Trasumennus Gölü Muharebesi (MÖ 21 Haziran 217 - Jülyen takvimine göre nisan ayı) İkinci Pön Savaşı'nın başlıca muharebelerinden birisiydi. Hannibal komutasındaki Kartacalılar, Konsül komutasındaki Romalıları mağlup ettiler. Muharebe askeri tarih alanının en geniş ve en başarılı pusularından birisi olarak kabul edilir.
Trasumennus Gölü Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
İkinci Pön Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Kartaca | Roma Cumhuriyeti | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Hannibal | † | ||||||
Güçler | |||||||
55,000 asker | 30,000 asker | ||||||
Kayıplar | |||||||
2,500 ölü ve "çok sayıda" savaş yaralarından kaynaklanan ölüm | 15,000 ölü |
Giriş
Romalılar, ordusunun MÖ 218 Aralık ayındaki Trebia yenilgisinden sonra büyük bir telaşa ve hayal kırıklığına düşerek acilen kuzeyden gelen tehdite karşı planlar yaptılar. Sempronius Roma’ya döndü ve Roma Senatosu gelecek yıl için yeni konsül seçimlerini karara bağladı. Yeni yılın konsülleri Gnaeus Servilius Geminus ve , seçilen konsül için icra edilmesi gereken ritüeller yaklaşan tehdit altında yapılmaksızın Roma Senatosu tarafından Roma’dan ivedilikle ayrılmaları istenildi. Senato Servillius'u 'nun yerini almak üzere, Flaminius'u ise Sempronius’un ordusundan kalanların yerine komutan olarak yetkilendirdi. Her iki ordu da Trebia yenilgisi nedeniyle güç kaybettiklerinden dört yeni Roma lejyonu oluşturuldu. Bu yeni güçler, eski ordudan kalanların tümüyle birlikte iki konsül arasında paylaştırıldı. . Ticinus ve Trebia Muharebelerinden sonra, ’un ordusu Apeninlerin batı girişini kapatmak üzere bulunduğu Arimium'dan güney batıya doğru inerek Roma’nın yakın savunmasını yapmak üzere kendisini hazırladı. Servilius yeni oluşturulan ordusuyla Adriyatik kıyısı boyunca muhafaza yapmak üzere onun Ariminum’daki yerini aldı. Hannibal her nereden geçmek isterse bir Roma ordusu ile karşılaşacaktı ve en azından iki ordu arasında sıkışacaktı.
Hannibal şu an Bologna ve FloransayI bağlayan otobanın bulunduğu güzergahın yerindeki, Etruria (bugünkü Toscana)'ya giden batı yolunu seçti. Kabarmış Arno Nehri boyunca bulunan bataklıkları geçti ve Arretium' un batısına saparak buradan Flaminius kampının güneyinde bulunan Cortona' ya ulaştı. Böylece, Hannibal Roma'ya giden yolda Flaminius' un önünü kesmiş oluyordu. Bu hareket yan tarafını Roma saldırısına karşı açık bıraktığından oldukça riskli bir manevra olmasına rağmen Hannibal, Flaminius'un kuzeydeki Arretium'dan gelen diğer ordu ile birleşmesinden önce O' nu savaşa çekmesi gerektiğini hesaplıyordu.
Şimdi Hannibal Flaminius’u Arritium'da geçmiş bulunuyordu. Roma'ya veya doğuya yönelme olasılığı görünüyordu. O, doğu yönündeki Perusia (Perugia) ya ilerlemeyi devam ettirdiğindenden Flaminius onu izlemeye başladı. Ancak Kartaca süvarilerinin önden giden tetkik birliklerine saldırması riski nedeniyle arayı yakın tutmaktan kaçındı ki böylece Romalılar Hannibal'ın tam olarak ne yapmakta olduğundan habersiz kaldılar.
Flaminius, ülkesinin baştanbaşa harap edilmesi ve Roma’da artan siyasal eleştiriler nedeniyle kesin bir rövanş almakta istekliydi, nihayet Hannibal’a karşı yürüyüşe geçti. Flaminius, aynı Sempronius gibi sabırsız, aşırı güven ve kendini kontrol etme eksikliği içindeydi. Danışmanları O’na, Servilius onlara katılana dek esas kuvveti hazırda bekletirken Kartacalıları taciz etmek üzere sadece bir süvari birliği göndermesini ve ülkenin daha ötelerine yerleşmelerini engellemesini tavsiye ettiler. Ancak aceleci Flaminius ile tartışmak olanaksızdı. Livy diyor ki: “Göstermelik önlemlerdense, konseydeki tüm diğer kişiler güvende kalmasını tavsiye ettiler, kendilerine katılıncaya kadar meslektaşını beklemesini, birleşmiş cesaret ve konsüllerle savaşı kazanabileceklerini söylediler… Flaminius bir öfkeyle muharebe yürüyüşünü işaret etti."
Muharebe
Taktiksel yer değişimi
Hannibal, Trasumennus Gölüne ulaştığında, burada pusu kurmak için çok uygun bir yer bulunduğunu gördü. Flaminius' un kampını toplayarak peşinden takip etmek üzere harekete geçirdiğini ve yaklaşan muharebeyi işaret eden savaş hazırlıkları yaptığını öğrenmişti. Malpasso yolu geçildiğinde Trasimene'nin kuzey tarafı boyunca yoğun ormanla kaplı tepeler bulunmaktaydı. Hannibal, bu dar geçide herhangi bir katılımı tümüyle görebileceği gölü sınırlayan tepelerin etekleri boyunca kamp kurdu. ve geceyi birliklerini muharebeye hazırlayarak geçirdi. Hannibal oluşturduğu hattın güneybatı yönüne ağır piyadelerini (İberyalılar, Keltler, Afrikalılar) hafif yükseltili biçimde yerleştirdi. Burada, Romalılar beklenen pozisyona ulaştıklarında sol kanat ucundan saldırıya yetecek kadar bol bir alana sahip olmuşlardı. Süvariler ve Galyalı piyadeler, romalıların geçide ilk girişi noktaları ve Roma hattının doğu ucu olacak biçimde ağaçlık vadinin içlerinde saklandılar. Böylece üstten ve doğudan bu ucu da kapatmış olacaklar ve Romalıların geriye doğru dönüş yapmalarını engellemiş olacaklardı. Ardından, ağaçların altında saldırı işareti gelinceye kadar iyice saklanmaları talimatını vererek hafif birliklerini düzlüğü gören yükseltiye paralel biçimde aralıklı öbekler halinde yerleştirdi. Ek olarak, muharebenin başlamasından önceki gece adamlarına Romalıları kendilerinin gerçekte bulundukları yerden çok öteye ulaşmış olduklarını zannettirecek kadar yeterli bir uzaklıkta olan Tuoro'nun tepelerinde kamp ateşlerini yakmalarını istedi.
Olaylar
21 Haziran sabahı, Roma birlikleri gölün kuzey ucundan doğu yönüne doğru yürüdüler. Flaminius, savaşmak isteğinde adamlarını aceleyle ve sık biçimde bir sütun düzenine sokarak ilerletti. Hannibal küçük bir birliğini bir dizi halindeki Roma güçlerini birbirinden ayırmak üzere ileri bir hat oluşturmaları için ön hatların ilerisine doğru yönlendirdi. Romalılar göl ve tepeler arasındaki sisli dar geçişten ilerleyerek gölün kuzeyindeki düzlüklere ulaştıklarında topyekûn bir saldırının başladığını işaret eden trampet sesleri gümbürdemeye başladı.
Kartaca süvari ve piyadesi gizlendikleri ağaçlık tepelerin eteklerinden hızla aşağıya ulaştılar, geçişin batı ucundaki giriş alanını kapattılar. Bu ani ve habersiz saldırı altında kalan Roma hattı üçe bölündü. Şaşkın ve manevra yeteneğini yitirmiş Romalılar bir savaş düzeni oluşturamadılar ve açık düzende bir anda yumruk yumruğa bir savaşın içine düştüler. Batı ucu Kartaca süvarisinin saldırısına uğradı ve bu baskıyla diğer iki grubun herhangi bir desteğini imkânsız bırakacak biçimde gölün içine doğru çekildiler. Merkezde, Flaminius'un içinde bulunduğu grup Hannibal'ın Galyalı güçlerine karşı yerlerini korudular ama üç saat süren mücadeleden sonra güçten düştüler.
Dört saatten daha kısa bir süre içinde Roma ordusu imha edildi. İleri kol hafif bir saldırıya maruz kaldı, artlarındaki felaketi açık bir şekilde gördüklerinde, önlerini batı yönünde kapatan birliklerin üzerine ve ormanın dışına doğru çıkış yaptılar. Başlangıçtaki Roma kuvveti yaklaşık 30.000 askerdi. Bunlardan 15.000 kişisi muharebe esnasında öldürüldüler veya gölün içinden bir çıkış yapma çabasına iken boğuldular. Flaminius'un kendisi ise Galyalı tarafından öldürüldü. Diğerlerinden 10.000 kişi yönlerini değişik biçimlerde Roma'ya doğru çevirdiler ve kalanlar esir alındı. Hannibal'ın kaybı 2.500 kişi ile daha sonradan savaş yaraları nedeniyle kaynaklanan ek ölümler oldu. Kaçan 6.000 Romalı Maharbal'ın silah ve zırhlarını teslim etmeleri halinde güvenli bir çıkış vaadi ile ele geçirildi. Ancak teslim olma anlaşmasına bir riayetsizlik olarak Hannibal bunları köle pazarlarına gönderdi.
Roma’nın başındaki felaket Trasimene'de sona ermedi. Bir ya da iki gün içinde il yöneticisi (propraetor) 'un 4.000 kişilik gücü ile bir karşılaşma oldu ve yok edildiler.
Sonuç
Hannibal, başarıyla planlayarak uyguladığı dev ölçekli bir pusu ile bir başka zafer daha kazandı. Yenilgi haberi Roma’ya ulaştığında Roma’da büyük bir korku oluştu ve Quintus Fabius Maximus Roma Senatosu tarafından diktatör olarak atandı. Maximus “” adı verilen, bir açık alan muharebesinden kaçınarak sayıca kalabalık birliklere küçük çapta yıpratma amaçlı taciz saldırılarının uygulandığı bir çatışma yöntemi ortaya çıkardı ki bu yöntem Roma yeni birlikler toplayana kadar bir zaman kazanma amacını da içeriyordu. Hannibal, ertesi yıl Fabius’un diktatörlüğünün sonlandırılarak ve Varro’yu konsül seçilmesine kadar Apulia’ya ilerleme ve saldırmakta büyük ölçüde serbest bırakıldı. Bunun ardından, MÖ, 2 Ağustos 216’da Roma’nın İkinci Pön Savaşı boyunca en kötü yenilgisi olarak değerlendirilen Cannae Muharebesi yapıldı.
Kaynakça
- ^ Battle of Lake Trasimene, M.R. van der Werf, Ground Warfare: H-Q, ed. Stanley Sandler, (ABC-CLIO, 2002), 486.
- ^ Battle of Lake Trasimene, M.R. van der Werf, Ground Warfare: H-Q, 486.
- ^ Livy, Ab Urbe Condita (book) XXII.7.3-4 (citing historian Quintus Fabius Pictor who fought in and wrote on the war)
- ^ Livy, XXII.7.2-4 (citing Pictor)
- ^ Livy, , XXI.64
- ^ Livy, Ab Urbe condita, 21.63
- ^ Polybius, The Histories, 3.80
- ^ Livy Urbe 22.3
- ^ Livy, Ab Urbe condita, 22.4.
- ^ Polybius, The Histories, 3.83.
- ^ Livy, Ab Urbe condita, 22.7 (citing Pictor)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Trasumennus Golu Muharebesi MO 21 Haziran 217 Julyen takvimine gore nisan ayi Ikinci Pon Savasi nin baslica muharebelerinden birisiydi Hannibal komutasindaki Kartacalilar Konsul komutasindaki Romalilari maglup ettiler Muharebe askeri tarih alaninin en genis ve en basarili pusularindan birisi olarak kabul edilir Trasumennus Golu MuharebesiIkinci Pon SavasiTarihMO 21 Haziran 217BolgeTrasimeno Golu ItalyaSonucKartaca ZaferiTaraflarKartacaRoma CumhuriyetiKomutanlar ve liderlerHannibal Gucler55 000 asker30 000 askerKayiplar2 500 olu ve cok sayida savas yaralarindan kaynaklanan olum15 000 oluGirisRomalilar ordusunun MO 218 Aralik ayindaki Trebia yenilgisinden sonra buyuk bir telasa ve hayal kirikligina duserek acilen kuzeyden gelen tehdite karsi planlar yaptilar Sempronius Roma ya dondu ve Roma Senatosu gelecek yil icin yeni konsul secimlerini karara bagladi Yeni yilin konsulleri Gnaeus Servilius Geminus ve secilen konsul icin icra edilmesi gereken ritueller yaklasan tehdit altinda yapilmaksizin Roma Senatosu tarafindan Roma dan ivedilikle ayrilmalari istenildi Senato Servillius u nun yerini almak uzere Flaminius u ise Sempronius un ordusundan kalanlarin yerine komutan olarak yetkilendirdi Her iki ordu da Trebia yenilgisi nedeniyle guc kaybettiklerinden dort yeni Roma lejyonu olusturuldu Bu yeni gucler eski ordudan kalanlarin tumuyle birlikte iki konsul arasinda paylastirildi Ticinus ve Trebia Muharebelerinden sonra un ordusu Apeninlerin bati girisini kapatmak uzere bulundugu Arimium dan guney batiya dogru inerek Roma nin yakin savunmasini yapmak uzere kendisini hazirladi Servilius yeni olusturulan ordusuyla Adriyatik kiyisi boyunca muhafaza yapmak uzere onun Ariminum daki yerini aldi Hannibal her nereden gecmek isterse bir Roma ordusu ile karsilasacakti ve en azindan iki ordu arasinda sikisacakti Hannibal su an Bologna ve FloransayI baglayan otobanin bulundugu guzergahin yerindeki Etruria bugunku Toscana ya giden bati yolunu secti Kabarmis Arno Nehri boyunca bulunan batakliklari gecti ve Arretium un batisina saparak buradan Flaminius kampinin guneyinde bulunan Cortona ya ulasti Boylece Hannibal Roma ya giden yolda Flaminius un onunu kesmis oluyordu Bu hareket yan tarafini Roma saldirisina karsi acik biraktigindan oldukca riskli bir manevra olmasina ragmen Hannibal Flaminius un kuzeydeki Arretium dan gelen diger ordu ile birlesmesinden once O nu savasa cekmesi gerektigini hesapliyordu Simdi Hannibal Flaminius u Arritium da gecmis bulunuyordu Roma ya veya doguya yonelme olasiligi gorunuyordu O dogu yonundeki Perusia Perugia ya ilerlemeyi devam ettirdigindenden Flaminius onu izlemeye basladi Ancak Kartaca suvarilerinin onden giden tetkik birliklerine saldirmasi riski nedeniyle arayi yakin tutmaktan kacindi ki boylece Romalilar Hannibal in tam olarak ne yapmakta oldugundan habersiz kaldilar Flaminius ulkesinin bastanbasa harap edilmesi ve Roma da artan siyasal elestiriler nedeniyle kesin bir rovans almakta istekliydi nihayet Hannibal a karsi yuruyuse gecti Flaminius ayni Sempronius gibi sabirsiz asiri guven ve kendini kontrol etme eksikligi icindeydi Danismanlari O na Servilius onlara katilana dek esas kuvveti hazirda bekletirken Kartacalilari taciz etmek uzere sadece bir suvari birligi gondermesini ve ulkenin daha otelerine yerlesmelerini engellemesini tavsiye ettiler Ancak aceleci Flaminius ile tartismak olanaksizdi Livy diyor ki Gostermelik onlemlerdense konseydeki tum diger kisiler guvende kalmasini tavsiye ettiler kendilerine katilincaya kadar meslektasini beklemesini birlesmis cesaret ve konsullerle savasi kazanabileceklerini soylediler Flaminius bir ofkeyle muharebe yuruyusunu isaret etti MuharebeTaktiksel yer degisimi Trasumennus Golu Muharebesi alaninin golden gorunumu Hannibal in ordusu agaclik sirtin yakinlarinda duzen almisti Hannibal Trasumennus Golune ulastiginda burada pusu kurmak icin cok uygun bir yer bulundugunu gordu Flaminius un kampini toplayarak pesinden takip etmek uzere harekete gecirdigini ve yaklasan muharebeyi isaret eden savas hazirliklari yaptigini ogrenmisti Malpasso yolu gecildiginde Trasimene nin kuzey tarafi boyunca yogun ormanla kapli tepeler bulunmaktaydi Hannibal bu dar gecide herhangi bir katilimi tumuyle gorebilecegi golu sinirlayan tepelerin etekleri boyunca kamp kurdu ve geceyi birliklerini muharebeye hazirlayarak gecirdi Hannibal olusturdugu hattin guneybati yonune agir piyadelerini Iberyalilar Keltler Afrikalilar hafif yukseltili bicimde yerlestirdi Burada Romalilar beklenen pozisyona ulastiklarinda sol kanat ucundan saldiriya yetecek kadar bol bir alana sahip olmuslardi Suvariler ve Galyali piyadeler romalilarin gecide ilk girisi noktalari ve Roma hattinin dogu ucu olacak bicimde agaclik vadinin iclerinde saklandilar Boylece ustten ve dogudan bu ucu da kapatmis olacaklar ve Romalilarin geriye dogru donus yapmalarini engellemis olacaklardi Ardindan agaclarin altinda saldiri isareti gelinceye kadar iyice saklanmalari talimatini vererek hafif birliklerini duzlugu goren yukseltiye paralel bicimde aralikli obekler halinde yerlestirdi Ek olarak muharebenin baslamasindan onceki gece adamlarina Romalilari kendilerinin gercekte bulunduklari yerden cok oteye ulasmis olduklarini zannettirecek kadar yeterli bir uzaklikta olan Tuoro nun tepelerinde kamp ateslerini yakmalarini istedi Olaylar ABD Askeri Akademisi Tarih Bolumu arsivinden 21 Haziran sabahi Roma birlikleri golun kuzey ucundan dogu yonune dogru yuruduler Flaminius savasmak isteginde adamlarini aceleyle ve sik bicimde bir sutun duzenine sokarak ilerletti Hannibal kucuk bir birligini bir dizi halindeki Roma guclerini birbirinden ayirmak uzere ileri bir hat olusturmalari icin on hatlarin ilerisine dogru yonlendirdi Romalilar gol ve tepeler arasindaki sisli dar gecisten ilerleyerek golun kuzeyindeki duzluklere ulastiklarinda topyekun bir saldirinin basladigini isaret eden trampet sesleri gumburdemeye basladi Kartaca suvari ve piyadesi gizlendikleri agaclik tepelerin eteklerinden hizla asagiya ulastilar gecisin bati ucundaki giris alanini kapattilar Bu ani ve habersiz saldiri altinda kalan Roma hatti uce bolundu Saskin ve manevra yetenegini yitirmis Romalilar bir savas duzeni olusturamadilar ve acik duzende bir anda yumruk yumruga bir savasin icine dustuler Bati ucu Kartaca suvarisinin saldirisina ugradi ve bu baskiyla diger iki grubun herhangi bir destegini imkansiz birakacak bicimde golun icine dogru cekildiler Merkezde Flaminius un icinde bulundugu grup Hannibal in Galyali guclerine karsi yerlerini korudular ama uc saat suren mucadeleden sonra gucten dustuler Dort saatten daha kisa bir sure icinde Roma ordusu imha edildi Ileri kol hafif bir saldiriya maruz kaldi artlarindaki felaketi acik bir sekilde gorduklerinde onlerini bati yonunde kapatan birliklerin uzerine ve ormanin disina dogru cikis yaptilar Baslangictaki Roma kuvveti yaklasik 30 000 askerdi Bunlardan 15 000 kisisi muharebe esnasinda oldurulduler veya golun icinden bir cikis yapma cabasina iken boguldular Flaminius un kendisi ise Galyali tarafindan olduruldu Digerlerinden 10 000 kisi yonlerini degisik bicimlerde Roma ya dogru cevirdiler ve kalanlar esir alindi Hannibal in kaybi 2 500 kisi ile daha sonradan savas yaralari nedeniyle kaynaklanan ek olumler oldu Kacan 6 000 Romali Maharbal in silah ve zirhlarini teslim etmeleri halinde guvenli bir cikis vaadi ile ele gecirildi Ancak teslim olma anlasmasina bir riayetsizlik olarak Hannibal bunlari kole pazarlarina gonderdi Roma nin basindaki felaket Trasimene de sona ermedi Bir ya da iki gun icinde il yoneticisi propraetor un 4 000 kisilik gucu ile bir karsilasma oldu ve yok edildiler SonucHannibal basariyla planlayarak uyguladigi dev olcekli bir pusu ile bir baska zafer daha kazandi Yenilgi haberi Roma ya ulastiginda Roma da buyuk bir korku olustu ve Quintus Fabius Maximus Roma Senatosu tarafindan diktator olarak atandi Maximus adi verilen bir acik alan muharebesinden kacinarak sayica kalabalik birliklere kucuk capta yipratma amacli taciz saldirilarinin uygulandigi bir catisma yontemi ortaya cikardi ki bu yontem Roma yeni birlikler toplayana kadar bir zaman kazanma amacini da iceriyordu Hannibal ertesi yil Fabius un diktatorlugunun sonlandirilarak ve Varro yu konsul secilmesine kadar Apulia ya ilerleme ve saldirmakta buyuk olcude serbest birakildi Bunun ardindan MO 2 Agustos 216 da Roma nin Ikinci Pon Savasi boyunca en kotu yenilgisi olarak degerlendirilen Cannae Muharebesi yapildi Kaynakca Battle of Lake Trasimene M R van der Werf Ground Warfare H Q ed Stanley Sandler ABC CLIO 2002 486 Battle of Lake Trasimene M R van der Werf Ground Warfare H Q 486 Livy Ab Urbe Condita book XXII 7 3 4 citing historian Quintus Fabius Pictor who fought in and wrote on the war Livy XXII 7 2 4 citing Pictor Livy XXI 64 Livy Ab Urbe condita 21 63 Polybius The Histories 3 80 Livy Urbe 22 3 Livy Ab Urbe condita 22 4 Polybius The Histories 3 83 Livy Ab Urbe condita 22 7 citing Pictor