustur Sonrasinda Bagdat ta hukum suren Tahiriler in ic mucadelesi buradaki Tahiri egemenligini iyice zor duruma sokmustur Seferiler Horasan i almalarindan bir sure sonra Bagdat ta da kontrolu ele almalariyla birlikte Tahiri Hanedanligi son bulmustur Tahiri hanedaninin hukumdarlariTahir bin Huseyin 821 822 822 828 Abdullah bin Tahir 828 845 Tahir bin Abdullah 845 862 862 873 Kaynakca Taherids Encyclopaedia Iranica 2015 17 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Islam Ansiklopedisi 2010 28 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Iran tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz