Ömer Turgut Demirağ (13 Aralık 1921, Sivas - 14 Ocak 1987, İstanbul), Türk sinema yönetmeni, yapımcısı ve senarist.
Turgut Demirağ | |
---|---|
![]() | |
Doğum | Ömer Turgut 13 Aralık 1921 Divriği, Sivas, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 14 Ocak 1987 (65 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
Diğer ad(lar)ı | Ömer Turra, Turgut N. Demirağ |
Eğitim | Kabataş Erkek Lisesi, Güney Kaliforniya Üniversitesi |
Meslek | Senarist, yapımcı, yönetmen |
Evlilik | Rüçhan Çamay Afet Tuğbay |
Çocuk(lar) | Muhteşem Demirağ Melike Demirağ Nevbahar Demirağ |
Ebeveyn(ler) | (Abdurrahman Naci Demirağ) |
ABD'de sinema eğitimi aldıktan sonra Türkiye'de And Film adlı film yapım şirketini kurdu. "Yeşilçam'a Hollywood sinema tekniklerini getiren kişi" olarak bilinir. 1947-1951 yılları içinde çektiği (Evvel Zaman İçinde) adlı animasyon filmi Türk sinemasının “ilk uzun metrajlı animasyon filmi" ve “tamamı renkli çekilen ilk film” girişimi idi. Senaryosunu yazıp yönettiği Aşk ve Kin adlı film, 2. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Film seçildi. Demirağ, 1974 yılında ABD'ye yerleşti.
Hayatı
1921 yılında Divriği'de doğdu. Babası, tapu mühendisi (Abdurrahman Naci Demirağ)'dır. Türkiye’de ilk uçak fabrikasının kuruluşu, ilk sigara kağıdı üretimi gibi alanlarda öncülük etmiş Nuri Demirağ, amcasıdır. Naci ve Nuri Demirağ'ın babaları Ömer Bey, Mengücek Han'ın Anadolu'ya yerleşirken beraberinde getirdiği dört Türk ailesinden biri olan Mühürdarzadelerin 19. Yüzyıldaki torunuydu.
Turgut Demirağ, ilköğrenimini Sivas'ta tamamladıktan sonra babası ve amcasının ortak işleri nedeniyle taşındıkları İstanbul'da Boğaziçi Lisesi ve Kabataş Lisesi'nde okudu. 1939'da Ziraat Mühendisliği eğitimi için ABD'ye gitti. 1941'de mühendislik eğitimini bırakıp Güney Kaliforniya Üniversitesi'nin sinemacılık bölümünde eğitim gördü.1943-1945 yıllarında Paramount Stüdyolarında stajyer olarak çalıştı. Babasının ölümü üzerine ABD'deki sinema çalışmalarını bırakıp 1945 yılında Türkiye'ye döndü ve adını babasının isimlerinin baş harflerinden alan adlı bir film yapım şirketi kurdu. Bu şirkette yapımcı ve yönetmen olarak çalıştı. Beyoğlu'nda And Sineması'nı (daha sonra Şan Sineması adını aldı) kurdu.
Demirağ, Reşat Nuri Güntekin'in aynı adlı eserinden (Bir Dağ Masalı)'nı (1947) çekerek yönetmenliğe başladı. Sinemanın Anadolu’ya yayılmasının ilk örneklerinden biri olan Bir Dağ Masalı, Türk sinemasında o güne kadar çekilen en pahalı film unvanını aldı. Film, ticari başarı sağlayamadı ancak 1948 yılında Yerli Film Yapanlar Cemiyeti'nin düzenlediği yarışmada En İyi Film ödülüne değer görüldü.
İlk filmini, (Hülya) (1947), (1948) ve (1949) filmleri izledi. Çekimlerine 1947 yılında başladığı (Evvel Zaman İçinde) (1951) adlı animasyon filmin yönetmen ve yapımcılığının yanı sıra görüntü yönetmenliğini de üstlendi. Tamamı renkli çekilen bu filmle “ilk uzun metrajlı film” in yanı sıra “ilk renkli film” girişimini de başlattı. Bu film, 1951 yılında tamamlandı. 35 mm profesyonel formata basılması için ABD'ye gönderdiği kayıtların kaybolması üzerine bu film izleyiciyle buluşamadı.
Demirağ'ın 1950'li yıllarda çektiği filmler arasında Drakula İstanbul'da (1953), Ahretten Gelen Adam (1954), (1958) bulunur. 1960'larda (Cumbadan Rumbaya) (1960), Aşk ve Kin (1964) gibi filmleri yazıp yönetti. 1965'te Aşk ve Kin'le 2. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Film seçildi. 1965'ten sonra (1964), (1966), (Abbase Sultan) (1968), (1969) gibi filmler yaptı. Demirağ, filmi 1967'de ikinci kez çekti. 'dan (1974)' sonra sinemayı bırakarak ABD'ye yerleşti.
Türk Film Prodüktörleri Cemiyeti (Film Yapımcıları Derneği) başkanlığı da yapan Demirağ, 19 film yönetti, 64 filmin yapımcısı oldu, ayrıca 19 filmin senaryosunu yazdı.
Demirağ, 1953 yılında caz sanatçısı Rüçhan Çamay ile evlendi ve bu evliliğinden oğlu Muhteşem ile kızı Melike doğdu. Demirağ ikinci evliliğini 1970 Türkiye güzeli Afet Tuğbay ile yapmış ve bu evliliğinden kızı Nevbahar Demirağ dünyaya gelmiştir.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh4THpFMEwwMTFhSFJsSlVNMUpUbEdaVzFmUkdWdGFYSmhKVU0wSlRsR1h5MWZWSFZ5WjNWMFgwUmxiV2x5WVNWRE5DVTVSaTVxY0djdk1qSXdjSGd0VFhWb2RHVWxRelVsT1VabGJWOUVaVzFwY21FbFF6UWxPVVpmTFY5VWRYSm5kWFJmUkdWdGFYSmhKVU0wSlRsR0xtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
14 Ocak 1987'de İstanbul'da yaşamını kaybeden Demirağ, Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki aile kabristanında toprağa verildi.
Filmografi
Senarist olarak
- 1947: (Bir Dağ Masalı)
- 1950: İstanbul Geceleri
- 1950: (Sihirli Define)
- 1952: Deli
- 1953: Drakula İstanbul'da
- 1953:
- 1954: Ahretten Gelen Adam
- 1958:
- 1959:
- 1960: (Cumbadan Rumbaya)
- 1964: Aşk ve Kin
- 1964:
- 1965:
- 1967: (Bir Dağ Masalı)
- 1968: (Abbase Sultan)
- 1968: (Parmaksız Salih)
- 1969:
- 1969:
- 1970: Şampiyon
- 1971: (Üç Kızgın Cengaver)
- 1972: (Aynı Yolun Yolcusu)
Yapımcı olarak
- 1947: (Bir Dağ Masalı)
- 1947: (Hülya)
- 1948:
- 1949:
- 1949: Üvey Baba
- 1950: (Akdeniz Korsanları)
- 1950: Çakırcalı Mehmet Efe
- 1950: İstanbul Geceleri
- 1950: Parmaksız Salih
- 1951: Evvel Zaman İçinde
- 1951: Tanrı Şahidimdir
- 1952: Bu Kız Böyle Düştü
- 1952: Deli
- 1953: Drakula İstanbul'da
- 1953: Zıt Kardeşler Polis Hafiyesi
- 1954: Ahretten Gelen Adam
- 1955: Kara Vadi
- 1956: Ada Sahillerinde
- 1956: Günah Bizimdir
- 1957: Çölde Bir İstanbul Kızı
- 1958:
- 1958: Bir Kadın Tuzağı
- 1960: (Cumbadan Rumbaya)
- 1961: Hazreti Ömer'ın Adaleti
- 1961: Sepetçioğlu
- 1961: Şeytanın Kılıcı
- 1962: Süleyman Çelebi
- 1962: Zorla Evlendik
- 1963: Genç Kızlar
- 1963: Yabancı Kız
- 1964: Aşk ve Kin
- 1964:
- 1964: Ankara'ya Üç Bilet
- 1964: Dağ Başını Duman Almış
- 1964: İki Sene Mektep Tatili
- 1965: Kocamın Nişanlısı
- 1965: Yalancının Mumu
- 1966:
- 1966: Mahzun Gönüller
- 1967: (Bir Dağ Masalı)
- 1967: Hacı Murat
- 1967:
- 1967: Devlerin İntikamı
- 1967: Gecekondu Peşinde
- 1967: Kızıl Tehlike
- 1967: Yalnız Adam
- 1968: (Abbase Sultan)
- 1968: Hacı Murat Geliyor
- 1968: Kafkas Kartalı
- 1968: Parmaksız Salih
- 1969:
- 1969:
- 1969:
- 1969: Esmerin Tadı Sarışının Adı
- 1970: Şampiyon
- 1971: İpini Boynunda Bil
- 1971: (Üç Kızgın Cengaver)
- 1971: Kurşunla Selamlarım
- 1972: (Aynı Yolun Yolcusu)
- 1974:
Yönetmen olarak
- 1947: (Bir Dağ Masalı)
- 1947: (Hülya)
- 1948:
- 1949:
- 1951: Evvel Zaman İçinde
- 1954: Ahretten Gelen Adam
- 1958:
- 1960: (Cumbadan Rumbaya)
- 1964: Aşk ve Kin
- 1964: Çanakkale Arslanları
- 1965: Kocamın Nişanlısı
- 1966:
- 1967: (Bir Dağ Masalı)
- 1967: Felaket Kuşu
- 1968: (Abbase Sultan)
- 1968: Parmaksız Salih
- 1969:
- 1971: (Üç Kızgın Cengaver)
- 1972: (Aynı Yolun Yolcusu)
- 1974:
Ödüller
- 1947: - En Başarılı Senaryo - (Bir Dağ Masalı)
- 1965: 2. Altın Portakal Film Festivali - En İyi Film - Aşk ve Kin
Ayrıca bakınız
- (Türk sinemacılar)
Kaynakça
- ^ . tsa.org.tr. 11 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.
- ^ a b c d Yaraş, Dilek. KAYIP DİVA. Kuraldişi Yayincilik Eğitim Danişmanlik Ltd şti. ISBN . 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ "Turgut Demirağ". TSA. 11 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c "Yeşilçam'ın emektarlarından: Turgut Demirağ". www.aa.com.tr. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2021.
- ^ a b İnceoğlu, Çağrı (2010). . Marmara İletişim Dergisi. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Turgut Demirağ". SinemaTürk. 5 Aralık 2012 tarihinde kaynağından .
- ^ Kasap, Yeşim (28 Eylül 2002). . Radikal. 23 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2021.
- ^ . FilmHafızası.com sitesi. 3 Kasım 2014. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2021.
Dış bağlantılar
- Beyazperde'de Turgut Demirağ
- IMDb'de Turgut Demirağ
- Sinemalar.com'da Turgut Demirağ
- SinemaTürk'te Turgut Demirağ
- TSA'de Turgut Demirağ 19 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yeşilçam'ın emektarlarından: Turgut Demirağ anıldı 3 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Hürriyet gazetesi, 14 Ocak 2020
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar