Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Transilvanya Saksonları (Almancaː Siebenbürger Sachsen ; Transylvanian Saxon : Siweberjer Såksen veya kısaca Soxen, tekil olarak Sox veya Soax ; Transylvanian Landler : Soxn veya Soxisch ; Romanian ; Hungarian), Transilvanya'ya yerleşen, çoğunlukla Alman etnik kökenine (ve genel olarak Germen kökenli; başlangıçta Orta Çağ Ostsiedlung süreci sırasında çoğunlukla Lüksemburglu, daha sonra günümüz Almanya'sının diğer bölgelerinden) sahip bir halktır. 12. yüzyılın ortalarından sonlarına ve 19. yüzyılın ortalarına kadar çeşitli dalgalar halinde yerleşmişlerdir.
 | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
| y. 11,400–y. 300,000 | |
| Diller | |
| |
| Din | |
Reformcu, Roma Katolik ve azınlıklarla çoğunluk; Reformasyon'a kadar başlangıçta sadık bir Roma Katoliğiydi. |
Estonya ve Letonya'dan Baltık Almanları ve Zips, kuzeydoğu Slovakya ve Maramureș ve Bucovina'dan Zipser Almanlarının (bazen Zipser Saksonları olarak da bilinir veya anılır) yanı sıra, Transilvanya Saksonları, Almanca konuşan ve etnik Alman olan en eski üç kişiden biridir Orta-Doğu Avrupa'daki Alman diasporasının grupları, Orta Çağ'dan beri sürekli olarak orada yaşıyor Transilvanya Saksonları da Rumen Almanlarının bir parçasıdır ve bu topluluğu oluşturan tüm grupların en eskisi ve en önemlilerinden biridir.
Elit statüsünün kaybı ve Romanya Krallığı ile birleşme
İmparator Joseph II, 18. yüzyılın sonlarında Unio Trium Nationum'u iptal etmeye çalıştı. Eylemleri, Transilvanya'daki siyasi eşitsizliği, özellikle de Saksonların siyasi gücünü hedefliyordu.
Eylemleri nihayetinde iptal edilmiş olsa da, birçok Sakson kendilerini milliyetçi Rumenlerin ve Macarların karşı çıktığı küçük bir azınlık olarak görmeye başladı. Zengin ve etkili bir grup olarak kalmalarına rağmen, Saksonlar artık Modern Çağ Transilvanya'sında baskın bir sınıf değildi.
Macarlar ise Transilvanya'nın Macaristan'ın geri kalanıyla tamamen birleşmesini desteklediler. Almanya'nın Rumen siyasi haklarına verdiği desteğe öncülük eden Evanjelik Lüteriyen bir papaz ve entelektüel olan Stephan Ludwig Roth, sonunda Transilvanya'nın Macaristan ile birleşmesine karşı çıktı ve devrim sırasında Macar askeri mahkemesi tarafından idam edildi.
Transilvanya üzerindeki Macar kontrolü, 1849'da Avusturya ve Rus İmparatorluk kuvvetleri tarafından yenilgiye uğratılsa da, 1867 Avusturya-Macaristan Uzlaşması 1867'de Avusturya ile Macaristan arasında Saksonların siyasi hakları için olumlu bir dönüşümü temsil etmedi. Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra 8 Ocak 1919'da Transilvanya Saksonlarının temsilcileri Transilvanya'nın Romanya Krallığı ile birleşmesini destekleme kararı aldılar.
Onlara tam azınlık hakları sözü verildi, ancak I. Dünya Savaşı'ndan sonra tüm Romanya'da uygulanan toprak reformu sürecinde birçok zengin Sakson topraklarının bir kısmını kaybetti. Evanjelik Lüteriyen Kilisesi'nin zaman geçtikçe toplum üzerindeki etkisinin çoğunu kaybetmesiyle nasyonal sosyalizmin sadık destekçileri oldular.
İkinci Dünya Savaşı ve sonrası
Şubat 1942 ve Mayıs 1943'te Almanya, sırasıyla Macaristan ve Romanya ile anlaşmalar imzaladı ve ardından, Macar vatandaşı olmalarına rağmen askerlik hizmetine uygun Almanlar (kuzey Transilvanya'da, İkinci Viyana Ödülü ile Macar devletinin bileşimine girdiler) veya Rumen vatandaşları (güney Transilvanya'da, Romanya'nın geri kalan kısmında), düzenli Alman askeri birimlerine, Waffen-SS'ye ve savaş üreten işletmelere veya Todt Organizasyonuna dahil edildiler.
Bu anlaşmaların bir sonucu olarak, Alman etnik grubunun askerlik hizmetine uygun üyelerinin yaklaşık % 95'i (Transilvanya Saksonları ve Banat Svabyalılar) gönüllü olarak Waffen-SS birimlerine (yaklaşık 63.000 kişi) kaydoldu ve birkaç bin asker burada görev yaptı. Waffen-SS'de görev yapan Rumen etnik Almanlarının yaklaşık %15'i savaşta öldü ve hayatta kalan yalnızca birkaç bin kişi Romanya'ya döndü.
Romanya 1944'te Sovyetlerle bir barış antlaşması imzalayınca, Alman ordusu Saksonları Transilvanya'dan çekmeye başladı; bu operasyon en çok Nösnerland'ın (Bistrița bölgesi) Saksonları ile kapsamlıydı. Yaklaşık 100.000 Alman, Sovyet Kızıl Ordusu'ndan önce kaçtı, ancak Romanya, savaşın sonunda komşu ülkeler gibi Almanların sınır dışı edilmesini gerçekleştirmedi. Bununla birlikte, Romanya'dan 70.000'den fazla Alman, Nazi Almanyası ile işbirliği yaptıkları iddiasıyla Sovyet Ordusu tarafından tutuklandı ve ɡünümüz Ukrayna'daki çalışma kamplarına gönderildi.
1989'da Romanya'da hala 95.000 Sakson yaşıyordu (1910 nüfusunun yaklaşık %40'ı) ve 1991 ile 1992 arasında 75.000 kişi daha göç etti Romanya'daki Augsburg İtirafı Evanjelik Kilisesi'nin 2003 yılında sağladığı verilere göre sayıları 14.770'e geriledi.
Alman hükûmeti tarafından Auslandsdeutsche ("yurtdışından gelen Almanlar") olarak kabul edildikleri için Saksonlar, geri dönüş yasasına göre Alman vatandaşlığı hakkına sahiptir. Çok sayıda Sakson, özellikle 1989'da Doğu Bloku'nun yıkılmasından sonra Almanya'ya göç etti ve Almanya'da Transilvanya Saksonları Derneği tarafından temsil edildi. Romanya'dan gelen bu göç nedeniyle Saksonların nüfusu azalmaktadır. Aynı zamanda, özellikle Romanya'nın NATO ve AB'ye katılmasından sonra, birçok Transilvanya Saksonu, eski komünist rejiminde kaybettiği mülklerini geri alarak ve/veya küçük ve orta ölçekli işletmeler kurarak Almanya'dan dönmektedir. Romanya'da kalan Saksonlar, ilk olarak 2014'te seçilen ve ardından 2019'da ezici bir farkla yeniden seçilen Klaus Iohannis'in Romanya'ya beşinci cumhurbaşkanı olmasını sağlayan siyasi platform olan Romanya'daki Alman Demokratik Forumu (FDGR/DFDR) tarafından temsil edilmektedir.
Kaynakça
- ^ En düşük rakam, yalnızca o dönemde Romanya'da yaşayan nüfus için göre verileri göstermektedir.
- ^ En düşük rakam, çoğunlukla Orta Romanya'daki Transilvanya'daki yaklaşık ɡünümüz dağılımı gösterirken, en yüksek olanı dünya çapında geçerlidir.
- ^ . Siebenbürgisches Kulturzentrum Schloss Horneck e. V. (Almanca). 30 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023.
- ^ Verband der Siebenbürger Sachsen in Deutschland e.V. (i.e. ) (10 Haziran 2009). . Siebenbürgische Zeitung (Almanca). 18 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
- ^ Fadderwasch (25 Temmuz 2010). . Siebenbürgische Zeitung (Almanca). 10 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
- ^ Siebenbürgisches Kulturzentrum Schloss Horneck E.V. . Schloss Horneck. 30 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2023.
- ^ Victor Rouă (14 Ocak 2023). . The Dockyards (İngilizce). 14 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ a b Paul Milata: Zwischen Hitler, Stalin and Antonescu.
- ^ Jan Erich Schulte, Michael Wildt (Hg.), Die SS nach 1945: Entschuldungsnarrative, populäre Mythen, europäische Erinnerungsdiskurse 10 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., V&R unipress, Göttingen, 2018, p.384-385
- ^ Paul Milata, Motive rumäniendeutscher Freiwilliger zum Eintritt in die Waffen-SS in Die Waffen-SS, Neue Forschungen, Series; Krieg in der Geschichte 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Volume: 74, , Verlag Ferdinand Schöningh, 2014, pp. 216-217
- ^ (PDF). 25 Ekim 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Transilvanya Saksonlari Almancaː Siebenburger Sachsen Transylvanian Saxon Siweberjer Saksen veya kisaca Soxen tekil olarak Sox veya Soax Transylvanian Landler Soxn veya Soxisch Romanian Hungarian Transilvanya ya yerlesen cogunlukla Alman etnik kokenine ve genel olarak Germen kokenli baslangicta Orta Cag Ostsiedlung sureci sirasinda cogunlukla Luksemburglu daha sonra gunumuz Almanya sinin diger bolgelerinden sahip bir halktir 12 yuzyilin ortalarindan sonlarina ve 19 yuzyilin ortalarina kadar cesitli dalgalar halinde yerlesmislerdir Transylvanian SaxonsOnemli nufusa sahip bolgelery 11 400 y 300 000DillerAgirlikli olarak konusulan diller Almanca Standart Almanca ve ayrica Romence ve Macarca DinReformcu Roma Katolik ve azinliklarla cogunluk Reformasyon a kadar baslangicta sadik bir Roma Katoligiydi Estonya ve Letonya dan Baltik Almanlari ve Zips kuzeydogu Slovakya ve Maramureș ve Bucovina dan Zipser Almanlarinin bazen Zipser Saksonlari olarak da bilinir veya anilir yani sira Transilvanya Saksonlari Almanca konusan ve etnik Alman olan en eski uc kisiden biridir Orta Dogu Avrupa daki Alman diasporasinin gruplari Orta Cag dan beri surekli olarak orada yasiyor Transilvanya Saksonlari da Rumen Almanlarinin bir parcasidir ve bu toplulugu olusturan tum gruplarin en eskisi ve en onemlilerinden biridir Elit statusunun kaybi ve Romanya Kralligi ile birlesmeImparator Joseph II 18 yuzyilin sonlarinda Unio Trium Nationum u iptal etmeye calisti Eylemleri Transilvanya daki siyasi esitsizligi ozellikle de Saksonlarin siyasi gucunu hedefliyordu Eylemleri nihayetinde iptal edilmis olsa da bircok Sakson kendilerini milliyetci Rumenlerin ve Macarlarin karsi ciktigi kucuk bir azinlik olarak gormeye basladi Zengin ve etkili bir grup olarak kalmalarina ragmen Saksonlar artik Modern Cag Transilvanya sinda baskin bir sinif degildi Macarlar ise Transilvanya nin Macaristan in geri kalaniyla tamamen birlesmesini desteklediler Almanya nin Rumen siyasi haklarina verdigi destege onculuk eden Evanjelik Luteriyen bir papaz ve entelektuel olan Stephan Ludwig Roth sonunda Transilvanya nin Macaristan ile birlesmesine karsi cikti ve devrim sirasinda Macar askeri mahkemesi tarafindan idam edildi Transilvanya uzerindeki Macar kontrolu 1849 da Avusturya ve Rus Imparatorluk kuvvetleri tarafindan yenilgiye ugratilsa da 1867 Avusturya Macaristan Uzlasmasi 1867 de Avusturya ile Macaristan arasinda Saksonlarin siyasi haklari icin olumlu bir donusumu temsil etmedi Birinci Dunya Savasi nin sona ermesinden sonra 8 Ocak 1919 da Transilvanya Saksonlarinin temsilcileri Transilvanya nin Romanya Kralligi ile birlesmesini destekleme karari aldilar Onlara tam azinlik haklari sozu verildi ancak I Dunya Savasi ndan sonra tum Romanya da uygulanan toprak reformu surecinde bircok zengin Sakson topraklarinin bir kismini kaybetti Evanjelik Luteriyen Kilisesi nin zaman gectikce toplum uzerindeki etkisinin cogunu kaybetmesiyle nasyonal sosyalizmin sadik destekcileri oldular Ikinci Dunya Savasi ve sonrasiSubat 1942 ve Mayis 1943 te Almanya sirasiyla Macaristan ve Romanya ile anlasmalar imzaladi ve ardindan Macar vatandasi olmalarina ragmen askerlik hizmetine uygun Almanlar kuzey Transilvanya da Ikinci Viyana Odulu ile Macar devletinin bilesimine girdiler veya Rumen vatandaslari guney Transilvanya da Romanya nin geri kalan kisminda duzenli Alman askeri birimlerine Waffen SS ye ve savas ureten isletmelere veya Todt Organizasyonuna dahil edildiler Bu anlasmalarin bir sonucu olarak Alman etnik grubunun askerlik hizmetine uygun uyelerinin yaklasik 95 i Transilvanya Saksonlari ve Banat Svabyalilar gonullu olarak Waffen SS birimlerine yaklasik 63 000 kisi kaydoldu ve birkac bin asker burada gorev yapti Waffen SS de gorev yapan Rumen etnik Almanlarinin yaklasik 15 i savasta oldu ve hayatta kalan yalnizca birkac bin kisi Romanya ya dondu Romanya 1944 te Sovyetlerle bir baris antlasmasi imzalayinca Alman ordusu Saksonlari Transilvanya dan cekmeye basladi bu operasyon en cok Nosnerland in Bistrița bolgesi Saksonlari ile kapsamliydi Yaklasik 100 000 Alman Sovyet Kizil Ordusu ndan once kacti ancak Romanya savasin sonunda komsu ulkeler gibi Almanlarin sinir disi edilmesini gerceklestirmedi Bununla birlikte Romanya dan 70 000 den fazla Alman Nazi Almanyasi ile isbirligi yaptiklari iddiasiyla Sovyet Ordusu tarafindan tutuklandi ve ɡunumuz Ukrayna daki calisma kamplarina gonderildi 1989 da Romanya da hala 95 000 Sakson yasiyordu 1910 nufusunun yaklasik 40 i ve 1991 ile 1992 arasinda 75 000 kisi daha goc etti Romanya daki Augsburg Itirafi Evanjelik Kilisesi nin 2003 yilinda sagladigi verilere gore sayilari 14 770 e geriledi Alman hukumeti tarafindan Auslandsdeutsche yurtdisindan gelen Almanlar olarak kabul edildikleri icin Saksonlar geri donus yasasina gore Alman vatandasligi hakkina sahiptir Cok sayida Sakson ozellikle 1989 da Dogu Bloku nun yikilmasindan sonra Almanya ya goc etti ve Almanya da Transilvanya Saksonlari Dernegi tarafindan temsil edildi Romanya dan gelen bu goc nedeniyle Saksonlarin nufusu azalmaktadir Ayni zamanda ozellikle Romanya nin NATO ve AB ye katilmasindan sonra bircok Transilvanya Saksonu eski komunist rejiminde kaybettigi mulklerini geri alarak ve veya kucuk ve orta olcekli isletmeler kurarak Almanya dan donmektedir Romanya da kalan Saksonlar ilk olarak 2014 te secilen ve ardindan 2019 da ezici bir farkla yeniden secilen Klaus Iohannis in Romanya ya besinci cumhurbaskani olmasini saglayan siyasi platform olan Romanya daki Alman Demokratik Forumu FDGR DFDR tarafindan temsil edilmektedir Kaynakca En dusuk rakam yalnizca o donemde Romanya da yasayan nufus icin gore verileri gostermektedir En dusuk rakam cogunlukla Orta Romanya daki Transilvanya daki yaklasik ɡunumuz dagilimi gosterirken en yuksek olani dunya capinda gecerlidir Siebenburgisches Kulturzentrum Schloss Horneck e V Almanca 30 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2023 Verband der Siebenburger Sachsen in Deutschland e V i e 10 Haziran 2009 Siebenburgische Zeitung Almanca 18 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2023 Fadderwasch 25 Temmuz 2010 Siebenburgische Zeitung Almanca 10 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2023 Siebenburgisches Kulturzentrum Schloss Horneck E V Schloss Horneck 30 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2023 Victor Rouă 14 Ocak 2023 The Dockyards Ingilizce 14 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2023 a b Paul Milata Zwischen Hitler Stalin and Antonescu Jan Erich Schulte Michael Wildt Hg Die SS nach 1945 Entschuldungsnarrative populare Mythen europaische Erinnerungsdiskurse 10 Mayis 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde V amp R unipress Gottingen 2018 p 384 385 Paul Milata Motive rumaniendeutscher Freiwilliger zum Eintritt in die Waffen SS in Die Waffen SS Neue Forschungen Series Krieg in der Geschichte 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Volume 74 9783657773831 Verlag Ferdinand Schoningh 2014 pp 216 217 PDF 25 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi