Nikolaos Trikupis (Yunanca: Νικόλαος Τρικούπης; 1868 - 27 Şubat 1959), Yunan asker. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Yunan Ordusu'nda 1. Kolordu Komutanı olarak görev yaptı.
Nikolaos Trikupis | |
---|---|
2 Eylül'de esir alınan Yunan Ordusu komutanları: soldan sağa 4. Tümen komutanı Dimaras, 1. Kolordu komutanı (Başkomutanlığa yeni tayin edilen) Trikupis, Kurmay Albay Adnan Bey, 2. Kolordu komutanı Digenis, Yüzbaşı Emin | |
Doğum | 1868 Mesalongi, Yunanistan Krallığı |
Ölüm | 27 Şubat 1959 (91 yaşında) Atina, Yunanistan Krallığı |
Bağlılığı | Yunanistan Krallığı Yunanistan |
Hizmet yılları | 1888-1927 |
Rütbesi | Korgeneral |
Çatışma/savaşları | Osmanlı-Yunan Savaşı (1897) Balkan Savaşları Türk Kurtuluş Savaşı |
Yaşamı
Gençliği
1881'de Pire'deki askeri okula girdi. 7 yıllık askeri eğitimden sonra 1888 yılında mezun oldu ve topçu sınıfına kaydoldu. Şubat 1889'da öğrenim izni alarak Fransa'ya gitti. Orada yaklaşık 7 yıl kaldı ve bir süre Le Mans'daki 26. Sahra Topçu Alayı'nda görev yaptı. Ovur'da ve Orleans civarındaki Serkote'deki kampta topçuluk eğitimi ve atış üzerinde çalıştı.
1890-1892 yılları arasında Fontenblo'daki Topçu Tatbikat Okulu'na ve ardından Somür'deki Süvari Tatbikat Okulu'na davam etti. 1893-1895 yılları arasında Paris'teki Yüksek Harp Okulu'na devam etti. 1895 Kasım'ında Yunanistan'a döndü. Atina'da düzenlenen 1896 Yaz Olimpiyatlarında, askeri tüfekte ve serbest tüfek olaylarında yarıştı. Hedefe olası 40'ın 34 katı vurduktan sonra ilk olarak 1.713 puanla üçüncü oldu. İkinci yarıştaki yeri ve puanı bilinmiyor ancak ilk beşte bitiremedi.
Muharebeleri
1897 Osmanlı-Yunan Savaşı sırasında 1. Piyade Tümeni Kurmaylığı'na atandı. 1904'te yeni kurulan Genelkurmay Başkanlığında görev yaptı ve 1912-13 yılları arasındaki Balkan Savaşları'na 3. Piyade Tümeni ve Damianos Müfrezesi Komutanı olarak katıldı. Balkan Savaşları'ndan sonra Alay Komutanlıklarında ve Ordu Kurmay Başkanlıklarında görev yaptı. 3. Ordu kurmay Başkanlığı ve Yunan Ordusu Kurmay Başkan Yardımcılığı görevini yürüttü.
1917'den itibaren I. Dünya Savaşı'nın Makedonya Cephesi'nde 3. Piyade Tümen Komutanı olarak görev yaptı. 1918 yılında Tümgeneral rütbesine terfi etti.
Anadolu'nun işgali
Yunan Ordusu'nun İzmir'e çıkmasından sonra başlayan Türk Kurtuluş Savaşı'nın ilk yıllarında 3. Tümen'e komuta etti. İnönü Muharebelerinde görev aldı.1921 yılında yapılan taarruz öncesinde Eskişehir'i ele geçirmekle görevli Kuzey Grubu'na komuta etti ve Temmuz ayında Afyonkarahisar'daki Güney Grubuna atandı. Eylül ayında 2. Kolordu komutanlığına, Aralık ayında 1. Kolordu Komutanlığına atandı.
Ağustos 1922'deki Büyük Taarruz sırasında, 1. Yunan Kolordusu'nun komutanı olarak emrinde 5 tümen vardı; bunlardan ikisi Afyon'un kuzeyindeki, ikisi Afyon batısındaki ve biri de Afyon'un güneyindeki savunma mevziindeydi. Taarruz Afyon’un güneyinden Trikupis kuvvetleri üzerine yapılmıştı. Yeterli keşif yaptırmayı ihmal ederek Türk saldırısına hazırlıksız yakalanan Trikupis, cephenin çökmesini önlemek için cepheyi tutan 1. ve 4. tümenlerin Afyon'un kuzeybatı kesimindeki müstahkem mevkiinin ikinci hattına çekilmesini emretti. Bununla birlikte başarılı Türk saldırıları ve 1. ve 2. Kolordu bölgelerinin birkaç gün içinde teslim olmaları, Yunan Ordusunun tam bir bozguna uğramasına yol açtı ve düzensiz bir şekilde İzmir'e çekilmeye başladı. 29 Ağustos'ta Kütahya yakınlarındaki Allıören olarak da bilinen Karacahisar yakınlarında Türk Süvari Birlikleri tarafından saldırıya uğradı. 2 Eylül'de Uşak yakınlarındaki Göğem köyü civarında Afyonlu Ahmet Çavuş ve Kayserili İbrahim Bayram Bayazit Çavuş önderliğindeki keşif koluna, 5000'den fazla askeri ve 300 subayı ile birlikte teslim oldu. 3 Eylül'de Uşak'ta Türk Ordusu Başkomutanı Mareşal Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın huzuruna çıkarıldı. Mustafa Kemal Paşa tarafından İzmir'deki Yunan Genel Karargâhı tarafından Yunan Ordusu Başkomutanlığı'na atandığı bildirildi; bu durum Yunan Ordusu'ndaki komuta düzeninin tamamen bozulduğunu gösteriyordu.
Esareti
Bir yıla yakın süre diğer savaş esirleriyle birlikte Talas'taki kampta kaldı.Kırşehir'de esir kampında bulunduğu dönemde emrine doktor yaver verilmiştir. 1923 yılında savaş esirleri mahkemesinin bir parçası olarak Yunanistan'a döndü, ancak Altılar Davası'nda, 26-30 Ağustos 1922'de gerçekleşen Türk Büyük Taarruzu'nda uğratıldıkları felaketteki rolünden ötürü sorumlu tutulan diğer üst düzey görevlilerden ve siyasetçilerden farklı olarak, hiçbir zaman yargılanmadı.[]
Ölümü
Askerlik görevine devam etti. 27 Kasım 1927 tarihinde emekliye ayrılmadan önce Korgeneral rütbesine terfi etti ve daha sonra Attika ve Boeotia'nın valisi olarak görev yaptı. 27 Şubat 1959 tarihinde 91 yaşında öldü.
Kaynakça
- ^ Not: Yunanistan, Miladi takvimi 16 Şubat 1923'te resmen kabul etti (o gün 1 Mart oldu). Özellikle belirtilmediği sürece bundan önceki tüm tarihler Eski Usul'dür.
- ^ a b c d e Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαιδεία. Τόμος Στ′: Σαράντα Εκκλησίαι – Ώχρα [Büyük Ordu ve Donanma Ansiklopedisi. Cilt]. Atina. 1930. s. 375.
- ^ General Trikupis/Hatıralarım, Çeviren: Ahmet Angın, Hüsnütabiat Matbaası, 1967, İstanbul, sayfa 26
- ^ Görgülü, İsmet (1992). Büyük Taaruz (1992 bas.). Ankara: Genelkurmay Basımevi. s. 9.
- ^ . gazetevatan.com. 17 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2022.
- ^ 30 Ağustos 2019 tarihli 29 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Emin Çölaşan makalesi, 29 Ağustos 2023 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nikolaos Trikupis Yunanca Nikolaos Trikoyphs 1868 27 Subat 1959 Yunan asker Turk Kurtulus Savasi sirasinda Yunan Ordusu nda 1 Kolordu Komutani olarak gorev yapti Nikolaos Trikupis2 Eylul de esir alinan Yunan Ordusu komutanlari soldan saga 4 Tumen komutani Dimaras 1 Kolordu komutani Baskomutanliga yeni tayin edilen Trikupis Kurmay Albay Adnan Bey 2 Kolordu komutani Digenis Yuzbasi EminDogum1868 Mesalongi Yunanistan KralligiOlum27 Subat 1959 91 yasinda Atina Yunanistan KralligiBagliligiYunanistan Kralligi YunanistanHizmet yillari1888 1927RutbesiKorgeneralCatisma savaslariOsmanli Yunan Savasi 1897 Balkan Savaslari Turk Kurtulus SavasiNikolaos TrikupisYasamiGencligi 1881 de Pire deki askeri okula girdi 7 yillik askeri egitimden sonra 1888 yilinda mezun oldu ve topcu sinifina kaydoldu Subat 1889 da ogrenim izni alarak Fransa ya gitti Orada yaklasik 7 yil kaldi ve bir sure Le Mans daki 26 Sahra Topcu Alayi nda gorev yapti Ovur da ve Orleans civarindaki Serkote deki kampta topculuk egitimi ve atis uzerinde calisti 1890 1892 yillari arasinda Fontenblo daki Topcu Tatbikat Okulu na ve ardindan Somur deki Suvari Tatbikat Okulu na davam etti 1893 1895 yillari arasinda Paris teki Yuksek Harp Okulu na devam etti 1895 Kasim inda Yunanistan a dondu Atina da duzenlenen 1896 Yaz Olimpiyatlarinda askeri tufekte ve serbest tufek olaylarinda yaristi Hedefe olasi 40 in 34 kati vurduktan sonra ilk olarak 1 713 puanla ucuncu oldu Ikinci yaristaki yeri ve puani bilinmiyor ancak ilk beste bitiremedi Muharebeleri 1897 Osmanli Yunan Savasi sirasinda 1 Piyade Tumeni Kurmayligi na atandi 1904 te yeni kurulan Genelkurmay Baskanliginda gorev yapti ve 1912 13 yillari arasindaki Balkan Savaslari na 3 Piyade Tumeni ve Damianos Mufrezesi Komutani olarak katildi Balkan Savaslari ndan sonra Alay Komutanliklarinda ve Ordu Kurmay Baskanliklarinda gorev yapti 3 Ordu kurmay Baskanligi ve Yunan Ordusu Kurmay Baskan Yardimciligi gorevini yuruttu 1917 den itibaren I Dunya Savasi nin Makedonya Cephesi nde 3 Piyade Tumen Komutani olarak gorev yapti 1918 yilinda Tumgeneral rutbesine terfi etti Anadolu nun isgali Yunan Ordusu nun Izmir e cikmasindan sonra baslayan Turk Kurtulus Savasi nin ilk yillarinda 3 Tumen e komuta etti Inonu Muharebelerinde gorev aldi 1921 yilinda yapilan taarruz oncesinde Eskisehir i ele gecirmekle gorevli Kuzey Grubu na komuta etti ve Temmuz ayinda Afyonkarahisar daki Guney Grubuna atandi Eylul ayinda 2 Kolordu komutanligina Aralik ayinda 1 Kolordu Komutanligina atandi Agustos 1922 deki Buyuk Taarruz sirasinda 1 Yunan Kolordusu nun komutani olarak emrinde 5 tumen vardi bunlardan ikisi Afyon un kuzeyindeki ikisi Afyon batisindaki ve biri de Afyon un guneyindeki savunma mevziindeydi Taarruz Afyon un guneyinden Trikupis kuvvetleri uzerine yapilmisti Yeterli kesif yaptirmayi ihmal ederek Turk saldirisina hazirliksiz yakalanan Trikupis cephenin cokmesini onlemek icin cepheyi tutan 1 ve 4 tumenlerin Afyon un kuzeybati kesimindeki mustahkem mevkiinin ikinci hattina cekilmesini emretti Bununla birlikte basarili Turk saldirilari ve 1 ve 2 Kolordu bolgelerinin birkac gun icinde teslim olmalari Yunan Ordusunun tam bir bozguna ugramasina yol acti ve duzensiz bir sekilde Izmir e cekilmeye basladi 29 Agustos ta Kutahya yakinlarindaki Allioren olarak da bilinen Karacahisar yakinlarinda Turk Suvari Birlikleri tarafindan saldiriya ugradi 2 Eylul de Usak yakinlarindaki Gogem koyu civarinda Afyonlu Ahmet Cavus ve Kayserili Ibrahim Bayram Bayazit Cavus onderligindeki kesif koluna 5000 den fazla askeri ve 300 subayi ile birlikte teslim oldu 3 Eylul de Usak ta Turk Ordusu Baskomutani Maresal Gazi Mustafa Kemal Pasa nin huzuruna cikarildi Mustafa Kemal Pasa tarafindan Izmir deki Yunan Genel Karargahi tarafindan Yunan Ordusu Baskomutanligi na atandigi bildirildi bu durum Yunan Ordusu ndaki komuta duzeninin tamamen bozuldugunu gosteriyordu Esareti Bir yila yakin sure diger savas esirleriyle birlikte Talas taki kampta kaldi Kirsehir de esir kampinda bulundugu donemde emrine doktor yaver verilmistir 1923 yilinda savas esirleri mahkemesinin bir parcasi olarak Yunanistan a dondu ancak Altilar Davasi nda 26 30 Agustos 1922 de gerceklesen Turk Buyuk Taarruzu nda ugratildiklari felaketteki rolunden oturu sorumlu tutulan diger ust duzey gorevlilerden ve siyasetcilerden farkli olarak hicbir zaman yargilanmadi kaynak belirtilmeli Olumu Askerlik gorevine devam etti 27 Kasim 1927 tarihinde emekliye ayrilmadan once Korgeneral rutbesine terfi etti ve daha sonra Attika ve Boeotia nin valisi olarak gorev yapti 27 Subat 1959 tarihinde 91 yasinda oldu Kaynakca Not Yunanistan Miladi takvimi 16 Subat 1923 te resmen kabul etti o gun 1 Mart oldu Ozellikle belirtilmedigi surece bundan onceki tum tarihler Eski Usul dur a b c d e Megalh Stratiwtikh kai Naytikh Egkyklopaideia Tomos St Saranta Ekklhsiai Wxra Buyuk Ordu ve Donanma Ansiklopedisi Cilt Atina 1930 s 375 General Trikupis Hatiralarim Ceviren Ahmet Angin Husnutabiat Matbaasi 1967 Istanbul sayfa 26 Gorgulu Ismet 1992 Buyuk Taaruz 1992 bas Ankara Genelkurmay Basimevi s 9 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim gazetevatan com 17 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mart 2022 30 Agustos 2019 tarihli 29 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Emin Colasan makalesi 29 Agustos 2023 tarihinde erisilmistir