Singspiel (Türkçe: şarkı-oyunu), bir tür Almanca müzikli dram olarak geliştirilmiş ve günümüzde bir opera janrı olarak kabul edilmiştir. Nitelik olarak içeriği (çok kere lirik veya folklor tabanlı) müziksel ensambl şarkıları, tek "aryalar", "ikili", "üçlü" vb şarkılar, "ballad"lar arasında konuşma dialogları bulundurur. "Singspiel" janrından geliştirilen operet janrı da bu öğeleri içermektedir. Bazı opera otoritelerine göre "singspiel" janrı ile diğer "opera janrları" arasındaki ana fark operalarda "resitatif"lerin bazen önemli olarak yer almaları ve dramatik zirvelere yetişmek için "singspiel"lerde müziğin özel bir önemi olmamasına karşılık operalarda müziğin ana rol oynamasıdır.
Singspiel janrının kökleri
Almanya'da ilk "singspiel" ismini taşıyan müzikli oyunlar, dinsel kökenli, anonim yazarlı ve İncil'in bazı kısımlarının dramatik olarak oyun halinde belli bir (köy, kasaba, küçük bir şehir gibi) mahallin halkının da katkısıyla yılın belli dönemlerinde sunulmasi seklinde "gizem oyunu (mystery play)" stilindeydi. Bu oyunlarda önemli olan dialog olup müzik bunlar arasında katık gibi kalmaktaydı. 17. yüzyıl başlarında "singspiel" oyunlarının dinsel konulardan uzaklaşmaya başladığı görülür. "Singspiel" terimi basılmış olan oyunlara da refere etmeye de başladı. "Singspiel" adı verilen ve seyircilere sunulan oyunlara İtalyan ve hatta İngilizce şarkılardan esinlenme, çevrilme ve uyarlamalar sonucu ortaya çıkan müziksel katkılar olağan hale gelmeye başladı.
18. yüzyılda bazı "singspiel" adı ile seyirciye sunulan eserler İngilizceden çevirilen "Ballad opera" şeklindeydi. Örnegin 1736da Prusya'nın İngiltere elçisi "The Devil To Pay (Şeytan Öder)" adlı İngilizce ballad-operanın özel olarak Almancaya tercümesini yaptırmıştı ve bu çeviri eser "singspiel" adı ile 1740li yıllarda Hamburg ve Leipzig'de sahnelenmiştir. Bu eserden daha değişik bir versiyonu 1766da "Johann Adam Hiller" ve "C.F.Weisse" tarafından "Der Teufel ist los oder Die verwandelten Weiber (Şeytan .... veya kadınları değiştirdi)" adı ile "singspiel" olarak yapımlanmıştır. Bundaki başarıyı kullanmak için benzer diğer eserler de bu iki ortak tarafından hazırlanıp, yapımlanmış ve bu ortak eser hazırlayıcılarının bu eserler hakkındaki terim dolayısıyla onların "Alman singspiel janrının babaları" olarak anılmalarına neden olmuştur.
Fransızca janrındaki, içinde konuşma bulunan, operalar da çok kere Almancaya çevrilip Alman seyircisine sunulduklara zaman "singspiel" adını taşımaktaydılar. "Singspiel"ler daha aşağı seviyede halk için bir eğlence olarak kabul edilmekte ve şehirlerde devamlı kurulu opera-evleri yerine gezici truplar (örneğin Koch, Döbbelin, Koberwein trupları) tarafından icra edilmekteydi. "Singspiel" eserleri genellikle ya komik ya da romantik konu ve temaları işlemekteydiler. Çok kere "halk kültürü" tipli eserlerde paranormal ve büyücülük ögeleri, fantezi hayvanları ve rol alan karakterleri niteliklerinde iyi ve kötünün çok abartılarak ayrılmış olduğu görülmektedir.
Singspiel janrının gelişmesi
Mozart Almanca opera sanatını geliştirmek hedefiyle birkaç tane "singspiel" janrında Almanca opera eseri bestelemiştir. Bunlar Zaide (1780), Saraydan Kız Kaçırma (Die Entführung aus dem Serail) (1782), Dramaturg (Der Schauspieldirektör) (1786) ve en gelişmiş olarakSihirli Flüt (Die Zauberflote) (1791) eserleridir.
"Singspiel" janrında işlenen konular da zamanla değişip gelişti. Trejedi motifi bu janrda pek işlenmemiştir. Konuda işlenen motifler komedi, aşk macerası ve fantezi olmakla beraber günümüzde yapımlanan "singspiel" janrındaki opera eserlerinde çok daha ciddi konulara eğilen eserler de bulunmaktadır; örneğin Beethoven'in Fidelio operası, Carl Maria von Weber'in .
Diğer taraftan Almanca repertuvarda bulunan , Johann Strauss II ve diğerlerinin geliştikleri (Almanca operet) janrı singspiel janrının bir devamı olarak da kabul edilmektedir. Bazı opera kritikleri ise Wagner, Richard Strauss ve diğerlerinin geliştirdikleri çok daha karmaşık bir opera stili ve janrını ihtiva eden "Alman Romantik Opera" akımına (özellikle kullandığı dil ve temalar dolayısıyla) "singspiel" janrının çok büyük katkısı olduğunu iddia etmektedirler. Bu gelişmeler dolayısıyla modern 20. yüzyılda, bazı operet bestecileri haricinde, "singspiel" janrında operalar bestelenmesi çok nadir olmuştur. Diğer taraftan 1927'de besteci Kurt Weill hazırladığı "Mohagonny" adlı eseri janrı için bir yeni terminoloji olarak "songspiel" sözcüğünü kullanmıştır.
Seçilmiş singspiel janrında eserler
- Johann Adam Hiller:
- Die Liebe auf dem Lande, 1768
- Der Dorfbarbier, 1771
- Wolfgang Amadeus Mozart:
- Bastien und Bastienne, Viyana 1768
- Zaide, Mozart'ın yaşamı sırasında yapımlanmamıştır, 1781
- Die Entführung aus dem Serail, Viyana 1782
- Dramaturg (Der Schauspieldirektor), Viyana 1786
- Die Zauberflöte, Viyana 1791
- Karl Ditters von Dittersdorf: Doktor ve Eczacı (Doktor und Apotheker), Viyana 1786
- Johann Friedrich Reichardt: Erwin und Elmire, 1790, Kaynak: Johann Wolfgang von Goethe
- Peter von Winter]]: Das unterbrochene Opferfest, Viyana 1796
- Joseph Weigl]]: İsviçre'li Aile (Die Schweizer Familie), Viyana 1809
- Carl Maria von Weber: Abu Hassan, Münih 1811
- Franz Danzi: Turandot, Karlsruhe 1816, Metin: Carlo Gozzi
- Conradin Kreutzer: Melusina, Berlin 1833, Kaynak:Franz Grillparzer
- Heinrich Marschner: Der Holzdieb, Dresden 1825
- Franz Schubert:
- Claudine von Villa Bella, 1815, Kaynak: Johann Wolfgang Goethe
- Der vierjährige Posten, 1815 (UA 1869)
- Die Zwillingsbrüder, Viyana 1820
- Die Verschworenen oder Der häusliche Krieg, 1823, Viyana 1861
- Ferdinand Raimund/Wenzel Müller. Der Alpenkönig und der Menschenfeind, Viyana 1828
- Johann Nestroy (Libretto ve müziğe katkılar:Adolf Müller):
- Der Talisman, Viyana 1840
- Das Mädl aus der Vorstadt, Viyana 1841
- Einen Jux will er sich machen, Viyana 1842
Dipnotlar
- ^ a b 'J.M.Maitland ve J.A.Fuller (ed)Grove's Dictionary of Music and Musicians, Vol. IV.] London: MacMillan and Co., 1908 "Singspiel" maddesi. s. 468-470
- ^ Kaynak:Almanca Wikipedia "Singspiel" maddesi 19 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca) (Erişim:20.6.2010)]
Dış bağlantılar
- İngilizce Wikipedia "Singspiel" maddesi 30 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişim:20.6.2010).
- Hanning, Barbara (2010) Concise History of Western Music 4.ed., New York: W.W. Norton & Company, (İngilizce)
- J.M.Maitland ve J.A.Fuller (ed)Grove's Dictionary of Music and Musicians, Vol. IV.] London: MacMillan and Co., 1908 Singspiel. maddesi (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Singspiel Turkce sarki oyunu bir tur Almanca muzikli dram olarak gelistirilmis ve gunumuzde bir opera janri olarak kabul edilmistir Nitelik olarak icerigi cok kere lirik veya folklor tabanli muziksel ensambl sarkilari tek aryalar ikili uclu vb sarkilar ballad lar arasinda konusma dialoglari bulundurur Singspiel janrindan gelistirilen operet janri da bu ogeleri icermektedir Bazi opera otoritelerine gore singspiel janri ile diger opera janrlari arasindaki ana fark operalarda resitatif lerin bazen onemli olarak yer almalari ve dramatik zirvelere yetismek icin singspiel lerde muzigin ozel bir onemi olmamasina karsilik operalarda muzigin ana rol oynamasidir Wolfgang Amadeus Mozart ortada singspiel janrindaki Saraydan Kiz Kacirma operasinin 1789da Berlin deki ilk temsilindeSingspiel janrinin kokleriAlmanya da ilk singspiel ismini tasiyan muzikli oyunlar dinsel kokenli anonim yazarli ve Incil in bazi kisimlarinin dramatik olarak oyun halinde belli bir koy kasaba kucuk bir sehir gibi mahallin halkinin da katkisiyla yilin belli donemlerinde sunulmasi seklinde gizem oyunu mystery play stilindeydi Bu oyunlarda onemli olan dialog olup muzik bunlar arasinda katik gibi kalmaktaydi 17 yuzyil baslarinda singspiel oyunlarinin dinsel konulardan uzaklasmaya basladigi gorulur Singspiel terimi basilmis olan oyunlara da refere etmeye de basladi Singspiel adi verilen ve seyircilere sunulan oyunlara Italyan ve hatta Ingilizce sarkilardan esinlenme cevrilme ve uyarlamalar sonucu ortaya cikan muziksel katkilar olagan hale gelmeye basladi 18 yuzyilda bazi singspiel adi ile seyirciye sunulan eserler Ingilizceden cevirilen Ballad opera seklindeydi Ornegin 1736da Prusya nin Ingiltere elcisi The Devil To Pay Seytan Oder adli Ingilizce ballad operanin ozel olarak Almancaya tercumesini yaptirmisti ve bu ceviri eser singspiel adi ile 1740li yillarda Hamburg ve Leipzig de sahnelenmistir Bu eserden daha degisik bir versiyonu 1766da Johann Adam Hiller ve C F Weisse tarafindan Der Teufel ist los oder Die verwandelten Weiber Seytan veya kadinlari degistirdi adi ile singspiel olarak yapimlanmistir Bundaki basariyi kullanmak icin benzer diger eserler de bu iki ortak tarafindan hazirlanip yapimlanmis ve bu ortak eser hazirlayicilarinin bu eserler hakkindaki terim dolayisiyla onlarin Alman singspiel janrinin babalari olarak anilmalarina neden olmustur Fransizca janrindaki icinde konusma bulunan operalar da cok kere Almancaya cevrilip Alman seyircisine sunulduklara zaman singspiel adini tasimaktaydilar Singspiel ler daha asagi seviyede halk icin bir eglence olarak kabul edilmekte ve sehirlerde devamli kurulu opera evleri yerine gezici truplar ornegin Koch Dobbelin Koberwein truplari tarafindan icra edilmekteydi Singspiel eserleri genellikle ya komik ya da romantik konu ve temalari islemekteydiler Cok kere halk kulturu tipli eserlerde paranormal ve buyuculuk ogeleri fantezi hayvanlari ve rol alan karakterleri niteliklerinde iyi ve kotunun cok abartilarak ayrilmis oldugu gorulmektedir Singspiel janrinin gelismesiMozart Almanca opera sanatini gelistirmek hedefiyle birkac tane singspiel janrinda Almanca opera eseri bestelemistir Bunlar Zaide 1780 Saraydan Kiz Kacirma Die Entfuhrung aus dem Serail 1782 Dramaturg Der Schauspieldirektor 1786 ve en gelismis olarakSihirli Flut Die Zauberflote 1791 eserleridir Singspiel janrinda islenen konular da zamanla degisip gelisti Trejedi motifi bu janrda pek islenmemistir Konuda islenen motifler komedi ask macerasi ve fantezi olmakla beraber gunumuzde yapimlanan singspiel janrindaki opera eserlerinde cok daha ciddi konulara egilen eserler de bulunmaktadir ornegin Beethoven in Fidelio operasi Carl Maria von Weber in Diger taraftan Almanca repertuvarda bulunan Johann Strauss II ve digerlerinin gelistikleri Almanca operet janri singspiel janrinin bir devami olarak da kabul edilmektedir Bazi opera kritikleri ise Wagner Richard Strauss ve digerlerinin gelistirdikleri cok daha karmasik bir opera stili ve janrini ihtiva eden Alman Romantik Opera akimina ozellikle kullandigi dil ve temalar dolayisiyla singspiel janrinin cok buyuk katkisi oldugunu iddia etmektedirler Bu gelismeler dolayisiyla modern 20 yuzyilda bazi operet bestecileri haricinde singspiel janrinda operalar bestelenmesi cok nadir olmustur Diger taraftan 1927 de besteci Kurt Weill hazirladigi Mohagonny adli eseri janri icin bir yeni terminoloji olarak songspiel sozcugunu kullanmistir Secilmis singspiel janrinda eserlerJohann Adam Hiller Die Liebe auf dem Lande 1768 Der Dorfbarbier 1771 Wolfgang Amadeus Mozart Bastien und Bastienne Viyana 1768 Zaide Mozart in yasami sirasinda yapimlanmamistir 1781 Die Entfuhrung aus dem Serail Viyana 1782 Dramaturg Der Schauspieldirektor Viyana 1786 Die Zauberflote Viyana 1791 Karl Ditters von Dittersdorf Doktor ve Eczaci Doktor und Apotheker Viyana 1786 Johann Friedrich Reichardt Erwin und Elmire 1790 Kaynak Johann Wolfgang von Goethe Peter von Winter Das unterbrochene Opferfest Viyana 1796 Joseph Weigl Isvicre li Aile Die Schweizer Familie Viyana 1809 Carl Maria von Weber Abu Hassan Munih 1811 Franz Danzi Turandot Karlsruhe 1816 Metin Carlo Gozzi Conradin Kreutzer Melusina Berlin 1833 Kaynak Franz Grillparzer Heinrich Marschner Der Holzdieb Dresden 1825 Franz Schubert Claudine von Villa Bella 1815 Kaynak Johann Wolfgang Goethe Der vierjahrige Posten 1815 UA 1869 Die Zwillingsbruder Viyana 1820 Die Verschworenen oder Der hausliche Krieg 1823 Viyana 1861 Ferdinand Raimund Wenzel Muller Der Alpenkonig und der Menschenfeind Viyana 1828 Johann Nestroy Libretto ve muzige katkilar Adolf Muller Der Talisman Viyana 1840 Das Madl aus der Vorstadt Viyana 1841 Einen Jux will er sich machen Viyana 1842Dipnotlar a b J M Maitland ve J A Fuller ed Grove s Dictionary of Music and Musicians Vol IV London MacMillan and Co 1908 Singspiel maddesi s 468 470 Kaynak Almanca Wikipedia Singspiel maddesi 19 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Almanca Erisim 20 6 2010 Dis baglantilarIngilizce Wikipedia Singspiel maddesi 30 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Erisim 20 6 2010 Hanning Barbara 2010 Concise History of Western Music 4 ed New York W W Norton amp Company ISBN 0 393 93251 6 Ingilizce J M Maitland ve J A Fuller ed Grove s Dictionary of Music and Musicians Vol IV London MacMillan and Co 1908 Singspiel maddesi Ingilizce