Türkgözü, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür. Gürcistan sınırında yer alan köyde Türkgözü Sınır Kapısı bulunmaktadır.
Türkgözü | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Türkgözü Türkgözü'nün Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Posof |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1276 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 185 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75800 |
Tarihçe
Türkgözü köyünün eski adı Badela'dır. Nitekim 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde Badela / Badele (بادلە) olarak yazılmıştır. Gürcüce kaynaklarda da Badela (ბადელა) olarak geçer. Bu köyü Osmanlılar 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirdiği için bu ad doğrudan Gürcüce yazılıştan girmiş olmalıdır.93 Harbi'nin ardından Ardahan bölgesine hakim Ruslar da köyü Badela (Бадела) olarak kaydetmiştir. Türkçe kaynaklarda zaman içinde Badile, Bedile biçimlerine dönüşmüştür.
Bedela, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan Mesheti bölgesinin yerleşim yerlerinden biriydi. Osmanlılar köyü, birleşik Gürcistan Krallığı'ın ardından bu bölgeye hakim olan Samtshe Atabeyliği'nden 16. yüzyılın ortasında ele geçirdi. 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre, Gürcistan Vilayeti içinde, Poshov livasının Güney nahiyesine bağlıydı. Bu tarihte köyde 12 hane yaşıyordu. Her hane, Osmanlı Devleti'nin Hristiyan köylülerden aldığı ispenç vergisi vermekle yükümlü kılınmıştı. Hane reislerinin çoğu Elia, Manvel, Giorgi, İvane, Gabriel, Grigola gibi Gürcü adları taşıyordu. Köyde buğday, arpa, çavdar, darı, yonca tarımı ve arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu. Badela'da aznaurlara ait bağlar ve bahçeler Mustafa ve yeni Müslüman olmuş Mehmed adındaki kişilere tahsis edilmişti. Köyde 1834 yılında 16 hane, 1878'de 39 hane tespit edilmiştir. Bu defterde Ahalsihe livasına bağlı Azğuri nahiyesinde Badela adını taşıyan bir köy daha kaydedilmiştir.
Badela, uzun süre Osmanlı yönetimi altında kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından Rusya İmparatorluğu’nun eline geçti. Rus idaresinde Ardahan sancağının (okrug) Poshov kazasına (uçastok) bağlıydı. 1886 yılında köyün nüfusu 377 kişiden oluşuyordu. Nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir. Badela aynı zamanda Poshov kazasının bir nahiyesiydi. Badela nahiyesi (маркяз: merkez), Badela köyü dışında 12 köyü daha kapsıyordu. Nahiyenin nüfusu, tamamı "Türk" olarak kaydedilmiş olan 2.410 kişiden oluşuyordu. Rus idaresi sırasında Badela köyünün nüfusu, 1896’da 402 kişiye, 1906’da da 501 kişiye yükselmişti.
Badela, Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra, bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1921 yılında, Sovyet Rusya'nın Gürcistan'ı işgali sırasında, Ankara Hükümeti'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcüler Ardahan ve Artvin bölgelerinden çekildi. 16 Mart 1921'de, Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla da Badela köyü Türkiye'ye bırakıldı.
Badela, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, Osmanlıca biraz farklı yazılmış olmakla birlikte "Badela" (بادەلا) adıyla, Kars vilayetinin Poshof kazasının Cilvana nahiyesine bağlıydı. 1935 genel nüfus sayımıda da aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 750 kişiden oluşuyordu. Badela adı, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Türkgözü olarak değiştirilmiştir. Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte resmî kayıtlarda bir süre daha kullanılmıştır.
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 97 km, Posof ilçe merkezine 16 km uzaklıktadır. Köyün güneydoğusunda akan Posof Çayı, Gürcistan ile olan sınırın bir kısmını belirler. Köyün komşuları: Armutveren ve Sarıdarı köyleridir.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 185 |
2021 | 175 |
2020 | 188 |
2019 | 204 |
2018 | 218 |
2017 | 225 |
2016 | 220 |
2015 | 218 |
2014 | 238 |
2013 | 222 |
2012 | 226 |
2011 | 229 |
2010 | 237 |
2009 | 264 |
2008 | 265 |
2007 | 272 |
2000 | 500 |
1990 | 685 |
1985 | 820 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Posof Türkgözü Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 450". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Temmuz 2021.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2015, s. 183 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ ""Poshov kazası 1886 Yılı" (Rusça)". 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Temmuz 2021.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 317; II. cilt (1941), s. 310; III. cilt (1958), s. 133, 450". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Temmuz 2021.
- ^ ""Göle kazası 1886 Yılı" (Rusça)". 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Temmuz 2021.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 114, .
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3 cilt; 2. cilt, s. 41.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 761.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 37" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 521". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Temmuz 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2021.
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Türkgözü, Posof için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkgozu Ardahan ilinin Posof ilcesine bagli bir koydur Gurcistan sinirinda yer alan koyde Turkgozu Sinir Kapisi bulunmaktadir TurkgozuKoyArdahan in konumuTurkgozuTurkgozu nun Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlcePosofCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim1276 mNufus 2022 Toplam185Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75800Turkgozu Sinir KapisiTarihceTurkgozu koyunun eski adi Badela dir Nitekim 1595 tarihli Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterinde Badela Badele بادلە olarak yazilmistir Gurcuce kaynaklarda da Badela ბადელა olarak gecer Bu koyu Osmanlilar 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirdigi icin bu ad dogrudan Gurcuce yazilistan girmis olmalidir 93 Harbi nin ardindan Ardahan bolgesine hakim Ruslar da koyu Badela Badela olarak kaydetmistir Turkce kaynaklarda zaman icinde Badile Bedile bicimlerine donusmustur Bedela tarihsel Gurcistan i olusturan Mesheti bolgesinin yerlesim yerlerinden biriydi Osmanlilar koyu birlesik Gurcistan Kralligi in ardindan bu bolgeye hakim olan Samtshe Atabeyligi nden 16 yuzyilin ortasinda ele gecirdi 1595 tarihli Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterine gore Gurcistan Vilayeti icinde Poshov livasinin Guney nahiyesine bagliydi Bu tarihte koyde 12 hane yasiyordu Her hane Osmanli Devleti nin Hristiyan koylulerden aldigi ispenc vergisi vermekle yukumlu kilinmisti Hane reislerinin cogu Elia Manvel Giorgi Ivane Gabriel Grigola gibi Gurcu adlari tasiyordu Koyde bugday arpa cavdar dari yonca tarimi ve aricilik yapiliyor domuz ve koyun besleniyordu Badela da aznaurlara ait baglar ve bahceler Mustafa ve yeni Musluman olmus Mehmed adindaki kisilere tahsis edilmisti Koyde 1834 yilinda 16 hane 1878 de 39 hane tespit edilmistir Bu defterde Ahalsihe livasina bagli Azguri nahiyesinde Badela adini tasiyan bir koy daha kaydedilmistir Badela uzun sure Osmanli yonetimi altinda kaldiktan sonra 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan Rusya Imparatorlugu nun eline gecti Rus idaresinde Ardahan sancaginin okrug Poshov kazasina ucastok bagliydi 1886 yilinda koyun nufusu 377 kisiden olusuyordu Nufusun tamami Turk olarak kaydedilmistir Badela ayni zamanda Poshov kazasinin bir nahiyesiydi Badela nahiyesi markyaz merkez Badela koyu disinda 12 koyu daha kapsiyordu Nahiyenin nufusu tamami Turk olarak kaydedilmis olan 2 410 kisiden olusuyordu Rus idaresi sirasinda Badela koyunun nufusu 1896 da 402 kisiye 1906 da da 501 kisiye yukselmisti Badela Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 1921 yilinda Sovyet Rusya nin Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin verdigi ultimatom uzerine Gurculer Ardahan ve Artvin bolgelerinden cekildi 16 Mart 1921 de Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla da Badela koyu Turkiye ye birakildi Badela 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Osmanlica biraz farkli yazilmis olmakla birlikte Badela بادەلا adiyla Kars vilayetinin Poshof kazasinin Cilvana nahiyesine bagliydi 1935 genel nufus sayimida da ayni idari konuma sahipti ve nufusu 750 kisiden olusuyordu Badela adi yabanci kokten geldigi icin 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Turkgozu olarak degistirilmistir Bununla birlikte koyun eski adi yeni adiyla birlikte resmi kayitlarda bir sure daha kullanilmistir CografyaKoy Ardahan il merkezine 97 km Posof ilce merkezine 16 km uzakliktadir Koyun guneydogusunda akan Posof Cayi Gurcistan ile olan sinirin bir kismini belirler Koyun komsulari Armutveren ve Saridari koyleridir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 1852021 1752020 1882019 2042018 2182017 2252016 2202015 2182014 2382013 2222012 2262011 2292010 2372009 2642008 2652007 2722000 5001990 6851985 820Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 16 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Posof Turkgozu Koy Nufusu Nufusune com 17 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Nisan 2020 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 450 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Temmuz 2021 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2015 s 183 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 Poshov kazasi 1886 Yili Rusca 26 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Temmuz 2021 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt I cilt 1947 s 317 II cilt 1941 s 310 III cilt 1958 s 133 450 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Temmuz 2021 Gole kazasi 1886 Yili Rusca 18 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Temmuz 2021 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 114 ISBN 9786052100271 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 3 cilt 2 cilt s 41 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 761 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 37 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Temmuz 2021 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 521 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Temmuz 2021 1980 Genel Nufus Sayimi Ankara 1981 PDF 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Temmuz 2021 a b YerelNet org tr 3 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarTurkgozu Posof icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft