Ömer Turgut Demirağ (13 Aralık 1921, Sivas - 14 Ocak 1987, İstanbul), Türk sinema yönetmeni, yapımcısı ve senarist.
Turgut Demirağ | |
---|---|
Doğum | Ömer Turgut 13 Aralık 1921 Divriği, Sivas, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 14 Ocak 1987 (65 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
Diğer ad(lar)ı | Ömer Turra, Turgut N. Demirağ |
Eğitim | Kabataş Erkek Lisesi, Güney Kaliforniya Üniversitesi |
Meslek | Senarist, yapımcı, yönetmen |
Evlilik | Rüçhan Çamay Afet Tuğbay |
Çocuk(lar) | Muhteşem Demirağ Melike Demirağ Nevbahar Demirağ |
Ebeveyn(ler) | Abdurrahman Naci Demirağ |
ABD'de sinema eğitimi aldıktan sonra Türkiye'de And Film adlı film yapım şirketini kurdu. "Yeşilçam'a Hollywood sinema tekniklerini getiren kişi" olarak bilinir. 1947-1951 yılları içinde çektiği Evvel Zaman İçinde adlı animasyon filmi Türk sinemasının “ilk uzun metrajlı animasyon filmi" ve “tamamı renkli çekilen ilk film” girişimi idi. Senaryosunu yazıp yönettiği Aşk ve Kin adlı film, 2. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Film seçildi. Demirağ, 1974 yılında ABD'ye yerleşti.
Hayatı
1921 yılında Divriği'de doğdu. Babası, tapu mühendisi Abdurrahman Naci Demirağ'dır. Türkiye’de ilk uçak fabrikasının kuruluşu, ilk sigara kağıdı üretimi gibi alanlarda öncülük etmiş Nuri Demirağ, amcasıdır. Naci ve Nuri Demirağ'ın babaları Ömer Bey, Mengücek Han'ın Anadolu'ya yerleşirken beraberinde getirdiği dört Türk ailesinden biri olan Mühürdarzadelerin 19. Yüzyıldaki torunuydu.
Turgut Demirağ, ilköğrenimini Sivas'ta tamamladıktan sonra babası ve amcasının ortak işleri nedeniyle taşındıkları İstanbul'da Boğaziçi Lisesi ve Kabataş Lisesi'nde okudu. 1939'da Ziraat Mühendisliği eğitimi için ABD'ye gitti. 1941'de mühendislik eğitimini bırakıp Güney Kaliforniya Üniversitesi'nin sinemacılık bölümünde eğitim gördü.1943-1945 yıllarında Paramount Stüdyolarında stajyer olarak çalıştı. Babasının ölümü üzerine ABD'deki sinema çalışmalarını bırakıp 1945 yılında Türkiye'ye döndü ve adını babasının isimlerinin baş harflerinden alan adlı bir film yapım şirketi kurdu. Bu şirkette yapımcı ve yönetmen olarak çalıştı. Beyoğlu'nda And Sineması'nı (daha sonra Şan Sineması adını aldı) kurdu.
Demirağ, Reşat Nuri Güntekin'in aynı adlı eserinden Bir Dağ Masalı'nı (1947) çekerek yönetmenliğe başladı. Sinemanın Anadolu’ya yayılmasının ilk örneklerinden biri olan Bir Dağ Masalı, Türk sinemasında o güne kadar çekilen en pahalı film unvanını aldı. Film, ticari başarı sağlayamadı ancak 1948 yılında Yerli Film Yapanlar Cemiyeti'nin düzenlediği yarışmada En İyi Film ödülüne değer görüldü.
İlk filmini, Hülya (1947), (1948) ve (Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm) (1949) filmleri izledi. Çekimlerine 1947 yılında başladığı Evvel Zaman İçinde (1951) adlı animasyon filmin yönetmen ve yapımcılığının yanı sıra görüntü yönetmenliğini de üstlendi. Tamamı renkli çekilen bu filmle “ilk uzun metrajlı film” in yanı sıra “ilk renkli film” girişimini de başlattı. Bu film, 1951 yılında tamamlandı. 35 mm profesyonel formata basılması için ABD'ye gönderdiği kayıtların kaybolması üzerine bu film izleyiciyle buluşamadı.
Demirağ'ın 1950'li yıllarda çektiği filmler arasında Drakula İstanbul'da (1953), Ahretten Gelen Adam (1954), (1958) bulunur. 1960'larda Cumbadan Rumbaya (1960), Aşk ve Kin (1964) gibi filmleri yazıp yönetti. 1965'te Aşk ve Kin'le 2. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Film seçildi. 1965'ten sonra (1964), (1966), Abbase Sultan (1968), (1969) gibi filmler yaptı. Demirağ, filmi 1967'de ikinci kez çekti. 'dan (1974)' sonra sinemayı bırakarak ABD'ye yerleşti.
Türk Film Prodüktörleri Cemiyeti (Film Yapımcıları Derneği) başkanlığı da yapan Demirağ, 19 film yönetti, 64 filmin yapımcısı oldu, ayrıca 19 filmin senaryosunu yazdı.
Demirağ, 1953 yılında caz sanatçısı Rüçhan Çamay ile evlendi ve bu evliliğinden oğlu Muhteşem ile kızı Melike doğdu. Demirağ ikinci evliliğini 1970 Türkiye güzeli Afet Tuğbay ile yapmış ve bu evliliğinden kızı Nevbahar Demirağ dünyaya gelmiştir.
14 Ocak 1987'de İstanbul'da yaşamını kaybeden Demirağ, Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki aile kabristanında toprağa verildi.
Filmografi
Senarist olarak
- 1947: Bir Dağ Masalı
- 1950: İstanbul Geceleri
- 1950: Sihirli Define
- 1952: Deli
- 1953: Drakula İstanbul'da
- 1953:
- 1954: Ahretten Gelen Adam
- 1958:
- 1959:
- 1960: Cumbadan Rumbaya
- 1964: Aşk ve Kin
- 1964:
- 1965:
- 1967: Bir Dağ Masalı
- 1968: Abbase Sultan
- 1968: Parmaksız Salih
- 1969:
- 1969: (Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm)
- 1970: Şampiyon
- 1971: Üç Kızgın Cengaver
- 1972: Aynı Yolun Yolcusu
Yapımcı olarak
- 1947: Bir Dağ Masalı
- 1947: Hülya
- 1948:
- 1949: (Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm)
- 1949: Üvey Baba
- 1950: Akdeniz Korsanları
- 1950: Çakırcalı Mehmet Efe
- 1950: İstanbul Geceleri
- 1950: Parmaksız Salih
- 1951: Evvel Zaman İçinde
- 1951: Tanrı Şahidimdir
- 1952: Bu Kız Böyle Düştü
- 1952: Deli
- 1953: Drakula İstanbul'da
- 1953: Zıt Kardeşler Polis Hafiyesi
- 1954: Ahretten Gelen Adam
- 1955: Kara Vadi
- 1956: Ada Sahillerinde
- 1956: Günah Bizimdir
- 1957: Çölde Bir İstanbul Kızı
- 1958:
- 1958: Bir Kadın Tuzağı
- 1960: Cumbadan Rumbaya
- 1961: Hazreti Ömer'ın Adaleti
- 1961: Sepetçioğlu
- 1961: Şeytanın Kılıcı
- 1962: Süleyman Çelebi
- 1962: Zorla Evlendik
- 1963: Genç Kızlar
- 1963: Yabancı Kız
- 1964: Aşk ve Kin
- 1964:
- 1964: Ankara'ya Üç Bilet
- 1964: Dağ Başını Duman Almış
- 1964: İki Sene Mektep Tatili
- 1965: Kocamın Nişanlısı
- 1965: Yalancının Mumu
- 1966:
- 1966: Mahzun Gönüller
- 1967: Bir Dağ Masalı
- 1967: Hacı Murat
- 1967:
- 1967: Devlerin İntikamı
- 1967: Gecekondu Peşinde
- 1967: Kızıl Tehlike
- 1967: Yalnız Adam
- 1968: Abbase Sultan
- 1968: Hacı Murat Geliyor
- 1968: Kafkas Kartalı
- 1968: Parmaksız Salih
- 1969:
- 1969:
- 1969:
- 1969: Esmerin Tadı Sarışının Adı
- 1970: Şampiyon
- 1971: İpini Boynunda Bil
- 1971: Üç Kızgın Cengaver
- 1971: Kurşunla Selamlarım
- 1972: Aynı Yolun Yolcusu
- 1974:
Yönetmen olarak
- 1947: Bir Dağ Masalı
- 1947: Hülya
- 1948:
- 1949: (Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm)
- 1951: Evvel Zaman İçinde
- 1954: Ahretten Gelen Adam
- 1958:
- 1960: Cumbadan Rumbaya
- 1964: Aşk ve Kin
- 1964: Çanakkale Arslanları
- 1965: Kocamın Nişanlısı
- 1966:
- 1967: Bir Dağ Masalı
- 1967: Felaket Kuşu
- 1968: Abbase Sultan
- 1968: Parmaksız Salih
- 1969:
- 1971: Üç Kızgın Cengaver
- 1972: Aynı Yolun Yolcusu
- 1974:
Ödüller
- 1947: - En Başarılı Senaryo - Bir Dağ Masalı
- 1965: 2. Altın Portakal Film Festivali - (En İyi Film) - Aşk ve Kin
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . tsa.org.tr. 11 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.
- ^ a b c d Yaraş, Dilek. KAYIP DİVA. Kuraldişi Yayincilik Eğitim Danişmanlik Ltd şti. ISBN . 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ "Turgut Demirağ". TSA. 11 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c "Yeşilçam'ın emektarlarından: Turgut Demirağ". www.aa.com.tr. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2021.
- ^ a b İnceoğlu, Çağrı (2010). . Marmara İletişim Dergisi. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Turgut Demirağ". SinemaTürk. 5 Aralık 2012 tarihinde kaynağından .
- ^ Kasap, Yeşim (28 Eylül 2002). . Radikal. 23 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2021.
- ^ . FilmHafızası.com sitesi. 3 Kasım 2014. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2021.
Dış bağlantılar
- Beyazperde'de Turgut Demirağ
- IMDb'de Turgut Demirağ
- Sinemalar.com'da Turgut Demirağ
- SinemaTürk'te Turgut Demirağ
- TSA'de Turgut Demirağ 19 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yeşilçam'ın emektarlarından: Turgut Demirağ anıldı 3 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Hürriyet gazetesi, 14 Ocak 2020
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Omer Turgut Demirag 13 Aralik 1921 Sivas 14 Ocak 1987 Istanbul Turk sinema yonetmeni yapimcisi ve senarist Turgut DemiragDogumOmer Turgut 13 Aralik 1921 Divrigi Sivas Osmanli ImparatorluguOlum14 Ocak 1987 65 yasinda Istanbul TurkiyeDefin yeriZincirlikuyu Mezarligi IstanbulDiger ad lar iOmer Turra Turgut N DemiragEgitimKabatas Erkek Lisesi Guney Kaliforniya UniversitesiMeslekSenarist yapimci yonetmenEvlilikRuchan Camay Afet TugbayCocuk lar Muhtesem Demirag Melike Demirag Nevbahar DemiragEbeveyn ler Abdurrahman Naci Demirag ABD de sinema egitimi aldiktan sonra Turkiye de And Film adli film yapim sirketini kurdu Yesilcam a Hollywood sinema tekniklerini getiren kisi olarak bilinir 1947 1951 yillari icinde cektigi Evvel Zaman Icinde adli animasyon filmi Turk sinemasinin ilk uzun metrajli animasyon filmi ve tamami renkli cekilen ilk film girisimi idi Senaryosunu yazip yonettigi Ask ve Kin adli film 2 Altin Portakal Film Festivali nde En Iyi Film secildi Demirag 1974 yilinda ABD ye yerlesti Hayati1921 yilinda Divrigi de dogdu Babasi tapu muhendisi Abdurrahman Naci Demirag dir Turkiye de ilk ucak fabrikasinin kurulusu ilk sigara kagidi uretimi gibi alanlarda onculuk etmis Nuri Demirag amcasidir Naci ve Nuri Demirag in babalari Omer Bey Mengucek Han in Anadolu ya yerlesirken beraberinde getirdigi dort Turk ailesinden biri olan Muhurdarzadelerin 19 Yuzyildaki torunuydu Turgut Demirag ilkogrenimini Sivas ta tamamladiktan sonra babasi ve amcasinin ortak isleri nedeniyle tasindiklari Istanbul da Bogazici Lisesi ve Kabatas Lisesi nde okudu 1939 da Ziraat Muhendisligi egitimi icin ABD ye gitti 1941 de muhendislik egitimini birakip Guney Kaliforniya Universitesi nin sinemacilik bolumunde egitim gordu 1943 1945 yillarinda Paramount Studyolarinda stajyer olarak calisti Babasinin olumu uzerine ABD deki sinema calismalarini birakip 1945 yilinda Turkiye ye dondu ve adini babasinin isimlerinin bas harflerinden alan adli bir film yapim sirketi kurdu Bu sirkette yapimci ve yonetmen olarak calisti Beyoglu nda And Sinemasi ni daha sonra San Sinemasi adini aldi kurdu Demirag Resat Nuri Guntekin in ayni adli eserinden Bir Dag Masali ni 1947 cekerek yonetmenlige basladi Sinemanin Anadolu ya yayilmasinin ilk orneklerinden biri olan Bir Dag Masali Turk sinemasinda o gune kadar cekilen en pahali film unvanini aldi Film ticari basari saglayamadi ancak 1948 yilinda Yerli Film Yapanlar Cemiyeti nin duzenledigi yarismada En Iyi Film odulune deger goruldu Ilk filmini Hulya 1947 1948 ve Fato Ya Istiklal Ya Olum 1949 filmleri izledi Cekimlerine 1947 yilinda basladigi Evvel Zaman Icinde 1951 adli animasyon filmin yonetmen ve yapimciliginin yani sira goruntu yonetmenligini de ustlendi Tamami renkli cekilen bu filmle ilk uzun metrajli film in yani sira ilk renkli film girisimini de baslatti Bu film 1951 yilinda tamamlandi 35 mm profesyonel formata basilmasi icin ABD ye gonderdigi kayitlarin kaybolmasi uzerine bu film izleyiciyle bulusamadi Demirag in 1950 li yillarda cektigi filmler arasinda Drakula Istanbul da 1953 Ahretten Gelen Adam 1954 1958 bulunur 1960 larda Cumbadan Rumbaya 1960 Ask ve Kin 1964 gibi filmleri yazip yonetti 1965 te Ask ve Kin le 2 Altin Portakal Film Festivali nde En Iyi Film secildi 1965 ten sonra 1964 1966 Abbase Sultan 1968 1969 gibi filmler yapti Demirag filmi 1967 de ikinci kez cekti dan 1974 sonra sinemayi birakarak ABD ye yerlesti Turk Film Produktorleri Cemiyeti Film Yapimcilari Dernegi baskanligi da yapan Demirag 19 film yonetti 64 filmin yapimcisi oldu ayrica 19 filmin senaryosunu yazdi Demirag 1953 yilinda caz sanatcisi Ruchan Camay ile evlendi ve bu evliliginden oglu Muhtesem ile kizi Melike dogdu Demirag ikinci evliligini 1970 Turkiye guzeli Afet Tugbay ile yapmis ve bu evliliginden kizi Nevbahar Demirag dunyaya gelmistir Turgut Demirag ve Muhtesem Demirag in mezarlari 14 Ocak 1987 de Istanbul da yasamini kaybeden Demirag Zincirlikuyu Mezarligi ndaki aile kabristaninda topraga verildi FilmografiSenarist olarak 1947 Bir Dag Masali 1950 Istanbul Geceleri 1950 Sihirli Define 1952 Deli 1953 Drakula Istanbul da 1953 1954 Ahretten Gelen Adam 1958 1959 1960 Cumbadan Rumbaya 1964 Ask ve Kin 1964 1965 1967 Bir Dag Masali 1968 Abbase Sultan 1968 Parmaksiz Salih 1969 1969 Fato Ya Istiklal Ya Olum 1970 Sampiyon 1971 Uc Kizgin Cengaver 1972 Ayni Yolun Yolcusu Yapimci olarak 1947 Bir Dag Masali 1947 Hulya 1948 1949 Fato Ya Istiklal Ya Olum 1949 Uvey Baba 1950 Akdeniz Korsanlari 1950 Cakircali Mehmet Efe 1950 Istanbul Geceleri 1950 Parmaksiz Salih 1951 Evvel Zaman Icinde 1951 Tanri Sahidimdir 1952 Bu Kiz Boyle Dustu 1952 Deli 1953 Drakula Istanbul da 1953 Zit Kardesler Polis Hafiyesi 1954 Ahretten Gelen Adam 1955 Kara Vadi 1956 Ada Sahillerinde 1956 Gunah Bizimdir 1957 Colde Bir Istanbul Kizi 1958 1958 Bir Kadin Tuzagi 1960 Cumbadan Rumbaya 1961 Hazreti Omer in Adaleti 1961 Sepetcioglu 1961 Seytanin Kilici 1962 Suleyman Celebi 1962 Zorla Evlendik 1963 Genc Kizlar 1963 Yabanci Kiz 1964 Ask ve Kin 1964 1964 Ankara ya Uc Bilet 1964 Dag Basini Duman Almis 1964 Iki Sene Mektep Tatili 1965 Kocamin Nisanlisi 1965 Yalancinin Mumu 1966 1966 Mahzun Gonuller 1967 Bir Dag Masali 1967 Haci Murat 1967 1967 Devlerin Intikami 1967 Gecekondu Pesinde 1967 Kizil Tehlike 1967 Yalniz Adam 1968 Abbase Sultan 1968 Haci Murat Geliyor 1968 Kafkas Kartali 1968 Parmaksiz Salih 1969 1969 1969 1969 Esmerin Tadi Sarisinin Adi 1970 Sampiyon 1971 Ipini Boynunda Bil 1971 Uc Kizgin Cengaver 1971 Kursunla Selamlarim 1972 Ayni Yolun Yolcusu 1974 Yonetmen olarak 1947 Bir Dag Masali 1947 Hulya 1948 1949 Fato Ya Istiklal Ya Olum 1951 Evvel Zaman Icinde 1954 Ahretten Gelen Adam 1958 1960 Cumbadan Rumbaya 1964 Ask ve Kin 1964 Canakkale Arslanlari 1965 Kocamin Nisanlisi 1966 1967 Bir Dag Masali 1967 Felaket Kusu 1968 Abbase Sultan 1968 Parmaksiz Salih 1969 1971 Uc Kizgin Cengaver 1972 Ayni Yolun Yolcusu 1974 Oduller1947 En Basarili Senaryo Bir Dag Masali 1965 2 Altin Portakal Film Festivali En Iyi Film Ask ve KinAyrica bakinizTurk sinemacilarKaynakca tsa org tr 11 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Haziran 2023 a b c d Yaras Dilek KAYIP DIVA Kuraldisi Yayincilik Egitim Danismanlik Ltd sti ISBN 978 975 275 532 1 24 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2021 Turgut Demirag TSA 11 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan a b c Yesilcam in emektarlarindan Turgut Demirag www aa com tr Erisim tarihi 24 Agustos 2021 a b Inceoglu Cagri 2010 Marmara Iletisim Dergisi 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Turgut Demirag SinemaTurk 5 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan Kasap Yesim 28 Eylul 2002 Radikal 23 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2021 FilmHafizasi com sitesi 3 Kasim 2014 21 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2021 Dis baglantilarBeyazperde de Turgut Demirag IMDb de Turgut Demirag Sinemalar com da Turgut Demirag SinemaTurk te Turgut Demirag TSA de Turgut Demirag 19 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yesilcam in emektarlarindan Turgut Demirag anildi 3 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hurriyet gazetesi 14 Ocak 2020