Tiyatro Direktörü (Orijinal Almanca adı Der Schauspieldirektör), (Köchel Dizini: K.486), bestesi Wolfgang Amadeus Mozart tarafından, Almanca olan librettosu bir Avusturyalı tiyatro direktörü olan "Gottlieb Stephanie" tarafından hazırlanmış, uvertür ve 1 perdeden oluşan bir singspiel janrında komik opera eseri.
Eserin bestecisi:Wolfgang Amadeus Mozart (1789)Ressam: Doris_Stock | |
Özgün isim | Der Schauspieldirektor |
---|---|
Müzik | Wolfgang Amadeus Mozart |
Libretto | Johann Gottlieb Stephanie Genc |
Gala | 11 Şubat 1786 |
İlk gösterim yeri | Kärntnertor Tiyatrosu Viyana |
Oyuncular |
|
Hazırlanma ve Temsilleri
Bu eser Avusturya ve Kutsal Roma İmparatoru II. Joseph'in bir "imparatorluk emiri" üzerine sipariş verilip hazırlanmıştır. Bu opera siparişi İmparatorun kızkardeşi olan ve kocası Prens Albert Saksonyalı ile Habsburg Hollanda'nın ortak olarak genel valisi olan Prenses Maria Christina'nın Viyana'yı ziyaretinde Schönbrunn Sarayı'nda " Kış Bahçesi Orangerie Pavyonu"'nda kışın Şubat ayında yapılan "Bir Kış Günü İlkbahar Festivali (Fruhlingfest an einem Wintertage)" eğlenceleri için verilmiştir. Bu eğlenceler imparatorun Almanca liberettolu Alman singspiel janrında operaların hazırlanmasını destekleme ana fikirden gelmiştir ve imparator bu eğlenceler için sipariş ettiği eserlerin tiyatro oyuncularının kaprislerini ele alan komedi olmasını istemiştir. Bu eğlenceler için en önemli etkenlik imparatorun sipariş ettiği iki opera eseri arasında bir yarışma şeklini almıştır. Mozart'ın hazırladığı "Der Schauspieldirektör (Tiyatro Direktörü)" eseri ile İtalyan asıllı saray müzik direktörü olarak görevli olan Antonio Salieri tarafından hazırlanan Prima la musica e poi le parole (Önce Müzik ve Sonra Söz) adını taşıyan benzer konulu opera eseri arasında yapılmıştır. 7 Şubat 1786 günü imparatorun davet ettiği özel misafirler dahil 80 kadar seyirci için Mozart'ın eseri "Orangerie" pavyonunun bir tarafında ve Salierinin eseri öbür tarafında temsil edilmiştir. Özel davetli seyircilerin Salieri'nin eserini tercih ettikleri bildirilmektedir.
Eserin halka açık ilk prömiyer yapımı ve temsili imparator için özel temsilden dört gün sonra 11 Şubat 1786'de Kärntnertor Tiyatrosu, Viyana'da yapılmıştır, Bu yapım için eser ancak 4 gün arka arkaya temsil edilmiştir.
Bu 1 perdelik operanın müziksel olan kısmı hayli kısadır ve müziksel katkı 20 dakikayı geçmemektedir. Toplam 10 rolden 6 tanesi konuşma rolü olup müziksel katkı için bir bas, bir tenor ve iki soprano şarkı söylemektedirler. Bu müziksel kısımda 1 arietta, 1 rondo, 1 üçlü trio ve 1 kuartet finale şarkısı bulunmaktadır ve konuşma rollerinin konuşma diyalogları müziksel parçalardan çok daha fazla yer almaktadır.
Bu eserin orijinal konuşma dilli diyaloglarında ve hatta müziksel parçalarının libretto metinlerinde bestelenme zamanında moda olmuş ama günümüzde hemen hemen unutulmuş oyunlar ve librettolar kısımlarına imalar bulunmaktadır. Bunun için 20. yüzyıl başından beri Mozart eserlerinin yeniden popüler olduğu dönemde bu eserin yapımlanıp temsil edilmesi sırasında çok kere libretto metninde büyük revizyonlar ve hatta tümüyle yeni değiştirmeler yapılmaktadır.
Roller
Rol | Ses tipi | Prömiyerde roller, & Subat 1786 (Orkestra şefi:-) |
---|---|---|
Frank, bir tiyatro direktörü | konuşma rolü | Gottlieb Stephanie |
Eiler, bir bankacı | konuşma rolü | Johann Franz Hieronymus Brockmann |
Buff, bir buffo şarkıcı | bas | Joseph Weidmann |
Monsieur Vogelsang, bir şarkıcı | tenor | Valentin Adamberger |
Madame Herz, bir şarkıcı | soprano | Aloysia Weber |
Mademoiselle Silberklang, | soprano | Caterina Cavalieri |
Herz, bir aktör | konuşma rolü | Joseph Lange |
Madame Pfeil, bir aktris | konuşma rolü | Anna Maria Stephanie |
Madame Krone, bir aktris | konuşma rolü | Johanna Sacco |
Madame Vogelsang, bir aktris | konuşma rolü | Maria Anna Adamberger |
Konu Özeti
Zaman: 1786
Mekan: Viyana
Müziksel parçalar
Bu 1 perdelik kısa operanın müziksel olan kısmı hayli kısadır ve müziksel katkı 20 dakikayı geçmemektedir. Toplam 10 rolden 6 tanesi konuşma rolü olup müziksel katkı için bir bas, bir tenor ve iki soprano şarkı söylemektedirler. Eserin müziksel kısmında 4 müziksel parça bulunmaktadır:
- "Da schlägt die Abschiedsstunde", arietta, Madam Herz
- "Bester Jüngling", rondo, Matmazel Silberklang
- "Ich bin die erste Sängerin", üçlü, Matmazel Silberklang, Madam Herz, Mösyö Vogelsang
- "Jeder Künstler strebt nach Ehre", kuartet finale şarkısı, Matmazel Silberklang, Madam Herz, Mösyö Vogelsang, Buff
Seçilmiş audio ve video disk kayıtları
Yıl | Roller Madame Herz, Matmazel Silberklang, Vogelsang, Buff | Orkestra Şefi ve Orkestra | Kayıt tipi ve marka |
---|---|---|---|
1968 | Sylvia Geszty, Rosemarie Rönisch, Peter Schreier, Hermann Christian Polster | Helmut Koch, Berlin Kammerorchester | CD: Berlin Classics Cat: 9136. |
1986 | Magda Nador, Krisztina Laki, Thomas Hampson, Harry van der Kamp | Nikolaus Harnoncourt, Royal Concertgebouw Orkestrası | CD: Teldec Cat: 8 43336 (+ Ek: Önce müzik sonra söz (Prima la musica, poi la parole) |
1990 | Edita Gruberová, Kiri Te Kanawa, Uwe Heilmann, Manfred Jungwirth | John Pritchard Viyana Filarmonik Orkestrası | CD: Decca, Cat: 475 7049 (+Ek: konser aryaları) |
2001 | Cyndia Sieden, Sharon Baker, John Aler, Kevin Deas | Martin Pearlman, Boston Baroque Orkestrası | CD: Telarc. Cat: 80573 |
2006 | Aleksandra Zamoiska, Evmorfia Metaxaki, Bernhard Berchtold, Radu Cojocariu | Elizabeth Fuchs, Junge Philharmonie Salzburg (Salzburger Marionetten kuklalar tiyatrosu temsilinin video kaydı) | DVD: Deutsche Grammophon Cat: 073 4244 (+Ek: Bastien ve Bastienne) |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Bu madde kısmen İngilizce Wikipedia "Der Schauspieldirektor" maddesi kaynaklıdır. Online:[1] 2 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce).
- ^ a b c d e Smith, Erik (2001), "Der Schauspieldirektor", in Amanda Holden (Ed.), The New Penguin Opera Guide, Harmondworth: Penguin say. 608. (İngilizce)
- ^ Opera.Stanford.ed websitesinde "Schauspieldirektor/libretto" kısmı Online:http://opera.stanford.edu/Mozart/Schauspieldirektor/libretto.html 9 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Opera-dis-opera-sdiscography websitesinde "CLMOSCHA" maddesi". 16 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017.
Dış kaynaklar
- Anderson, James, (1993) The Complete Dictionary of Opera and Operetta, Wings Books,
- Rushton, Julian (1998), "Der Schauspieldirektor" Kaynak: Stanley Sadie (Ed.), [[The New Grove Dictionary of Opera Cilt:4 sayfa: 213–214. Londra: MacMillan, , (İngilizce)
- Smith, Erik (2001), "Der Schauspieldirektor", Kaynak: Holden, Amanda (Ed.), The New Penguin Opera Guide, Harmandsworth: Penguin. say.608. (İngilizce)
Dış bağlantılar
- IMSLP Petrucci Music Library websitesi "Der_Schauspieldirektor, K.486 (Mozart, Wolfgang Amadeus)" maddesinde partisyon notaları ve libretto [2] 26 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Opera.stanford.edu websitesinde eserdeki müziksel parçalar librettosu: Online: [3] 9 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
- YouTube websitesinde "Mozart - Der Schauspieldirektor" maddesinde orkestra şefi Peter Hirsch idaresindeki "Sinfonieorchester des Südwestfunks" orkestrasının Almanca 1983 yapımı ve temsilinin tümümün video kaydı. [4] 12 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
- YouTube websitesinde "The Impresario (Mozart)" maddesinde orkestra şefi John Burrows idaresindeki "The Lyric Opera of Dallas" orkestrasının İngilizce yapımı ve temsilinin tümümün video kaydı. [5] (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tiyatro Direktoru Orijinal Almanca adi Der Schauspieldirektor Kochel Dizini K 486 bestesi Wolfgang Amadeus Mozart tarafindan Almanca olan librettosu bir Avusturyali tiyatro direktoru olan Gottlieb Stephanie tarafindan hazirlanmis uvertur ve 1 perdeden olusan bir singspiel janrinda komik opera eseri Tiyatro DirektoruEserin bestecisi Wolfgang Amadeus Mozart 1789 Ressam Doris StockOzgun isimDer SchauspieldirektorMuzikWolfgang Amadeus MozartLibrettoJohann Gottlieb Stephanie GencGala11 Subat 1786Ilk gosterim yeriKarntnertor Tiyatrosu ViyanaOyuncularFrank bir tiyatro direktoru konusma rolu Eiler bir bankaci konusma rolu Buff bir buffo sarkici bas Monsieur Vogelsang bir sarkici tenor Madam Herz bir sarkici soprano Matmazel Silberklang bir sarkici soprano Herz bir aktor konusma rolu Madam Pfeil bir aktris konusma rolu Madam Krone bir aktris konusma rolu Madam Vogelsang bir aktris konusma roluHazirlanma ve TemsilleriEserin ilk temsilinin yapildigi Schonbrunn Sarayi nda Kis Bahcesi Orangerie Pavyonu Bu eser Avusturya ve Kutsal Roma Imparatoru II Joseph in bir imparatorluk emiri uzerine siparis verilip hazirlanmistir Bu opera siparisi Imparatorun kizkardesi olan ve kocasi Prens Albert Saksonyali ile Habsburg Hollanda nin ortak olarak genel valisi olan Prenses Maria Christina nin Viyana yi ziyaretinde Schonbrunn Sarayi nda Kis Bahcesi Orangerie Pavyonu nda kisin Subat ayinda yapilan Bir Kis Gunu Ilkbahar Festivali Fruhlingfest an einem Wintertage eglenceleri icin verilmistir Bu eglenceler imparatorun Almanca liberettolu Alman singspiel janrinda operalarin hazirlanmasini destekleme ana fikirden gelmistir ve imparator bu eglenceler icin siparis ettigi eserlerin tiyatro oyuncularinin kaprislerini ele alan komedi olmasini istemistir Bu eglenceler icin en onemli etkenlik imparatorun siparis ettigi iki opera eseri arasinda bir yarisma seklini almistir Mozart in hazirladigi Der Schauspieldirektor Tiyatro Direktoru eseri ile Italyan asilli saray muzik direktoru olarak gorevli olan Antonio Salieri tarafindan hazirlanan Prima la musica e poi le parole Once Muzik ve Sonra Soz adini tasiyan benzer konulu opera eseri arasinda yapilmistir 7 Subat 1786 gunu imparatorun davet ettigi ozel misafirler dahil 80 kadar seyirci icin Mozart in eseri Orangerie pavyonunun bir tarafinda ve Salierinin eseri obur tarafinda temsil edilmistir Ozel davetli seyircilerin Salieri nin eserini tercih ettikleri bildirilmektedir Eserin halka acik ilk promiyer yapimi ve temsili imparator icin ozel temsilden dort gun sonra 11 Subat 1786 de Karntnertor Tiyatrosu Viyana da yapilmistir Bu yapim icin eser ancak 4 gun arka arkaya temsil edilmistir Bu 1 perdelik operanin muziksel olan kismi hayli kisadir ve muziksel katki 20 dakikayi gecmemektedir Toplam 10 rolden 6 tanesi konusma rolu olup muziksel katki icin bir bas bir tenor ve iki soprano sarki soylemektedirler Bu muziksel kisimda 1 arietta 1 rondo 1 uclu trio ve 1 kuartet finale sarkisi bulunmaktadir ve konusma rollerinin konusma diyaloglari muziksel parcalardan cok daha fazla yer almaktadir Bu eserin orijinal konusma dilli diyaloglarinda ve hatta muziksel parcalarinin libretto metinlerinde bestelenme zamaninda moda olmus ama gunumuzde hemen hemen unutulmus oyunlar ve librettolar kisimlarina imalar bulunmaktadir Bunun icin 20 yuzyil basindan beri Mozart eserlerinin yeniden populer oldugu donemde bu eserin yapimlanip temsil edilmesi sirasinda cok kere libretto metninde buyuk revizyonlar ve hatta tumuyle yeni degistirmeler yapilmaktadir RollerRol Ses tipi Promiyerde roller amp Subat 1786 Orkestra sefi Frank bir tiyatro direktoru konusma rolu Gottlieb StephanieEiler bir bankaci konusma rolu Johann Franz Hieronymus BrockmannBuff bir buffo sarkici bas Joseph WeidmannMonsieur Vogelsang bir sarkici tenor Valentin AdambergerMadame Herz bir sarkici soprano Aloysia WeberMademoiselle Silberklang soprano Caterina CavalieriHerz bir aktor konusma rolu Joseph LangeMadame Pfeil bir aktris konusma rolu Anna Maria StephanieMadame Krone bir aktris konusma rolu Johanna SaccoMadame Vogelsang bir aktris konusma rolu Maria Anna AdambergerKonu OzetiZaman 1786 Mekan ViyanaMuziksel parcalarBu 1 perdelik kisa operanin muziksel olan kismi hayli kisadir ve muziksel katki 20 dakikayi gecmemektedir Toplam 10 rolden 6 tanesi konusma rolu olup muziksel katki icin bir bas bir tenor ve iki soprano sarki soylemektedirler Eserin muziksel kisminda 4 muziksel parca bulunmaktadir Da schlagt die Abschiedsstunde arietta Madam Herz Bester Jungling rondo Matmazel Silberklang Ich bin die erste Sangerin uclu Matmazel Silberklang Madam Herz Mosyo Vogelsang Jeder Kunstler strebt nach Ehre kuartet finale sarkisi Matmazel Silberklang Madam Herz Mosyo Vogelsang BuffSecilmis audio ve video disk kayitlariYil Roller Madame Herz Matmazel Silberklang Vogelsang Buff Orkestra Sefi ve Orkestra Kayit tipi ve marka1968 Sylvia Geszty Rosemarie Ronisch Peter Schreier Hermann Christian Polster Helmut Koch Berlin Kammerorchester CD Berlin Classics Cat 9136 1986 Magda Nador Krisztina Laki Thomas Hampson Harry van der Kamp Nikolaus Harnoncourt Royal Concertgebouw Orkestrasi CD Teldec Cat 8 43336 Ek Once muzik sonra soz Prima la musica poi la parole 1990 Edita Gruberova Kiri Te Kanawa Uwe Heilmann Manfred Jungwirth John Pritchard Viyana Filarmonik Orkestrasi CD Decca Cat 475 7049 Ek konser aryalari 2001 Cyndia Sieden Sharon Baker John Aler Kevin Deas Martin Pearlman Boston Baroque Orkestrasi CD Telarc Cat 805732006 Aleksandra Zamoiska Evmorfia Metaxaki Bernhard Berchtold Radu Cojocariu Elizabeth Fuchs Junge Philharmonie Salzburg Salzburger Marionetten kuklalar tiyatrosu temsilinin video kaydi DVD Deutsche Grammophon Cat 073 4244 Ek Bastien ve Bastienne Ayrica bakinizWolfgang Amadeus MozartKaynakcaBu madde kismen Ingilizce Wikipedia Der Schauspieldirektor maddesi kaynaklidir Online 1 2 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce a b c d e Smith Erik 2001 Der Schauspieldirektor in Amanda Holden Ed The New Penguin Opera Guide Harmondworth Penguin say 608 ISBN 0 14 029312 4 Ingilizce Opera Stanford ed websitesinde Schauspieldirektor libretto kismi Online http opera stanford edu Mozart Schauspieldirektor libretto html 9 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Opera dis opera sdiscography websitesinde CLMOSCHA maddesi 16 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2017 Dis kaynaklarAnderson James 1993 The Complete Dictionary of Opera and Operetta Wings Books ISBN 0 517 09156 9 Rushton Julian 1998 Der Schauspieldirektor Kaynak Stanley Sadie Ed The New Grove Dictionary of Opera Cilt 4 sayfa 213 214 Londra MacMillan ISBN 0 333 73432 7 ISBN 1 56159 228 5 Ingilizce Smith Erik 2001 Der Schauspieldirektor Kaynak Holden Amanda Ed The New Penguin Opera Guide Harmandsworth Penguin say 608 ISBN 0 14 029312 4 Ingilizce Dis baglantilarIMSLP Petrucci Music Library websitesi Der Schauspieldirektor K 486 Mozart Wolfgang Amadeus maddesinde partisyon notalari ve libretto 2 26 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Opera stanford edu websitesinde eserdeki muziksel parcalar librettosu Online 3 9 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca YouTube websitesinde Mozart Der Schauspieldirektor maddesinde orkestra sefi Peter Hirsch idaresindeki Sinfonieorchester des Sudwestfunks orkestrasinin Almanca 1983 yapimi ve temsilinin tumumun video kaydi 4 12 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca YouTube websitesinde The Impresario Mozart maddesinde orkestra sefi John Burrows idaresindeki The Lyric Opera of Dallas orkestrasinin Ingilizce yapimi ve temsilinin tumumun video kaydi 5 Ingilizce