Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tang'ın Sir-Tarduş Seferi, Tang imparatoru Li Şimin'in 641'de Sir-Tarduşlar'a düzenlediği seferdir.
Sefer ve nedeni
626-649 yılları arasında Çin imparatorluğu yapan Li Şimin, iktidarının ilk döneminde Sir-Tarduşlarla iyi ilişkiler içerisindeydi. Bu dönemde, Çin topraklarının en büyük tehdidi konumundaki Doğu Göktürkler'in bir özerk devletçiği olan Sir-Tarduşlar; 630'da Tang ile ittifak yaparak Doğu Göktürk Kağanlığı'nı mağlup etmişti.
Doğu Göktürkler'in aldığı bu yenilgiden yararlanan Sir-Tardış kağanı Yinçü Kağan, Göktürkler'in eski topraklarını işgale başladı. Tang'a bağlılığını bildiren Yinçü Kağan, bir yandan da topraklarını genişletmeye başladı. Bunun üzerine Tang, Kuo Sipen'i Sir-Tartuşlar'a yollayarak, Göktürklerle savaşmaması talimatını verdi. Buna rağmen saldırılar devam edince, Li Şimin, 639'da, Doğu Göktürk Kağanlığı'nı yeniden kurmayı denedi ve kağanlık Li Simo tarafından yeniden kuruldu. Sir-Tarduşların genişlemesini engellemek için yapılan bu hamle, Göktürklerin henüz çok zayıf durumda olması nedeniyle başarısız oldu. Sir-Tarduşlar, Doğu-Göktürk Kağanlığı'nın yeniden kurulmasını engellemek amacıyla muhtelif savaşlarla yeni kurulan kağanlığı meşgul etti. Doğu Göktürk yerleşimlerini yağmaladı. Tümgeneral Li Şiji, geçici olarak Doğu Göktürkler'i Sir-Tarduş akınlarından koruyabilmek amacıyla, 641'de Sir-Tarduşlar'ın üzerine yürüdü. Tang ordusu Sir-Tarduşlar'ı mağlup etti. 644'te, Li Şimin Goguryeo üzerine yürüyünce, Sir-Tarduş komutanı Yinçü, Doğu Göktürk Kağanlığı'na saldırdı ve Doğu Göktürk Kağanlığı'nı yendi. Doğu Göktürk kağanı Li Simo, yenilgi sonrasında kaçarak Tang'a sığındı. İşgale uğrayan Goguryeo, Sir-Tarduşlar'dan yardım istedi. Ama Yinçü Kağan, Çin'le çatışmaktan çekindi. Tang'la doğrudan bir çatışmaya girmedi. 645'te Yinçü ölünce yerine geçen oğlu Tolı, Tang güçleriyle şiddetli çatışmalara girmeye başladı. 646'da, Tang seferi beklenmeden Tang'a karşı saldırıya geçildi. Ancak Tolı'nın ordusu mağlup oldu. Çin ile ittifak hâlinde olan Uygurlar bağımlı bulundukları Sir-Tarduşlar'a karşı ayaklanarak; Sir-Tarduşlar'ı mağlup etti. Ayrıca Tolı'yı öldürdüler. Tolı'nın kuzeni tahta geçti. Toburçuk, Tang güçlerinin üstünlüğünü kabul etti. Böylece Çin kaynaklarında Seyanto Hanlığı olarak bilinen Sir-Tarduş Kağanlığı yıkıldı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ The History of China, PediaPress, s. 262.
- ^ Tzu chih t'ung chien Cilt 195.
- ^ David Graff (2003), Medieval Chinese Warfare 300-900, Routledge, çevrimiçi sayfa 22 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Yihong Pan (1997), Son of Heaven and Heavenly Qaghan: Sui-Tang China and Its Neighbors, Center for East Asian Studies, Western Washington Üniversitesi, s. 194.
- ^ Mark Edward Lewis (2012), China's Cosmopolitan Empire, Harvard Üniversitesi Yayınları, s. 152.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tang in Sir Tardus Seferi Tang imparatoru Li Simin in 641 de Sir Tarduslar a duzenledigi seferdir Sefer ve nedeni626 649 yillari arasinda Cin imparatorlugu yapan Li Simin iktidarinin ilk doneminde Sir Tarduslarla iyi iliskiler icerisindeydi Bu donemde Cin topraklarinin en buyuk tehdidi konumundaki Dogu Gokturkler in bir ozerk devletcigi olan Sir Tarduslar 630 da Tang ile ittifak yaparak Dogu Gokturk Kaganligi ni maglup etmisti Dogu Gokturkler in aldigi bu yenilgiden yararlanan Sir Tardis kagani Yincu Kagan Gokturkler in eski topraklarini isgale basladi Tang a bagliligini bildiren Yincu Kagan bir yandan da topraklarini genisletmeye basladi Bunun uzerine Tang Kuo Sipen i Sir Tartuslar a yollayarak Gokturklerle savasmamasi talimatini verdi Buna ragmen saldirilar devam edince Li Simin 639 da Dogu Gokturk Kaganligi ni yeniden kurmayi denedi ve kaganlik Li Simo tarafindan yeniden kuruldu Sir Tarduslarin genislemesini engellemek icin yapilan bu hamle Gokturklerin henuz cok zayif durumda olmasi nedeniyle basarisiz oldu Sir Tarduslar Dogu Gokturk Kaganligi nin yeniden kurulmasini engellemek amaciyla muhtelif savaslarla yeni kurulan kaganligi mesgul etti Dogu Gokturk yerlesimlerini yagmaladi Tumgeneral Li Siji gecici olarak Dogu Gokturkler i Sir Tardus akinlarindan koruyabilmek amaciyla 641 de Sir Tarduslar in uzerine yurudu Tang ordusu Sir Tarduslar i maglup etti 644 te Li Simin Goguryeo uzerine yuruyunce Sir Tardus komutani Yincu Dogu Gokturk Kaganligi na saldirdi ve Dogu Gokturk Kaganligi ni yendi Dogu Gokturk kagani Li Simo yenilgi sonrasinda kacarak Tang a sigindi Isgale ugrayan Goguryeo Sir Tarduslar dan yardim istedi Ama Yincu Kagan Cin le catismaktan cekindi Tang la dogrudan bir catismaya girmedi 645 te Yincu olunce yerine gecen oglu Toli Tang gucleriyle siddetli catismalara girmeye basladi 646 da Tang seferi beklenmeden Tang a karsi saldiriya gecildi Ancak Toli nin ordusu maglup oldu Cin ile ittifak halinde olan Uygurlar bagimli bulunduklari Sir Tarduslar a karsi ayaklanarak Sir Tarduslar i maglup etti Ayrica Toli yi oldurduler Toli nin kuzeni tahta gecti Toburcuk Tang guclerinin ustunlugunu kabul etti Boylece Cin kaynaklarinda Seyanto Hanligi olarak bilinen Sir Tardus Kaganligi yikildi Ayrica bakinizLi Simo Li Simin Yincu Kagan Tang in Dogu Turklerine SeferiKaynakca The History of China PediaPress s 262 Tzu chih t ung chien Cilt 195 David Graff 2003 Medieval Chinese Warfare 300 900 Routledge cevrimici sayfa 22 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yihong Pan 1997 Son of Heaven and Heavenly Qaghan Sui Tang China and Its Neighbors Center for East Asian Studies Western Washington Universitesi s 194 Mark Edward Lewis 2012 China s Cosmopolitan Empire Harvard Universitesi Yayinlari s 152