Triangle Gömlek Fabrikası Yangını, 25 Mart 1911'de New York'ta Triangle Gömlek Fabrikası'nda meydana gelmiş ve çoğu Yahudi, Almanya, İtalya, İrlanda ve Doğu Avrupa'dan ABD'ye yeni göçmüş 123 kadın ve 23 erkek işçinin ölümü ile sonuçlanmış yangın.
Asch Building
Yangın, New York şehrinde 20. yüzyılda gerçekleşen en büyük facia olarak anılan olaydır.[]Asch Building veya Brown Building olarak tanınan ve fabrikanın en üst üç katını işgal ettiği on katlı bina günümüzde de varlığını sürdürmektedir ve "Ulusal Sit Alanı" ilan edilmiştir.
Yangın şartları
Fabrikada çalışan bazıları küçük yaşta (12-13) ve çok zor şartlarda çalışan (haftada 6-7 Dolar ücret için 60-72 saat mesai) yaklaşık beş yüz işçinin üçte bire yakını yangında öldü. "Triangle Shirtwaist" 1909'da ABD konfeksiyon sanayii neredeyse tamamını kapsayan ve bazı işyerlerinde dört ay kadar süren bir genel grevin bu fabrikada başlamış olması nedeniyle, yangın öncesinde de gündemde yer etmiş ve tanınan bir isimdi.
Yangın
25 Mart 1911 günü öğleden sonra henüz sebebi kesin olarak belirlenememiş bir nedenle sekizinci katta başlayan yangın sonrasında, sekizinci ve onuncu katlarda çalışanlar fabrikayı güvenli bir şekilde terk edebilmişti. Yangın başladığında binada bulunan fabrika sahipleri Max Blanck ve Isaac Harris ise bina çatısına çıkarak kurtuldular. Ancak dokuzuncu kat işçileri, bilinmeyen bir nedenden dolayı, yangın uyarısını zamanında almadılar. Çalışanlar yangını fark ettiklerinde dokuzuncu katın iki çıkış kapısından birinin duman ve alevlerden dolayı bloke olmuş durumda olduğunu, diğerinin ise kilitli olduğunu gördüler. Yangın merdiveni içeridekilerin paniği nedeniyle kısa sürede çökmüş, asansör aşağıdan durdurulmuştur. Ölen işçi kadınların 62'si pencerelerden atlamayı seçtikleri için yaşamlarını yitirmişlerdir. Asansör boşluğundaki kablolara tutunarak aşağıya inmeye çalışanlardan sadece biri kurtulmuştur. Yüz kadar işçi de bina içinde yanarak can vermiştir.
Can kaybının yüksekliği, yangının çıkış nedenlerinin belirsizliği ve acil durum önlemlerinin yetersizliği ve ayrıca ölenlerin tamamının kadın olması, olayın bir "skandal" olarak tarihe geçmesine zemin oluşturmuştur.
Kaynakça
- Mary Jane Auch (2002). Ashes of Roses (İngilizce). Macmillan Publishers (A.B.D.).
- David von Drehle (2003). Triangle: The Fire That Changed America (İngilizce). Atlantic Monthly Press, New York.
- Leon Stein (1962). The Triangle Fire (İngilizce). Cornell University Press.
- Katharine Weber (2007). Triangle (İngilizce). Picador.
Wikimedia Commons'ta Triangle Gömlek Fabrikası yangını ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Filmler
- "Triangle Factory Fire Scandal". 1979. Yönetmen=Mel Stuart, Yapımcılar=Mel Brez - Ethel Brez
- . 1990. 10 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Yapımcı= Abby Ginzberg, Seslendirme=Studs Terkel
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Triangle Gomlek Fabrikasi Yangini 25 Mart 1911 de New York ta Triangle Gomlek Fabrikasi nda meydana gelmis ve cogu Yahudi Almanya Italya Irlanda ve Dogu Avrupa dan ABD ye yeni gocmus 123 kadin ve 23 erkek iscinin olumu ile sonuclanmis yangin Yangin ve sondurulme calismalariAsch BuildingYangin New York sehrinde 20 yuzyilda gerceklesen en buyuk facia olarak anilan olaydir kaynak belirtilmeli Asch Building veya Brown Building olarak taninan ve fabrikanin en ust uc katini isgal ettigi on katli bina gunumuzde de varligini surdurmektedir ve Ulusal Sit Alani ilan edilmistir Yangin esnasinda fabrikaya giden atli itfaiye arabasi Cesetlerin tabutlara konulusu Yangin kurbanlari anisina yuruyusYangin sartlariFabrikada calisan bazilari kucuk yasta 12 13 ve cok zor sartlarda calisan haftada 6 7 Dolar ucret icin 60 72 saat mesai yaklasik bes yuz iscinin ucte bire yakini yanginda oldu Triangle Shirtwaist 1909 da ABD konfeksiyon sanayii neredeyse tamamini kapsayan ve bazi isyerlerinde dort ay kadar suren bir genel grevin bu fabrikada baslamis olmasi nedeniyle yangin oncesinde de gundemde yer etmis ve taninan bir isimdi Yangin25 Mart 1911 gunu ogleden sonra henuz sebebi kesin olarak belirlenememis bir nedenle sekizinci katta baslayan yangin sonrasinda sekizinci ve onuncu katlarda calisanlar fabrikayi guvenli bir sekilde terk edebilmisti Yangin basladiginda binada bulunan fabrika sahipleri Max Blanck ve Isaac Harris ise bina catisina cikarak kurtuldular Ancak dokuzuncu kat iscileri bilinmeyen bir nedenden dolayi yangin uyarisini zamaninda almadilar Calisanlar yangini fark ettiklerinde dokuzuncu katin iki cikis kapisindan birinin duman ve alevlerden dolayi bloke olmus durumda oldugunu digerinin ise kilitli oldugunu gorduler Yangin merdiveni iceridekilerin panigi nedeniyle kisa surede cokmus asansor asagidan durdurulmustur Olen isci kadinlarin 62 si pencerelerden atlamayi sectikleri icin yasamlarini yitirmislerdir Asansor boslugundaki kablolara tutunarak asagiya inmeye calisanlardan sadece biri kurtulmustur Yuz kadar isci de bina icinde yanarak can vermistir Can kaybinin yuksekligi yanginin cikis nedenlerinin belirsizligi ve acil durum onlemlerinin yetersizligi ve ayrica olenlerin tamaminin kadin olmasi olayin bir skandal olarak tarihe gecmesine zemin olusturmustur KaynakcaMary Jane Auch ISBN 0 8050 6686 1 2002 Ashes of Roses Ingilizce Macmillan Publishers A B D David von Drehle ISBN 0 87113 874 3 2003 Triangle The Fire That Changed America Ingilizce Atlantic Monthly Press New York Leon Stein ISBN 0 8014 8714 5 1962 The Triangle Fire Ingilizce Cornell University Press Katharine Weber ISBN 978 0 374 28142 7 2007 Triangle Ingilizce Picador Wikimedia Commons ta Triangle Gomlek Fabrikasi yangini ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Filmler Triangle Factory Fire Scandal 1979 Yonetmen Mel Stuart Yapimcilar Mel Brez Ethel Brez 1990 10 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Yapimci Abby Ginzberg Seslendirme Studs Terkel