Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti (TDFC) (Rusça: Закавказская демократическая федеративная республика, ЗКДФР), Transkafkasya Federasyonu veya Kafkasardı Federatif Cumhuriyeti, Rus İmparatorluğu'nun çöküşü sonucunda, 1918'in Ocak ayından itibaren başlayan hazırlıkların ardından 22 Nisanda bugünkü Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan topraklarında oluşturulmuş federatif devlettir. 26 Mayıs 1918 tarihinde Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nın ve 28 Mayıs 1918 tarihinde Azerbaycan Halk Cumhuriyeti ve Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin ilan edilmesi ile TDFC'nin varlığı sona ermiştir.
Transkafkasya Federasyonu Закавказская демократическая федеративная республика Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1918-1918 | |||||||||||||
İngiliz Ordusu tarafından Kafkasya'nın 1918 yılı haritası. Vurgulanan bölümler, aşağı yukarı aynı bölgeyi talep eden TDFC'nin ardılı devletleri göstermektedir. | |||||||||||||
Başkent | Tiflis | ||||||||||||
Yaygın dil(ler) | |||||||||||||
Hükûmet | Federal parlamenter cumhuriyet | ||||||||||||
Devlet Başkanı | |||||||||||||
| |||||||||||||
Başbakan | |||||||||||||
| |||||||||||||
Yasama organı | Transkafkasya Seymi | ||||||||||||
Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
Para birimi | |||||||||||||
|
Tarih
9 Mart 1917 yılında Rus İmparatorluğu Geçici Hükûmeti, Kafkasya'daki çarlık yönetimini ortadan kaldırmaya karar verdi. Bunun yerine, Güney Kafkasya ve Rusya İmparatorluğu Devlet Duması milletvekillerinden oluşan Özel Transkafkasya Komitesi kuruldu.
14 Şubat 1918 yılında Güney Kafkasya'dan bütün Rusya'ya Girişimciler Meclisi'ne seçilen milletvekilleri Tiflis'te toplandı ve Güney Kafkasya (Transkafkasya) Seymi'ni kurdular. Ekim Devrimi sonra Kasım 1917'de Rus Girişimciler Meclisi seçimleri yapıldı. Ancak Bolşevikler, milletvekillerinin işleyişe başlamalarına izin vermediler, çünkü bu seçimlerde (Güney Kafkasya dâhil) kaybettiler. Daha sonra Güney Kafkasya'dan seçilmiş milletvekilleri bölgesel parlamento kurmaya karar verdiler (Seym). 44 üyeli bir Müslüman fraksiyon olan Seym, Transkafkasya'da Müslüman parlamentonun işlevini yerine getirdi.
26 Mayıs 1918 yılında Transkafkasya Seym'in son toplantısı Tiflis'te yapıldı. Gürcü heyeti Transkafkasyan'ı tek devlette birleştirmenin imkânsız olduğunu belirterek federasyondan çıktıklarını ilan etti. Azerbaycan heyeti buna itiraz etmemiş ve Seym'in bırakılması, Kafkasya Federatif Cumhuriyeti iptali konusunda karar alındı. Transkafkasya Federasyonu'nun toplam bir ay mevcut olmasının temel nedenlerinden biri de Ermeni tarafın hem Azerbaycan'a, hem de Gürcistan'a toprak iddialarıydı.
27 Mayıs 1918 yılında Kafkasya Seyminin çöküşünden sonra kurumun Azeri milletvekilleri Tiflis'te olağanüstü toplantı yaparak Azerbaycan'ın geçici Ulusal Konseyi'ni yaratmışlardır. Azerbaycan'ın ilk parlamentosu olarak faaliyete başlayan 44 kişilik Ulusal Konseye Başkan olarak Mehmed Emin Resulzade (Müsavat), Yardımcı gibi (Müsavat), Sekreter gibi (Müsavat), hükûmetin başkanı olarak Fetali Han Hoyski seçildi.
28 Mayıs 1918'de Azerbaycan ve Ermenistan'ın bağımsızlığı ilan edildi.
Kaynakça
- ^ Sadra. "transkafkasya demokratik federatif cumhuriyeti". bilgi90 (Farsça). 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti TDFC Rusca Zakavkazskaya demokraticheskaya federativnaya respublika ZKDFR Transkafkasya Federasyonu veya Kafkasardi Federatif Cumhuriyeti Rus Imparatorlugu nun cokusu sonucunda 1918 in Ocak ayindan itibaren baslayan hazirliklarin ardindan 22 Nisanda bugunku Azerbaycan Ermenistan ve Gurcistan topraklarinda olusturulmus federatif devlettir 26 Mayis 1918 tarihinde Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti nin ve 28 Mayis 1918 tarihinde Azerbaycan Halk Cumhuriyeti ve Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti nin ilan edilmesi ile TDFC nin varligi sona ermistir Transkafkasya FederasyonuZakavkazskaya demokraticheskaya federativnaya respublika Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti1918 1918Ingiliz Ordusu tarafindan Kafkasya nin 1918 yili haritasi Vurgulanan bolumler asagi yukari ayni bolgeyi talep eden TDFC nin ardili devletleri gostermektedir BaskentTiflisYaygin dil ler AzericeErmeniceGurcuceRuscaHukumetFederal parlamenter cumhuriyetDevlet Baskani 1918Basbakan 1918Yasama organiTranskafkasya SeymiTarihce Federasyon ilan edildi22 Nisan 1918 Gurcistan in Bagimsizligini ilan etmesi26 Mayis 1918 Ermenistan ve Azerbaycan in Bagimsizligini ilan etmesi28 Mayis 1918Para birimiOnculler ArdillarTranskafkasya Komiserligi Gurcistan Demokratik CumhuriyetiAzerbaycan Demokratik CumhuriyetiErmenistan Demokratik CumhuriyetiTarih9 Mart 1917 yilinda Rus Imparatorlugu Gecici Hukumeti Kafkasya daki carlik yonetimini ortadan kaldirmaya karar verdi Bunun yerine Guney Kafkasya ve Rusya Imparatorlugu Devlet Dumasi milletvekillerinden olusan Ozel Transkafkasya Komitesi kuruldu 14 Subat 1918 yilinda Guney Kafkasya dan butun Rusya ya Girisimciler Meclisi ne secilen milletvekilleri Tiflis te toplandi ve Guney Kafkasya Transkafkasya Seymi ni kurdular Ekim Devrimi sonra Kasim 1917 de Rus Girisimciler Meclisi secimleri yapildi Ancak Bolsevikler milletvekillerinin isleyise baslamalarina izin vermediler cunku bu secimlerde Guney Kafkasya dahil kaybettiler Daha sonra Guney Kafkasya dan secilmis milletvekilleri bolgesel parlamento kurmaya karar verdiler Seym 44 uyeli bir Musluman fraksiyon olan Seym Transkafkasya da Musluman parlamentonun islevini yerine getirdi 26 Mayis 1918 yilinda Transkafkasya Seym in son toplantisi Tiflis te yapildi Gurcu heyeti Transkafkasyan i tek devlette birlestirmenin imkansiz oldugunu belirterek federasyondan ciktiklarini ilan etti Azerbaycan heyeti buna itiraz etmemis ve Seym in birakilmasi Kafkasya Federatif Cumhuriyeti iptali konusunda karar alindi Transkafkasya Federasyonu nun toplam bir ay mevcut olmasinin temel nedenlerinden biri de Ermeni tarafin hem Azerbaycan a hem de Gurcistan a toprak iddialariydi 27 Mayis 1918 yilinda Kafkasya Seyminin cokusunden sonra kurumun Azeri milletvekilleri Tiflis te olaganustu toplanti yaparak Azerbaycan in gecici Ulusal Konseyi ni yaratmislardir Azerbaycan in ilk parlamentosu olarak faaliyete baslayan 44 kisilik Ulusal Konseye Baskan olarak Mehmed Emin Resulzade Musavat Yardimci gibi Musavat Sekreter gibi Musavat hukumetin baskani olarak Fetali Han Hoyski secildi 28 Mayis 1918 de Azerbaycan ve Ermenistan in bagimsizligi ilan edildi Kaynakca Sadra transkafkasya demokratik federatif cumhuriyeti bilgi90 Farsca 15 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2022