Toskana Büyük Dükalığı (İtalyanca: Granducato di Toscana) (Latince:Magnus Ducatus Etrurıae) 1569 - 1859 döneminde bazı aralıklarla Merkezi İtalya'da bulunan bir monarşi devletidir. Bu devlet 1569'da Floransa Dükalığı devletinin yerine kurulmuştur. Toskana Büyük Dükalığı'nın başkenti Floransa idi.
Toskana Granducato di Toscana Toskana Büyük Dükalığı | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1569-1859 | |||||||||||||||
Bayrak (1840-1861) Arma | |||||||||||||||
Millî marş "La Leopolda" | |||||||||||||||
Ulaşılan en geniş sınırlar (1796). | |||||||||||||||
Başkent | Floransa | ||||||||||||||
Yaygın dil(ler) | İtalyanca | ||||||||||||||
Hükûmet | Monarşi | ||||||||||||||
Büyük Dük | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Tarihçe | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Nüfus | |||||||||||||||
• Sayılan | 1096641 | ||||||||||||||
Para birimi | (−1826) (1826–1859) | ||||||||||||||
|
Tarihçe
Kuruluşunda Toskana Büyük Dükalığı Medici Hanedanı tarafından yöneltilmekte idi. Bu devlet kurulmadan önce aynı arazilerde hüküm süren Floransa Cumhuriyeti (1115–1532) ve Floransa Dükalığı (1532-1569) ile karşılaştırılınca uluslararası olarak daha az bilinmektedir.
Floransa başkentli Toskana Büyük Dükalığı Mediciler Hanedanı idaresi altında gayet parlak ve şaşaalı dönemler yaşamıştır. İlk Büyük Dük olan I. Cosimo de Medici ve onun Dükalık tahtına geçen oğulları o zamana kadar Floransa'da görülmemiş ekonomik ve askeri başarılar ihtiva eden bir dönem yaşamışlardı. Bu refahlı yıllar 'nun dönemine kadar devam etti. Dük'ün hükûmet sürme döneminde bu devlette uzun süren bir ekonomik düşüş dönemi başladı. Bu ekonomik düşüş döneminde en alçak seviyeye erişti. Bu dük'ün döneminde yükselen tek şey Kutsal Roma İmparatoru tarafından 1691'de Büyük Dük III. Coşimo'nun "Yüksek Kraliyet (His Royal Highness)" unvanına yükseltilmesi olduğu alaylı olarak söylenmiştir.
Medici Hanedanlığı, Gian Gastone de' Medici’nin 1737 yılında ölümüne kadar Toskana’da hüküm sürmüştür. 1737'de bu hanedanın ana dalında meşru bir erkek vâris bulunmadığından bu hanedanın yerine Habsburg-Lorraine Hanedanı gelmiştir. Daha sonra büyük dükalık, Loren’in dükü Franz Stephan’ın eline geçmiştir. 1753 yılına kadar krallık ile yöneltildikten sonra yönetimi, Avusturya hanedanı Maria Theresia’nın oğlu Peter Leopold devralmıştır; böylece Floransa, Avusturya Habsburg Hanedanlığı hâkimiyetine girmiştir.
1797'de yapılan Campo Formio Antlaşması'ına kadar Toskana işmen Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu üyesi bir devletti ve bu antlaşma ile bu imparatorluk kaldırıldı. 1796'da bu devletin ve Kuzey İtalya arazileri Fransa Cumhuriyeti orduları işgali altında bulunmaktaydı. 1801-1807 döneminde Napolyon Bonaparte'nin idaresi altında bulunan Fransa Cumhuriyeti ile Burbon Hanedanı ile idare edilmekte okan İspanya Krallığı ile yapılan şartlarına uyularak eski Toskana Büyük Dükalığı'na ait olan arazilerde Etrurya Krallığı adli Fransa'ya tabi bir Krallık kuruldu. Bu krallık hanedanına verilmiştir. Fransa'ya tabi olan krallık kaçakçılık ve casusluk merkezi olduğunu iddia eden ve o zaman Fransa İmparatoru olmuş olan Napolyon Bonapart 1807'de Etrurya Krallığı'nı ilga edip arazilerini Fransa ye ilhak edilmiştir. Fransa'ya ilhak edilen Toskana arazilerinde "Arno", "Méditerranée" ve "Ombrone" adları verilen Fransa departmanı (ili) yaratılmıştır. Napolyon'un kız kardeşi olan Elisa Bonaparte'ye bir şeref unvanı olarak "Toskana Büyük Düşesi" unvanı verilmiştir am bu unvan ile hiçbir hükümdarlık yönetim yetkisi verilmemiştir.
1814'te Viyana Kongresi ile Napolyonik sistem ortadan kaldırılmıştır. İtalya'da önemli bir devleti olarak Toskana Büyük Dükalığı tekrar kurulmuştur. Büyük Kontluğa Medici sülalesinden ahvadı olan Habsburg-Loren hanedanı geri getirilmiştir. Napolyonik sistemi kurulmadan Büyük Dük olarak Ferdinand tekrar yönetimi ele geçirmiştir. Fakat bu Büyük Dük Toskana'ya gelip yerleşmemesi ile bu devlet bir Dük Genel Valisi olan Marc de Beauvau-Craon tarafından Ferdinand'ın tüm hüküm süresince 1833'e kadar idare edilmiştir.
1833 yılında Ferdinand’in ölmesinin ardından yönetimi II. Leopold devralmıştır.
1848 yılında Floransa’da liberal devrimcilik hareketi başladığı sırada Leopold bir anayasa kabul etmiştir. Fakat kabul edilen anayasa karışıklıklara neden olmuştur. 1848 devrimleri sırasında Floransa'daki devrimcilerden dolayı Büyük Dük II. Leopold şehirden kaçmıştır. Fakat Avusturya'da başlayan karşı devrim ile 1849 yılında Büyük Dük Avusturya ordusu koruması ile geri dönmüştür.
İtalya'nın Birleşmesi sürecinde Piyemonte-Sardinya Kralı olan II. Vittorio Emanuele ve bu krallığın başbakanı olan Camillo Benso, Cavour Kontu 1859'da III. Napolyon idaresinde olan Fransa ile müttefik olarak birlikte Avusturya'yı mağlup ettiler. 11 Kasım 1859'da Avusturya ile Piyemonte-Sardinya arasında yapıldı. Buna göre Sardinya Krallığı'na tabi olan adli bir devlet kuruldu. 1859'da bu yeni devlet Toskana'yı devraldı ve böylece Toskana Büyük Dükalığı fiilen sona erdi. 1860'ta yapılan bir referandum ile gayet büyük bir oy üstünlüğü ile Toskana Büyük Dükalığı resmen sona erdi ve arazileri Sardinya Krallığı'na bağlandı.
Bayraklar
- Toskana Buyuk Dukaligi bayragi (1562-1737)
- Donanma bayragi (1737-1749)
- Sivil sancak (1815-1840)
- Kucuk armali devlet bayragi (1840-1848, 1849-1860)
- Buyuk armali devlet bayragi (1840-1848, 1849-1860)
- 1848-1849
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Toskana Büyük Dükalığı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Toskana Büyük Dükalığının resmen kurulması için Papalık FermanI 1 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Toskana Buyuk Dukaligi Italyanca Granducato di Toscana Latince Magnus Ducatus Etruriae 1569 1859 doneminde bazi araliklarla Merkezi Italya da bulunan bir monarsi devletidir Bu devlet 1569 da Floransa Dukaligi devletinin yerine kurulmustur Toskana Buyuk Dukaligi nin baskenti Floransa idi ToskanaGranducato di Toscana Toskana Buyuk Dukaligi1569 1859Bayrak 1840 1861 ArmaMilli mars La Leopolda Ulasilan en genis sinirlar 1796 BaskentFloransaYaygin dil ler ItalyancaHukumetMonarsiBuyuk Duk 1569 1574I Cosimo de Medici ilk 1824 1859 son Tarihce Kurulusu1569 Medici yonetiminin sonu9 Temmuz 1737 Kaldirilmasi21 Mart 1801 Tekrar Kurulmasi9 Haziran 1815 yla birlestirilmesi16 Agustos 1859 Dagilisi1859Nufus Sayilan1096641Para birimi 1826 1826 1859 Onculler ArdillarFloransa DukaligiBirinci Fransa ImparatorluguLucca Dukaligi Etrurya KralligiTarihceKurulusunda Toskana Buyuk Dukaligi Medici Hanedani tarafindan yoneltilmekte idi Bu devlet kurulmadan once ayni arazilerde hukum suren Floransa Cumhuriyeti 1115 1532 ve Floransa Dukaligi 1532 1569 ile karsilastirilinca uluslararasi olarak daha az bilinmektedir Floransa baskentli Toskana Buyuk Dukaligi Mediciler Hanedani idaresi altinda gayet parlak ve sasaali donemler yasamistir Ilk Buyuk Duk olan I Cosimo de Medici ve onun Dukalik tahtina gecen ogullari o zamana kadar Floransa da gorulmemis ekonomik ve askeri basarilar ihtiva eden bir donem yasamislardi Bu refahli yillar nun donemine kadar devam etti Duk un hukumet surme doneminde bu devlette uzun suren bir ekonomik dusus donemi basladi Bu ekonomik dusus doneminde en alcak seviyeye eristi Bu duk un doneminde yukselen tek sey Kutsal Roma Imparatoru tarafindan 1691 de Buyuk Duk III Cosimo nun Yuksek Kraliyet His Royal Highness unvanina yukseltilmesi oldugu alayli olarak soylenmistir Medici Hanedanligi Gian Gastone de Medici nin 1737 yilinda olumune kadar Toskana da hukum surmustur 1737 de bu hanedanin ana dalinda mesru bir erkek varis bulunmadigindan bu hanedanin yerine Habsburg Lorraine Hanedani gelmistir Daha sonra buyuk dukalik Loren in duku Franz Stephan in eline gecmistir 1753 yilina kadar krallik ile yoneltildikten sonra yonetimi Avusturya hanedani Maria Theresia nin oglu Peter Leopold devralmistir boylece Floransa Avusturya Habsburg Hanedanligi hakimiyetine girmistir 1797 de yapilan Campo Formio Antlasmasi ina kadar Toskana ismen Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu uyesi bir devletti ve bu antlasma ile bu imparatorluk kaldirildi 1796 da bu devletin ve Kuzey Italya arazileri Fransa Cumhuriyeti ordulari isgali altinda bulunmaktaydi 1801 1807 doneminde Napolyon Bonaparte nin idaresi altinda bulunan Fransa Cumhuriyeti ile Burbon Hanedani ile idare edilmekte okan Ispanya Kralligi ile yapilan sartlarina uyularak eski Toskana Buyuk Dukaligi na ait olan arazilerde Etrurya Kralligi adli Fransa ya tabi bir Krallik kuruldu Bu krallik hanedanina verilmistir Fransa ya tabi olan krallik kacakcilik ve casusluk merkezi oldugunu iddia eden ve o zaman Fransa Imparatoru olmus olan Napolyon Bonapart 1807 de Etrurya Kralligi ni ilga edip arazilerini Fransa ye ilhak edilmistir Fransa ya ilhak edilen Toskana arazilerinde Arno Mediterranee ve Ombrone adlari verilen Fransa departmani ili yaratilmistir Napolyon un kiz kardesi olan Elisa Bonaparte ye bir seref unvani olarak Toskana Buyuk Dusesi unvani verilmistir am bu unvan ile hicbir hukumdarlik yonetim yetkisi verilmemistir 1814 te Viyana Kongresi ile Napolyonik sistem ortadan kaldirilmistir Italya da onemli bir devleti olarak Toskana Buyuk Dukaligi tekrar kurulmustur Buyuk Kontluga Medici sulalesinden ahvadi olan Habsburg Loren hanedani geri getirilmistir Napolyonik sistemi kurulmadan Buyuk Duk olarak Ferdinand tekrar yonetimi ele gecirmistir Fakat bu Buyuk Duk Toskana ya gelip yerlesmemesi ile bu devlet bir Duk Genel Valisi olan Marc de Beauvau Craon tarafindan Ferdinand in tum hukum suresince 1833 e kadar idare edilmistir 1833 yilinda Ferdinand in olmesinin ardindan yonetimi II Leopold devralmistir 1848 yilinda Floransa da liberal devrimcilik hareketi basladigi sirada Leopold bir anayasa kabul etmistir Fakat kabul edilen anayasa karisikliklara neden olmustur 1848 devrimleri sirasinda Floransa daki devrimcilerden dolayi Buyuk Duk II Leopold sehirden kacmistir Fakat Avusturya da baslayan karsi devrim ile 1849 yilinda Buyuk Duk Avusturya ordusu korumasi ile geri donmustur Italya nin Birlesmesi surecinde Piyemonte Sardinya Krali olan II Vittorio Emanuele ve bu kralligin basbakani olan Camillo Benso Cavour Kontu 1859 da III Napolyon idaresinde olan Fransa ile muttefik olarak birlikte Avusturya yi maglup ettiler 11 Kasim 1859 da Avusturya ile Piyemonte Sardinya arasinda yapildi Buna gore Sardinya Kralligi na tabi olan adli bir devlet kuruldu 1859 da bu yeni devlet Toskana yi devraldi ve boylece Toskana Buyuk Dukaligi fiilen sona erdi 1860 ta yapilan bir referandum ile gayet buyuk bir oy ustunlugu ile Toskana Buyuk Dukaligi resmen sona erdi ve arazileri Sardinya Kralligi na baglandi BayraklarToskana Buyuk Dukaligi bayragi 1562 1737 Donanma bayragi 1737 1749 Sivil sancak 1815 1840 Kucuk armali devlet bayragi 1840 1848 1849 1860 Buyuk armali devlet bayragi 1840 1848 1849 1860 1848 1849Ayrica bakinizFloransa Medici Hanedani Viyana KongresiKaynakca United Kingdom of Great Britain and Ireland House of Commons John Bowring 1839 sayfa 6 Strathern Paul 2003 The Medici Godfathers of the Renaissance Ingilizce Londra Vintage books ISBN 978 0 09 952297 3 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Toskana Buyuk Dukaligi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Toskana Buyuk Dukaliginin resmen kurulmasi icin Papalik FermanI1 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde