Crotoneli Theano (Grekçe: Θεανώ; MÖ 6. yüzyıl dolayları) belki de iki farklı Pisagorcu filozofa verilen addır. Diğerleri onun Brontinus'un karısı olduğunu söylemelerine rağmen, Pisagor'un öğrencisi, kızı veya karısı olarak adlandırıldı. Doğum yeri ve babasının kimliği de bir o kadar belirsizdir, bu da bazı yazarların ayrıntıları birleştirilen birden fazla kişinin olduğunu öne sürmelerine neden olur (bunlar bazen Theano I ve Theano II olarak anılır). Kendisine atfedilen ve yazarlığı belirsiz olan birkaç bölüm ve mektup günümüze ulaşmıştır.
Theano | |
---|---|
Tam adı | Theano |
Doğumu | Θεανώ y. MÖ. 6. yüzyıl Croton veya |
Evlilik | Pisagor veya |
Çağı | Antik Yunan felsefesi |
Okulu | Pisagorculuk |
Hayatı
Theano'nun hayatı hakkında çok az şey biliniyor ve eski kaynaklardaki bilgiler kafa karıştırıcıdır. Bir görüşe göre, Girit'ten geldi ve Pythonax'ın kızıydı, ancak diğerleri onun Crotone'dan geldiğini ve Brontinus'un kızı olduğunu söyledi. Başka bir görüş onu 'un karısı yapmasına rağmen, birçok kişi tarafından Pisagor'un karısı olduğu söylendi. Iamblichus, karışıklığı çözmek için Deino’dan Brontinus'un karısı olarak söz eder.
Pisagor ve Theano'ya çeşitli şekillerde atfedilen çocuklar arasında üç kızı; Damo, Myia ve Arignote ile bir oğlu; Telauges vardı. Suda, Pisagor'un çocuklarının Telauges, Mnesarkhos, Myia ve Arignote olduğunu yazmıştır.
Çalışmaları
Theano'ya atfedilen eserler şunlardır:
- Pisagorcu Apofthegms (İngilizce: Pythagorean Apophthegms),
- Kadın Tavsiyesi (İngilizce: Female Advice),
- Erdem Üzerine (İngilizce: On Virtue),
- Dindarlık Üzerine (İngilizce: On Piety),
- Pisagor Üzerine (İngilizce: On Pythagoras),
- Felsefi Yorumlar (İngilizce: Philosophical Commentaries)
- Mektuplar (İngilizce: Letters).
Bu yazıların hiçbiri, birkaç parçası ve yazarları belirsiz mektup dışında günümüze ulaşmamıştır. Bu bölümlerden ve mektuplardan bazılarını orijinal Theano'ya (Theano I) ve bazılarını daha sonraki bir Theano'ya (Theano II) atamak için girişimlerde bulunuldu, ancak bunların tümünün daha sonraki yazarların, Pisagor felsefesini bir kadının hayatına uygulamaya çalışan sahte kurguları olması da muhtemeldir. Dindarlık Üzerine (İngilizce: On Piety)'nin hayatta kalan parçası, sayılar ve nesneler arasındaki Pisagor analojisiyle ilgilidir. Hayatta kalan çeşitli mektuplar ev içi meseleleri ele almaktadır: bir kadın nasıl çocuk yetiştirmeli?, hizmetçilere nasıl davranmalı? ve kocasına nasıl erdemli bir şekilde davranmalı?
Thesleff, Stobaeus ve Heeren'e göre Theano, Dindarlık Üzerine (İngilizce: On Piety) adlı eserinde şunları yazmıştır:
“ | Yunanların çoğunun Pisagor'un her şeyin sayıdan oluştuğunu söylediğine inandığını öğrendim. İddianın kendisi de bir zorluk çıkarıyor: Var olmayan şeyler üretmek için nasıl tasarlanabilir? Ama her şeyin sayıdan geldiğini söylemedi; ondan ziyade sayılarla uyum içinde olmasını söyledi - birincil anlamda düzenin sayıda olduğu gerekçesiyle ve bir birinci ve bir ikinci ve geri kalanının sayılan şeylere sırayla atanması katılım yoluyla yapılır. | „ |
Bazı kaynaklar Theano'nun ya felsefedeki doktrini ya da matematikteki altın oran hakkında yazdığını iddia etse de, o zamana kadar bu iddiayı haklı çıkaracak bir kanıt yoktur.
Notlar
- ^ a b c M.E. Waithe (1987). A History of Women Philosophers: Volume I: Ancient Women Philosophers, 600 B.C.-500 A.D. s. 12. ISBN . 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
- ^ Plant, Ian Michael (2004). Women writers of ancient Greece and Rome: an anthology. University of Oklahoma Press. s. 68. ISBN . 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
- ^ a b c Porphyry, Life of Pythagoras, 4
- ^ a b c d e Suda, Theano θ84
- ^ a b c d Diogenes Laërtius, viii. 42-3
- ^ a b c Suda, Pythagoras π3120
- ^ Suda, Theano θ83
- ^ Brown, C. (2010). Fibonacci analysis (Vol. 42). John Wiley & Sons.
- ^ Iamblichus, On the Pythagorean Life, 132
- ^ . 22 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
- ^ a b c d Ian Michael Plant, (2004), Women writers of ancient Greece and Rome: an anthology, s. 69. University of Oklahoma Press
- ^ Voula Lambropoulou, Some Pythagorean female virtues, in Richard Hawley, Barbara Levick, (1995), Women in antiquity: new assessments, s. 133. Routledge
- ^ Deakin, Michael A. B. (2013), "Theano: the world's first female mathematician?", International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 44 (3), ss. 350-364, doi:10.1080/0020739X.2012.729614
- ^ Sethanne Howard (14 Aralık 2012). The Hidden Giants (3 bas.). Washington Academy of Sciences. ISBN .
Kaynakça
- Kai Brodersen & Christoph M. Wieland (2010), Theano: Briefe einer antiken Philosophin (Almanca), Stuttgart: Reclams Universal-Bibliothek 18787, ISBN
- . Biographies of Women Mathematicians. . 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021.
- Gabriella Bernardi (2016). "Theano (Sixth Century bc)". The Unforgotten Sisters. Springer Praxis Books. Springer, Cham. ss. 17-22. doi:10.1007/978-3-319-26127-0_3. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Crotoneli Theano Grekce 8eanw MO 6 yuzyil dolaylari belki de iki farkli Pisagorcu filozofa verilen addir Digerleri onun Brontinus un karisi oldugunu soylemelerine ragmen Pisagor un ogrencisi kizi veya karisi olarak adlandirildi Dogum yeri ve babasinin kimligi de bir o kadar belirsizdir bu da bazi yazarlarin ayrintilari birlestirilen birden fazla kisinin oldugunu one surmelerine neden olur bunlar bazen Theano I ve Theano II olarak anilir Kendisine atfedilen ve yazarligi belirsiz olan birkac bolum ve mektup gunumuze ulasmistir TheanoTam adiTheanoDogumu8eanw y MO 6 yuzyil Croton veyaEvlilikPisagor veyaCagiAntik Yunan felsefesiOkuluPisagorculukHayatiTheano nun hayati hakkinda cok az sey biliniyor ve eski kaynaklardaki bilgiler kafa karistiricidir Bir goruse gore Girit ten geldi ve Pythonax in kiziydi ancak digerleri onun Crotone dan geldigini ve Brontinus un kizi oldugunu soyledi Baska bir gorus onu un karisi yapmasina ragmen bircok kisi tarafindan Pisagor un karisi oldugu soylendi Iamblichus karisikligi cozmek icin Deino dan Brontinus un karisi olarak soz eder Pisagor ve Theano ya cesitli sekillerde atfedilen cocuklar arasinda uc kizi Damo Myia ve Arignote ile bir oglu Telauges vardi Suda Pisagor un cocuklarinin Telauges Mnesarkhos Myia ve Arignote oldugunu yazmistir CalismalariTheano ya atfedilen eserler sunlardir Pisagorcu Apofthegms Ingilizce Pythagorean Apophthegms Kadin Tavsiyesi Ingilizce Female Advice Erdem Uzerine Ingilizce On Virtue Dindarlik Uzerine Ingilizce On Piety Pisagor Uzerine Ingilizce On Pythagoras Felsefi Yorumlar Ingilizce Philosophical Commentaries Mektuplar Ingilizce Letters Bu yazilarin hicbiri birkac parcasi ve yazarlari belirsiz mektup disinda gunumuze ulasmamistir Bu bolumlerden ve mektuplardan bazilarini orijinal Theano ya Theano I ve bazilarini daha sonraki bir Theano ya Theano II atamak icin girisimlerde bulunuldu ancak bunlarin tumunun daha sonraki yazarlarin Pisagor felsefesini bir kadinin hayatina uygulamaya calisan sahte kurgulari olmasi da muhtemeldir Dindarlik Uzerine Ingilizce On Piety nin hayatta kalan parcasi sayilar ve nesneler arasindaki Pisagor analojisiyle ilgilidir Hayatta kalan cesitli mektuplar ev ici meseleleri ele almaktadir bir kadin nasil cocuk yetistirmeli hizmetcilere nasil davranmali ve kocasina nasil erdemli bir sekilde davranmali Thesleff Stobaeus ve Heeren e gore Theano Dindarlik Uzerine Ingilizce On Piety adli eserinde sunlari yazmistir Yunanlarin cogunun Pisagor un her seyin sayidan olustugunu soyledigine inandigini ogrendim Iddianin kendisi de bir zorluk cikariyor Var olmayan seyler uretmek icin nasil tasarlanabilir Ama her seyin sayidan geldigini soylemedi ondan ziyade sayilarla uyum icinde olmasini soyledi birincil anlamda duzenin sayida oldugu gerekcesiyle ve bir birinci ve bir ikinci ve geri kalaninin sayilan seylere sirayla atanmasi katilim yoluyla yapilir Bazi kaynaklar Theano nun ya felsefedeki doktrini ya da matematikteki altin oran hakkinda yazdigini iddia etse de o zamana kadar bu iddiayi hakli cikaracak bir kanit yoktur Notlar a b c M E Waithe 1987 A History of Women Philosophers Volume I Ancient Women Philosophers 600 B C 500 A D s 12 ISBN 9789024733484 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2020 Plant Ian Michael 2004 Women writers of ancient Greece and Rome an anthology University of Oklahoma Press s 68 ISBN 978 0 8061 3621 9 25 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2020 a b c Porphyry Life of Pythagoras 4 a b c d e Suda Theano 884 a b c d Diogenes Laertius viii 42 3 a b c Suda Pythagoras p3120 Suda Theano 883 Brown C 2010 Fibonacci analysis Vol 42 John Wiley amp Sons Iamblichus On the Pythagorean Life 132 22 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2020 a b c d Ian Michael Plant 2004 Women writers of ancient Greece and Rome an anthology s 69 University of Oklahoma Press Voula Lambropoulou Some Pythagorean female virtues in Richard Hawley Barbara Levick 1995 Women in antiquity new assessments s 133 Routledge Deakin Michael A B 2013 Theano the world s first female mathematician International Journal of Mathematical Education in Science and Technology 44 3 ss 350 364 doi 10 1080 0020739X 2012 729614 Sethanne Howard 14 Aralik 2012 The Hidden Giants 3 bas Washington Academy of Sciences ISBN 978 0 61 573267 1 KaynakcaKai Brodersen amp Christoph M Wieland 2010 Theano Briefe einer antiken Philosophin Almanca Stuttgart Reclams Universal Bibliothek 18787 ISBN 978 3 15 018787 6 Biographies of Women Mathematicians 2 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Subat 2021 Gabriella Bernardi 2016 Theano Sixth Century bc The Unforgotten Sisters Springer Praxis Books Springer Cham ss 17 22 doi 10 1007 978 3 319 26127 0 3 ISBN 978 3 319 26127 0