Tatlı su akvaryumu, dekoratif veya araştırma amaçlı ya da çok bilinen bir şekilde evcil hayvanların veya diğer organizmaların tatlı su içerisinde bulundurulduğu yuvadır. Modern akvaryumlar genellikle cam veya akrilikten imal edilirler. Tipik sakinleri ise balık, bitki, amfibi, salyangoz, karides gibi omurgasızlardır.
Tatlı su akvaryumunda bulunan balıklar, soğuk su balıkları veya tropikal türler de olabilir. Tatlı su akvaryumlarında bu türlerin bulunduğu karma akvaryumlar da yapılabilir. Fakat genellikle sıcaklık ve diğer gereksinimler nedeniyle uyumsuzluk oluşturabileceğinden dolayı tek türde balık bulundurulur. Soğuk su akvaryumları ise ısıtma cihazları gerektirmeyen evde beslenebilecek akvaryum balığı türlerinden oluşur. Bu tür balıklar için kullanılacak olan ısıtıcı cihazlar ile birlikte balıkların metabolizmaları hızlanacak ve böylece ömürleri kısalacaktır. Tropikal bir balık tankında balık yetiştirebilmek ve besleyebilmek için ortam ısısının 75 ila 80 °F (24 ila 27 °C) arasında olması gerekmektedir.
Tatlı su akvaryumları kum veya çakıl, canlı veya plastik bitkiler, kütükler, kayalar ve çeşitli ticari plastikten yapılmış heykeller ile dekore edilebilir. Fakat bu tür malzemelerin küçük akvaryumlarda kullanılması önerilmez.
Tarihçe
Bilinen en eski akvaryumlar 4500 yıl kadar önce eski Sümerler tarafından inşa edilen yapay balık havuzlarıdır. Eski Asurlular, Mısırlılar ve Romalılar da yiyecek ve eğlence amaçlı olarak havuzlarda balık beslemiş ve bulundurmuşlardır. Eski Çinliler ise balık üretiminde başarılı oldular ve M.Ö. 2000 civarında gıda için sazan büyüterek, seçici üretim ile süs balığı geliştirdiler. Japon balığı 18. yüzyılda Avrupa'ya getirilmiştir.
Daha sonra 18. yüzyılda bu konuda gelişmeler oldu ve balıklar cam kavanoz, porselen kaplar, ahşap küvetler ve küçük yapay göletlerde tutuldu. Bu tarihlerde zoolog ve botanikçi olan , akvaryum ve teraryum biliminin temelleri olan balıklar ve amfibiler hakkında kayıtlar tutmuştur. Akvaryum ve teraryum kavramları ise 1829 yılında tarafından daha sonra geliştirilmiştir.
19'uncu yüzyılda "dengeli akvaryum" düşüncesi gelişti. Bu yaklaşım doğal olarak dengeli bir ekosistem takliti için girişim oldu. Bu yönteme göre, balık atıklarının bitkiler tarafından tüketilebileceği ve su yüzeyindeki havanın bitkiler ile balıklar için oksijen kaynağı olabileceği öngörüsü benimsendi. 1869 yılında ilk tropikal balık () Asya'dan ABD'ye ithal edildi. O günlerde tankların yapımı zor, filtreleri gürültülü ve pahalı olduğundan dolayı, akvaristlik ya bilimsel ya da yalnızca zenginler tarafından gerçekleştirilebilen bir hobi oldu.
1878 yılında Tuğamiral Daniel Ammon, Uzak Doğu'dan ABD'ye ilk Japon balığını getirdi. 20. yüzyılın başlarında akvaryumlar için hem partiküler ve hem de kömür filtrasyon havalandırmaları tanıtıldı. Taban filtresi 1950 yılında tanıtıldı. Bu zamana kadar akvaryum hobisi birçok kişi tarafından ulaşılamaz ve gereksiz olarak görülüyordu. Ancak bitkili tankların yükselen popülaritesi ile birlikte 20. yüzyılın sonunda "dengeli akvaryumlar" kesin bir dönüş yaptı.
Bugün akvaristlik neredeyse herkesin yapabileceği popüler bir hobi haline gelmiştir. Dünyanın hemen her yerinde akvaryum balığı üreticiliği yapılmaktadır. Akvaryumlarda hem doğadan alınan vahşi türler hem de üretimi yapılan türler tutulmaktadır. Üretimi yapılan balıkların ucuz türleri de bulunmaktadır. Ne yazık ki, akraba ilişkisi sonucunda üretimi yapılan balıkların ve sonraki nesillerin renkleri daha soluk ve küçük yüzgeçleri bulunmaktadır.
Genel esaslar
Tipik bir ev tatlı su akvaryumu kurulumu için kum veya çakıldan oluşan bir alt tabaka, canlı veya plastik bitkiler, kayalar, kütükler, arka plan için bir resim veya köpük dekor ve istenilen tarzda diğer süs eşyaları kullanılır. Diğer gerekli ekipmanlar ise; akvaryum kapağı, akvaryum panosu, aydınlatma aksesuarları, ısıtıcı, termometre, balık yemi, balık ağı (küçük), su motorları, su kalitesini test için gerekli ekipmanlar, yavruluk, sifon hortum, çakıl temizleyici, hava taşı, hava motoru ve su değişimleri için kovadır.
Yüzey alanı ve yüksekliği sağlıklı bir yaşam alanı oluşturulması ve biyotop için önemlidir. Yüzey alanı yani tankın üst bölümü, tatlı su akvaryumunda gerekli oksijenasyonun sağlanmasına katkıda bulunur. Aynı zamanda yüzey alanından tankın görsel güzelliği için gerekli tüm işlemler ile besleme ve bakım da yapılır. Tatlı su akvaryumlarında oluşturulacak geniş yüzey alanı ile daha fazla oksijen erimesi gerçekleşeceğinden dolayı daha çok sayıda balık bulundurulmasına imkân verir. Genel olarak daha büyük boyutlu tanklar daha istikrarlı bir su dünyası oluşumuna izin verir. Böylece çok daha fazla sayıda balık, bitki veya omurgasız beslenmesine de izin verilmiş olur. Büyük akvaryumlarda estetik çok daha fazla arttırılabilir. Akvaryum malzemesi olarak çizilmelere ve kırılmalara karşı daha dayanıklı olan akrilik tercih edilebileceği gibi, maliyeti daha ucuz olan cam malzemesi de tercih edilebilir. Akvaryumlar için doğrudan güneş ışığı almayacak ve ani ısı değişikliklerine maruz kalmayacağı bir alan seçilmelidir. Bunun için evin kapılarından, pencerelerinden, ısıtma ve soğutma araçlarından uzak alanlar tercih edilmelidir. Güneş ışığı tankın aşırı şekilde ve hızlıca yosunlanmasına yol açar. Ani sıcaklık değişimleri balıklar için zararlıdır.
Gruplandırma
Tatlı su akvaryumlarında beslenen balıklar çok farklı türlerde ve farklı coğrafyalara özgüdür. Çoğu akvaryum balığı Orta Amerika, Güney Amerika, Afrika veya Asya kökenlidir. Akvaryum balıkları farklı kombinasyonlarda ve farklı su değerlerinde yaşarlar. Tatlı su akvaryumları., canlıların bir arada beslenmesi açısından dört farklı grupta ele alınabilir. Bunlar , japon balığı akvaryumu, ve şeklindedir. Gruplandırmanın önemi, farklı türlerde canlıların ortak pH derecesi, ısı gibi önemli değerleri severek bir arada yaşamaları ve diğer bir önemi ise bir arada yaşadığı canlı topluluğundaki saldırganlık ve agresiflik oranlarıdır.
Bir farklı coğrafi bölgelerde yaşayan balık ve bitkilerin karıştırılarak bir arada yaşadıkları akvaryum türü anlamına gelir. Bu tür bir akvaryumda bulunan bitki ve balıklar genellikle renk açısından canlı ve dayanıklıdırlar. Bir örnek vermek gerekirse; , rasbora ve tetra balıkları ile birlikte, bunlara eşlik edecek , ve gibi dayanıklı bir bitki seçimi bu türe örnek bir kombinasyon olabilir. Karma tanklarda sakin ve birbirleri ile uyum içerisinde bulunan balık topluluğunun seçilmesi önemlidir.
Bir Japon balığı akvaryumu, balıkların parlak renklerinin ön plana çıkması için mobilyasız ve cam sehpa üzerinde düşünülebilir. Japon balığı çok farklı türleri ile birbirinden canlı renk kontrasyonları oluşturabilir. Çeşitli süslemeler de bu akvaryum türünde kullanılabilir. Japon balığı düzenli aralıklarda su yüzeyine çıktığından dolayı ancak Egeria gibi dayanıklı bitki türleri bu tür akvaryumlara eklenebilir. Ayrıca Japon balıkları diğer yumuşak yapraklı bitki türleri ile beslenirler. Bu nedenle bitkiler bu tür akvaryum için ideal değildir. Canlı bitkiler yerine plastik bitkiler kullanılabilir.
Bir genellikle Tanganika Gölü veya Malavi Gölü'nün çiklit çeşitlerinden oluşur ve bu tür akvaryumlarda alt tabaka için ince çakıl ya da kum ile birlikte çok sayıda kaya gerektirir. Balıklara kayalık ortamda çok sayıda mağara ve saklanma yerleri sağlamalıdır. Cichlidler, japon balıkları gibi akvaryum alt tabakasını sürekli olarak kazmalarından dolayı canlı bitkiler, plastik bitkiler ile birlikte kullanılmalıdır. Ancak Cichlid tankında, Vallisneria veya Anubias gibi gerçek bitki türleri de denenebilir.
balıklardan daha çok akvaryumda bitkiler ön plana çıkar. Hygrophila, Limnophila, , Vallisneria, Echinodorus ve bitki türlerinin büyük gruplar halinde sınırlı sayıda balık ile birlikte bulundurulması bitkili tanklara iyi bir örnektir. Bu tür akvaryumlarda Tetra, Cüce Gurami, , , gibi bitkilere zarar vermeyecek türde balık seçimi yapılması önemlidir. Düşük teknolojiyle oluşturulacak bir bitkili akvaryum için, akvaryum tabanına kırmızı kil ile güçlendirilmiş saksı toprakları ve üzerine çakıl kullanılabilir. Böylece bitkiler için sıkı bir besin kaynağı oluşturulmuş olunacaktır. Kullanılacak CO2 enjeksiyonu ise bitkilerin hızlı büyüyerek gelişmesini sağlar.
ise doğada bulunan bitkiler, balıklar ve diğer materyallerin bir arada bulunduğu bir çeşit simülasyonunun sağlandığı akvaryum türleridir. Bu tür akvaryumlarda yalnızca gerçek yaşamda bulunan türler kullanılır. Bu nedenle bu tür tankların bakımı daha zor ve daha az yaygındır. Bu türlere örnek olarak gösterilebilir.
Ayrıca bakınız
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Johnson, E. L., & Hess, R. E. (2006). Fancy goldfish: A complete guide to care and collecting, Weatherhill: Shambala Publications, Inc.
- ^ a b c d "Hagen, R. C. (2006). Basic aquarium guide: A guide to setting up and maintaining a beautiful aquarium. Montreal, Canada: Hagen." 15 Haziran 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2013.
- ^ a b c Thinkquest (2001). Beauty in glass: History 7 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Retrieved September 19, 2008.
- ^ a b Fishes in Nature and in the Aquarium, and Aquarium History Part 4, Nutrafin Aquatic News, Issue #4, 2004, pages 4, 6, and 13.
- ^ a b c d Butler, R. A. (1995). Tropical Freshwater Aquarium Fish 15 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Retrieved September 19, 2008.
- ^ a b Walstad, D. L. (2003). Ecology of the planted aquarium, 2nd Ed. Echinodorus Publishing.
- ^ a b Andrews, C. (2002).An interpet guide to fancy goldfish. Interpet Publishing.
Dış bağlantılar
- Curlie'de Tatlı su akvaryumu (DMOZ tabanlı)
- Krib: Akvaryum ve Tropikal balık10 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tatlı su akvaryumu kaynak merkezi 14 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tatli su akvaryumu dekoratif veya arastirma amacli ya da cok bilinen bir sekilde evcil hayvanlarin veya diger organizmalarin tatli su icerisinde bulunduruldugu yuvadir Modern akvaryumlar genellikle cam veya akrilikten imal edilirler Tipik sakinleri ise balik bitki amfibi salyangoz karides gibi omurgasizlardir Tropikal bir tatli su akvaryumu Tatli su akvaryumunda bulunan baliklar soguk su baliklari veya tropikal turler de olabilir Tatli su akvaryumlarinda bu turlerin bulundugu karma akvaryumlar da yapilabilir Fakat genellikle sicaklik ve diger gereksinimler nedeniyle uyumsuzluk olusturabileceginden dolayi tek turde balik bulundurulur Soguk su akvaryumlari ise isitma cihazlari gerektirmeyen evde beslenebilecek akvaryum baligi turlerinden olusur Bu tur baliklar icin kullanilacak olan isitici cihazlar ile birlikte baliklarin metabolizmalari hizlanacak ve boylece omurleri kisalacaktir Tropikal bir balik tankinda balik yetistirebilmek ve besleyebilmek icin ortam isisinin 75 ila 80 F 24 ila 27 C arasinda olmasi gerekmektedir Tatli su akvaryumlari kum veya cakil canli veya plastik bitkiler kutukler kayalar ve cesitli ticari plastikten yapilmis heykeller ile dekore edilebilir Fakat bu tur malzemelerin kucuk akvaryumlarda kullanilmasi onerilmez TarihceGereginden cok fazla sayida japon baligi bulunan kucuk bir tatli su akvaryumu Bilinen en eski akvaryumlar 4500 yil kadar once eski Sumerler tarafindan insa edilen yapay balik havuzlaridir Eski Asurlular Misirlilar ve Romalilar da yiyecek ve eglence amacli olarak havuzlarda balik beslemis ve bulundurmuslardir Eski Cinliler ise balik uretiminde basarili oldular ve M O 2000 civarinda gida icin sazan buyuterek secici uretim ile sus baligi gelistirdiler Japon baligi 18 yuzyilda Avrupa ya getirilmistir Daha sonra 18 yuzyilda bu konuda gelismeler oldu ve baliklar cam kavanoz porselen kaplar ahsap kuvetler ve kucuk yapay goletlerde tutuldu Bu tarihlerde zoolog ve botanikci olan akvaryum ve teraryum biliminin temelleri olan baliklar ve amfibiler hakkinda kayitlar tutmustur Akvaryum ve teraryum kavramlari ise 1829 yilinda tarafindan daha sonra gelistirilmistir 19 uncu yuzyilda dengeli akvaryum dusuncesi gelisti Bu yaklasim dogal olarak dengeli bir ekosistem takliti icin girisim oldu Bu yonteme gore balik atiklarinin bitkiler tarafindan tuketilebilecegi ve su yuzeyindeki havanin bitkiler ile baliklar icin oksijen kaynagi olabilecegi ongorusu benimsendi 1869 yilinda ilk tropikal balik Asya dan ABD ye ithal edildi O gunlerde tanklarin yapimi zor filtreleri gurultulu ve pahali oldugundan dolayi akvaristlik ya bilimsel ya da yalnizca zenginler tarafindan gerceklestirilebilen bir hobi oldu 1878 yilinda Tugamiral Daniel Ammon Uzak Dogu dan ABD ye ilk Japon baligini getirdi 20 yuzyilin baslarinda akvaryumlar icin hem partikuler ve hem de komur filtrasyon havalandirmalari tanitildi Taban filtresi 1950 yilinda tanitildi Bu zamana kadar akvaryum hobisi bircok kisi tarafindan ulasilamaz ve gereksiz olarak goruluyordu Ancak bitkili tanklarin yukselen popularitesi ile birlikte 20 yuzyilin sonunda dengeli akvaryumlar kesin bir donus yapti Bugun akvaristlik neredeyse herkesin yapabilecegi populer bir hobi haline gelmistir Dunyanin hemen her yerinde akvaryum baligi ureticiligi yapilmaktadir Akvaryumlarda hem dogadan alinan vahsi turler hem de uretimi yapilan turler tutulmaktadir Uretimi yapilan baliklarin ucuz turleri de bulunmaktadir Ne yazik ki akraba iliskisi sonucunda uretimi yapilan baliklarin ve sonraki nesillerin renkleri daha soluk ve kucuk yuzgecleri bulunmaktadir Genel esaslarTipik bir ev tatli su akvaryumu kurulumu icin kum veya cakildan olusan bir alt tabaka canli veya plastik bitkiler kayalar kutukler arka plan icin bir resim veya kopuk dekor ve istenilen tarzda diger sus esyalari kullanilir Diger gerekli ekipmanlar ise akvaryum kapagi akvaryum panosu aydinlatma aksesuarlari isitici termometre balik yemi balik agi kucuk su motorlari su kalitesini test icin gerekli ekipmanlar yavruluk sifon hortum cakil temizleyici hava tasi hava motoru ve su degisimleri icin kovadir Yuzey alani ve yuksekligi saglikli bir yasam alani olusturulmasi ve biyotop icin onemlidir Yuzey alani yani tankin ust bolumu tatli su akvaryumunda gerekli oksijenasyonun saglanmasina katkida bulunur Ayni zamanda yuzey alanindan tankin gorsel guzelligi icin gerekli tum islemler ile besleme ve bakim da yapilir Tatli su akvaryumlarinda olusturulacak genis yuzey alani ile daha fazla oksijen erimesi gercekleseceginden dolayi daha cok sayida balik bulundurulmasina imkan verir Genel olarak daha buyuk boyutlu tanklar daha istikrarli bir su dunyasi olusumuna izin verir Boylece cok daha fazla sayida balik bitki veya omurgasiz beslenmesine de izin verilmis olur Buyuk akvaryumlarda estetik cok daha fazla arttirilabilir Akvaryum malzemesi olarak cizilmelere ve kirilmalara karsi daha dayanikli olan akrilik tercih edilebilecegi gibi maliyeti daha ucuz olan cam malzemesi de tercih edilebilir Akvaryumlar icin dogrudan gunes isigi almayacak ve ani isi degisikliklerine maruz kalmayacagi bir alan secilmelidir Bunun icin evin kapilarindan pencerelerinden isitma ve sogutma araclarindan uzak alanlar tercih edilmelidir Gunes isigi tankin asiri sekilde ve hizlica yosunlanmasina yol acar Ani sicaklik degisimleri baliklar icin zararlidir GruplandirmaTatli su akvaryumlarinda beslenen baliklar cok farkli turlerde ve farkli cografyalara ozgudur Cogu akvaryum baligi Orta Amerika Guney Amerika Afrika veya Asya kokenlidir Akvaryum baliklari farkli kombinasyonlarda ve farkli su degerlerinde yasarlar Tatli su akvaryumlari canlilarin bir arada beslenmesi acisindan dort farkli grupta ele alinabilir Bunlar japon baligi akvaryumu ve seklindedir Gruplandirmanin onemi farkli turlerde canlilarin ortak pH derecesi isi gibi onemli degerleri severek bir arada yasamalari ve diger bir onemi ise bir arada yasadigi canli toplulugundaki saldirganlik ve agresiflik oranlaridir Bir farkli cografi bolgelerde yasayan balik ve bitkilerin karistirilarak bir arada yasadiklari akvaryum turu anlamina gelir Bu tur bir akvaryumda bulunan bitki ve baliklar genellikle renk acisindan canli ve dayaniklidirlar Bir ornek vermek gerekirse rasbora ve tetra baliklari ile birlikte bunlara eslik edecek ve gibi dayanikli bir bitki secimi bu ture ornek bir kombinasyon olabilir Karma tanklarda sakin ve birbirleri ile uyum icerisinde bulunan balik toplulugunun secilmesi onemlidir Bir Japon baligi akvaryumu baliklarin parlak renklerinin on plana cikmasi icin mobilyasiz ve cam sehpa uzerinde dusunulebilir Japon baligi cok farkli turleri ile birbirinden canli renk kontrasyonlari olusturabilir Cesitli suslemeler de bu akvaryum turunde kullanilabilir Japon baligi duzenli araliklarda su yuzeyine ciktigindan dolayi ancak Egeria gibi dayanikli bitki turleri bu tur akvaryumlara eklenebilir Ayrica Japon baliklari diger yumusak yaprakli bitki turleri ile beslenirler Bu nedenle bitkiler bu tur akvaryum icin ideal degildir Canli bitkiler yerine plastik bitkiler kullanilabilir Bir genellikle Tanganika Golu veya Malavi Golu nun ciklit cesitlerinden olusur ve bu tur akvaryumlarda alt tabaka icin ince cakil ya da kum ile birlikte cok sayida kaya gerektirir Baliklara kayalik ortamda cok sayida magara ve saklanma yerleri saglamalidir Cichlidler japon baliklari gibi akvaryum alt tabakasini surekli olarak kazmalarindan dolayi canli bitkiler plastik bitkiler ile birlikte kullanilmalidir Ancak Cichlid tankinda Vallisneria veya Anubias gibi gercek bitki turleri de denenebilir baliklardan daha cok akvaryumda bitkiler on plana cikar Hygrophila Limnophila Vallisneria Echinodorus ve bitki turlerinin buyuk gruplar halinde sinirli sayida balik ile birlikte bulundurulmasi bitkili tanklara iyi bir ornektir Bu tur akvaryumlarda Tetra Cuce Gurami gibi bitkilere zarar vermeyecek turde balik secimi yapilmasi onemlidir Dusuk teknolojiyle olusturulacak bir bitkili akvaryum icin akvaryum tabanina kirmizi kil ile guclendirilmis saksi topraklari ve uzerine cakil kullanilabilir Boylece bitkiler icin siki bir besin kaynagi olusturulmus olunacaktir Kullanilacak CO2 enjeksiyonu ise bitkilerin hizli buyuyerek gelismesini saglar ise dogada bulunan bitkiler baliklar ve diger materyallerin bir arada bulundugu bir cesit simulasyonunun saglandigi akvaryum turleridir Bu tur akvaryumlarda yalnizca gercek yasamda bulunan turler kullanilir Bu nedenle bu tur tanklarin bakimi daha zor ve daha az yaygindir Bu turlere ornek olarak gosterilebilir Ayrica bakinizAkvaryum Balik yemi Akvarist Japon baligiAyrica bakinizAkvaryum hastaliklarinin listesiKaynakca a b Johnson E L amp Hess R E 2006 Fancy goldfish A complete guide to care and collecting Weatherhill Shambala Publications Inc ISBN 0 8348 0448 4 a b c d Hagen R C 2006 Basic aquarium guide A guide to setting up and maintaining a beautiful aquarium Montreal Canada Hagen 15 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2013 a b c Thinkquest 2001 Beauty in glass History 7 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved September 19 2008 a b Fishes in Nature and in the Aquarium and Aquarium History Part 4 Nutrafin Aquatic News Issue 4 2004 pages 4 6 and 13 a b c d Butler R A 1995 Tropical Freshwater Aquarium Fish 15 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved September 19 2008 a b Walstad D L 2003 Ecology of the planted aquarium 2nd Ed Echinodorus Publishing a b Andrews C 2002 An interpet guide to fancy goldfish Interpet Publishing ISBN 1 902389 64 6Dis baglantilarCurlie de Tatli su akvaryumu DMOZ tabanli Krib Akvaryum ve Tropikal balik10 Agustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tatli su akvaryumu kaynak merkezi 14 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde