Targum (İbranice: תרגום, Çoğul: targumim, Anlamı: tercüme) İkinci Kudüs Tapınağı döneminden Orta Çağ'ın başlarına kadar geçen süreçte yazılıp derlenmiş Tanah'ın Aramice tercümesidir. Zamanında iki farklı Yahudi kültürü merkezi olan İsrail toprakları ve Babil'de yazılmış iki farklı tercüme bulunur. Bu iki toplumun da lingua franca'sı Aramice'ydi.
Tanah'ın anlaşılabilmesi için tercüme edilmesi şart olmuştu. Tercümelerde midraşsal tutum sergilenirken insanbiçimcilikten kaçınılmıştır.
Aramca Targumlar Hristiyan Süryaniler tarafından da kullanılmıştır.
İki "resmi" Targumim
Ayin amaçlı kullanılan en önemli iki targum:
Bu iki targum Babil Talmud'unda targum dilan ("bizim targumumuz") olarak geçtiği için dini açıdan resmileşmiştir. Talmud çağlarında Targum Onkelos Tora ile birlikte, Targum Jonathan ben Uzziel ise Nevi'im ile birlikte okunurdu. Bu gelenek Yemen Yahudileri tarafından hala icra edilmektedir. Yemen Yahudiler'i ayinlerinde targum kullanan tek Yahudi cemaatidir. Talmud'da söylendiği üzere "Kişi cemaatiyle birlikte her zaman kutsal yazıları iki kere, targumu da bir kere gözden geçirmelidir". Bu iki targumim, doğu targumları da denen Babil targumu'nun bir parçasıdır. (Batı targumlarına "Kudüs Targumu"/"Targum Yeruşalmi" denir). Talmud sonrası çağlarda Aramice önemini yitirilip unutulmaya başlanınca targumlar okunmaz oldu. Fakat Yemen'de Saadia Gaon'un tefsir denilen Tora'nın Arapça tercümesi Aramice targumlar yerine kullanılmaya başlandı. Yahudi cemaatleri Aramice konuşmayı bıraktıktan sonra bile targumlar önemini yitirmedi. Örneğin, Rashi'nin tefsirlerinde targumlar en büyük kaynaklardır.
Targum Ketuvim
Tora ve Nevi'im adına resmi olarak kabul edilen targumlar bulunmasına rağmen aynısı Ketuvim için geçerli değildir. Ketuvim, ayinlerde kullanılmadığı için tercümesi gereksiz görülmüştür. Talmud'da anlatıldığına göre, Jonathan Ben Uzziel Ketuvim'in tercümesini yazmak istemiş fakat cennetten gelen bir ses bunu yasaklamıştır, çünkü Ketuvim'de Mesihin geleceği tarih gizlidir ve bunu ifşa etmek yasaktır.
Yine de batı targumlarında Ketuvim tercümelerine yer verilmiş fakat ayinlerde kullanılmadığı için özen gösterilmeyip korunmamıştır. Ketuvim targumları Filistin'den İtalya'ya oradan da Orta Çağ Aşkenaz ve Sefarad Yahudilerine ulaşmıştır.
Kaynakça
Yahudilik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Targum Ibranice תרגום Cogul targumim Anlami tercume Ikinci Kudus Tapinagi doneminden Orta Cag in baslarina kadar gecen surecte yazilip derlenmis Tanah in Aramice tercumesidir Zamaninda iki farkli Yahudi kulturu merkezi olan Israil topraklari ve Babil de yazilmis iki farkli tercume bulunur Bu iki toplumun da lingua franca si Aramice ydi Tanah in anlasilabilmesi icin tercume edilmesi sart olmustu Tercumelerde midrassal tutum sergilenirken insanbicimcilikten kacinilmistir Aramca Targumlar Hristiyan Suryaniler tarafindan da kullanilmistir Iki resmi TargumimAyin amacli kullanilan en onemli iki targum Tora uzerine yazilan Nevi im uzerine yazilan Bu iki targum Babil Talmud unda targum dilan bizim targumumuz olarak gectigi icin dini acidan resmilesmistir Talmud caglarinda Targum Onkelos Tora ile birlikte Targum Jonathan ben Uzziel ise Nevi im ile birlikte okunurdu Bu gelenek Yemen Yahudileri tarafindan hala icra edilmektedir Yemen Yahudiler i ayinlerinde targum kullanan tek Yahudi cemaatidir Talmud da soylendigi uzere Kisi cemaatiyle birlikte her zaman kutsal yazilari iki kere targumu da bir kere gozden gecirmelidir Bu iki targumim dogu targumlari da denen Babil targumu nun bir parcasidir Bati targumlarina Kudus Targumu Targum Yerusalmi denir Talmud sonrasi caglarda Aramice onemini yitirilip unutulmaya baslaninca targumlar okunmaz oldu Fakat Yemen de Saadia Gaon un tefsir denilen Tora nin Arapca tercumesi Aramice targumlar yerine kullanilmaya baslandi Yahudi cemaatleri Aramice konusmayi biraktiktan sonra bile targumlar onemini yitirmedi Ornegin Rashi nin tefsirlerinde targumlar en buyuk kaynaklardir Targum KetuvimTora ve Nevi im adina resmi olarak kabul edilen targumlar bulunmasina ragmen aynisi Ketuvim icin gecerli degildir Ketuvim ayinlerde kullanilmadigi icin tercumesi gereksiz gorulmustur Talmud da anlatildigina gore Jonathan Ben Uzziel Ketuvim in tercumesini yazmak istemis fakat cennetten gelen bir ses bunu yasaklamistir cunku Ketuvim de Mesihin gelecegi tarih gizlidir ve bunu ifsa etmek yasaktir Yine de bati targumlarinda Ketuvim tercumelerine yer verilmis fakat ayinlerde kullanilmadigi icin ozen gosterilmeyip korunmamistir Ketuvim targumlari Filistin den Italya ya oradan da Orta Cag Askenaz ve Sefarad Yahudilerine ulasmistir Kaynakca Oesterley W O E amp Box G H 1920 A Short Survey of the Literature of Rabbinical and Mediaeval Judaism Burt Franklin New York Talmud Berakhot 8a b Talmud Megilah 3a Yahudilik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz