Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tirmit mantarı (Lactarius volemus), Russulaceae familyasından yenebilen bir mantar türü. Şapkası 5–15 cm kadar büyüklükte, kuru ve et gibidir, hiçbir zaman yapışkan olmaz. Gençken yarım küre şeklinde tümsek olup olgunlaşınca açılır ve derin olmayan huni şekline dönüşür, üst tarafı düzensiz, dalgalı gibi bir hal alır. Kenarı başlangıçta içeri kıvrıktır, daha sonra düzensiz olarak dalgalı olur. Gençken sarımtırak kahverengi olgunlaşınca kırmızımsı kahverengi olan mantarın iki formu vardır. Kırmızı kahverengi tipi iğne yapraklı ağaç ve kayın ormanlarında yosunlar arasında gelişir, ateş sarısı tipi yalnızca kayın ve meşe ormanlarında bulunur.
| Tirmit mantarı | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Kesildiğinde ortaya çıkan beyaz sıvısı | ||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
|
| Lactifluus volemus | |
|---|---|
 | solungaçlı zar |
 | Şapka şekli yarım küre |
  | bitişik zar veya uzun deküran |
 | Sap karakteri yüzüksüz |
 | spor izi beyaz renkli |
 | ekoloji: |
 | yenilebilirlik: tercihsel |
Lameller, gençken sarımsı beyaz turuncu, olgunlaşınca sarı açık kahverengidir, dokunulduğunda kahverengi olur. Bol miktarda beyaz sıvıya sahiptir. Oldukça sık olup sap üzerinde az olarak aşağı devam eder. Sapı 12 cm kadar uzunlukta ve oldukça kalın, sağlamdır. Mum gibi bir örtüsü vardır. Şapka ile aynı renkte veya birazcık daha açık, şapka tarafındaki birkaç santimetrelik kısımda sarımsı, diğer kısımlarında kırmızımtırak kahverenktedir. Etli kısmı gençken yumuşak, beyaz, olgunlukta sünger gibi, katı ve açık sarıdır, daha sonra yavaş yavaş kahverengi lekelilik kazanır. Spor izi çok açık kırmızımtırak sarıdır.
Temmuz ve Eylül arasında yapraklı ağaç meşçerelerinde bilhassa kayın ormanlarında ve sınırlarında, bazen çam meşçerelerinde gelişir. Badem gibi hoş bir tadı, balık gibi kokusu vardır. Kolay tanınabilen bir mantardır, bol miktarda çıkarılan beyaz sıvısı ile iyi ayırt edilebilir, renk değiştirmez ve balık kokusundadır. Taze mantar kesildiği zaman bol miktarda beyaz sıvısı akar, kuru ve yaşlı örneklerde bu özellik yoktur. Salamura edilmiş balık gibi olan kokusu, mantar yaşlandıkça artar.
Yenilebilen iyi bir mantardır, hatta çiğ olarak bile emniyetle yenebilir. Çiğ halde hoş olmayan bir kokuya sahip olmasına rağmen eti oldukça lezzetli olan değerli bir mantardır. Kızartılırken lamelleri yukarı gelecek şekilde tavaya konulmalıdır. Çorbalar için de iyidir. Bununla beraber, tadı çok acı olan ve şapkasının ortasında konik bir çıkıntı bulunan ile karıştırılmamalıdır, bu mantar zehirli değildir fakat yenmesi lezzet bakımından tavsiye edilmez. Bir lezzet denemesi yapmak için küçük bir parça çiğ olarak tadılabilir. Tirmit mantarı ile karıştırılabilen bir diğer tür, lactifluus hygrophoroides’tir. Görünüş olarak tirmit mantarına benzeyen bu mantarın lamelleri daha geniş aralıklıdır ve sütünün rengi değişmemektedir.
Kaynakça
- ^ "Tirmit mantarının özellikleri nelerdir?". Uplifers. 20 Mart 2024. 20 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mart 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tirmit mantari Lactarius volemus Russulaceae familyasindan yenebilen bir mantar turu Sapkasi 5 15 cm kadar buyuklukte kuru ve et gibidir hicbir zaman yapiskan olmaz Gencken yarim kure seklinde tumsek olup olgunlasinca acilir ve derin olmayan huni sekline donusur ust tarafi duzensiz dalgali gibi bir hal alir Kenari baslangicta iceri kivriktir daha sonra duzensiz olarak dalgali olur Gencken sarimtirak kahverengi olgunlasinca kirmizimsi kahverengi olan mantarin iki formu vardir Kirmizi kahverengi tipi igne yaprakli agac ve kayin ormanlarinda yosunlar arasinda gelisir ates sarisi tipi yalnizca kayin ve mese ormanlarinda bulunur Tirmit mantariKesildiginde ortaya cikan beyaz sivisiBiyolojik siniflandirmaAlem FungiBolum BasidiomycotaSinif Takim Familya RussulaceaeCins Tur L volemusLactifluus volemusMikoloji karakteristiklerisolungacli zarSapka sekli yarim kurebitisik zar veya uzun dekuranSap karakteri yuzuksuzspor izi beyaz renkliekoloji yenilebilirlik tercihsel Lameller gencken sarimsi beyaz turuncu olgunlasinca sari acik kahverengidir dokunuldugunda kahverengi olur Bol miktarda beyaz siviya sahiptir Oldukca sik olup sap uzerinde az olarak asagi devam eder Sapi 12 cm kadar uzunlukta ve oldukca kalin saglamdir Mum gibi bir ortusu vardir Sapka ile ayni renkte veya birazcik daha acik sapka tarafindaki birkac santimetrelik kisimda sarimsi diger kisimlarinda kirmizimtirak kahverenktedir Etli kismi gencken yumusak beyaz olgunlukta sunger gibi kati ve acik saridir daha sonra yavas yavas kahverengi lekelilik kazanir Spor izi cok acik kirmizimtirak saridir Temmuz ve Eylul arasinda yaprakli agac mescerelerinde bilhassa kayin ormanlarinda ve sinirlarinda bazen cam mescerelerinde gelisir Badem gibi hos bir tadi balik gibi kokusu vardir Kolay taninabilen bir mantardir bol miktarda cikarilan beyaz sivisi ile iyi ayirt edilebilir renk degistirmez ve balik kokusundadir Taze mantar kesildigi zaman bol miktarda beyaz sivisi akar kuru ve yasli orneklerde bu ozellik yoktur Salamura edilmis balik gibi olan kokusu mantar yaslandikca artar Yenilebilen iyi bir mantardir hatta cig olarak bile emniyetle yenebilir Cig halde hos olmayan bir kokuya sahip olmasina ragmen eti oldukca lezzetli olan degerli bir mantardir Kizartilirken lamelleri yukari gelecek sekilde tavaya konulmalidir Corbalar icin de iyidir Bununla beraber tadi cok aci olan ve sapkasinin ortasinda konik bir cikinti bulunan ile karistirilmamalidir bu mantar zehirli degildir fakat yenmesi lezzet bakimindan tavsiye edilmez Bir lezzet denemesi yapmak icin kucuk bir parca cig olarak tadilabilir Tirmit mantari ile karistirilabilen bir diger tur lactifluus hygrophoroides tir Gorunus olarak tirmit mantarina benzeyen bu mantarin lamelleri daha genis araliklidir ve sutunun rengi degismemektedir Kaynakca Tirmit mantarinin ozellikleri nelerdir Uplifers 20 Mart 2024 20 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mart 2024