Kayabaşı, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
Kayabaşı | |
---|---|
Artvin | |
Kayabaşı Kayabaşı'nın Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Şavşat |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1788 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 23 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08700 |
Tarihçe
Kayabaşı köyünün eski adı Turmanidze'dir. Gürcüce bir yer adı olan Turmanidze, Turmanidzeler (თურმანიძე) olarak bilinen Gürcü aile adından gelir. Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze de Turmanidzelerin ve tavadi ailesi olduğunu yazmıştır. Bu yer adı Türkçeye Turmanize (تورمانیزە) olarak girmiştir.
Turmanidze, Orta Çağ'da tarihsel Gürcistan'ın güneybatı kısmını oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de yer alıyordu. Osmanlılar burayı 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürüclerden ele geçirmiştir. Köyde Patarağeleti (პატარაღელეთი), Kodistskaro (კოდისწყარო), Lelovani (ლელოვანი), Zedvake (ზედვაკე), Tetritskaro (თეთრიწყარო), Miçaçi (მიჭაჭი), Kortna (კორტნა) gibi yer adları da buranın bir Gürcü yerleşimi olduğunu göstermektedir.
Turmanidze veya Turmanize, 1835 nüfus defterinde ayrı bir köy olarak geçmemektedir. 1886 tarihli Rus nüfus sayımından da anlaşıldığı gibi küçük bir yerleşim olan Turmanidze, bu sırada komşu köylerden birinin mahallesi olarak kaydedilmiş olmalıdır.
Turmanidze köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Turmanidze (Турманидзе) olarak kaydettiği yerleşim, Artvin sancağının Şavşet-İmerhevi kazasına bağlı Garkloba nahiyesinin on köyünden biriydi. Nüfus açısından nahiyenin en küçük köyü olan Turmanidze'de, 20'si erkek ve 15'i kadın olmak üzere, 8 hanede 35 kişi yaşıyordu. Nüfusun tamamı Gürcülerden oluşuyordu.
Turmanidze köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla ülkenin sınırları Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Turmanidze Türkiye'ye bırakıldı.
Turmanidze, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespiti sırasında, bu livanın Şavşat kazasına bağlı merkez nahiyesinin bir köyüydü. Nüfusu 16 hanede yaşayan 99 kişiden oluşuyordu. Bu tespitte nüfusun tamamı "Türk" olarak yazılmıştı. Turmanidze veya Turmanize Türkçe olmadığı için köyün adı 1925’te Kayabaşı olarak değiştirilmiştir. Kayabaşı, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetinin Şavşat kazasının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 117 kişiden oluşuyordu. 1965 yılına gelindiğinde köyde yaşayan insan sayısı 636 kişiyi bulmuştu ve bu nüfus içinde 233 kişi okuma yazma biliyordu.
Coğrafya
Kayabaşı köyü, Artvin il merkezine 86 km, Şavşat ilçe merkezine 21 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 24 |
2020 | 23 |
2019 | 22 |
2018 | 21 |
2017 | 17 |
2016 | 15 |
2015 | 13 |
2014 | 13 |
2013 | 17 |
2012 | 16 |
2011 | 18 |
2010 | 19 |
2009 | 23 |
2008 | 21 |
2007 | 15 |
2000 | 42 |
1990 | 107 |
1985 | 159 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "başlık=Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (Gürcüce), Tiflis, 1913, s. 81" (PDF). 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Mayıs 2023.
- ^ a b "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 160". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 185. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Ecem Kutlu, Şavşat Nüfus Defteri (1835) - Transkripsiyon ve Değerlendirme, Artvin, 2020 29 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisan tezi.
- ^ Hasan Hüseyin Alemdar - Çıldır Eyaleti İmerhev Sancağı 2771 Numaralı Nüfus Defteri’nin Çevirisi ve Değerlendirmesi, Rize, 2020, s. 47-48 15 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisans tezi
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1438". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2023.
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2023.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 169.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Kayabaşı, Şavşat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kayabasi Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli bir koydur KayabasiKoyArtvinKayabasiKayabasi nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceSavsatCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1788 mNufus 2021 Toplam23Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08700TarihceKayabasi koyunun eski adi Turmanidze dir Gurcuce bir yer adi olan Turmanidze Turmanidzeler თურმანიძე olarak bilinen Gurcu aile adindan gelir Gurcu tarihci Zakaria Cicinadze de Turmanidzelerin ve tavadi ailesi oldugunu yazmistir Bu yer adi Turkceye Turmanize تورمانیزە olarak girmistir Turmanidze Orta Cag da tarihsel Gurcistan in guneybati kismini olusturan bolgelerden biri olan Savseti de yer aliyordu Osmanlilar burayi 16 yuzyilin ortalarina dogru Guruclerden ele gecirmistir Koyde Patarageleti პატარაღელეთი Kodistskaro კოდისწყარო Lelovani ლელოვანი Zedvake ზედვაკე Tetritskaro თეთრიწყარო Micaci მიჭაჭი Kortna კორტნა gibi yer adlari da buranin bir Gurcu yerlesimi oldugunu gostermektedir Turmanidze veya Turmanize 1835 nufus defterinde ayri bir koy olarak gecmemektedir 1886 tarihli Rus nufus sayimindan da anlasildigi gibi kucuk bir yerlesim olan Turmanidze bu sirada komsu koylerden birinin mahallesi olarak kaydedilmis olmalidir Turmanidze koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin Turmanidze Turmanidze olarak kaydettigi yerlesim Artvin sancaginin Savset Imerhevi kazasina bagli Garkloba nahiyesinin on koyunden biriydi Nufus acisindan nahiyenin en kucuk koyu olan Turmanidze de 20 si erkek ve 15 i kadin olmak uzere 8 hanede 35 kisi yasiyordu Nufusun tamami Gurculerden olusuyordu Turmanidze koyu Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla ulkenin sinirlari Sovyet Rusya tarafindan da tanindi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca Turmanidze Turkiye ye birakildi Turmanidze 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespiti sirasinda bu livanin Savsat kazasina bagli merkez nahiyesinin bir koyuydu Nufusu 16 hanede yasayan 99 kisiden olusuyordu Bu tespitte nufusun tamami Turk olarak yazilmisti Turmanidze veya Turmanize Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 te Kayabasi olarak degistirilmistir Kayabasi 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetinin Savsat kazasinin merkez nahiyesinin koylerinden biriydi ve nufusu 117 kisiden olusuyordu 1965 yilina gelindiginde koyde yasayan insan sayisi 636 kisiyi bulmustu ve bu nufus icinde 233 kisi okuma yazma biliyordu CografyaKayabasi koyu Artvin il merkezine 86 km Savsat ilce merkezine 21 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 242020 232019 222018 212017 172016 152015 132014 132013 172012 162011 182010 192009 232008 212007 152000 421990 1071985 159Kaynakca Fallingrain com 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 baslik Zakaria Cicinadze Musluman Gurculer ve Gurcistan daki Koyleri Gurcuce Tiflis 1913 s 81 PDF 19 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Mayis 2023 a b Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 160 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2021 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 185 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Ecem Kutlu Savsat Nufus Defteri 1835 Transkripsiyon ve Degerlendirme Artvin 2020 29 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisan tezi Hasan Huseyin Alemdar Cildir Eyaleti Imerhev Sancagi 2771 Numarali Nufus Defteri nin Cevirisi ve Degerlendirmesi Rize 2020 s 47 48 15 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisans tezi Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 1438 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2023 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2023 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Temmuz 2021 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 169 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 89 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarKayabasi Savsat icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft