Azize Tekla, İkoniumlu Tekla ya da yaygın bilinen adıyla Aya Tekla (Yunanca: Θέκλα) apokrif Pavlus metinlerine göre, havari Pavlus'un MS 1. yüzyılda Ikonium'da (bugünkü adıyla Konya) yaşamış öğrencisi. Katolik Kilisesince azize, Doğu Ortodoks Kilisesince ise şehit olarak anılmaktadır. İkonografik olarak genellikle aslan, yabani hayvanlar ve yakılmak üzere atıldığı ateşler arasında betimlenir.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgzTHpjNUwxTmhhVzUwWDFSb1pXTnNZUzVxY0djdk1qSXdjSGd0VTJGcGJuUmZWR2hsWTJ4aExtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
Hayatı
Tekla hakkında günümüze ulaşan tek yazılı metin 2. yüzyıla tarihlenen Pavlus ve Tekla'nın İşleri isimli metindir. Bu metin, 5. yüzyılda düzenlenmiş ve genişletilmiştir. 5. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen bu genişletilmiş metin Vita et miracula S. Theclae adıyla bilinmektedir. İçerisinde Tekla'nın hayatının yanı sıra, efsanevi bazı mucize hikâyeleri de aktarılır. Bu metinde Tekla'nın günümüzde Konya adıyla bilinen İkonium'dan gelen bir kadın olduğu, havari Pavlus'u dinledikten sonra onun peşinden gittiği aktarılır. Tekla, Hristiyanlığı nedeniyle çoğu kez ölüm cezasına (örneğin damnatio ad bestias) çarptırılmasına rağmen, bu cezalardan mucizevi bir biçimde kurtulur. Pavlus'un ölümü sonrası Silifke'ye yerleşen Tekla, burada bir mağarada yaşamını yitirir.
Her ne kadar günümüze ulaşan metin belirli biyografik bilgiler içerse de, biyografinin kendisinin de efsanenin bir parçası olabileceği düşünülmektedir ve bu nedenle metnin içerdiği gerçeklik ölçüsü bilim dünyasınca tartışmalıdır. Metnin Kıptîce, Süryanice, Ermenice, Geez dili, Arapça ve Latince'ye çevrilmiş olması, Tekla figürünün Erken Hristiyanlık dünyasındaki popülerliğini ortaya koymaktadır.
Tekla kültü
Silifke'de Tekla'nın yaşadığı ve hayatının son günlerini geçirdiği bölge Geç Antik Çağ'da meşhur bir hac merkeziydi. Günümüzde ören yeri olan bu bölge Ayatekla olarak bilinmektedir. Burada yapılan araştırmalar beş kilise harabesi yanı sıra, hamam, çok sayıda sarnıç, bir su kemeri harabesi ve mezarlar gibi kalıntıları tespit edebilmiştir. 14. yüzyıla değin Hristiyan hacılarının buraya gelip Ayatekla'yı ziyaret ettikleri, Memlük ve Osmanlı dönemi sonrası ise Tekla kültünün unutulduğu ve bu yüzden Tekla'nın mağarasının olduğu bölgenin halk arasında Meryemlik olarak adlandırıldığı düşünülmektedir.
Tekla'ya ait olduğu iddia edilen bir mezar Suriye'de Malule mevkiinde de bulunmaktadır. Bunun dışında Roma'da adını Tekla'dan alan bir katakomb da bulunmaktadır.
Literatür
- Karl Schlau: Die Acten des Paulus und der Thecla und die ältere Thecla-Legende: ein Beitrag zur christlichen Literaturgeschichte, Hinrichs, Leipzig 1877.
- Richard Adelbert Lipsius: Die apokryphen Apostelgeschichten und Apostellegenden, 2. Band 1. Hälfte. Schwetzschke und Sohn, Braunschweig 1887.
- Richard Adelbert Lipsius, Maximilian Bonnet: Acta apostolorum apokryphae Bd. 1, Hermann Mendelsohn, Leipzig 1891. Griechischer und lateinischer Text.
- Edgar Hennecke: Handbuch zu den neutestamentlichen Apokryphen in Verbindung mit Fachgelehrten, Tübingen 1904.
- Gilbert Dagron: Vie et miracles de Sainte Thècle. Texte grec, traduction et commentaire. (Subsidia hagiographica; Bd. 62). Societe des Bollandistes, Brüssel 1978.
- Die Taten des Paulus und der Thekla. In: Wilhelm Schneemelcher (Hrsg.): Neutestamentliche Apokryphen. Band 2. Tübingen 1989.
- Stephen J. Davis: The Cult of Saint Thecla. A Tradition of Women’s Piety in Late Antiquity. (Oxford early christian studies). Oxford University Press, New York 2001, .
- Scott Fitzgerald Johnson: The Life and Miracles of Thekla. A Literary Study. (Hellenic Studies; Bd. 13). Center for Hellenic Studies, Washington, D.C. 2006, .
- Claudia Nauerth, Rüdiger Warns: Thekla. Ihre Bilder in der frühchristlichen Kunst. (Göttinger Orientforschungen/2= Studien zur spätantiken und frühchristlichen Kunst; Bd. 3). Harrassowitz, Wiesbaden 1981, .
- Veronika Niederhofer: Konversion in den Paulus- und Theklaakten. Eine narrative Form der Paulusrezeption. Mohr Siebeck, Tübingen 2017, .
- Klaus-Gunther Wesseling: Thekla. In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Band 11, Bautz, Herzberg 1996, ISBN 3-88309-064-6, Sp. 806–814.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Azize Tekla Ikoniumlu Tekla ya da yaygin bilinen adiyla Aya Tekla Yunanca 8ekla apokrif Pavlus metinlerine gore havari Pavlus un MS 1 yuzyilda Ikonium da bugunku adiyla Konya yasamis ogrencisi Katolik Kilisesince azize Dogu Ortodoks Kilisesince ise sehit olarak anilmaktadir Ikonografik olarak genellikle aslan yabani hayvanlar ve yakilmak uzere atildigi atesler arasinda betimlenir Azize Tekla Fresk Cernihiv Katedrali UkraynaHayatiTekla hakkinda gunumuze ulasan tek yazili metin 2 yuzyila tarihlenen Pavlus ve Tekla nin Isleri isimli metindir Bu metin 5 yuzyilda duzenlenmis ve genisletilmistir 5 yuzyilin ikinci yarisina tarihlenen bu genisletilmis metin Vita et miracula S Theclae adiyla bilinmektedir Icerisinde Tekla nin hayatinin yani sira efsanevi bazi mucize hikayeleri de aktarilir Bu metinde Tekla nin gunumuzde Konya adiyla bilinen Ikonium dan gelen bir kadin oldugu havari Pavlus u dinledikten sonra onun pesinden gittigi aktarilir Tekla Hristiyanligi nedeniyle cogu kez olum cezasina ornegin damnatio ad bestias carptirilmasina ragmen bu cezalardan mucizevi bir bicimde kurtulur Pavlus un olumu sonrasi Silifke ye yerlesen Tekla burada bir magarada yasamini yitirir Her ne kadar gunumuze ulasan metin belirli biyografik bilgiler icerse de biyografinin kendisinin de efsanenin bir parcasi olabilecegi dusunulmektedir ve bu nedenle metnin icerdigi gerceklik olcusu bilim dunyasinca tartismalidir Metnin Kiptice Suryanice Ermenice Geez dili Arapca ve Latince ye cevrilmis olmasi Tekla figurunun Erken Hristiyanlik dunyasindaki populerligini ortaya koymaktadir Tekla kultuSilifke de Tekla nin yasadigi ve hayatinin son gunlerini gecirdigi bolge Gec Antik Cag da meshur bir hac merkeziydi Gunumuzde oren yeri olan bu bolge Ayatekla olarak bilinmektedir Burada yapilan arastirmalar bes kilise harabesi yani sira hamam cok sayida sarnic bir su kemeri harabesi ve mezarlar gibi kalintilari tespit edebilmistir 14 yuzyila degin Hristiyan hacilarinin buraya gelip Ayatekla yi ziyaret ettikleri Memluk ve Osmanli donemi sonrasi ise Tekla kultunun unutuldugu ve bu yuzden Tekla nin magarasinin oldugu bolgenin halk arasinda Meryemlik olarak adlandirildigi dusunulmektedir Tekla ya ait oldugu iddia edilen bir mezar Suriye de Malule mevkiinde de bulunmaktadir Bunun disinda Roma da adini Tekla dan alan bir katakomb da bulunmaktadir LiteraturKarl Schlau Die Acten des Paulus und der Thecla und die altere Thecla Legende ein Beitrag zur christlichen Literaturgeschichte Hinrichs Leipzig 1877 Richard Adelbert Lipsius Die apokryphen Apostelgeschichten und Apostellegenden 2 Band 1 Halfte Schwetzschke und Sohn Braunschweig 1887 Richard Adelbert Lipsius Maximilian Bonnet Acta apostolorum apokryphae Bd 1 Hermann Mendelsohn Leipzig 1891 Griechischer und lateinischer Text Edgar Hennecke Handbuch zu den neutestamentlichen Apokryphen in Verbindung mit Fachgelehrten Tubingen 1904 Gilbert Dagron Vie et miracles de Sainte Thecle Texte grec traduction et commentaire Subsidia hagiographica Bd 62 Societe des Bollandistes Brussel 1978 Die Taten des Paulus und der Thekla In Wilhelm Schneemelcher Hrsg Neutestamentliche Apokryphen Band 2 Tubingen 1989 Stephen J Davis The Cult of Saint Thecla A Tradition of Women s Piety in Late Antiquity Oxford early christian studies Oxford University Press New York 2001 ISBN 0 19 954871 4 Scott Fitzgerald Johnson The Life and Miracles of Thekla A Literary Study Hellenic Studies Bd 13 Center for Hellenic Studies Washington D C 2006 ISBN 0 674 01961 X Claudia Nauerth Rudiger Warns Thekla Ihre Bilder in der fruhchristlichen Kunst Gottinger Orientforschungen 2 Studien zur spatantiken und fruhchristlichen Kunst Bd 3 Harrassowitz Wiesbaden 1981 ISBN 3 447 02171 3 Veronika Niederhofer Konversion in den Paulus und Theklaakten Eine narrative Form der Paulusrezeption Mohr Siebeck Tubingen 2017 ISBN 978 3 16 155143 7 Klaus Gunther Wesseling Thekla In Biographisch Bibliographisches Kirchenlexikon BBKL Band 11 Bautz Herzberg 1996 ISBN 3 88309 064 6 Sp 806 814 Kaynakca Hans Forster Transitus Mariae Beitrage zur koptischen Uberlieferung Berlin Walter de Gruyter 2006 S 201 Carl Schmidt Acta Pauli Aus der Heidelberger kopitschen Papyrushandschrift Nr 1 Nachdruck Hildesheim Georg Olms Verlagsbuchhandlung 1965 S 206