Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Muay Thai (Tayca: มวยไทย), Tayland'da ortaya çıkan ve özgün adı Muay Thai olan dövüş sporu. Tayland Boksu da denir. Başta Tayland olmak üzere Myanmar (eski adı ile Burma), Kamboçya, Laos gibi Güneydoğu Asya ülkelerinde uygulanır. Yumruk, diz, dirsek ve tekmelerin kullanıldığı oldukça sert bir dövüş sanatıdır.
Tarihi
Muay Thai eskiden Siyam olarak adlandırılan bölgenin bölünmesinden sonra oluşan ve bugün ağırlıklı olarak Tayland'da sistemlenmiş dövüş sistemlerinin tümünün genel adıdır. Her ne kadar bölge sınırları değişse dahi bu ülkeye komşu olan Myan Mar (eski adı Burma) 'da uygulanan "Bando veya Lethwai" ve Kamboçya'da yapılan "Khmer Boksu" ile büyük benzerlikler gösterir ... Muay Thai'nin orijini hakkında “Tayland, Myanmar ve Kamboçya “arasında anlaşmazlıklar günümüzde iyice şiddetlenmiş olup, her ülke çıkışı kendine mal etmektedir. Bugün Muay Thai evrim geçirerek 3 dalda "Profesyonel, Amatör ve Tradisyonel (Geleneksel)" olarak uygulanmaya konmuştur.
Tarihi kadar dayanabilmektedir. Eski antik sistemlerin tümü "Muay Boran" (Antik Döğüş Sistemi) şemsiyesi altındadır (Bu konuda birçok efsane mevcuttur)
Muay Boran şemsiyesi altında ; "Muay Lopburi (bugünkü Muay Thai'nin atası sayılır,dik duruşlar ihtiva eder), Muay Chaiyuth, Muay Korat, Muay Kochasarn, Muay Nakorn" sistemleri bulunur... Geleneksel sistemler bazen Myanmar, Tayland veya Kamboçya sınırlarında müsabaka düzenlerler, eldiven yerine sargı, bandaj kullanılır ve özellikle Burma bu konuda gelenekselliği fazla bırakmamaktadır.
Krabbi Krabbong ise, tamamen "kılıç, mızrak, vb." ihtiva eden silahlı geleneksel kendine has bir disiplin olup, ancak sanıldığı gibi Muay Thai sistemi ile bir ilgisi yoktur. Ayrıca bugün Tayland ordusunun bazı bölümlerinde kullanılan "Military Lerdrit" diye ülkeye has ayrı bir sistem mevcuttur.
Tayland'da uygulanan profesyonel sistem dövüşleri için ise "Lumpini, Rachandamnern, TV 7 vb." gibi özel olarak inşa edilmiş stadyumlar mevcuttur. Bunlar arasında özellikle Rachandamnern dünyada yalnızca "Boks" amacı için inşa edilmiş en büyük stadyumdur. Buralarda her hafta gün aşırı dövüşler düzenlenir ve yoğun olarak ilgi çeker... Enternasyonal profesyonel muay thai konusunda başlıca dünya organizasyonları " WMC (WORLD MUAY THAI COUNCIL), S-1 (SONGCHAI PROMOTIONS) olarak adlandırılabilir.
Amatör kapsamda ise 110 ülke "IFMA (INTERNATIONAL FEDERATION MUAYTHAI AMATEUR) şemsiyesi altında toparlanmış olup, söz konusu kuruluş 2006'da "GAISF" (Olimpiyatlar için kriter kuruluşlardan biri) tarafından üyeliğe seçilmiştir... Amatör Muay Thai; "Müsabaka, Yarışma (Koreografi) ve Aerobic Muay Thai" bölümlerinden oluşturulmuştur.
Türkiye'de Muay Thai
Türkiye'de ilk çalışmalar İstanbul’da “ ve “tarafından 1980'lerin başından itibaren başlatılmış, 2002 yılında Hasan Yıldız, "Ömer Dağdelen", Engin Kısa ve Şahin Eroğlu'nun girişimleri ile Halil Durna’nın başkanı olduğu “Karate Federasyonu” çatısı altında “Amatör Muay Thai Spor Dalı” oluşturulmuştur. Spor Dalı iki yıl kadar “IAMTF (IMTF) ve “WMF” dünya federasyonu çerçevesinde hareket etmiş,müteakiben 2005 yılında kurulan Mücadele nı Mehmet Ünlü ve Ercan Gürgöze'nin girişimleri, çalışmaları akabinde 2006'da "IFMA" üyeliğine kabul edilmiş olup bu tarihten beri bu teşkilatın amatör yarışmalarına katılmaktadır. 2007'de Türkiye'de federasyon kurulmuş ve Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan seçimle “Halil Durna” başkanlığa seçilmiş olup, Hasan Yıldız koordinatör olarak atanmıştır. Türkiye de ise amatör maçlarda 3 raunt 3 dakikadan olmak üzere maçlar oynanır.
Teknik ve antrenman
Muay Thai'de eller, dirsekler, tekmeler ve dizler temel saldırı tekniklerinde kullanılmaktadır. Muay Thai'de tekme, yumruk ve blokların hepsinde bütün bedenin kalçanın dönüşüyle birlikte kullanılması söz konusudur ve bu tekniklere diğer savaş sanatlarından daha yavaşlık vermekle birlikte daha büyük bir güç kazandırmaktadır.
Müsabaka öncesinde yarışmacılar, hem dini hem de ısınma amaçlı belirli seremonik dansları yaparlar.
Tam temaslı diğer dövüş sporlarında olduğu gibi Muay Thai'de de kondüsyonun önemli bir yeri vardır. Ring koşullarının gerektirdiği sertlik ve kondüsyon için gereken çalışmalara Muay Thai'de özellikle yer verilmektedir. Diğer bazı mücadele sporları antrenmanında kullanılan koşma, gölge boksu, ip atlama, vücut direncine dayalı egzersizler, sağlık topu egzersizleri, karın kasları egzersizleri ve bazı durumlarda ağırlık antrenmanı gibi çalışmalar Muay Thai'de de uygulanır.
Muay Thai, "diz, dirsek, yumruk ve tekme" vuruşlarından dolayı 8 organ dövüşü olarak da adlandırılır. Geleneksel Muay Thai, Muay Boran ve Bando sistemlerinde kafa vuruş teknikleri de olduğundan bazen 9 organ sistemi olarak da isimlendirilir.
Profesyonel ve Amatör Muay Thai antrenman metodolojisi %90 oranında aynı kapsamda seyreder. "Gölge Boksu, Temel Teknikler, Pao (Pad) diye adlandırılan darbe yastığı, Torba, Djab-Ko (belden yukarı yapılan güreş) ve kapsamlı "Sparring" (eşli müsabaka tipi çalışma) "bölümlerinden başka kondüsyon arttırıcı "Cross Training " çalışmaları antrenmanların büyük bölümünü teşkil eder. Tayland'da çalışmalar kamp tabir edilen yerlerde, batıda ise "Gym" olarak adlandırılan salonlarda gerçekleştirilir. Tayland'da gerçekleştirilen çalışmalar batıdakilere oranla çok daha kapsamlıdır. Boksörler kamplarda yer, içer, yatar ve antrenman yaparlar. Her gün sabah 2 saat, akşam ise yine 2-3 saat olarak antrenman gerçekleştirilir. Bu ağır antrenmanlar neticesinde boksörler Lumpini, Raja gibi statlarda her 2-3 haftada bir, son derece sert, tempolu,yorucu geçen” 5 raund x 3 dakika” üzerinden dövüşler gerçekleştirecek seviyelere çıkabilirler, ki bu da neden Muay Thai orijinli dövüşcülerin aynı zamanda "Kickboxing, K-1 gibi farklı organizasyonlarda, disiplinlerde de başarı kazanabildiklerini açıklamaya yetmektedir.
Geleneksel Muay Thai'de ise yine aynı tip çalışmaların yanı sıra, ağırlık teknik bölümlere verilir. Ayrıca, daha küçük hedef odaklı ve yer güreşi, kilit, sabitleme, kafa vuruşları tipi çalışmalar da yapılır. Myanmar'da bu tip antrenmanlar sonucu dövüşcüler hünerlerini ele bandaj sarılı olarak sergilerler... Ayrıca bu dövüş stili Siam ve Burma arasında çıkan savaş sonucunda Siyamlıların önemli bir kişisinin esir düşmesi üzerine Burma kralı kendisinin 10 iyi dövüşcüsüyle başa çıkarsa ona özgürlüğünü vereceğini söylemiştir ve Siyam dövüşçüsü bu dövüşçüleri yenerek özgürlüğüne kavuşur. Her ne kadar savaş kaybedilse de Thai halkı bu zafere kendileri savaş kazanmış kadar sevinirler. Tabii ki bunlar doğrulanamayacak efsanelerdir. Ancak, kralların saraylarında boksörleri bulundurduğu ve bunları himayelerine almış oldukları birçok kaynakça doğrulanmış bilgilerdir.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Muay Thai ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muay Thai Tayca mwyithy Tayland da ortaya cikan ve ozgun adi Muay Thai olan dovus sporu Tayland Boksu da denir Basta Tayland olmak uzere Myanmar eski adi ile Burma Kambocya Laos gibi Guneydogu Asya ulkelerinde uygulanir Yumruk diz dirsek ve tekmelerin kullanildigi oldukca sert bir dovus sanatidir Tayland Bangkok ta bir Muay Thai maciTarihiMuay Thai eskiden Siyam olarak adlandirilan bolgenin bolunmesinden sonra olusan ve bugun agirlikli olarak Tayland da sistemlenmis dovus sistemlerinin tumunun genel adidir Her ne kadar bolge sinirlari degisse dahi bu ulkeye komsu olan Myan Mar eski adi Burma da uygulanan Bando veya Lethwai ve Kambocya da yapilan Khmer Boksu ile buyuk benzerlikler gosterir Muay Thai nin orijini hakkinda Tayland Myanmar ve Kambocya arasinda anlasmazliklar gunumuzde iyice siddetlenmis olup her ulke cikisi kendine mal etmektedir Bugun Muay Thai evrim gecirerek 3 dalda Profesyonel Amator ve Tradisyonel Geleneksel olarak uygulanmaya konmustur Tarihi kadar dayanabilmektedir Eski antik sistemlerin tumu Muay Boran Antik Dogus Sistemi semsiyesi altindadir Bu konuda bircok efsane mevcuttur Muay Boran semsiyesi altinda Muay Lopburi bugunku Muay Thai nin atasi sayilir dik duruslar ihtiva eder Muay Chaiyuth Muay Korat Muay Kochasarn Muay Nakorn sistemleri bulunur Geleneksel sistemler bazen Myanmar Tayland veya Kambocya sinirlarinda musabaka duzenlerler eldiven yerine sargi bandaj kullanilir ve ozellikle Burma bu konuda gelenekselligi fazla birakmamaktadir Krabbi Krabbong ise tamamen kilic mizrak vb ihtiva eden silahli geleneksel kendine has bir disiplin olup ancak sanildigi gibi Muay Thai sistemi ile bir ilgisi yoktur Ayrica bugun Tayland ordusunun bazi bolumlerinde kullanilan Military Lerdrit diye ulkeye has ayri bir sistem mevcuttur Tayland da uygulanan profesyonel sistem dovusleri icin ise Lumpini Rachandamnern TV 7 vb gibi ozel olarak insa edilmis stadyumlar mevcuttur Bunlar arasinda ozellikle Rachandamnern dunyada yalnizca Boks amaci icin insa edilmis en buyuk stadyumdur Buralarda her hafta gun asiri dovusler duzenlenir ve yogun olarak ilgi ceker Enternasyonal profesyonel muay thai konusunda baslica dunya organizasyonlari WMC WORLD MUAY THAI COUNCIL S 1 SONGCHAI PROMOTIONS olarak adlandirilabilir Amator kapsamda ise 110 ulke IFMA INTERNATIONAL FEDERATION MUAYTHAI AMATEUR semsiyesi altinda toparlanmis olup soz konusu kurulus 2006 da GAISF Olimpiyatlar icin kriter kuruluslardan biri tarafindan uyelige secilmistir Amator Muay Thai Musabaka Yarisma Koreografi ve Aerobic Muay Thai bolumlerinden olusturulmustur bir high kick vurusuTurkiye de Muay ThaiTurkiye de ilk calismalar Istanbul da ve tarafindan 1980 lerin basindan itibaren baslatilmis 2002 yilinda Hasan Yildiz Omer Dagdelen Engin Kisa ve Sahin Eroglu nun girisimleri ile Halil Durna nin baskani oldugu Karate Federasyonu catisi altinda Amator Muay Thai Spor Dali olusturulmustur Spor Dali iki yil kadar IAMTF IMTF ve WMF dunya federasyonu cercevesinde hareket etmis muteakiben 2005 yilinda kurulan Mucadele ni Mehmet Unlu ve Ercan Gurgoze nin girisimleri calismalari akabinde 2006 da IFMA uyeligine kabul edilmis olup bu tarihten beri bu teskilatin amator yarismalarina katilmaktadir 2007 de Turkiye de federasyon kurulmus ve Spor Hizmetleri Genel Mudurlugu tarafindan yapilan secimle Halil Durna baskanliga secilmis olup Hasan Yildiz koordinator olarak atanmistir Turkiye de ise amator maclarda 3 raunt 3 dakikadan olmak uzere maclar oynanir Teknik ve antrenmanMuay Thai de eller dirsekler tekmeler ve dizler temel saldiri tekniklerinde kullanilmaktadir Muay Thai de tekme yumruk ve bloklarin hepsinde butun bedenin kalcanin donusuyle birlikte kullanilmasi soz konusudur ve bu tekniklere diger savas sanatlarindan daha yavaslik vermekle birlikte daha buyuk bir guc kazandirmaktadir Musabaka oncesinde yarismacilar hem dini hem de isinma amacli belirli seremonik danslari yaparlar Tam temasli diger dovus sporlarinda oldugu gibi Muay Thai de de kondusyonun onemli bir yeri vardir Ring kosullarinin gerektirdigi sertlik ve kondusyon icin gereken calismalara Muay Thai de ozellikle yer verilmektedir Diger bazi mucadele sporlari antrenmaninda kullanilan kosma golge boksu ip atlama vucut direncine dayali egzersizler saglik topu egzersizleri karin kaslari egzersizleri ve bazi durumlarda agirlik antrenmani gibi calismalar Muay Thai de de uygulanir Muay Thai diz dirsek yumruk ve tekme vuruslarindan dolayi 8 organ dovusu olarak da adlandirilir Geleneksel Muay Thai Muay Boran ve Bando sistemlerinde kafa vurus teknikleri de oldugundan bazen 9 organ sistemi olarak da isimlendirilir Profesyonel ve Amator Muay Thai antrenman metodolojisi 90 oraninda ayni kapsamda seyreder Golge Boksu Temel Teknikler Pao Pad diye adlandirilan darbe yastigi Torba Djab Ko belden yukari yapilan gures ve kapsamli Sparring esli musabaka tipi calisma bolumlerinden baska kondusyon arttirici Cross Training calismalari antrenmanlarin buyuk bolumunu teskil eder Tayland da calismalar kamp tabir edilen yerlerde batida ise Gym olarak adlandirilan salonlarda gerceklestirilir Tayland da gerceklestirilen calismalar batidakilere oranla cok daha kapsamlidir Boksorler kamplarda yer icer yatar ve antrenman yaparlar Her gun sabah 2 saat aksam ise yine 2 3 saat olarak antrenman gerceklestirilir Bu agir antrenmanlar neticesinde boksorler Lumpini Raja gibi statlarda her 2 3 haftada bir son derece sert tempolu yorucu gecen 5 raund x 3 dakika uzerinden dovusler gerceklestirecek seviyelere cikabilirler ki bu da neden Muay Thai orijinli dovusculerin ayni zamanda Kickboxing K 1 gibi farkli organizasyonlarda disiplinlerde de basari kazanabildiklerini aciklamaya yetmektedir Geleneksel Muay Thai de ise yine ayni tip calismalarin yani sira agirlik teknik bolumlere verilir Ayrica daha kucuk hedef odakli ve yer guresi kilit sabitleme kafa vuruslari tipi calismalar da yapilir Myanmar da bu tip antrenmanlar sonucu dovusculer hunerlerini ele bandaj sarili olarak sergilerler Ayrica bu dovus stili Siam ve Burma arasinda cikan savas sonucunda Siyamlilarin onemli bir kisisinin esir dusmesi uzerine Burma krali kendisinin 10 iyi dovuscusuyle basa cikarsa ona ozgurlugunu verecegini soylemistir ve Siyam dovuscusu bu dovusculeri yenerek ozgurlugune kavusur Her ne kadar savas kaybedilse de Thai halki bu zafere kendileri savas kazanmis kadar sevinirler Tabii ki bunlar dogrulanamayacak efsanelerdir Ancak krallarin saraylarinda boksorleri bulundurdugu ve bunlari himayelerine almis olduklari bircok kaynakca dogrulanmis bilgilerdir KaynakcaWikimedia Commons ta Muay Thai ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir