Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Taiping Adası diğer adıyla Itu Aba Adası, Güney Çin Denizi'nde doğal olarak oluşan Spratly Takım Adaları'nın en büyüğü. Ada siyasi olarak Tayvan tarafından yönetilmekle birlikte, Çin, Filipinler ve Vietnam ada üzerinde hak iddia etmektedir. Ada 21 ile 35 santigrat derece arasında değişen sıcaklık ile, tropikal bir iklime sahiptir.
| Taiping Adası | |
|---|---|
 | |
 | |
| Coğrafya | |
  Taiping Adası | |
| Koordinatlar | 10°22′30″K 114°22′1″D / 10.37500°K 114.36694°D |
| Takımadası | Spratly Adaları |
| Denizi | Güney Çin Denizi |
| İklim | Tropikal |
| Yüzölçümü | 0,46 km2 |
| Siyasi | |
| Adadaki ülke(ler) |
|
Etimoloji
1939-45 yılları arasındaki Japon işgali sırasında "Uzun Ada" karşılığına gelen Japonca: Nagashima (長島) adı kullanıldı.
Taiping ismi ilk olarak, 1946 yılında Japonya'nın II. Dünya Savaşı sonrası teslim olmasının ardından adaya yelken açan Çin savaş gemisinin onuruna seçildi.Çince "Barış Adası" anlamına gelen Tàipíng Dǎo (太平島) ismi kullanılır. Taipei Adası anlamına gelen Tàipíng Dǎo, Çin ve Tayvan tarafından resmî olarak kabul edilir.
Ada için yaygın kullanılan diğer uluslararası isim ise Itu Aba'dır. Bu ad için üç farklı etimolojik köken ileri sürülmüştür. Türkçe Nedir bu? kelimesinin karşılığı olan, Malayca "itu apa" 'dan geldiği ifade edilmiştir. Diğer bir görüş, Fransız Çinhindi döneminde Spratly Adaları'nın haritalandırılmasından sorumlu yetkilinin, "Tu" ve "Ba" adlı iki Vietnamlı hizmetçinin adını kullandığı yönündedir. Ada, Amerika Birleşik Devletleri federal hükûmeti kaynaklarında Itu Aba olarak tanımlanmakta, Taiping ise genellikle parantez içerisinde kullanılmaktadır.
Vietnamca "Ba Binh" (Çince: 波平; Vietnamca: Đảo Ba Bình) "sakin dalga" veya "sakin deniz" anlamlarında kullanılmaktadır.Filipinler ise yerel dilinde "kayıp ada" anlamına gelen "Ligao" adını tercih etmektedir.
Coğrafya
Ada 46 hektar (110 dönüm) bir alana sahiptir. Uzunluğu 1.4 kilometre (0.87 mil), genişliği ise 0,4 kilometre (0.25 mil) olan elips bir şekle sahiptir.
Yönetim
Taiping Adası'nın yönetimi siyasi olarak Tayvan'a aittir fakat ada üzerinde Çin, Filipinler ve Vietnam egemenlik iddiasında bulunmaktadır.
13 Şubat 2013'te Filipinler, Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki iddialarına karşı 'ne dava açtı. 2015 yılında davayı kabul eden mahkeme, 12 Temmuz 2016'da verdiği kararda Filipinler'i haklı buldu. Mahkeme, Taiping'in bir ada değil, kara parçası olarak tanımlanmasına ve bu nedenle 200 deniz mili (370 km) münhasır ekonomik bölge kapsamına alınmaması gerektiğine hükmetti.
Tayvan, adanın Filipinler'in ileri sürdüğü gibi bir kaya parçası değil, insanların yaşamlarını sürdürebileceği ve ekonomik faaliyete imkân veren bir ada olduğunu savunmaktadır. Bununla birlikte Çin Denizindeki toprağı olan Taiping Adası’ndaki varlığını pekiştirmeye devam etmektedir. 12 Aralık 2015'te Tayvan Hükûmeti tarafından adaya bir iskele ve deniz feneri inşa edildi.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü , Çin'in Taiping Adası dahil Nansha Adaları ve yakınlarındaki sularda tartışmasız egemenliğe sahip olduğunu açıkladı. Ayrıca, Çinli balıkçıların eskiden beri Taiping Adası'nda yaşayarak, balıkçılık, tarım, inşaat ve hayvancılık gibi faaliyetlerde bulunduklarını, Çin halkının Taiping Adası'ndaki üretim ve yaşam faaliyetlerinin buranın bir ada olduğunun göstergesi olduğunu ifade etti. Filipinler'in Taiping Adası'nı kayalık olarak görmesinin uluslararası hukuka aykırı olduğu ve bu tavrın kabul edilmesinin mümkün olmadığını sözlerine ekledi ve kararı tanımayacaklarını açıkladı.
22 Eylül 2016'da Tayvan hükûmeti, Google'ın harita uygulamalarında görülen adadaki askerî yapılara ait görüntülerin bulanıklaştırılmasını resmî olarak talep etti. Savunma Bakanı , "Taiping adalarında inşa ettiğimiz tesislerin gizli askeri yapılar olması hasebiyle herkese açık olması elbette bizim için sakıncalı ve rahatsız edici." ifadelerini kullandı. Google ise talebi değerlendireceğini açıkladı.
Kaynakça
- ^ Hung, Joe (18 Temmuz 2016). "When two elephants fight, it is the grass that gets trampled". The China Post. 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2016.
- ^ Yiran, Lu (2007). 中国近代边界史 (A modern history of China's borders),. 四川人民出版社 Sichuan People's Publishing. ss. 1092-1093. ISBN .
- ^ Soong, Grace (19 Temmuz 2011). "Taiping Island camp shows sovereignty: Ma". . Erişim tarihi: 27 Eylül 2016.[]
- ^ "VN demands a stop to violation of sovereignty". VietnamPlus. 10 Mayıs 2012. 10 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2016.
- ^ "RP protests Taiwan leader Spratly trip". The Philippine Star. 3 Şubat 2008. Erişim tarihi: 27 Eylül 2016.
- ^ a b Jennings, Ralph (26 Temmuz 2016). "Fishing Boats Sail To Disputed Taiping Island". Forbes. 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2016.
- ^ ""Çin, Filipinler'in egemenlik haklarını ihlal etti"". Haberturk.com. 12 Temmuz 2016. 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2016.
- ^ . . 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2016.
- ^ Phillips, Tom. "Beijing rejects tribunal's ruling in South China Sea case". The Guardian. 12 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2016.
- ^ "Tayvan'dan Google'a: Askeri tesislerimizi gizleyin". BBC Türkçe. 22 Eylül 2016. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Taiping Adasi diger adiyla Itu Aba Adasi Guney Cin Denizi nde dogal olarak olusan Spratly Takim Adalari nin en buyugu Ada siyasi olarak Tayvan tarafindan yonetilmekle birlikte Cin Filipinler ve Vietnam ada uzerinde hak iddia etmektedir Ada 21 ile 35 santigrat derece arasinda degisen sicaklik ile tropikal bir iklime sahiptir Taiping AdasiCografyaTaiping AdasiTaiping Adasi nin Guney Cin Denizi ndeki konumuKoordinatlar10 22 30 K 114 22 1 D 10 37500 K 114 36694 D 10 37500 114 36694TakimadasiSpratly AdalariDeniziGuney Cin DeniziIklimTropikalYuzolcumu amp 0000000000000000 460000 0 46 km2SiyasiAdadaki ulke ler Tayvan Iddia sahibi ulkeler Cin Filipinler VietnamEtimoloji1939 45 yillari arasindaki Japon isgali sirasinda Uzun Ada karsiligina gelen Japonca Nagashima 長島 adi kullanildi Taiping ismi ilk olarak 1946 yilinda Japonya nin II Dunya Savasi sonrasi teslim olmasinin ardindan adaya yelken acan Cin savas gemisinin onuruna secildi Cince Baris Adasi anlamina gelen Taiping Dǎo 太平島 ismi kullanilir Taipei Adasi anlamina gelen Taiping Dǎo Cin ve Tayvan tarafindan resmi olarak kabul edilir Ada icin yaygin kullanilan diger uluslararasi isim ise Itu Aba dir Bu ad icin uc farkli etimolojik koken ileri surulmustur Turkce Nedir bu kelimesinin karsiligi olan Malayca itu apa dan geldigi ifade edilmistir Diger bir gorus Fransiz Cinhindi doneminde Spratly Adalari nin haritalandirilmasindan sorumlu yetkilinin Tu ve Ba adli iki Vietnamli hizmetcinin adini kullandigi yonundedir Ada Amerika Birlesik Devletleri federal hukumeti kaynaklarinda Itu Aba olarak tanimlanmakta Taiping ise genellikle parantez icerisinde kullanilmaktadir Vietnamca Ba Binh Cince 波平 Vietnamca Đảo Ba Binh sakin dalga veya sakin deniz anlamlarinda kullanilmaktadir Filipinler ise yerel dilinde kayip ada anlamina gelen Ligao adini tercih etmektedir CografyaAda 46 hektar 110 donum bir alana sahiptir Uzunlugu 1 4 kilometre 0 87 mil genisligi ise 0 4 kilometre 0 25 mil olan elips bir sekle sahiptir YonetimTaiping Adasi nin yonetimi siyasi olarak Tayvan a aittir fakat ada uzerinde Cin Filipinler ve Vietnam egemenlik iddiasinda bulunmaktadir 13 Subat 2013 te Filipinler Cin in Guney Cin Denizi ndeki iddialarina karsi ne dava acti 2015 yilinda davayi kabul eden mahkeme 12 Temmuz 2016 da verdigi kararda Filipinler i hakli buldu Mahkeme Taiping in bir ada degil kara parcasi olarak tanimlanmasina ve bu nedenle 200 deniz mili 370 km munhasir ekonomik bolge kapsamina alinmamasi gerektigine hukmetti Tayvan adanin Filipinler in ileri surdugu gibi bir kaya parcasi degil insanlarin yasamlarini surdurebilecegi ve ekonomik faaliyete imkan veren bir ada oldugunu savunmaktadir Bununla birlikte Cin Denizindeki topragi olan Taiping Adasi ndaki varligini pekistirmeye devam etmektedir 12 Aralik 2015 te Tayvan Hukumeti tarafindan adaya bir iskele ve deniz feneri insa edildi Cin Disisleri Bakanligi sozcusu Cin in Taiping Adasi dahil Nansha Adalari ve yakinlarindaki sularda tartismasiz egemenlige sahip oldugunu acikladi Ayrica Cinli balikcilarin eskiden beri Taiping Adasi nda yasayarak balikcilik tarim insaat ve hayvancilik gibi faaliyetlerde bulunduklarini Cin halkinin Taiping Adasi ndaki uretim ve yasam faaliyetlerinin buranin bir ada oldugunun gostergesi oldugunu ifade etti Filipinler in Taiping Adasi ni kayalik olarak gormesinin uluslararasi hukuka aykiri oldugu ve bu tavrin kabul edilmesinin mumkun olmadigini sozlerine ekledi ve karari tanimayacaklarini acikladi 22 Eylul 2016 da Tayvan hukumeti Google in harita uygulamalarinda gorulen adadaki askeri yapilara ait goruntulerin bulaniklastirilmasini resmi olarak talep etti Savunma Bakani Taiping adalarinda insa ettigimiz tesislerin gizli askeri yapilar olmasi hasebiyle herkese acik olmasi elbette bizim icin sakincali ve rahatsiz edici ifadelerini kullandi Google ise talebi degerlendirecegini acikladi Kaynakca Hung Joe 18 Temmuz 2016 When two elephants fight it is the grass that gets trampled The China Post 27 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2016 Yiran Lu 2007 中国近代边界史 A modern history of China s borders 四川人民出版社 Sichuan People s Publishing ss 1092 1093 ISBN 7220073313 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Soong Grace 19 Temmuz 2011 Taiping Island camp shows sovereignty Ma Erisim tarihi 27 Eylul 2016 olu kirik baglanti VN demands a stop to violation of sovereignty VietnamPlus 10 Mayis 2012 10 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2016 RP protests Taiwan leader Spratly trip The Philippine Star 3 Subat 2008 Erisim tarihi 27 Eylul 2016 a b Jennings Ralph 26 Temmuz 2016 Fishing Boats Sail To Disputed Taiping Island Forbes 5 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2016 Cin Filipinler in egemenlik haklarini ihlal etti Haberturk com 12 Temmuz 2016 5 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2016 19 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ekim 2016 Phillips Tom Beijing rejects tribunal s ruling in South China Sea case The Guardian 12 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2016 Tayvan dan Google a Askeri tesislerimizi gizleyin BBC Turkce 22 Eylul 2016 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2016