Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yasemin Devrimi, halkın ayaklanması üzerine 23 yıldır Tunus'u yöneten Zeynel Abidin Bin Ali'nin ülkeden kaçmasıyla sonuçlanan durumun genel adıdır
Yasemin Devrimi, Tunus'un birçok şehrinde gerçekleşen protestolardır. Protestocuların hedef aldığı başlıca konular işsizlik, gıda enflasyonu, siyasi yozlaşma,ifade özgürlüğü ve kötü yaşam koşulları olmakla beraber, 23 yıldır ülkeyi yöneten Zeynel Abidin Bin Ali'nin başkanlığı bırakıp 14 Ocak 2011'de ülkeden kaçmasıyla sonuçlanan olaylar bütünüdür. Kasım 2010'da, meyve sebze satıcısı olan işsiz bir üniversite mezununun, satış arabasına polisin el koymasından sonra kendini ateşe vermesi ile başlayan protestolar Tunus'ta son 30 yıldır yaşanan sosyal ve siyasal olayların en dramatik dalgalarından biriydi ve yaralanmalar ve hayat kayıpları ile sonuçlandı. Bin Ali'nin ayrılmasından sonra, yeni bir seçim 60 gün içinde yapılacaktı.
Renkli Devrimlerin jeopolitik terminolojisi ile paralel olarak, Protestolar batılı medyada Yasemin Devrimi olarak da adlandırılır. Medyanın bu yöndeki etkisinden dolayı, diğer protestoları ve Başkan Ben Ali'nin bu çıkışını Twitter Devrimi veya Wikileaks Devrimi olarak adlandırırlar.
Arka plan
Facebook ve YouTube gibi sosyal medya sitelerinde arabalara ve mağaza camlarına saldıran gençleri dağıtan polisin görüntüleri anında yayınlanmış olmasına rağmen, 18 Aralık'taki Sidi Bu Zeyd isyanları büyük ölçüde fark edilmeden devam etti. Bir protestocu, Muhammed Buazizi sebze meyve arabasına el koyulmasına karşı yaptığı protestoda kendini yakarak kurban etti. Sonuç olarak sevk edildiği Tunus'taki hastanede 4 Ocak'ta hayatını kaybetti.El Cezire ve CBS gibi medya ağlarında da dikkat çekildiği üzere, Tunus'taki isyanlar sıra dışı ve önemliydi, çünkü özellikle bölgedeki diğer ülkelerle karşılaştırıldığında Tunus, zengin ve stabil bir bölge olarak görülüyordu.
Ayrıca El Cezire İngilizce Tunuslu aktivistlerin, Buazizi için Twitter'da yayınlanan destek mesajlarıyla dünyanın bazı bölgelerinde sesleri en çok çıkan gruplardan biri haline geldiğini belirtti.
Aynı ağdaki bir makale bu eylemin "Tunuslu gençler tarafından umutsuzluğun intihar protestosu" olduğunu söylemiştir. Devlet elindeki ve Ulusal İş Fonu'nun geleneksel olarak ülkeye birçok yardım ve servislerde bulunduğu ancak "bu yükü devletten topluma", zengin şehir ve kasabaların etrafındaki köyler ve gecekondu kasabalarına kaydırmaya başladığına dikkat çekti. Ayrıca "merkezi tarımsal ve kurak alanların güney bölgelerinin sürekli bir şekilde marjinalleştirilmesi"ni de aktarmıştır.
Protestolar ayrıca "fakirlik, işsizlik ve siyasi baskının ölümcül bir kombinasyonu: birçok Arap toplumunun üç karakteristik özelliği"nden dolayı da bir "başkaldırı" olarak adlandırılmaktadır.
Medyada ve STK'lar arasında epeyce eleştirilmiş olan Bin Ali'nin Tunus hükûmeti Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa tarafından desteklenmiştir ve dahası; "ekonomik ajandası Kuzey Afrika'da uygulanabilecek harika bir model olarak görüldü ve çatışmalı icra programlarında güvenilir bir müttefik olduğunu" kanıtladı. Sonuç olarak, ABD ve Fransa'nın ilk tepkileri böylece engellenmiş oldu.
Protestolar
2010 Kasım ortalarında, polisin Sidi Bu Zeyd'teki protestocuları engellediği ve yüzlerce genç üstünde biber gazı kullandığına dair haberler vardı. Protestocular, sokaklarda sebze meyve satmaya çalıştığı el arabası polis tarafından kundaklanan Muhammed Buazizi'ye yapılan muameleye karşı eylem yapmak için bölgesel hükûmet başkanlarının etrafında toplanmışlardı. Olaylarla ilgili haberlerin yayınlanması Tunus medyası tarafından kısıtlanmıştır. 19 Aralık'ta, şehrin sokaklarında çok daha fazla polis bulunuyordu.
22 Aralık'ta bir protestocu, Lahsin Naci, bir elektrik direğine tırmandı ve kendini elektriğe verip öldürerek "açlık ve işsizliğe" karşılık verdi. Remzi el Abbudi de ülkenin mikro kredi birlik programından kaynaklanan bir iş borcu sonucu yaşadığı maddi sıkıntılar nedeniyle kendini öldürdü. 24 Aralık'ta Bouziane'de Muhammed Ammari polis tarafından vurularak göğsünden ağır yaralandı. 30 Aralık'ta hayatını kaybeden Şevki El Hadri'nin de içlerinde bulunduğu diğer protestoculardan da yaralananlar oldu.
Polis, göstericileri "nefsi müdafaa" olarak vurduklarını iddia etti. Daha sonra şehirde polis tarafından sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Tunus otoriteleri ve Sidi Bu Zeyd hükûmetinde yaşayanlar karşı karşıya geldiklerinde şiddet olayları tekrar arttı. 27 Aralık'ta birlik çağrısı yapan yaklaşık 1.000 vatandaşla birlikte, protestolar başkent Tunus'a ulaştı, ve Sidi Bu Zeyd'de yaşayanlar ile beraber iş çağrısında bulundular. Bağımsız ticaret birliği aktivistlerince düzenlenen ralli, güvenlik güçleri tarafından durduruldu. Protestolar ayrıca Sus, Safakes ve Meknasi şehirlerine de yayıldı. Bir sonraki gün, Tunus İşçiler Birliği Federasyonu Kafsa'da başka bir gösteri düzenledi ve bu da güvenlik güçleri tarafından engellendi. Aynı zamanlarda yaklaşık 300 avukat, Tunus'ta hükûmet sarayına yakın bir bölgede bir gösteri düzenlediler. Protestolar 29 Aralık'ta tekrar devam etti.
Polis, güç kullanarak Sbikha ve Şebba'da olabilecek daha fazla protestoyu engellemeye çalışırken; 30 Aralık'ta Monastır'da bir protestoyu sessiz sakin engelledi. 31 Aralık'taki protestolarla, sonrasındaki gösterilerle, Tunus'taki ve Tunus Ulusal Avukatlar Grubu'nun çağrısı üstüne diğer şehirlerdeki avukatların öncülüğünde gerçekleşen halk toplantıları ile birlikte dengeler korunmaya devam edildi. Tunus İnsan Hakları Birliği başkanı Muhtar Trifi, Tunus'taki avukatların "vahşice dövüldüğünü" kaydetmiştir. Ayrıca El Hamma'da bir adamın da intihar eylemi yaptığına dair doğrulanmamış raporlar da bulunmaktaydı. 3 Ocak 2011'de, Tala'daki işsizlik ve ihtiyaçların çok pahalı olması hakkındaki protestolar şiddetle sonuçlandı. Birçoğu öğrenci 250 kişinin bulunduğu Sidi Bu Zeyd'deki protestocuları destekleyen bir gösteride, polis göz yaşartıcı gaz kullandı ve bir kutusu yerel bir camiiye atıldı. Bunun karşılığında protestocular tekerlekleri ateşe verdiler ve Anayasal Demokratik Ralli ofisine saldırdılar. Bazı daha genel protestolar, birçok medya araçlarının yayınlandığı hükûmetin online yayın ve sansüründe değişiklikler aradı. Tunus otoriteleri ayrıca kullanıcı şifrelerinin kontrolünü ele alarak online eleştirileri denetlemek için yemleme operasyonları gerçekleştirdi. Hem devlet elindeki hem de sivil internet siteleri hacklendi.
Ulusal baro kuruluşunun başkanından alınan bilgilere göre 6 Ocak'ta Tunus'lu 8.000 avukatın %95'i greve gitti. Ayrıca "Grev, avukatlara haksız yere saldırılmasını kabul etmediğimiz hakkında açık bir mesaj taşıyor. Birkaç gün içinde olan avukatların dövülmesi olayını ciddi şekilde protesto etmek istiyoruz." diye ekledi. It was reported on the following day that teachers had also joined the strike. Binalara saldıran, tekerlekler yakan, otobüsleri ve Tunus'ta Ettadhamen-Mnihla'daki çalışan sınıf kasabasından iki otomobili yakan protestocuları dağıtmak için 11 Ocak saldırılarına karşı polis isyan dişlileri kullandı. Protestocuların "Korkmuyoruz, korkmuyoruz, biz sadece Tanrı'dan korkarız" diye sloganlar attığı da kaydedildi. Ülkenin birçok şehrine de askerî personel yerleştirildi. 12 Ocak'ta, bir İtalyan televizyon kanalı RAI Tunus merkezinde çıkan bir isyanda onun ve kameramanının polis tarafından sopalarla dövüldüğünü ve daha sonra polislerin kamerayı kundakladığını aktardı. Protestolardan ve polisle çatışmalardan sonra Tunus'ta yine bir gece sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
İslami halifeliğin yeniden yürürlüğe girmesi için, 14 Ocak'ta cuma namazından sonra Hizb ut-Tahrir de bir protesto düzenledi. Bir gün sonra, özgür siyasi tutuklular için başka bir protesto daha düzenledi. Bin Ali'nin gidişinden sonra şiddet ve yağmalama devam etti ve ulusal ordunun neredeyse Tunus'un her yerine yerleştirildiği rapor edildi.
Bu olayların faillerinin kimlikleri tespit edilemedi. Ancak, Tunus ordusunun yüksek askerlerinden biri de, eski Başkan Bin Ali'ye sadık olan askerlerin ülke genelinde dağıtıldığını belirtmişti. Başkentin ana tren istasyonu da asker tarafından ışıklandırıldı. Madhia'da bir hapishane müdürü, 5 kişinin öldüğü vahşi bir hapishane isyanından sonra yaklaşık 1.000 tutukluyu serbest bıraktı.
Birçok farklı hapishanede de kaçkınlar ile bazılarının gardiyanlar tarafından desteklendiği düşünülen ve serbest bırakmayı dayatan dış grup isyanları yaşandı. Tunus'taki genel karışıklıkların, aşırı yiyecek sıkıntısı çeken bir grup kişinin silahlanıp evlerine barikat kurması ve hatta çevrelerinde silahlı gözetleme noktaları kurmalarından kaynaklandığı söylendi. El Cezire muhabirleri orada açıkça görülen üç farklı silahlı grup bulunduğunu aktardı: Polis, (sözümona ülke nüfusunun 250.000'i polis güçlerinin bir parçasıydı), İçişleri Bakanlığından güvenlik güçleri ve kontrolü ele alma yarışında olan Bin Ali destekçisi düzensiz halk orduları. Tunus ordusunun kontrolü sağlamaya çalıştığı bildirildi.
16 Ocak'ta, Bin Ali'nin eşinin yeğeni olan İmed Trabelsi, 2 gün önce aldığı bir bıçak yarasından hayatını kaybetti. Bin Ali'nin geniş ailesinin protestolardaki ilk kurbanıydı.
Tutuklamalar
Raporlara göre blogcular ve bir rap şarkıcısı tutuklandı. Haklarında hiçbir haber alınamadığı için, Tunus Korsan Partisi aktivistleri Slah Eddine Kchouk, Slim Amamouve Azyz Amamy'nin "kaybolduğu" rapor edildi.Sınır Tanımayan Gazeteciler, daha önce Tunus'ta ya tutuklanmış ya da kaybolmuş olan altı blogcu ve aktivistin tutuklanmasının dikkatleri çektiğini ve "muhtemelen" onlar gibi başkalarının da olduğunu aktardı.
Yasaklı Tunus İşçi Komünist Partisi başkanı ve Bin Ali'yi eleştirenlerin önde gelenlerinden biri olan 12 Ocak'ta tutuklandı ancak iki gün sonra serbest bırakıldı.
Yerel siyasi tepkiler
28 Ocak'ta bir ulusal televizyon yayını sırasında, Zeynel Abidin Bin Ali olay çıkaran grupları eleştirdi, onları "aşırı ve çıkarcı" olarak nitelendirdi ve sert cezalar konusunda gözdağı verdi. Ayrıca "doğrulama olmaksızın her şeyi Tunus'a düşman olan medya tarafından dramatize etmeye, allayıp pullamaya ve deforme etmeye dayalı yayın yapan bazı yabancı televizyon kanalları"nı suçladı. Açıklamaları önemsenmedi ve protestolar devam etti. 29 Aralık'ta Bin Ali'nin İletişim Bakanı 'yi çıkarmak için kabinesini karıştırdı, aynı zamanda ticaret ve el sanatları, din işleri, iletişim ve gençlik bakanlıkları ile ilgili değişiklikler de ilan etti. Sonraki gün Sidi Bu Zeyd, Cendube ve Zağvan valilerinin görevden alındığını açıkladı. 2011 Ocak ayında, Bin Ali 300.000 yeni iş imkanının yaratılacağını söylemişti ancak ne anlama geldiğini tam olarak doğrulamamıştı. Ancak, "es geçilemeyecek bir terörist eylemi olan, geceyarısı hükûmet binalarına ve hatta evlerindeki sivillere saldıran maskeli çetenin yaptıklarını" da anlattı. Daha sonra İlerici Demokrat Parti lideri , polisin kendini korumak için ateş açmasına ilişkin yasal açıklamalara rağmen "gösterilerin şiddet içermediğini ve gençlerin iş haklarını aradıklarını" söyledi ve "9 Ocakta ölenler için cenaze merasimlerinin eylemlere dönüştüğünü, ve polisin bu cenazelerde olan gençlere ateş açtığını" da ekledi. Daha sonra protestocuların "sivil haklarını aradıklarını ve hiçbir terörist hareketi ya da dini slogan atılmadığını" söyleyerek Bin Ali'nin yorumlarını eleştirdi ve Bin Ali'yi "günah keçisi aramak"la suçladı. Lafta kalan iş imkânı "söz"lerini de eleştirmeyi ihmal etmedi. 10 Ocak'ta hükûmet kargaşayı bastırmak için tüm okul ve üniversitelerin geçici olarak kapandığını duyurdu.
Ofisten ayrılmadan günler önce Bin Ali, Tunus Anayasası'nı değiştirmeyeceğini açıkladı ki bu da yaşı gereği 2014'te başkanlığını düşürecekti.
Başkan Bin Ali'nin istifası
14 Ocak'ta, Bin Ali hükûmetini dağıttı ve acil durum ilan etti. Yetkililer acil durumun nedeninin, Tunusluları ve mal mülklerini korumak olduğunu söylediler. Ayrıca insanların üç kişiden fazla gruplar halinde dolaşmasına izin verilmedi ve aksi olursa tutuklamalar oldu, koşmaya ya da kaçmaya çalışanlara ise ateş açıldı. Ayrıca onu düşürmeyi amaçlayan gösterileri etkisiz hale getirmek için altı ay içinde yeni bir seçim yapılmasını istedi.[]
France24, askerî güçlerin havaalanlarının kontrolünü ele geçirdiğini ve ülkenin hava sahasını da kapattıklarını bildirdi. Aynı gün, bölgesine indirebileceği bir uçak isteğini Fransa'nın reddetmesi üzerine Bin Ali ülkeden kaçtı ve Cidde'ye gitti. Başbakan Muhammed Gannuşi vekaleten başkanın yetkilerini devraldı.
Suudi Arabistan sığınma sağlamadaki niyetlerinin Tunus'taki gerilimleri dağıtmak olduğunu -Tunus'ta İslamcılarla uzun süre mücadele eden- Bin Ali'ye karşı bir sempati duymadıklarını belirtti. 15 Ocak sabahı, Tunus devlet televizyonu Bin Ali'nin resmî olarak istifa ettiğini ve Gannuşi'nin gücü bir parlamento sözcüsü 'ya devrettiğini açıkladı. Bu olay Tunus Anayasa Mahkemesi Başkanı Fethi Abdennahder’in, Bin Ali'nin ayrılmasının iyi olduğunu, Ganuşi'nin bu gücü elinde tutmaya hakkı olmadığını ve Mebazaa'ya yeni Tunus parlamento seçimlerini organize etmesi için 60 gün verileceğini söylemesinden sonra gerçekleşti. Mebazaa, ülke için en iyi olanın bir Ulusal Birlik Hükûmeti kurulması olduğunu belirtti.
Sonuçlar
Tunus'ta başlayan devrim hareketleri giderek Kuzey Afrika ülkelerinde ve Orta Doğu'da başlayan Arap diktatörlerine karşı bir protesto hareketinin başlamasına neden oldu. Üniversite okumuş ve genç nüfusun fazla olduğu ülkeler Yasemin Devrimi'nden sonra bilinçlenerek kendi ülkelerinde de benzer bir şeylerin yapılabileceğini düşünmeye başladılar. Protestoların en belirgin sonuçlarından biri de gitgide artan .
Youtube ve Flickr gibi web sitelerinin yasakları kaldırıldı. Yorumcular internetin Bin Ali'nin düşürülmesine katkıda bulunduğu konusunda ikiye bölünmüşken, Facebook, kriz boyunca nüfusun yaklaşık %20’si tarafından ulaşılabilir olarak kaldı) ve Tor anonim ağı Tunus'tan bir trafik dalgası kabardığını rapor etti.
2011'deki Yasemin Devrimi sonrasındaki ilk devlet başkanlığı seçimi olan, 23 Kasım 2014 tarihinde yapılan başkanlık seçiminin ilk turunda Nida Tunus partisinin lideri El-Beci Kaid es-Sibsi birinci, Munsif Marzuki ise ikinci yüksek oyu alarak ikinci tura kaldılar. İkinci turda %55.68 oy oranı ile es-Sibsi devlet başkanı seçilmiş ve 31 Aralık 2014 tarihinde yemin ederek görevine başlamıştır.
Tepkiler
Diğer iç tepkiler
12 Ocak'ta Tunus Borsası 3 günlük %9.3’lük düşüş yaşadı. Tunus'taki sokağa çıkma yasağından sonra, market endeksi yabancı bir ihmale karşı korunma pahasına neredeyse son 2 yılın en yüksek seviyesine ulaşan kredi ihmal takasında %3.8 daha düştü.
Uluslararası ve sivil tepkiler
Tunuslu gazeteci Souhayr Belhassen başkanlığında uluslararası İnsan Hakları Örgütü "Tunus güvenlik güçleri tarafından silah kullanımını" kınadı ve "güvenli protesto hakkını garanti altına almak, sorumluların kim olduğunu bulup ona göre hareket etmek ve bu olaylara ışık tutmak için bağımsız bir soruşturma açılması" çağrısında bulundu. 2 Ocak'ta "hacktivist" anonim grup Tunus'un devlet eliyle yönetilen birkaç websitesini hackleme protestosuyla birlik içerisinde 'Tunus Operasyonu' ilan etti.
Bir bildiride "Anonim" şöyle seslendi: "Tunus Hükümeti, gerçekleri kendi vatandaşlarından gizli tutarak geleceği empoze etmek için, şimdiyi hatalar ve yanlış bilgilerle kontrol etmek istiyor. Bunlar olurken biz sessiz kalmayacağız. "Anonim" Tunus halkının özgürlük çağrısını duymuştur. "Anonim", Tunus halkına bu baskılara karşı savaşmada yardımcı etmek istiyor."
Bu bildiriden sonra 24 saat içerisinde, Tunus Borsası, Tunus ulusal stok exchange, Dışişleri Bakanlığı, Endüstri Bakanlığı, Tunus Hükümet Ticaret, (ki başkanın evidir), Başkanlık seçim kurulu siteleri ve birçok başka bakanlıklara portal halinde kurulmuş bir devlet sitesi daha kullanılamaz hale geldi.
13 Ocak 2011'de yayınlanan bir videoda, Mağrip el-Kaidesi hem Tunus hem de Cezayir hükûmetlerine karşı yapılan protestolara desteklerini gösterdi. Tunus hükûmetine karşı "misilleme" için, el-Kaide "bozulmuş, suçlu ve acımasız" rejimi yıkmaya davet etti ve göstericilere askeri yardım ve eğitim imkânı sundu. Ayrıca Mağrip el-Kaidesi lideri Tunus'ta şeriat hukukunun kurulması çağrısında bulundu.
Çıkarma sonrası durum
AB Yabancı Politikalar Şefi Catherine Ashton ve Yetkili Štefan Füle de "Tunuslu insanları barışçıl bir yolla başarılması gereken demokratik amaçlarını tanıdıklarını ve desteklediklerini" ifade ettiler ve "tüm partileri kendilerini biraz sınırlamaya ve daha fazla yara ve şiddetten kaçınmak için sakin kalmaya" davet etti. AB de "devam eden krize kalıcı demokratik çözümler bulma isteğini" ifade etti.BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon "siyasi durumun hızla geliştiğini ve daha fazla kaybı, şiddeti ve gerginliği barışçıl bir şekilde önlemek için ilgili tüm partilerin diyalog kurması ve ellerinden gelen her çabayı göstermeleri gerektiğini" ifade etti.
Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy "Bu krize demokratik ve kalıcı çözümler getirebilecek olan tek şey diyalogdur." diye görüş bildirdi.Fransa Sosyalist Partisi Baş Sekreteri Martine Aubry Fransız hükûmetini Tunus hükûmetine karşı daha sert olmaya çağırdı. "BS'nin tam desteğinin ve birliğinin Tunus halkının arkasında olduğunu söylemek istiyorum, ve Fransa'nın bu kabul edilemez gerilimi kınama konusunda daha güçlü bir yer almasını istiyoruz." Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı William Hague şiddeti kınadı ve Tunus otoritelerine "durumu sessiz sedasız çözebilmek için ellerinden gelen her şeyi yapmaları" çağrısında bulundu ve "hukuk ve düzene hızlı bir dönüş, tüm taraflardan anlayış, özgür ve adil seçimlere doğru emin adımlar ve Tunus'taki siyasi özgürlüklerin en kısa zamanda geliştirilmesi" gerektiğini belirtti.
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama, protestocu Tunusluların cesaretini ve ağırbaşlılığını takdir etti. Tüm tarafları sakin kalmaya ve şiddetten kaçınmaya davet etti. Ayrıca Tunus hükûmetini insan haklarına saygılı olmaya ve gelecekte özgür ve adil seçimler yapmaya davet etti.
Medya ve önemli isimlerin tepkileri
Devlet elindeki yurt içi medyanın haber yorumlarındaki çekingenliği eleştirildi. Yazar/aktivist Jillian York'un iddiasına göre, genel görüşü yansıtan medya, özellikle batı dünyasında, Tunus protestoları hakkında; İran protestolarına, ve Çin sansürüne nazaran daha az ve daha az sempatik yorumlar yapıyordu. York, "--İhracat için tuzağa düşürme teknolojisine onay vererek ve kritik bir zaman diliminde Twitter'a güncellemelerini durdurmasını sorarak skandal yaratan-- ABD hükûmetinin şu ana kadar Tunus'a yönelik herhangi bir genel teklif götürmediğini” belirtti.
Uluslararası medyanın gösterilere olan "yetersiz ilgi"si ve yorumların bu denli az olması hakkındaki eleştirilere rağmen, protestolar bazı yorumlayanlar tarafından Tunus tarihindeki "önemli olaylar" olarak gösteriliyor.The Guardian yazarı , 28 Aralık 2010'da protestoların Bin Ali'nin başkanlığına son vermeye yeterli olacağını söyledi ve 1989'da Romanya'daki Nikolay Çavuşesku'nun yönetiminin sona ermesiyle olan benzerliklerinden bahsederken, Dış İlişkiler Konseyi için yazan Steven Cook, bardağı taşıran son damlanın sadece gerçeklerden sonra belli olacağını not ediyor ve 2009-2010 İran seçim gösterileri örneğine işaret ediyor. Bin Ali'nin hükûmet stratejileri aslında ciddi bir tehlike içinde görülmüyordu, ve hem göstericilerin 2010'un sonunda ilk kez güvenlik güçlerine üstün gelmeyi başardığını ve rejimin, Bin Ali'nin kendi ailesinin dışında bilinen başka bir varisi olmadığını not etti.
El Cezire başkanın çıkarılmasını "Tunus'ta camdan bir korku tavanı uzun zamandır yayılmıştı ve Bin Ali başa geldiği zaman 1987'de bir darbe zamanında yarattığı polisteki kuvveti şimdi parçalara ayrılmış gibi görünüyor." olarak yorumladı. Ancak Bin Ali'nin "kendi arkadaşları tarafından kandırıldığını” belirttiği sözlerinden sonra gelen istifasının, henüz tam anlamıyla samimi olmayabileceğini ekledi. Le Monde, Fransa Devlet Başkanı Nicolas Sarkozy'nin ve Avrupa Birliği'nin karışıklıklar patlak verdiğindeki sessizliklerini eleştirdi.
, "Geleneksel düşüncede, Arap dünyasındaki 'terör'ün birçok çeşitli şekilde El-Qaeda tarafından tekele alması" bulunmasına rağmen; Tunus ve Cezayir gibi güvenlik güçlerini Usame bin Ladin'e karşı savaşmak için eğitme ve silahlandırma girişimlerinin de mevcut olduğunu ve ayrıca bölge nüfusunun büyük bir kısmını oluşturan milyonlarca eğitimli gencin marjinalleştirilmesi terörü tarafından da bilinçsizce yakalandıklarını söyledi. "Özgürlük ve ekmek, ya da ölüme sahip olmak için atılan ölümcül umutsuzluk çığlığı konusu, Batı Araplarında - Maghreb - esen belirsizlik rüzgarlarını Levant'a, doğuya doğru esmekle tehdit ediyor." diye ekledi.
El Cezire de tarafından yayınlanan benzer bir protestoların "baskı ve marjinalleşme tarafından yapılmış korku duvarlarını yıktığını, böylece Arap milletinin sosyal adalet ve zulmü sonlandırmak isteme haklarının olduğunu fark ettiklerini" söyledi. Ayrıca, Tunus'un görünürdeki değişimine "hala ülkenin yöneten elit kesimi -ki umutsuzca güçlenmeye devam ediyor- tarafından el konulabilir" olmasına rağmen, liderliği devirmekle sonuçlanan protestoların "uluslararası ya da bölgesel güçler tarafından desteklenen tüm liderlere bir uyarı olması gerektiğini ve bilindik hiddet patlamalarına artık alışkın olunduğunu" söyledi. Protestoları "Arap dünyasını önemli kesişme noktalarına getiren" "Tunus intifadası" olarak adlandırdı. Eğer Tunus'taki değişim eninde sonunda başarılı olursa bu, "Arap dünyasındaki özgürlük kapısını sonuna kadar açar. Eğer başarısızlığa uğrarsa, güçlerini sürdürme mücadelesi veren yöneticiler tarafından eşi benzeri görülmemiş bir baskıyla karşı karşıya kalacağız. Her iki şekilde de, özgürlüklerin inkarıyla gelen adaletsiz bir zenginlik dağılımı ile başarısızlığa uğrayacağız."
Bölgesel istikrarsızlık
Arap dünyasındaki birçok vatandaş ve liderler Tunus'taki olayların belirsizlikler içinde devam etmesini yakından izliyordu. 29 Aralık'ta, Cezayir'de ve başkentte polisle evsizlik protestoları yüzünden çıkan çatışmalar da rapor edildi. Ocak 2011'de de, kötü yaşam şartları ve yiyecek sıkıntısına karşı 2011 Cezayir isyanları iki gece boyunca ve çok daha sıkı güvenlik önlemleriyle devam etti. Protestoların üçüncü gününde ise üç kişi öldürüldü ve birçoğu da yaralandı. 14 Ocak 2011'de protestocular Ürdün'ün başkenti Amman, Maan, Karak, Salt ve Irbid ve diğer şehirlere yayıldı. Ticari birlikler ve sol partiler tarafından öncülük edilen protestolar cuma namazı sonrasında geldi ve Başkan hükûmetini istifaya çağırdı. Hükûmet karşıtı sloganlar atarak Rifai'ye "korkak" diye hitap ettiler. Protestolardaki pankartlarda şunlar yazılıydı: "Ürdün sadece zenginlerin şehri değildir. Bir ekmek, bizi ayıran kırmızı çizgidir. Açlığımız ve öfkemizin farkına varın", "Rifai hükûmetiyle beraber kahrolsun. Birlik olun çünkü bu hükûmet sizi sindirmek istiyor. Ceplerinizi milyonlarla doldurmak için petrol fiyatlarını yükseltin!" Karak bakanlığının eski başkanı Tawfiq al-Batoushi "Biz hükûmetin politikalarını, Ürdün halkını isyan ettiren sürekli vergileri ve yüksek fiyatları protesto ediyoruz." diye konuştu.Müslüman Kardeşler ve 14 ticari birlik, "hükûmetin ekonomik politikalarını protesto etmek için" parlamento binasının önünde bir oturma eylemi yapacaklarını belirtti. Olayların Tunus protestolarıyla paralelliği de gözler önüne serildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ Spencer, Richard. "Tunisia riots: Reform or be overthrown, US tells Arab states amid fresh riots". Telegraph. 28 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ Ryan, Yasmine. "Tunisia's bitter cyberwar". Al Jazeera English. 31 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ a b Wyre Davies (15 Aralık 2010). "BBC News - Tunisia: President Zine al-Abidine Ben Ali forced out". Bbc.co.uk. 23 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ Tunisia suicide protester Mohammed Bouazizi dies 24 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., BBC, January 5, 2011.
- ^ . Mideast.foreignpolicy.com. 3 Ocak 2011. 15 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ Borger, Julian (29 Aralık 2010). "Tunisian president vows to punish rioters after worst unrest in a decade". The Guardian. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2010.
- ^ Eltahawy, Mona (15 Ocak 2011). "Tunisia's Jasmine Revolution". Washington Post. 22 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ "Tunisia's 'Jasmine Revolution' jolts Arab world". Ahram Online. 15 Ocak 2011. 20 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ Lynch, Marc (15 Ocak 2011). "Tunisia and the New Arab Media Space". Foreign Policy Magazine. 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ Dickinson, Elizabeth (13 Ocak 2011). . Foreign Policy Magazine. 27 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ "Suicide protest helped topple Tunisian regime". 18 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ "Tunisian who sparked rare protests dies: relatives -Reuters". Af.reuters.com. 5 Ocak 2011. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Deadly Riots in Tunisia Shut Down Schools". Cbsnews.com. 10 Ocak 2011. 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ "Protesters killed in Tunisia riots". English.aljazeera.net. 9 Ocak 2011. 6 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ a b "Riots reported in Tunisian city – Africa – Al Jazeera English". English.aljazeera.net. 20 Aralık 2010. 8 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ a b Larbi Sadiki (27 Aralık 2010). "Tunisia: The battle of Sidi Bouzid – Opinion – Al Jazeera English". English.aljazeera.net. 27 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ Lamis Andoni (31 Aralık 2010). "The rebirth of Arab activism - Opinion". Al Jazeera English. 5 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ a b Hashem Ahelbarra. "Tunisia: The end of an era | Al Jazeera Blogs". Blogs.aljazeera.net. 30 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ "Images posted on social-network sites show police intervening to halt disturbances ignored by national media". Al Jazeera. 20 Aralık 2010. 8 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Aralık 2010.
- ^ a b "Protests continue in Tunisia". Al Jazeera. 26 Aralık 2010. 7 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2010.
- ^ a b c "A protester dies after being shot by police, as activists criticise government repression of protests". Al Jazeera. 31 Aralık 2010. 7 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2010.
- ^ "Protester dies in Tunisia clash: Several wounded in Sidi Bouzid as demonstrations against unemployment turn violent". Al Jazeera. 25 Aralık 2010. 8 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2010.
- ^ "Tunisia jobless protests rage – Africa – Al Jazeera English". English.aljazeera.net. 28 Aralık 2010. 22 Mart 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Job protests escalate in Tunisia – Africa – Al Jazeera English". English.aljazeera.net. 28 Aralık 2010. 8 Mart 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ Bilal Randeree (28 Aralık 2010). "Tensions flare across Tunisia – Africa – Al Jazeera English". English.aljazeera.net. 8 Mart 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ a b "Tunisia struggles to end protests". Al Jazeera. 29 Aralık 2010. 9 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2010.
- ^ "video: today a young unemployed man trying to commit a suicide in El Hamma #sidibouzid". Nawaat. 31 Aralık 2010. 19 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2010.
- ^ Bilal Randeree (4 Ocak 2011). "Violent clashes continue in Tunisia - Africa". Al Jazeera English. 13 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ a b c Yasmine Ryan (6 Ocak 2011). "Tunisia's bitter cyberwar - Features". Al Jazeera English. 31 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Thousands of Tunisia lawyers strike - Africa". Al Jazeera English. 6 Ocak 2011. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ Sandels, Alexandra (8 Ocak 2011). "Rioting spreads across Tunisia; unrest also reported in Algeria". LA Times. 18 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Tunisia unrest spreads to capital - Africa". Al Jazeera English. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Tunisi. Aggredita la troupe del Tg3" (İtalyanca). TG3. 12 Ocak 2011. 16 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2011.
- ^ a b "BBC News - Tunisia imposes curfew in Tunis to quell protests". Bbc.co.uk. 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Protests organized by Hizb ut-Tahrir calling for the re-establishment of the Islamic caliphate". Youtube.com. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ . Alokab.com. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ a b "Army on streets amid Tunisia unrest - Africa - Al Jazeera English". 1 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ "Paris prêt à bloquer les comptes du clan Ben Ali en France". Le Monde. 15 Ocak 2011. 19 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
L'identité de ces hommes n'a pas été établie, mais un haut responsable militaire, s'exprimant sous couvert de l'anonymat, a affirmé que des éléments loyaux au président Ben Ali se déployaient à travers la Tunisie.
- ^ "1,000 Inmates Freed Amid Tunisia Unrest - TIME". 16 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ "Tunisia gripped by uncertainty - Africa - Al Jazeera English". 4 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ "Tunisia army tries to restore calm - Africa - Al Jazeera English". 19 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ "Tunisia hit by widespread looting - Africa - Al Jazeera English". 16 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ . Christianengstrom.wordpress.com. 23 Aralık 2010. 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ . TorrentFreak. 8 Ocak 2011. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Tunisia arrests bloggers and rapper - Africa". Al Jazeera English. 7 Ocak 2011. 23 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ [1] 2 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Expatica, 14 January 2011
- ^ "Tunisia president warns protesters". Al Jazeera. 28 Aralık 2010. 29 Aralık 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2010.
- ^ "Tunisian president removes ministers after protests". El-Arabiye. 29 Aralık 2010. 1 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2010.
- ^ . Radio Netherlands Worldwide. 30 Aralık 2010. 10 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2010.
- ^ Bilal Randeree (10 Ocak 2011). "Tunisian leader promises new jobs - Africa". Al Jazeera English. 8 Mart 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "BBC News - Tunisia closes schools and universities following riots". Bbc.co.uk. 10 Ocak 2011. 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ Bin Ali rules out 'presidency for life' as chaos spreads [[France 24 16 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 13 January 2011]
- ^ From Rima Maktabi, CNN. "Tunisian PM takes over as interim president as Ben Ali flees - CNN.com". Edition.cnn.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ Post a Job (8 Aralık 2009). "Tunisia President Hands Power to Prime Minister". BusinessWeek. 27 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ . France24. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ Ganley, Elaine. "NewsTimes.com - The Latest". Hosted.ap.org. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Ben Ali gets refuge in Saudi Arabia". Al Jazeera English. 9 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ David D. Kirkpatrick. "New Change of Power Raises Questions in Tunisia". 2 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ . 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 11 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Jillian C. York. "Tunisia's taste of internet freedom - Opinion". Al Jazeera English. 19 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ Luke Alnutt (2012) TANGLED WEB Tunisia: Can We Please Stop Talking About 'Twitter Revolutions'? 30 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Accessed on 2011-01-15.
- ^ a b "Tunisia, Twitter, Aristotle, Social Media and Final and Efficient Causes | technosociology". 17 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ . 28 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ "Update on Tor usage in Tunisia | The Tor Blog". 16 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ "Essebsi elected Tunisian president with 55.68 percent" (İngilizce). Reuters. 22 Aralık 2014. 26 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2019.
- ^ . Africanmanager.com. 21 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ Ahmed Namatalla. "Tunisia Stocks Slump to Year-Low as Troops Deployed to Tunis Amid Curfew". 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından .
- ^ "Tunisia c.bank CDS at 18-mth high of 154 bps-CMA". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından .
- ^ "Tunisia under attack by Anonymous; press release". Daily Kos. 2 Ocak 2011. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2011.
- ^ . Anonymous. 2 Ocak 2011. 19 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2011.
- ^ Evan Hill (3 Ocak 2011). "Hackers hit Tunisian websites - Africa". Al Jazeera English. 2 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ ennahar (14 Ocak 2011). . Ennaharonline/ M. O. 18 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ Adem Amine in Algiers and Jamel Arfaoui in Tunis for Magharebia (13 Ocak 2011). "AQIM leader exploits Tunisia, Algeria unrest". Magharebia. 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ a b c d "In quotes: Reaction to Tunisian crisis". BBC. 14 Ocak 2011. 23 Aralık 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ "TUNISIA: France's attitude toward crackdown raises eyebrows". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından .
- ^ . 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Obama condemns violence in Tunisia, calls for government to respect human rights".
- ^ Jillian York (9 Ocak 2011). "Activist crackdown: Tunisia vs Iran - Opinion". Al Jazeera English. 19 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ a b Whitaker, Brian (28 Aralık 2010). "How a man setting fire to himself sparked an uprising in Tunisia". The Guardian. 31 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2010.
- ^ . Steven Cook's Blog. 6 Ocak 2011. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ http://mideast.foreignpolicy.com/posts/2011/01/02/tunisia_s_protest_wave_where_it_comes_from_and_what_it_means_for_ben_al][]
- ^ . Elliott Abrams: Pressure Points. 7 Ocak 2011. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ Larbi Sadiki. "The 'bin Laden' of marginalisation - Opinion". Al Jazeera English. 19 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ "To the tyrants of the Arab world... - Opinion - Al Jazeera English". 18 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ "Tunisia's nervous neighbours - Africa - Al Jazeera English". 16 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ "Scores hurt in Algeria protests - Africa". Al Jazeera English. 30 Aralık 2010. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Price protests erupt across Algeria - Africa". Al Jazeera English. 7 Ocak 2011. 20 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Anger in Algeria - Africa". Al Jazeera English. 7 Ocak 2011. 14 Mart 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Algeria unrest turns deadly - Africa". Al Jazeera English. 8 Ocak 2011. 1 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
- ^ "Jordanians march against inflation - Middle East". Al Jazeera English. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- ^ Johnny McDevitt. "Jordanians protest against soaring food prices". 26 Şubat 2013 tarihinde kaynağından .
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Yasemin Devrimi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- How Facebook Helped Fell the 23-Year-Old-Tunisian Dictatorship and Fuelled the Jasmine Revolution19 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Juan Cole: Tunisia Uprising is a Populist Revolution 26 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Democracy Now!
- Qantara.de
- Qantara.de
- Dossier: Tunisia in transition by Radio France Internationale in English 26 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Hijacking the Tunisian Revolution Al-Jazeera Video 28 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yasemin Devrimi halkin ayaklanmasi uzerine 23 yildir Tunus u yoneten Zeynel Abidin Bin Ali nin ulkeden kacmasiyla sonuclanan durumun genel adidirGosteriler 23 yildir devlet baskanligi koltugunda oturan Zeynel Abidin Bin Ali ye karsi duzenlendi Gostericiler Yasemin Devrimi Tunus un bircok sehrinde gerceklesen protestolardir Protestocularin hedef aldigi baslica konular issizlik gida enflasyonu siyasi yozlasma ifade ozgurlugu ve kotu yasam kosullari olmakla beraber 23 yildir ulkeyi yoneten Zeynel Abidin Bin Ali nin baskanligi birakip 14 Ocak 2011 de ulkeden kacmasiyla sonuclanan olaylar butunudur Kasim 2010 da meyve sebze saticisi olan issiz bir universite mezununun satis arabasina polisin el koymasindan sonra kendini atese vermesi ile baslayan protestolar Tunus ta son 30 yildir yasanan sosyal ve siyasal olaylarin en dramatik dalgalarindan biriydi ve yaralanmalar ve hayat kayiplari ile sonuclandi Bin Ali nin ayrilmasindan sonra yeni bir secim 60 gun icinde yapilacakti Renkli Devrimlerin jeopolitik terminolojisi ile paralel olarak Protestolar batili medyada Yasemin Devrimi olarak da adlandirilir Medyanin bu yondeki etkisinden dolayi diger protestolari ve Baskan Ben Ali nin bu cikisini Twitter Devrimi veya Wikileaks Devrimi olarak adlandirirlar Arka planFacebook ve YouTube gibi sosyal medya sitelerinde arabalara ve magaza camlarina saldiran gencleri dagitan polisin goruntuleri aninda yayinlanmis olmasina ragmen 18 Aralik taki Sidi Bu Zeyd isyanlari buyuk olcude fark edilmeden devam etti Bir protestocu Muhammed Buazizi sebze meyve arabasina el koyulmasina karsi yaptigi protestoda kendini yakarak kurban etti Sonuc olarak sevk edildigi Tunus taki hastanede 4 Ocak ta hayatini kaybetti El Cezire ve CBS gibi medya aglarinda da dikkat cekildigi uzere Tunus taki isyanlar sira disi ve onemliydi cunku ozellikle bolgedeki diger ulkelerle karsilastirildiginda Tunus zengin ve stabil bir bolge olarak goruluyordu Ayrica El Cezire Ingilizce Tunuslu aktivistlerin Buazizi icin Twitter da yayinlanan destek mesajlariyla dunyanin bazi bolgelerinde sesleri en cok cikan gruplardan biri haline geldigini belirtti Ayni agdaki bir makale bu eylemin Tunuslu gencler tarafindan umutsuzlugun intihar protestosu oldugunu soylemistir Devlet elindeki ve Ulusal Is Fonu nun geleneksel olarak ulkeye bircok yardim ve servislerde bulundugu ancak bu yuku devletten topluma zengin sehir ve kasabalarin etrafindaki koyler ve gecekondu kasabalarina kaydirmaya basladigina dikkat cekti Ayrica merkezi tarimsal ve kurak alanlarin guney bolgelerinin surekli bir sekilde marjinallestirilmesi ni de aktarmistir Protestolar ayrica fakirlik issizlik ve siyasi baskinin olumcul bir kombinasyonu bircok Arap toplumunun uc karakteristik ozelligi nden dolayi da bir baskaldiri olarak adlandirilmaktadir Medyada ve STK lar arasinda epeyce elestirilmis olan Bin Ali nin Tunus hukumeti Amerika Birlesik Devletleri ve Fransa tarafindan desteklenmistir ve dahasi ekonomik ajandasi Kuzey Afrika da uygulanabilecek harika bir model olarak goruldu ve catismali icra programlarinda guvenilir bir muttefik oldugunu kanitladi Sonuc olarak ABD ve Fransa nin ilk tepkileri boylece engellenmis oldu Protestolar2010 Kasim ortalarinda polisin Sidi Bu Zeyd teki protestoculari engelledigi ve yuzlerce genc ustunde biber gazi kullandigina dair haberler vardi Protestocular sokaklarda sebze meyve satmaya calistigi el arabasi polis tarafindan kundaklanan Muhammed Buazizi ye yapilan muameleye karsi eylem yapmak icin bolgesel hukumet baskanlarinin etrafinda toplanmislardi Olaylarla ilgili haberlerin yayinlanmasi Tunus medyasi tarafindan kisitlanmistir 19 Aralik ta sehrin sokaklarinda cok daha fazla polis bulunuyordu 22 Aralik ta bir protestocu Lahsin Naci bir elektrik diregine tirmandi ve kendini elektrige verip oldurerek aclik ve issizlige karsilik verdi Remzi el Abbudi de ulkenin mikro kredi birlik programindan kaynaklanan bir is borcu sonucu yasadigi maddi sikintilar nedeniyle kendini oldurdu 24 Aralik ta Bouziane de Muhammed Ammari polis tarafindan vurularak gogsunden agir yaralandi 30 Aralik ta hayatini kaybeden Sevki El Hadri nin de iclerinde bulundugu diger protestoculardan da yaralananlar oldu Polis gostericileri nefsi mudafaa olarak vurduklarini iddia etti Daha sonra sehirde polis tarafindan sokaga cikma yasagi ilan edildi Nantes Fransa da Tunusa destek mitingi 15 Ocak 2011 Tunus otoriteleri ve Sidi Bu Zeyd hukumetinde yasayanlar karsi karsiya geldiklerinde siddet olaylari tekrar artti 27 Aralik ta birlik cagrisi yapan yaklasik 1 000 vatandasla birlikte protestolar baskent Tunus a ulasti ve Sidi Bu Zeyd de yasayanlar ile beraber is cagrisinda bulundular Bagimsiz ticaret birligi aktivistlerince duzenlenen ralli guvenlik gucleri tarafindan durduruldu Protestolar ayrica Sus Safakes ve Meknasi sehirlerine de yayildi Bir sonraki gun Tunus Isciler Birligi Federasyonu Kafsa da baska bir gosteri duzenledi ve bu da guvenlik gucleri tarafindan engellendi Ayni zamanlarda yaklasik 300 avukat Tunus ta hukumet sarayina yakin bir bolgede bir gosteri duzenlediler Protestolar 29 Aralik ta tekrar devam etti Polis guc kullanarak Sbikha ve Sebba da olabilecek daha fazla protestoyu engellemeye calisirken 30 Aralik ta Monastir da bir protestoyu sessiz sakin engelledi 31 Aralik taki protestolarla sonrasindaki gosterilerle Tunus taki ve Tunus Ulusal Avukatlar Grubu nun cagrisi ustune diger sehirlerdeki avukatlarin onculugunde gerceklesen halk toplantilari ile birlikte dengeler korunmaya devam edildi Tunus Insan Haklari Birligi baskani Muhtar Trifi Tunus taki avukatlarin vahsice dovuldugunu kaydetmistir Ayrica El Hamma da bir adamin da intihar eylemi yaptigina dair dogrulanmamis raporlar da bulunmaktaydi 3 Ocak 2011 de Tala daki issizlik ve ihtiyaclarin cok pahali olmasi hakkindaki protestolar siddetle sonuclandi Bircogu ogrenci 250 kisinin bulundugu Sidi Bu Zeyd deki protestoculari destekleyen bir gosteride polis goz yasartici gaz kullandi ve bir kutusu yerel bir camiiye atildi Bunun karsiliginda protestocular tekerlekleri atese verdiler ve Anayasal Demokratik Ralli ofisine saldirdilar Bazi daha genel protestolar bircok medya araclarinin yayinlandigi hukumetin online yayin ve sansurunde degisiklikler aradi Tunus otoriteleri ayrica kullanici sifrelerinin kontrolunu ele alarak online elestirileri denetlemek icin yemleme operasyonlari gerceklestirdi Hem devlet elindeki hem de sivil internet siteleri hacklendi Tunus askerleri gosterileri bastirmaya calisirken Ulusal baro kurulusunun baskanindan alinan bilgilere gore 6 Ocak ta Tunus lu 8 000 avukatin 95 i greve gitti Ayrica Grev avukatlara haksiz yere saldirilmasini kabul etmedigimiz hakkinda acik bir mesaj tasiyor Birkac gun icinde olan avukatlarin dovulmesi olayini ciddi sekilde protesto etmek istiyoruz diye ekledi It was reported on the following day that teachers had also joined the strike Binalara saldiran tekerlekler yakan otobusleri ve Tunus ta Ettadhamen Mnihla daki calisan sinif kasabasindan iki otomobili yakan protestoculari dagitmak icin 11 Ocak saldirilarina karsi polis isyan dislileri kullandi Protestocularin Korkmuyoruz korkmuyoruz biz sadece Tanri dan korkariz diye sloganlar attigi da kaydedildi Ulkenin bircok sehrine de askeri personel yerlestirildi 12 Ocak ta bir Italyan televizyon kanali RAI Tunus merkezinde cikan bir isyanda onun ve kameramaninin polis tarafindan sopalarla dovuldugunu ve daha sonra polislerin kamerayi kundakladigini aktardi Protestolardan ve polisle catismalardan sonra Tunus ta yine bir gece sokaga cikma yasagi ilan edildi Islami halifeligin yeniden yururluge girmesi icin 14 Ocak ta cuma namazindan sonra Hizb ut Tahrir de bir protesto duzenledi Bir gun sonra ozgur siyasi tutuklular icin baska bir protesto daha duzenledi Bin Ali nin gidisinden sonra siddet ve yagmalama devam etti ve ulusal ordunun neredeyse Tunus un her yerine yerlestirildigi rapor edildi Bu olaylarin faillerinin kimlikleri tespit edilemedi Ancak Tunus ordusunun yuksek askerlerinden biri de eski Baskan Bin Ali ye sadik olan askerlerin ulke genelinde dagitildigini belirtmisti Baskentin ana tren istasyonu da asker tarafindan isiklandirildi Madhia da bir hapishane muduru 5 kisinin oldugu vahsi bir hapishane isyanindan sonra yaklasik 1 000 tutukluyu serbest birakti Bircok farkli hapishanede de kackinlar ile bazilarinin gardiyanlar tarafindan desteklendigi dusunulen ve serbest birakmayi dayatan dis grup isyanlari yasandi Tunus taki genel karisikliklarin asiri yiyecek sikintisi ceken bir grup kisinin silahlanip evlerine barikat kurmasi ve hatta cevrelerinde silahli gozetleme noktalari kurmalarindan kaynaklandigi soylendi El Cezire muhabirleri orada acikca gorulen uc farkli silahli grup bulundugunu aktardi Polis sozumona ulke nufusunun 250 000 i polis guclerinin bir parcasiydi Icisleri Bakanligindan guvenlik gucleri ve kontrolu ele alma yarisinda olan Bin Ali destekcisi duzensiz halk ordulari Tunus ordusunun kontrolu saglamaya calistigi bildirildi 16 Ocak ta Bin Ali nin esinin yegeni olan Imed Trabelsi 2 gun once aldigi bir bicak yarasindan hayatini kaybetti Bin Ali nin genis ailesinin protestolardaki ilk kurbaniydi TutuklamalarRaporlara gore blogcular ve bir rap sarkicisi tutuklandi Haklarinda hicbir haber alinamadigi icin Tunus Korsan Partisi aktivistleri Slah Eddine Kchouk Slim Amamouve Azyz Amamy nin kayboldugu rapor edildi Sinir Tanimayan Gazeteciler daha once Tunus ta ya tutuklanmis ya da kaybolmus olan alti blogcu ve aktivistin tutuklanmasinin dikkatleri cektigini ve muhtemelen onlar gibi baskalarinin da oldugunu aktardi Yasakli Tunus Isci Komunist Partisi baskani ve Bin Ali yi elestirenlerin onde gelenlerinden biri olan 12 Ocak ta tutuklandi ancak iki gun sonra serbest birakildi Yerel siyasi tepkiler28 Ocak ta bir ulusal televizyon yayini sirasinda Zeynel Abidin Bin Ali olay cikaran gruplari elestirdi onlari asiri ve cikarci olarak nitelendirdi ve sert cezalar konusunda gozdagi verdi Ayrica dogrulama olmaksizin her seyi Tunus a dusman olan medya tarafindan dramatize etmeye allayip pullamaya ve deforme etmeye dayali yayin yapan bazi yabanci televizyon kanallari ni sucladi Aciklamalari onemsenmedi ve protestolar devam etti 29 Aralik ta Bin Ali nin Iletisim Bakani yi cikarmak icin kabinesini karistirdi ayni zamanda ticaret ve el sanatlari din isleri iletisim ve genclik bakanliklari ile ilgili degisiklikler de ilan etti Sonraki gun Sidi Bu Zeyd Cendube ve Zagvan valilerinin gorevden alindigini acikladi 2011 Ocak ayinda Bin Ali 300 000 yeni is imkaninin yaratilacagini soylemisti ancak ne anlama geldigini tam olarak dogrulamamisti Ancak es gecilemeyecek bir terorist eylemi olan geceyarisi hukumet binalarina ve hatta evlerindeki sivillere saldiran maskeli cetenin yaptiklarini da anlatti Daha sonra Ilerici Demokrat Parti lideri polisin kendini korumak icin ates acmasina iliskin yasal aciklamalara ragmen gosterilerin siddet icermedigini ve genclerin is haklarini aradiklarini soyledi ve 9 Ocakta olenler icin cenaze merasimlerinin eylemlere donustugunu ve polisin bu cenazelerde olan genclere ates actigini da ekledi Daha sonra protestocularin sivil haklarini aradiklarini ve hicbir terorist hareketi ya da dini slogan atilmadigini soyleyerek Bin Ali nin yorumlarini elestirdi ve Bin Ali yi gunah kecisi aramak la sucladi Lafta kalan is imkani soz lerini de elestirmeyi ihmal etmedi 10 Ocak ta hukumet kargasayi bastirmak icin tum okul ve universitelerin gecici olarak kapandigini duyurdu Ofisten ayrilmadan gunler once Bin Ali Tunus Anayasasi ni degistirmeyecegini acikladi ki bu da yasi geregi 2014 te baskanligini dusurecekti Baskan Bin Ali nin istifasiHer yastan Tunuslu gostericinin ortak cagrisi Bin Ali defol 14 Ocak ta Bin Ali hukumetini dagitti ve acil durum ilan etti Yetkililer acil durumun nedeninin Tunuslulari ve mal mulklerini korumak oldugunu soylediler Ayrica insanlarin uc kisiden fazla gruplar halinde dolasmasina izin verilmedi ve aksi olursa tutuklamalar oldu kosmaya ya da kacmaya calisanlara ise ates acildi Ayrica onu dusurmeyi amaclayan gosterileri etkisiz hale getirmek icin alti ay icinde yeni bir secim yapilmasini istedi kaynak belirtilmeli France24 askeri guclerin havaalanlarinin kontrolunu ele gecirdigini ve ulkenin hava sahasini da kapattiklarini bildirdi Ayni gun bolgesine indirebilecegi bir ucak istegini Fransa nin reddetmesi uzerine Bin Ali ulkeden kacti ve Cidde ye gitti Basbakan Muhammed Gannusi vekaleten baskanin yetkilerini devraldi Suudi Arabistan siginma saglamadaki niyetlerinin Tunus taki gerilimleri dagitmak oldugunu Tunus ta Islamcilarla uzun sure mucadele eden Bin Ali ye karsi bir sempati duymadiklarini belirtti 15 Ocak sabahi Tunus devlet televizyonu Bin Ali nin resmi olarak istifa ettigini ve Gannusi nin gucu bir parlamento sozcusu ya devrettigini acikladi Bu olay Tunus Anayasa Mahkemesi Baskani Fethi Abdennahder in Bin Ali nin ayrilmasinin iyi oldugunu Ganusi nin bu gucu elinde tutmaya hakki olmadigini ve Mebazaa ya yeni Tunus parlamento secimlerini organize etmesi icin 60 gun verilecegini soylemesinden sonra gerceklesti Mebazaa ulke icin en iyi olanin bir Ulusal Birlik Hukumeti kurulmasi oldugunu belirtti SonuclarTunus ta baslayan devrim hareketleri giderek Kuzey Afrika ulkelerinde ve Orta Dogu da baslayan Arap diktatorlerine karsi bir protesto hareketinin baslamasina neden oldu Universite okumus ve genc nufusun fazla oldugu ulkeler Yasemin Devrimi nden sonra bilinclenerek kendi ulkelerinde de benzer bir seylerin yapilabilecegini dusunmeye basladilar Protestolarin en belirgin sonuclarindan biri de gitgide artan Youtube ve Flickr gibi web sitelerinin yasaklari kaldirildi Yorumcular internetin Bin Ali nin dusurulmesine katkida bulundugu konusunda ikiye bolunmusken Facebook kriz boyunca nufusun yaklasik 20 si tarafindan ulasilabilir olarak kaldi ve Tor anonim agi Tunus tan bir trafik dalgasi kabardigini rapor etti 2011 deki Yasemin Devrimi sonrasindaki ilk devlet baskanligi secimi olan 23 Kasim 2014 tarihinde yapilan baskanlik seciminin ilk turunda Nida Tunus partisinin lideri El Beci Kaid es Sibsi birinci Munsif Marzuki ise ikinci yuksek oyu alarak ikinci tura kaldilar Ikinci turda 55 68 oy orani ile es Sibsi devlet baskani secilmis ve 31 Aralik 2014 tarihinde yemin ederek gorevine baslamistir TepkilerDiger ic tepkiler 12 Ocak ta Tunus Borsasi 3 gunluk 9 3 luk dusus yasadi Tunus taki sokaga cikma yasagindan sonra market endeksi yabanci bir ihmale karsi korunma pahasina neredeyse son 2 yilin en yuksek seviyesine ulasan kredi ihmal takasinda 3 8 daha dustu Uluslararasi ve sivil tepkiler Tunuslu gazeteci Souhayr Belhassen baskanliginda uluslararasi Insan Haklari Orgutu Tunus guvenlik gucleri tarafindan silah kullanimini kinadi ve guvenli protesto hakkini garanti altina almak sorumlularin kim oldugunu bulup ona gore hareket etmek ve bu olaylara isik tutmak icin bagimsiz bir sorusturma acilmasi cagrisinda bulundu 2 Ocak ta hacktivist anonim grup Tunus un devlet eliyle yonetilen birkac websitesini hackleme protestosuyla birlik icerisinde Tunus Operasyonu ilan etti Bir bildiride Anonim soyle seslendi Tunus Hukumeti gercekleri kendi vatandaslarindan gizli tutarak gelecegi empoze etmek icin simdiyi hatalar ve yanlis bilgilerle kontrol etmek istiyor Bunlar olurken biz sessiz kalmayacagiz Anonim Tunus halkinin ozgurluk cagrisini duymustur Anonim Tunus halkina bu baskilara karsi savasmada yardimci etmek istiyor Bu bildiriden sonra 24 saat icerisinde Tunus Borsasi Tunus ulusal stok exchange Disisleri Bakanligi Endustri Bakanligi Tunus Hukumet Ticaret ki baskanin evidir Baskanlik secim kurulu siteleri ve bircok baska bakanliklara portal halinde kurulmus bir devlet sitesi daha kullanilamaz hale geldi 13 Ocak 2011 de yayinlanan bir videoda Magrip el Kaidesi hem Tunus hem de Cezayir hukumetlerine karsi yapilan protestolara desteklerini gosterdi Tunus hukumetine karsi misilleme icin el Kaide bozulmus suclu ve acimasiz rejimi yikmaya davet etti ve gostericilere askeri yardim ve egitim imkani sundu Ayrica Magrip el Kaidesi lideri Tunus ta seriat hukukunun kurulmasi cagrisinda bulundu Cikarma sonrasi durum AB Yabanci Politikalar Sefi Catherine Ashton ve Yetkili Stefan Fule de Tunuslu insanlari bariscil bir yolla basarilmasi gereken demokratik amaclarini tanidiklarini ve desteklediklerini ifade ettiler ve tum partileri kendilerini biraz sinirlamaya ve daha fazla yara ve siddetten kacinmak icin sakin kalmaya davet etti AB de devam eden krize kalici demokratik cozumler bulma istegini ifade etti BM Genel Sekreteri Ban Ki moon siyasi durumun hizla gelistigini ve daha fazla kaybi siddeti ve gerginligi bariscil bir sekilde onlemek icin ilgili tum partilerin diyalog kurmasi ve ellerinden gelen her cabayi gostermeleri gerektigini ifade etti Fransa Cumhurbaskani Nicolas Sarkozy Bu krize demokratik ve kalici cozumler getirebilecek olan tek sey diyalogdur diye gorus bildirdi Fransa Sosyalist Partisi Bas Sekreteri Martine Aubry Fransiz hukumetini Tunus hukumetine karsi daha sert olmaya cagirdi BS nin tam desteginin ve birliginin Tunus halkinin arkasinda oldugunu soylemek istiyorum ve Fransa nin bu kabul edilemez gerilimi kinama konusunda daha guclu bir yer almasini istiyoruz Birlesik Krallik Disisleri Bakani William Hague siddeti kinadi ve Tunus otoritelerine durumu sessiz sedasiz cozebilmek icin ellerinden gelen her seyi yapmalari cagrisinda bulundu ve hukuk ve duzene hizli bir donus tum taraflardan anlayis ozgur ve adil secimlere dogru emin adimlar ve Tunus taki siyasi ozgurluklerin en kisa zamanda gelistirilmesi gerektigini belirtti Amerika Birlesik Devletleri Baskani Barack Obama protestocu Tunuslularin cesaretini ve agirbasliligini takdir etti Tum taraflari sakin kalmaya ve siddetten kacinmaya davet etti Ayrica Tunus hukumetini insan haklarina saygili olmaya ve gelecekte ozgur ve adil secimler yapmaya davet etti Medya ve onemli isimlerin tepkileri Devlet elindeki yurt ici medyanin haber yorumlarindaki cekingenligi elestirildi Yazar aktivist Jillian York un iddiasina gore genel gorusu yansitan medya ozellikle bati dunyasinda Tunus protestolari hakkinda Iran protestolarina ve Cin sansurune nazaran daha az ve daha az sempatik yorumlar yapiyordu York Ihracat icin tuzaga dusurme teknolojisine onay vererek ve kritik bir zaman diliminde Twitter a guncellemelerini durdurmasini sorarak skandal yaratan ABD hukumetinin su ana kadar Tunus a yonelik herhangi bir genel teklif goturmedigini belirtti Uluslararasi medyanin gosterilere olan yetersiz ilgi si ve yorumlarin bu denli az olmasi hakkindaki elestirilere ragmen protestolar bazi yorumlayanlar tarafindan Tunus tarihindeki onemli olaylar olarak gosteriliyor The Guardian yazari 28 Aralik 2010 da protestolarin Bin Ali nin baskanligina son vermeye yeterli olacagini soyledi ve 1989 da Romanya daki Nikolay Cavusesku nun yonetiminin sona ermesiyle olan benzerliklerinden bahsederken Dis Iliskiler Konseyi icin yazan Steven Cook bardagi tasiran son damlanin sadece gerceklerden sonra belli olacagini not ediyor ve 2009 2010 Iran secim gosterileri ornegine isaret ediyor Bin Ali nin hukumet stratejileri aslinda ciddi bir tehlike icinde gorulmuyordu ve hem gostericilerin 2010 un sonunda ilk kez guvenlik guclerine ustun gelmeyi basardigini ve rejimin Bin Ali nin kendi ailesinin disinda bilinen baska bir varisi olmadigini not etti El Cezire baskanin cikarilmasini Tunus ta camdan bir korku tavani uzun zamandir yayilmisti ve Bin Ali basa geldigi zaman 1987 de bir darbe zamaninda yarattigi polisteki kuvveti simdi parcalara ayrilmis gibi gorunuyor olarak yorumladi Ancak Bin Ali nin kendi arkadaslari tarafindan kandirildigini belirttigi sozlerinden sonra gelen istifasinin henuz tam anlamiyla samimi olmayabilecegini ekledi Le Monde Fransa Devlet Baskani Nicolas Sarkozy nin ve Avrupa Birligi nin karisikliklar patlak verdigindeki sessizliklerini elestirdi Geleneksel dusuncede Arap dunyasindaki teror un bircok cesitli sekilde El Qaeda tarafindan tekele almasi bulunmasina ragmen Tunus ve Cezayir gibi guvenlik guclerini Usame bin Ladin e karsi savasmak icin egitme ve silahlandirma girisimlerinin de mevcut oldugunu ve ayrica bolge nufusunun buyuk bir kismini olusturan milyonlarca egitimli gencin marjinallestirilmesi teroru tarafindan da bilincsizce yakalandiklarini soyledi Ozgurluk ve ekmek ya da olume sahip olmak icin atilan olumcul umutsuzluk cigligi konusu Bati Araplarinda Maghreb esen belirsizlik ruzgarlarini Levant a doguya dogru esmekle tehdit ediyor diye ekledi El Cezire de tarafindan yayinlanan benzer bir protestolarin baski ve marjinallesme tarafindan yapilmis korku duvarlarini yiktigini boylece Arap milletinin sosyal adalet ve zulmu sonlandirmak isteme haklarinin oldugunu fark ettiklerini soyledi Ayrica Tunus un gorunurdeki degisimine hala ulkenin yoneten elit kesimi ki umutsuzca guclenmeye devam ediyor tarafindan el konulabilir olmasina ragmen liderligi devirmekle sonuclanan protestolarin uluslararasi ya da bolgesel gucler tarafindan desteklenen tum liderlere bir uyari olmasi gerektigini ve bilindik hiddet patlamalarina artik aliskin olundugunu soyledi Protestolari Arap dunyasini onemli kesisme noktalarina getiren Tunus intifadasi olarak adlandirdi Eger Tunus taki degisim eninde sonunda basarili olursa bu Arap dunyasindaki ozgurluk kapisini sonuna kadar acar Eger basarisizliga ugrarsa guclerini surdurme mucadelesi veren yoneticiler tarafindan esi benzeri gorulmemis bir baskiyla karsi karsiya kalacagiz Her iki sekilde de ozgurluklerin inkariyla gelen adaletsiz bir zenginlik dagilimi ile basarisizliga ugrayacagiz Bolgesel istikrarsizlikArap dunyasindaki bircok vatandas ve liderler Tunus taki olaylarin belirsizlikler icinde devam etmesini yakindan izliyordu 29 Aralik ta Cezayir de ve baskentte polisle evsizlik protestolari yuzunden cikan catismalar da rapor edildi Ocak 2011 de de kotu yasam sartlari ve yiyecek sikintisina karsi 2011 Cezayir isyanlari iki gece boyunca ve cok daha siki guvenlik onlemleriyle devam etti Protestolarin ucuncu gununde ise uc kisi olduruldu ve bircogu da yaralandi 14 Ocak 2011 de protestocular Urdun un baskenti Amman Maan Karak Salt ve Irbid ve diger sehirlere yayildi Ticari birlikler ve sol partiler tarafindan onculuk edilen protestolar cuma namazi sonrasinda geldi ve Baskan hukumetini istifaya cagirdi Hukumet karsiti sloganlar atarak Rifai ye korkak diye hitap ettiler Protestolardaki pankartlarda sunlar yaziliydi Urdun sadece zenginlerin sehri degildir Bir ekmek bizi ayiran kirmizi cizgidir Acligimiz ve ofkemizin farkina varin Rifai hukumetiyle beraber kahrolsun Birlik olun cunku bu hukumet sizi sindirmek istiyor Ceplerinizi milyonlarla doldurmak icin petrol fiyatlarini yukseltin Karak bakanliginin eski baskani Tawfiq al Batoushi Biz hukumetin politikalarini Urdun halkini isyan ettiren surekli vergileri ve yuksek fiyatlari protesto ediyoruz diye konustu Musluman Kardesler ve 14 ticari birlik hukumetin ekonomik politikalarini protesto etmek icin parlamento binasinin onunde bir oturma eylemi yapacaklarini belirtti Olaylarin Tunus protestolariyla paralelligi de gozler onune serildi Ayrica bakiniz2010 2011 Arap dunyasi protestolariKaynakca Arsivlenmis kopya 19 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2011 Spencer Richard Tunisia riots Reform or be overthrown US tells Arab states amid fresh riots Telegraph 28 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Ryan Yasmine Tunisia s bitter cyberwar Al Jazeera English 31 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 a b Wyre Davies 15 Aralik 2010 BBC News Tunisia President Zine al Abidine Ben Ali forced out Bbc co uk 23 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Tunisia suicide protester Mohammed Bouazizi dies 24 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC January 5 2011 Mideast foreignpolicy com 3 Ocak 2011 15 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Borger Julian 29 Aralik 2010 Tunisian president vows to punish rioters after worst unrest in a decade The Guardian 29 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2010 Eltahawy Mona 15 Ocak 2011 Tunisia s Jasmine Revolution Washington Post 22 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Tunisia s Jasmine Revolution jolts Arab world Ahram Online 15 Ocak 2011 20 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Lynch Marc 15 Ocak 2011 Tunisia and the New Arab Media Space Foreign Policy Magazine 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Dickinson Elizabeth 13 Ocak 2011 Foreign Policy Magazine 27 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Suicide protest helped topple Tunisian regime 18 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2011 Tunisian who sparked rare protests dies relatives Reuters Af reuters com 5 Ocak 2011 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Deadly Riots in Tunisia Shut Down Schools Cbsnews com 10 Ocak 2011 4 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Protesters killed in Tunisia riots English aljazeera net 9 Ocak 2011 6 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 a b Riots reported in Tunisian city Africa Al Jazeera English English aljazeera net 20 Aralik 2010 8 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 a b Larbi Sadiki 27 Aralik 2010 Tunisia The battle of Sidi Bouzid Opinion Al Jazeera English English aljazeera net 27 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Lamis Andoni 31 Aralik 2010 The rebirth of Arab activism Opinion Al Jazeera English 5 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 a b Hashem Ahelbarra Tunisia The end of an era Al Jazeera Blogs Blogs aljazeera net 30 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Images posted on social network sites show police intervening to halt disturbances ignored by national media Al Jazeera 20 Aralik 2010 8 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2010 a b Protests continue in Tunisia Al Jazeera 26 Aralik 2010 7 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2010 a b c A protester dies after being shot by police as activists criticise government repression of protests Al Jazeera 31 Aralik 2010 7 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2010 Protester dies in Tunisia clash Several wounded in Sidi Bouzid as demonstrations against unemployment turn violent Al Jazeera 25 Aralik 2010 8 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2010 Tunisia jobless protests rage Africa Al Jazeera English English aljazeera net 28 Aralik 2010 22 Mart 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Job protests escalate in Tunisia Africa Al Jazeera English English aljazeera net 28 Aralik 2010 8 Mart 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Bilal Randeree 28 Aralik 2010 Tensions flare across Tunisia Africa Al Jazeera English English aljazeera net 8 Mart 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 a b Tunisia struggles to end protests Al Jazeera 29 Aralik 2010 9 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2010 video today a young unemployed man trying to commit a suicide in El Hamma sidibouzid Nawaat 31 Aralik 2010 19 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2010 Bilal Randeree 4 Ocak 2011 Violent clashes continue in Tunisia Africa Al Jazeera English 13 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 a b c Yasmine Ryan 6 Ocak 2011 Tunisia s bitter cyberwar Features Al Jazeera English 31 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Thousands of Tunisia lawyers strike Africa Al Jazeera English 6 Ocak 2011 29 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Sandels Alexandra 8 Ocak 2011 Rioting spreads across Tunisia unrest also reported in Algeria LA Times 18 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Tunisia unrest spreads to capital Africa Al Jazeera English 29 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Tunisi Aggredita la troupe del Tg3 Italyanca TG3 12 Ocak 2011 16 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2011 a b BBC News Tunisia imposes curfew in Tunis to quell protests Bbc co uk 1 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Protests organized by Hizb ut Tahrir calling for the re establishment of the Islamic caliphate Youtube com 16 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Alokab com 3 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ocak 2011 a b Army on streets amid Tunisia unrest Africa Al Jazeera English 1 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2011 Paris pret a bloquer les comptes du clan Ben Ali en France Le Monde 15 Ocak 2011 19 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 L identite de ces hommes n a pas ete etablie mais un haut responsable militaire s exprimant sous couvert de l anonymat a affirme que des elements loyaux au president Ben Ali se deployaient a travers la Tunisie 1 000 Inmates Freed Amid Tunisia Unrest TIME 16 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2011 Tunisia gripped by uncertainty Africa Al Jazeera English 4 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2011 Tunisia army tries to restore calm Africa Al Jazeera English 19 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2011 Tunisia hit by widespread looting Africa Al Jazeera English 16 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2011 Christianengstrom wordpress com 23 Aralik 2010 1 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2011 TorrentFreak 8 Ocak 2011 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Tunisia arrests bloggers and rapper Africa Al Jazeera English 7 Ocak 2011 23 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 1 2 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Expatica 14 January 2011 Tunisia president warns protesters Al Jazeera 28 Aralik 2010 29 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2010 Tunisian president removes ministers after protests El Arabiye 29 Aralik 2010 1 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2010 Radio Netherlands Worldwide 30 Aralik 2010 10 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Aralik 2010 Bilal Randeree 10 Ocak 2011 Tunisian leader promises new jobs Africa Al Jazeera English 8 Mart 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 BBC News Tunisia closes schools and universities following riots Bbc co uk 10 Ocak 2011 1 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Bin Ali rules out presidency for life as chaos spreads France 24 16 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 13 January 2011 From Rima Maktabi CNN Tunisian PM takes over as interim president as Ben Ali flees CNN com Edition cnn com 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Post a Job 8 Aralik 2009 Tunisia President Hands Power to Prime Minister BusinessWeek 27 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2011 France24 10 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Ganley Elaine NewsTimes com The Latest Hosted ap org 23 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Ben Ali gets refuge in Saudi Arabia Al Jazeera English 9 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2011 David D Kirkpatrick New Change of Power Raises Questions in Tunisia 2 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2011 26 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi 11 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Jillian C York Tunisia s taste of internet freedom Opinion Al Jazeera English 19 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Luke Alnutt 2012 TANGLED WEB Tunisia Can We Please Stop Talking About Twitter Revolutions 30 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed on 2011 01 15 a b Tunisia Twitter Aristotle Social Media and Final and Efficient Causes technosociology 17 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2011 28 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2011 Update on Tor usage in Tunisia The Tor Blog 16 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2011 Essebsi elected Tunisian president with 55 68 percent Ingilizce Reuters 22 Aralik 2014 26 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2019 Africanmanager com 21 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Ahmed Namatalla Tunisia Stocks Slump to Year Low as Troops Deployed to Tunis Amid Curfew 3 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Tunisia c bank CDS at 18 mth high of 154 bps CMA 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Tunisia under attack by Anonymous press release Daily Kos 2 Ocak 2011 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2011 Anonymous 2 Ocak 2011 19 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2011 Evan Hill 3 Ocak 2011 Hackers hit Tunisian websites Africa Al Jazeera English 2 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 ennahar 14 Ocak 2011 Ennaharonline M O 18 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Adem Amine in Algiers and Jamel Arfaoui in Tunis for Magharebia 13 Ocak 2011 AQIM leader exploits Tunisia Algeria unrest Magharebia 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 a b c d In quotes Reaction to Tunisian crisis BBC 14 Ocak 2011 23 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 TUNISIA France s attitude toward crackdown raises eyebrows 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan 25 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Obama condemns violence in Tunisia calls for government to respect human rights Jillian York 9 Ocak 2011 Activist crackdown Tunisia vs Iran Opinion Al Jazeera English 19 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 a b Whitaker Brian 28 Aralik 2010 How a man setting fire to himself sparked an uprising in Tunisia The Guardian 31 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2010 Steven Cook s Blog 6 Ocak 2011 3 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2011 http mideast foreignpolicy com posts 2011 01 02 tunisia s protest wave where it comes from and what it means for ben al olu kirik baglanti Elliott Abrams Pressure Points 7 Ocak 2011 10 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Larbi Sadiki The bin Laden of marginalisation Opinion Al Jazeera English 19 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 To the tyrants of the Arab world Opinion Al Jazeera English 18 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2011 Tunisia s nervous neighbours Africa Al Jazeera English 16 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2011 Scores hurt in Algeria protests Africa Al Jazeera English 30 Aralik 2010 29 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Price protests erupt across Algeria Africa Al Jazeera English 7 Ocak 2011 20 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Anger in Algeria Africa Al Jazeera English 7 Ocak 2011 14 Mart 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Algeria unrest turns deadly Africa Al Jazeera English 8 Ocak 2011 1 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2011 Jordanians march against inflation Middle East Al Jazeera English 29 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2011 Johnny McDevitt Jordanians protest against soaring food prices 26 Subat 2013 tarihinde kaynagindan Dis baglantilarWikimedia Commons ta Yasemin Devrimi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir How Facebook Helped Fell the 23 Year Old Tunisian Dictatorship and Fuelled the Jasmine Revolution19 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Juan Cole Tunisia Uprising is a Populist Revolution 26 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Democracy Now Qantara de Qantara de Dossier Tunisia in transition by Radio France Internationale in English 26 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hijacking the Tunisian Revolution Al Jazeera Video 28 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde