Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tanin, II. Meşrutiyet'ten sonra İstanbul'da yayınlanan İttihatçı bir gazete.
 | |
| Tür | Gazete |
|---|---|
| Kuruluş tarihi | 1908 |
| Dil | Türkçe |
| Son yayım tarihi | 1947 |
| Genel merkez | İstanbul |
Hüseyin Cahit tarafından çıkarılan gazete, Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında ulusal direnişi destekleyen gazeteler arasında yer aldı. Yayını aralıklı olarak 1947’ye kadar sürdürdü.
Gazete, 1908'de Servet-i Fünûn dergisi başyazarı Hüseyin Cahit ile, Tevfik Fikret ve Hüseyin Kazım Kadri tarafından kuruldu. Gazete çıkarma fikrini Hüseyin Kazım Kadri önermiş, adını Tevfik Fikret koymuştu. İlk sayısı 1 Ağustos 1908’de yayınlandı. Hüseyin Cahit Bey’in yönettiği gazete, İttihat ve Terakki Partisi ile özdeşleşti; İttihatçıların fikirlerini savunup siyasal hayatı etkiledi. Tevfik Fikret ve Kazım Kadri, bir süre sonra gazeteden ayrıldı. Gazetenin yazı kadrosunda İttihat ve Terakki Fırkası'ndan mebus seçilen Hüseyin Cahit'in yanı sıra Falih Rıfkı (Atay), Enis Avni (Aka Gündüz), Fazıl Ahmet (Aykaç) yer aldı. İttihatçıların dış politikadaki akıl hocası olarak tarif edilen Babanzade İsmail Hakkı, dış politika makaleleri ile gazetede önemli rol oynadı.
Tanin matbaası 31 Mart Ayaklanması sırasında gerici güçler tarafından basıldı. Romanya’ya kaçan Hüseyin Cahit, Mehmet Reşat’ın tahta çıkarıldığı 27 Nisan 1909’da yurda dönerek gazeteyi çıkarmaya devam etti. Gazete, daha sonra da çeşitli saldırılara uğradı.
Tanin, Hükümete yönelik eleştiriler yayınlaması nedeniyle 1912’de kapatıldı. Bu sefer Viyana’ya kaçan Hüseyin Cahit, Bâb-ı Âli Baskını’ndan sonra 31 Ocak 1913’te yurda döndü ve yeniden gazeteyi çıkarmaya başladı. Gazete, 30 Ocak 1914’te İttihat ve Terakki tarafından satın alındı. Bu yıllarda, eski yazarlarından Muhiddin Birgen'in Başyazarlığında ve I. Dünya Savaşı’nın şartları içerisinde İttihat ve Terakki liderlerinin fikir ve görüşlerini yansıtacak biçimde ve silik bir gazete şeklinde çıkmıştır. İttihatçı liderlerin ülkeyi terk etmesinden bir gün önce de Fırka, 31 Ekim 1918’de gazetenin yayımına son vermiştir.
İşgal yılları
İstanbul’un işgalinden sonra işgalci İngiliz kuvvetleri tarafından Malta’ya sürgüne gönderilen Hüseyin Cahit, 1922’de sürgünden döndüğünde Tanin'i yeniden çıkarmak istedi. Tanin adıyla gazete çıkarmasına izin verilmeyince Renin adıyla çıkardığı gazetede ulusal direnişi destekleyen yazılar yayımlandı. Gazete, bir süre sonra yeniden Tanin adıyla çıkmaya başladı.
Gazete, savaş yıllarında ulusal direnişi desteklese de Halifeliğin kaldırılması, Cumhuriyetin ilanı gibi konularda Hüseyin Cahit’in tutumu nedeniyle Ankara Hükümeti tarafından muhalif bir yayın organı olarak kabul edildi. “Dinsel gericilik” tehlikesine karşı Takrir-i Sükun Kanunu çıktıktan sonra 16 Nisan 1925'te süresiz olarak kapatıldı.
Tan Baskını'ndaki rolü
Tanin Gazetesi, 1943-1947 arasında Hüseyin Cahit Yalçın tarafından yeniden çıkarıldı. Yalçın’ın 3 Aralık 1945 günü gazetede yayımlanan “Kalkın Ey Ehli Vatan” başlıklı makalesinde Tan Gazetesi’nin komünizm propagandası yapmakla suçlaması, ertesi gün Tan Baskını’nın gerçekleşmesinde etkili oldu.
Tanin, 14 Kasım 1947’de 1542. sayısı ile yayın hayatına son verdi.
Kaynakça
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2020.
- ^ "Faysal Mayak, Babanzade İsmail Hakkı'nın Tanin'de Yayımlanmış Makalelerine Göre Osmanlı Devleti ve Dış Politika (1911), Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 3, Sayı 11, Bahar 2010" (PDF). 17 Nisan 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tanin II Mesrutiyet ten sonra Istanbul da yayinlanan Ittihatci bir gazete TaninTanin gazetesi 21 Temmuz 1944 Gazete Adolf Hitler e yapilan suikast girisimini konu aliyor TurGazeteKurulus tarihi1908DilTurkceSon yayim tarihi1947Genel merkezIstanbul Huseyin Cahit tarafindan cikarilan gazete Turk Kurtulus Savasi yillarinda ulusal direnisi destekleyen gazeteler arasinda yer aldi Yayini aralikli olarak 1947 ye kadar surdurdu Gazete 1908 de Servet i Funun dergisi basyazari Huseyin Cahit ile Tevfik Fikret ve Huseyin Kazim Kadri tarafindan kuruldu Gazete cikarma fikrini Huseyin Kazim Kadri onermis adini Tevfik Fikret koymustu Ilk sayisi 1 Agustos 1908 de yayinlandi Huseyin Cahit Bey in yonettigi gazete Ittihat ve Terakki Partisi ile ozdeslesti Ittihatcilarin fikirlerini savunup siyasal hayati etkiledi Tevfik Fikret ve Kazim Kadri bir sure sonra gazeteden ayrildi Gazetenin yazi kadrosunda Ittihat ve Terakki Firkasi ndan mebus secilen Huseyin Cahit in yani sira Falih Rifki Atay Enis Avni Aka Gunduz Fazil Ahmet Aykac yer aldi Ittihatcilarin dis politikadaki akil hocasi olarak tarif edilen Babanzade Ismail Hakki dis politika makaleleri ile gazetede onemli rol oynadi Tanin matbaasi 31 Mart Ayaklanmasi sirasinda gerici gucler tarafindan basildi Romanya ya kacan Huseyin Cahit Mehmet Resat in tahta cikarildigi 27 Nisan 1909 da yurda donerek gazeteyi cikarmaya devam etti Gazete daha sonra da cesitli saldirilara ugradi Tanin Hukumete yonelik elestiriler yayinlamasi nedeniyle 1912 de kapatildi Bu sefer Viyana ya kacan Huseyin Cahit Bab i Ali Baskini ndan sonra 31 Ocak 1913 te yurda dondu ve yeniden gazeteyi cikarmaya basladi Gazete 30 Ocak 1914 te Ittihat ve Terakki tarafindan satin alindi Bu yillarda eski yazarlarindan Muhiddin Birgen in Basyazarliginda ve I Dunya Savasi nin sartlari icerisinde Ittihat ve Terakki liderlerinin fikir ve goruslerini yansitacak bicimde ve silik bir gazete seklinde cikmistir Ittihatci liderlerin ulkeyi terk etmesinden bir gun once de Firka 31 Ekim 1918 de gazetenin yayimina son vermistir Isgal yillariIstanbul un isgalinden sonra isgalci Ingiliz kuvvetleri tarafindan Malta ya surgune gonderilen Huseyin Cahit 1922 de surgunden dondugunde Tanin i yeniden cikarmak istedi Tanin adiyla gazete cikarmasina izin verilmeyince Renin adiyla cikardigi gazetede ulusal direnisi destekleyen yazilar yayimlandi Gazete bir sure sonra yeniden Tanin adiyla cikmaya basladi Gazete savas yillarinda ulusal direnisi desteklese de Halifeligin kaldirilmasi Cumhuriyetin ilani gibi konularda Huseyin Cahit in tutumu nedeniyle Ankara Hukumeti tarafindan muhalif bir yayin organi olarak kabul edildi Dinsel gericilik tehlikesine karsi Takrir i Sukun Kanunu ciktiktan sonra 16 Nisan 1925 te suresiz olarak kapatildi Tan Baskini ndaki roluTanin Gazetesi 1943 1947 arasinda Huseyin Cahit Yalcin tarafindan yeniden cikarildi Yalcin in 3 Aralik 1945 gunu gazetede yayimlanan Kalkin Ey Ehli Vatan baslikli makalesinde Tan Gazetesi nin komunizm propagandasi yapmakla suclamasi ertesi gun Tan Baskini nin gerceklesmesinde etkili oldu Tanin 14 Kasim 1947 de 1542 sayisi ile yayin hayatina son verdi Kaynakca a b Arsivlenmis kopya 30 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2020 Faysal Mayak Babanzade Ismail Hakki nin Tanin de Yayimlanmis Makalelerine Gore Osmanli Devleti ve Dis Politika 1911 Uluslararasi Sosyal Arastirmalar Dergisi Cilt 3 Sayi 11 Bahar 2010 PDF 17 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Subat 2012