Eşeysiz Üreme
Genellikle vücudun ikiye bölünmesiyle gerçekleşir. Bölünme zamanı canlının belirli bir büyüklüğe ulaşmasıyla saptanır. Bölünme mitozla gerçekleşrise yavrulara verilen yaklaşık olarak eşit, eğer amitozla gerçekleşmişse yavrulara verilen kalıtsal gerecin miktarı ve özelliği farklı olabilir. Bölünme çekirdeğin ikiye bölünmesiyle başlar ve diğer organeller de kendilerini eşleyerek yavrulara birer tanelerini verirler. Sillilerde bölünme enine gerçekleşir. Büyük ve küçük çekirdekler ikiye bölünür, yavrular bunlardan birer tanesini alırlar. Sitoplazma miktarı her zaman eşit dağılmaz ve yavrular bu yüzden bir yarılarını tamamlamak zorundadırlar. Buna Plazma Farklılaşması denir. Kamçılılarda bölünme boyuna gerçekleşir ve yavrulardan biri anadaki kamçıyı alırken, diğeri kendine yeni bir kamçı yapar. Bazı protistlerde (özellikle parazitler) çekirdek ve hareket organları art arda birçok bölünme geçirir. Sitoplazma bölünmesi olmaz. Ana hücre parçalandığında ortaya birçok yavru çıkar. Buna Fission denir.
Eşeyli üreme
Üç farklı şekilde gerçekleşir:
Döllenme
İki ayrı tek hücrenin birleşmesidir. Bu durumda her bir hücre gamet olurken, birleştiklerinde oluşan yapı zigottur. Gametler yapısal olarak birbirleriyle aynı görünümdeler ise, bu kopulasyona izogami, farklı görünümdeler ise, anizogami denir. Gametlerden büyük ve hareketsiz olanı dişi (makrogamet), küçük ve hareketli olanı erkek (mikrogamet) adını alır.
Konjugasyon bir üreme şekli değildir. Bakteri ve Arkelerde görülen plazmit adındaki DNA’nın canlılar arasında aktarımına konjugasyon denir. Bu aktarım sonucunda kalıtsal çeşitlilik sağlanır lakin birey sayısında artış olmadığından üreme olarak kabul edilmez.
Partenogenez
Bazı terliksi hayvan (Paramesyum) türlerinde görülen kendi kendini dölleme yeteneğidir. Aynen konjugasyonda olduğu gibi küçük çekirdek mayoz bölünme geçirir, fakat iki birey yan yana gelmeksizin gerçekleşir. Bölünen çekirdekler tekrar birleşerek diploit çekirdek oluştururlar. Bu diploit çekirdekten büyük ve küçük çekirdekler oluşur. Bu bölünmede bütün allel çiftleri homozigot olarak kalır.
Dölalmaşı (Metagenez)
Yalnız gametlerin oluştuğu eşeyli üreme evresi ve yalnız vejejtatif bölünmenin olduğu eşeysiz üremenin arka arkaya birbirini izlediği bölünme çeşididir. Özellikle parazit tek hücrelilerde görülür. En tipik döl değişimi örneği Plasmodium türlerinde görülür. Plasmodium malariae insan ve sivrisinek arasında gelişme döngüsünü tamamlar.
Bazı canlılarda eşeysiz üreme ile eşeyli üreme art arda gerçekleşir. Bu üreme şekline metagenez üreme denir. Metagenez üreme çiçeksiz bitkilerde ve sıtma mikrobunda gerçekleşir. Kalıtsal çeşitliliğe neden olur.
Ayrıca bakınız
Gelişim biyolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Eseysiz UremeGenellikle vucudun ikiye bolunmesiyle gerceklesir Bolunme zamani canlinin belirli bir buyukluge ulasmasiyla saptanir Bolunme mitozla gerceklesrise yavrulara verilen yaklasik olarak esit eger amitozla gerceklesmisse yavrulara verilen kalitsal gerecin miktari ve ozelligi farkli olabilir Bolunme cekirdegin ikiye bolunmesiyle baslar ve diger organeller de kendilerini esleyerek yavrulara birer tanelerini verirler Sillilerde bolunme enine gerceklesir Buyuk ve kucuk cekirdekler ikiye bolunur yavrular bunlardan birer tanesini alirlar Sitoplazma miktari her zaman esit dagilmaz ve yavrular bu yuzden bir yarilarini tamamlamak zorundadirlar Buna Plazma Farklilasmasi denir Kamcililarda bolunme boyuna gerceklesir ve yavrulardan biri anadaki kamciyi alirken digeri kendine yeni bir kamci yapar Bazi protistlerde ozellikle parazitler cekirdek ve hareket organlari art arda bircok bolunme gecirir Sitoplazma bolunmesi olmaz Ana hucre parcalandiginda ortaya bircok yavru cikar Buna Fission denir Eseyli uremeUc farkli sekilde gerceklesir Dollenme Iki ayri tek hucrenin birlesmesidir Bu durumda her bir hucre gamet olurken birlestiklerinde olusan yapi zigottur Gametler yapisal olarak birbirleriyle ayni gorunumdeler ise bu kopulasyona izogami farkli gorunumdeler ise anizogami denir Gametlerden buyuk ve hareketsiz olani disi makrogamet kucuk ve hareketli olani erkek mikrogamet adini alir Konjugasyon bir ureme sekli degildir Bakteri ve Arkelerde gorulen plazmit adindaki DNA nin canlilar arasinda aktarimina konjugasyon denir Bu aktarim sonucunda kalitsal cesitlilik saglanir lakin birey sayisinda artis olmadigindan ureme olarak kabul edilmez Partenogenez Bazi terliksi hayvan Paramesyum turlerinde gorulen kendi kendini dolleme yetenegidir Aynen konjugasyonda oldugu gibi kucuk cekirdek mayoz bolunme gecirir fakat iki birey yan yana gelmeksizin gerceklesir Bolunen cekirdekler tekrar birleserek diploit cekirdek olustururlar Bu diploit cekirdekten buyuk ve kucuk cekirdekler olusur Bu bolunmede butun allel ciftleri homozigot olarak kalir Dolalmasi Metagenez Yalniz gametlerin olustugu eseyli ureme evresi ve yalniz vejejtatif bolunmenin oldugu eseysiz uremenin arka arkaya birbirini izledigi bolunme cesididir Ozellikle parazit tek hucrelilerde gorulur En tipik dol degisimi ornegi Plasmodium turlerinde gorulur Plasmodium malariae insan ve sivrisinek arasinda gelisme dongusunu tamamlar Bazi canlilarda eseysiz ureme ile eseyli ureme art arda gerceklesir Bu ureme sekline metagenez ureme denir Metagenez ureme ciceksiz bitkilerde ve sitma mikrobunda gerceklesir Kalitsal cesitlilige neden olur Ayrica bakinizKonjugasyon cesitleriGelisim biyolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz