Anadolu Selçuklu Devleti'nin kuruluşu ile burası Türkler tarafından fethedilince Bizans Rumları da köyü terk ederek başka yerlere gitmişlerdir. Daha sonra" Derviş Uşağı" denilen bir kabile gelerek köye yerleşmişlerdir. Derviş Uşağı kabilesinin nereden geldiği kesin bilinmemektedir. Yalnız köyün Güney doğusundaki Dolayhan adındaki kervansarayın Anadolu Selçukluları tarafından yapıldığı sıralarda, buraya gelerek yerleştikleri zannedilmektedir.
Til köyü Hicri 1328 (Miladi 1910/1911) yılına kadar İncesu kazasına bağlı iken Hicri 1328 yılında köy ahalisinin girişimleri ve dilekçelerine binaen Nevşehir kazasına bağlanmıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında köy halkının idari ve adli işlerden dolayı İncesu ilçesine sık sık gittikleri olurdu.
Daha sonra nereden geldiği bilinmeyen Nizamlar, Köseler, Arifoğulları Harı kabileleri gelerek buraya yerleştiler.
Tahmini olarak zamanımızdan 200 yıl evvel de Anişoğulları ile Lomenoğulları Melendiz'den, Çiftçiuşağı da Kale'den gelip yerleşmişlerdir. Sonraları Misli ve Hasakoy'den 3 hane Rum gelerek köye yerleşmişlerdir. Daha sonraları da çeşitli yerden yine Rumlar gelerek köyün Rum nüfusunu arttırmışlardır. 20-30 haneyi bulan Rumlar, İstiklal Savaşı'ndan sonra Yunanlarla yapılan mübadele ile köyü terk etmişlerdir. Onların yerine Arnavutluk'tan göç ederek gelen Türkler buraya yerleşmişlerdir. Bu kimseler köyde Arnavut ve muhacir olarak anılmaktadırlar. Muhacirlerin büyük bir kısmı da 1980 yılından sonra ekonomik şartlardan dolayı Ankara ve İzmir’e göç etmişlerdir.
Köy halkı çeşitli yerlerden gelmiş, zamanla kaynaşarak bugünkü toplum meydana gelmiştir. Köy önce Rumlar sonra Türkler ve Rumlar, şimdi de kuruluşundaki Türklerle Arnavutluk'tan gelme göçmen Türklerden (Muhacirler) oluşmaktadır
Köydeki tarihi binalar
Kervansaray (DoIayhan): Selçuklu Hanedanı tarafından yaptırılmıştır. Bugün için bir kısmı yıkılmış durumdadır.
Rumlar'a ait İlkokul (Üsgülya): Rumlar tarafından 1870 yılında yaptırılmıştır. Bugün ise ev sahipleri tarafından ardiye olarak kullanılmaktadır.
Kilise: Dolayhan yakınlarında bulunan kilise Rumlardan kalmıştır. Esasında kilise ile Hanın yapısına ve yakınlığına bakılırsa Dolayhan’ın Selçuklular dönemine ait değil de Rumlar dönemine ait olduğu tezi de ağırlık basmaktadır.
Eski Cami: Bugün için kullanılmamaktadır.
Yeraltı Şehri: Kimler tarafından yapıldığı bilinmemektedir. Fakat herkes de bilmektedir ki Köydeki yer altı şehrinin uzunluğu ve yapısı çevredeki yer altı şehirlerinden daha farklı ve büyüktür. Maalesef Turizme açılmayınca buralar önce patates depoları olarak kullanılmaya başlanmış, sonra da yavaş yavaş giriş ağızları toprakla doldurulmuştur.
Manay: Manay; köyün ortasında bulunan yine yapımı çok eskilere dayanan sonradan yığma tepedir. 1980 yılından sonra yapılan köydeki ağaçlandırma kampanyası sırasında Manay tepesi de ağaçlandırılmaya çalışılmıştır. Bu sırada bu tepenin esasında çok eski bir ecnebi mezarlık olduğu ortaya çıkmıştır. Ağaçlandırma çalışmaları gereği tepeye su çıkarılmış ve zamanla tepenin ortasında göçmeler meydana gelmiştir. Manay tepesi, köye hakim bir noktada yapılmıştır. 1980 yıllarına kadar televizyonların ve teknolojinin fazla olmadığı zamanlarda burası köyün gençlerinin en gözde yeriydi. 25 sene önce dikilen çamlarla biraz daha güzel bir konuma kavuşan tepe Köyün ileriki yıllarda bir mesire ve piknik alanı oluşturacağı düşünülmektedir.
Komşuları
Köyün kuzeyinde Mazı Köyü; batısında Derinkuyu ilçesi: kuzeybatısında Kaymaklı: güneydoğusunda Yeşilhisar'a bağlı Başköy: güneyinde; Derinkuyu’nun yaylası vardır. Köy Nevşehir'in güneyinde, Derinkuyu'nun doğusunda bulunur.Nevşehir'e olan uzaklığı 40 km. Derinkuyu'ya olan uzaklığı 9 km'dir.
Çevresindeki Ova ve Dağlar
Köyün kuzeybatısında Manay adında yığma bir tepe vardır. Köyün doğusunda Yassı Dağ, batısında (ilçeyle arasında) Sivri adında bir tepe vardır. Köy, Yassı Dağ'ın güney ve batı eteğine kurulmuştur.
İklim ve Bitki Örtüsü
İç Anadolu Bölgesi'nde görülen karasal iklim hakimdir. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Yağmur genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında yağar. Rakım yönünden yüksek olduğundan yaz mevsiminde sağlık yönünden elverişli bir havaya sahiptir. Bitki örtüsü yok denecek kadar azdır. Bozkır sayılabilir.
Arazinin Yapısı
Arazi yapısı düz sayılabilecek kadar engebesizdir. Toprak kumlu ve humusludur. Köyde patates ve buğday başta olmak üzere arpa, çavdar ve kabak ekimi yapılmaktadır.
Dış bağlantılar
- Tilköy köyü resmi sitesi 15 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anadolu Selcuklu Devleti nin kurulusu ile burasi Turkler tarafindan fethedilince Bizans Rumlari da koyu terk ederek baska yerlere gitmislerdir Daha sonra Dervis Usagi denilen bir kabile gelerek koye yerlesmislerdir Dervis Usagi kabilesinin nereden geldigi kesin bilinmemektedir Yalniz koyun Guney dogusundaki Dolayhan adindaki kervansarayin Anadolu Selcuklulari tarafindan yapildigi siralarda buraya gelerek yerlestikleri zannedilmektedir Til koyu Hicri 1328 Miladi 1910 1911 yilina kadar Incesu kazasina bagli iken Hicri 1328 yilinda koy ahalisinin girisimleri ve dilekcelerine binaen Nevsehir kazasina baglanmistir Cumhuriyetin ilk yillarinda koy halkinin idari ve adli islerden dolayi Incesu ilcesine sik sik gittikleri olurdu Daha sonra nereden geldigi bilinmeyen Nizamlar Koseler Arifogullari Hari kabileleri gelerek buraya yerlestiler Tahmini olarak zamanimizdan 200 yil evvel de Anisogullari ile Lomenogullari Melendiz den Ciftciusagi da Kale den gelip yerlesmislerdir Sonralari Misli ve Hasakoy den 3 hane Rum gelerek koye yerlesmislerdir Daha sonralari da cesitli yerden yine Rumlar gelerek koyun Rum nufusunu arttirmislardir 20 30 haneyi bulan Rumlar Istiklal Savasi ndan sonra Yunanlarla yapilan mubadele ile koyu terk etmislerdir Onlarin yerine Arnavutluk tan goc ederek gelen Turkler buraya yerlesmislerdir Bu kimseler koyde Arnavut ve muhacir olarak anilmaktadirlar Muhacirlerin buyuk bir kismi da 1980 yilindan sonra ekonomik sartlardan dolayi Ankara ve Izmir e goc etmislerdir Koy halki cesitli yerlerden gelmis zamanla kaynasarak bugunku toplum meydana gelmistir Koy once Rumlar sonra Turkler ve Rumlar simdi de kurulusundaki Turklerle Arnavutluk tan gelme gocmen Turklerden Muhacirler olusmaktadir Koydeki tarihi binalar Kervansaray DoIayhan Selcuklu Hanedani tarafindan yaptirilmistir Bugun icin bir kismi yikilmis durumdadir Rumlar a ait Ilkokul Usgulya Rumlar tarafindan 1870 yilinda yaptirilmistir Bugun ise ev sahipleri tarafindan ardiye olarak kullanilmaktadir Kilise Dolayhan yakinlarinda bulunan kilise Rumlardan kalmistir Esasinda kilise ile Hanin yapisina ve yakinligina bakilirsa Dolayhan in Selcuklular donemine ait degil de Rumlar donemine ait oldugu tezi de agirlik basmaktadir Eski Cami Bugun icin kullanilmamaktadir Yeralti Sehri Kimler tarafindan yapildigi bilinmemektedir Fakat herkes de bilmektedir ki Koydeki yer alti sehrinin uzunlugu ve yapisi cevredeki yer alti sehirlerinden daha farkli ve buyuktur Maalesef Turizme acilmayinca buralar once patates depolari olarak kullanilmaya baslanmis sonra da yavas yavas giris agizlari toprakla doldurulmustur Manay Manay koyun ortasinda bulunan yine yapimi cok eskilere dayanan sonradan yigma tepedir 1980 yilindan sonra yapilan koydeki agaclandirma kampanyasi sirasinda Manay tepesi de agaclandirilmaya calisilmistir Bu sirada bu tepenin esasinda cok eski bir ecnebi mezarlik oldugu ortaya cikmistir Agaclandirma calismalari geregi tepeye su cikarilmis ve zamanla tepenin ortasinda gocmeler meydana gelmistir Manay tepesi koye hakim bir noktada yapilmistir 1980 yillarina kadar televizyonlarin ve teknolojinin fazla olmadigi zamanlarda burasi koyun genclerinin en gozde yeriydi 25 sene once dikilen camlarla biraz daha guzel bir konuma kavusan tepe Koyun ileriki yillarda bir mesire ve piknik alani olusturacagi dusunulmektedir Komsulari Koyun kuzeyinde Mazi Koyu batisinda Derinkuyu ilcesi kuzeybatisinda Kaymakli guneydogusunda Yesilhisar a bagli Baskoy guneyinde Derinkuyu nun yaylasi vardir Koy Nevsehir in guneyinde Derinkuyu nun dogusunda bulunur Nevsehir e olan uzakligi 40 km Derinkuyu ya olan uzakligi 9 km dir Cevresindeki Ova ve Daglar Koyun kuzeybatisinda Manay adinda yigma bir tepe vardir Koyun dogusunda Yassi Dag batisinda ilceyle arasinda Sivri adinda bir tepe vardir Koy Yassi Dag in guney ve bati etegine kurulmustur Iklim ve Bitki Ortusu Ic Anadolu Bolgesi nde gorulen karasal iklim hakimdir Yazlari sicak ve kurak kislari soguk ve kar yagislidir Yagmur genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarinda yagar Rakim yonunden yuksek oldugundan yaz mevsiminde saglik yonunden elverisli bir havaya sahiptir Bitki ortusu yok denecek kadar azdir Bozkir sayilabilir Arazinin Yapisi Arazi yapisi duz sayilabilecek kadar engebesizdir Toprak kumlu ve humusludur Koyde patates ve bugday basta olmak uzere arpa cavdar ve kabak ekimi yapilmaktadir Dis baglantilarTilkoy koyu resmi sitesi 15 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde