Tofilau Eti Aualamalefalema Alesana (d. 4 Haziran 1924 - ö. 19 Mart 1999), Samoalı siyasetçi. Alesana, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.
Alesana, örnek bir kopra çiftliği yönetimi nedeniyle 1947'de şef (Va'aelua) unvanına layık görüldü. On yıl sonra Yasama Konseyi üyesi ve 1958'de Sağlık Bakanı oldu. 1958 ve 1960 yılları arasında Anayasa Komitesi üyesiydi ve daha sonra 1. Ocak 1962'de bağımsız Batı Samoa devleti ortaya çıktı.
1979'da Alesana, Va'ai Kolone ile birlikte Samoa'daki ilk siyasi parti olan İnsan Haklarını Koruma Partisi'ni (HRPP) kurdu. Kuruluş amacı, Başbakan Tupuola Taisi Tufuga Efi'nin devrilmesiydi. 1982 seçimlerinden kısa bir süre sonra bu hedefte başarılı olunsa da bu kısa sürdü. Kolone 13 Nisan 1982'de başbakan. olmuş ancak Eylül 1982'de istifa ederek, Efi'nin yeniden başbakanlık makamına gelmesini sağlamıştır.
HRPP'nin bütçeyi reddetmesi ve Efi'nin harekete geçememesi üzerine Alesana, 31 Aralık'ta Efi'nin halefi olarak atandı. İlk seçilen Başbakan Aralık 1982. 1984'ten beri aynı zamanda dışişleri bakanıydı. 30'unda Ancak Aralık 1985'te kendi partisi tarafından talep edilen güven oyu ile reddedildi ve yerine Kolone başbakan oldu. Seçimin kaldırılmasının nedeni, kabinedeki bazı HRPP üyelerinin dikkate alınmamasıydı.
8 Nisan 1988'de HRPP ile parlamentoda (Fono) çoğunluğu geri kazandı ve yeniden başbakan olarak Kolone'nin yerine geçti. Aynı zamanda yine dışişleri bakanıydı.
Alesana liderliğindeki HRPP daha sonra parlamento seçimlerinin hiçbirini kaybetmedi ve sonunda Fono'daki HRPP'nin çoğunluğunu üçte iki çoğunluğa çıkardı. Alesana, parlamentodaki mutlak çoğunluk aracılığıyla genel oy hakkı getirmeyi başardı ve böylece şefler için geleneksel münhasır oy kullanma hakkının (Matai) yerini aldı. Kendi gücünü pekiştirmek için 1991 yılında önceki görev süresi üç yıldan beş yıla çıkarılmıştır. Mayıs 1991'de Samoa'nın ilk kadın bakanı olan Fiame Naomi'yi atadı. Görev süresi boyunca, küçük Okyanusya ve Avustralya ve Yeni Zelanda eyaletleri arasında arabulucu olarak ün kazandı. Nisan 1996'da yeniden Başbakan seçildi.
Daha sonraki yıllarda hükûmet, HRPP bakanlarına ve HRPP destekçilerine hükûmet ihaleleri verirken yolsuzlukla suçlandı. Ancak, Alesana gücüne bağlı kaldı ve 23'te sadece Başbakanlık görevini devretti. Kasım 1998'de Başbakan Yardımcısı Sailele Tuila'epa Malielegaoi'ye . Alesana, ölümüne kadar kabinesinde portföyü olmayan bir bakandı.
Dış bağlantılar
- rulers.org'daki biyografi 12 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Seçim sonuçları: 1991, 1996 ve 2001 (Sayfa 47, 50) (PDF dosyası; 297 kB)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tofilau Eti Aualamalefalema Alesana d 4 Haziran 1924 o 19 Mart 1999 Samoali siyasetci Alesana Buyuk Okyanus ta Polinezya ada obegi icerisinde yer alan Samoa Bagimsiz Devleti nde iki farkli donem basbakanlik makaminda bulunmustur Tofilau Eti Alesana Alesana ornek bir kopra ciftligi yonetimi nedeniyle 1947 de sef Va aelua unvanina layik goruldu On yil sonra Yasama Konseyi uyesi ve 1958 de Saglik Bakani oldu 1958 ve 1960 yillari arasinda Anayasa Komitesi uyesiydi ve daha sonra 1 Ocak 1962 de bagimsiz Bati Samoa devleti ortaya cikti 1979 da Alesana Va ai Kolone ile birlikte Samoa daki ilk siyasi parti olan Insan Haklarini Koruma Partisi ni HRPP kurdu Kurulus amaci Basbakan Tupuola Taisi Tufuga Efi nin devrilmesiydi 1982 secimlerinden kisa bir sure sonra bu hedefte basarili olunsa da bu kisa surdu Kolone 13 Nisan 1982 de basbakan olmus ancak Eylul 1982 de istifa ederek Efi nin yeniden basbakanlik makamina gelmesini saglamistir HRPP nin butceyi reddetmesi ve Efi nin harekete gecememesi uzerine Alesana 31 Aralik ta Efi nin halefi olarak atandi Ilk secilen Basbakan Aralik 1982 1984 ten beri ayni zamanda disisleri bakaniydi 30 unda Ancak Aralik 1985 te kendi partisi tarafindan talep edilen guven oyu ile reddedildi ve yerine Kolone basbakan oldu Secimin kaldirilmasinin nedeni kabinedeki bazi HRPP uyelerinin dikkate alinmamasiydi 8 Nisan 1988 de HRPP ile parlamentoda Fono cogunlugu geri kazandi ve yeniden basbakan olarak Kolone nin yerine gecti Ayni zamanda yine disisleri bakaniydi Alesana liderligindeki HRPP daha sonra parlamento secimlerinin hicbirini kaybetmedi ve sonunda Fono daki HRPP nin cogunlugunu ucte iki cogunluga cikardi Alesana parlamentodaki mutlak cogunluk araciligiyla genel oy hakki getirmeyi basardi ve boylece sefler icin geleneksel munhasir oy kullanma hakkinin Matai yerini aldi Kendi gucunu pekistirmek icin 1991 yilinda onceki gorev suresi uc yildan bes yila cikarilmistir Mayis 1991 de Samoa nin ilk kadin bakani olan Fiame Naomi yi atadi Gorev suresi boyunca kucuk Okyanusya ve Avustralya ve Yeni Zelanda eyaletleri arasinda arabulucu olarak un kazandi Nisan 1996 da yeniden Basbakan secildi Daha sonraki yillarda hukumet HRPP bakanlarina ve HRPP destekcilerine hukumet ihaleleri verirken yolsuzlukla suclandi Ancak Alesana gucune bagli kaldi ve 23 te sadece Basbakanlik gorevini devretti Kasim 1998 de Basbakan Yardimcisi Sailele Tuila epa Malielegaoi ye Alesana olumune kadar kabinesinde portfoyu olmayan bir bakandi Dis baglantilarrulers org daki biyografi 12 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Secim sonuclari 1991 1996 ve 2001 Sayfa 47 50 PDF dosyasi 297 kB