Türkiye'de balıkçılık; Karadeniz, Ege Denizi ve Akdeniz'in Türk karasularında, Marmara Denizi ve boğazlar (İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı) ile iç sularda yapılmaktadır.
Üç tarafı denizlerle çevrili Türkiye'nin kıyı uzunluğu 8.333 km'dir. Karasularımız Akdeniz ve Karadeniz'de 12 mil, Ege Denizi'nde 6 mil olarak uygulanmaktadır. 11.500 km2 alana sahip Marmara ve boğazlar Türkiye'nin iç suları sayılmaktadır. Doğal gölleri yaklaşık 10.000 km2, 3.442 km2 baraj gölleri, 178.000 km uzunluğunda akarsulara sahiptir.
Marmara Denizi'nde 200, Ege Denizi'nde 300, Karadeniz'de 247, Akdeniz'de 500 balık türü yaşamaktadır. Ekonomik değeri olan ve avlanan balık türü yaklaşık 100 kadardır. Türkiye'nin 2003 yılında 578.715 ton su ürünü üretimi gerçekleştirmiştir. Bu miktarın; %7,6'sı iç sulardan, 13,6'sı kültür balıkçılığından, %78'i denizlerden, elde edilmiştir.
Türkiye 503.345 ton (2004) balık avı ile dünyada 32. sıradadır. Dünya üretiminin (94.848.676 ton) %0,5 gibi düşük bir orandır. 2008'de 646.310 ton, 2009'da 622.962 ton su ürünleri üretilmiştir. 2002 yılında balık üretiminin %90 avlanma, %10 yetiştiricilikten sağlanmaktaydı. 2011'de avcılık %73,2 yetiştiricilik %26, 8 olmuştur. 2011 yılı için avcılık %5,93, yetiştiricilik %12,95 artmıştır.
2014 yılında üretim 537.345 ton olarak gerçekleşmiştir. Üretimin %43'ü deniz balığı, %43 yetiştiricilik, %6,5 diğer deniz ürünleri, %6,7 iç su ürünlerinden oluşmaktadır.
2013 yılı için denizlerimizde avlanan balıkların; % 61'i hamsi, %8,1'i sardalya, %7,4'ü kraça istavrit, %8,7'si ise diğer türlerdir (palamut, çaça, mezgit, karagöz istavrit, lüfer).
Üç tarafı denizle çevrili yarımada üzerine kurulu Türkiye'de kişi başına balık tüketimi de oldukça düşüktür. Yılık balık tüketimi Türkiye'de 8 kg, dünya ortalaması 16 kg, AB ortalaması 26 kg'dır. 47.000 kişiye istihdam sağlayan balıkçılık, ekonomiye %0,4'lük katkı yapmaktadır. Düşük balık tüketiminin nedenlerinin şu biçimde sıralanmaktadır:
- Halkın gelir düzeyi düşüktür.
- Nüfus miktarı çok, buna karşın üretim az.
- Yıllar içinde dalgalanan fiyatlar
- Balık tüketim seçimleri. Türkiye'de insanlar balığı taze satın almayı seçmektedir.
Avlanacak balık stoklarının giderek azalması ülkeleri kültür balıkçılığına yönlendirmektedir. Günümüzde dünyada balık üretiminin yaklaşık yarısı kültür balıkçılığından elde edilir. Türkiye'de kültür üretimi 2001-2010 arasında %148 artmış, 67.244 tondan, 167.141 tona ulaşmıştır. Dünya kültür yetiştiriciliğinde Türkiye'nin payı %0,29'dur. Türkiye'de su ürünleri üretimi açısından dünyada 35. sırada, AB'de 7. sıradadır.
Denizler
Karadeniz Türkiye balık üretiminin %76'sını karşılar. Başta hamsi olmak üzere 3 kabuklu ve 38 balık türü avlanır. Karadeniz'den avlanan balıkların; %61,5'i hamsi, %26'sı çaça, %4,3'ü Karadeniz istavriti, %2'si palamuttur. Karadeniz'de balıkçılığın %5'i Rusya, %1'i Bulgaristan, %0,05'i Romanya geri kalan kısmı Türkiye tarafından yapılmaktadır. Karadeniz'de yakalanan hamsinin %92,8'ini Türkiye avlamaktadır.
Kültür balıkçılığı
1970'li yıllarda başlayan kültür balıkçılığı 2003 yılından itibaren destek kapsamına alınmıştır. 2007'de 139.000 tondan, 2011'de 188.790 tona ulaşmıştır. Türkiye toplam su ürünlerinin %25'i kültür yetiştiriciliğinden elde edilmektedir. Kültür balıkçılığının %46,79'u denizlerde, %53,21'i iç sularda yapılmaktadır. Denizde levrek ve çipura, iç sularda çoğunlukla alabalık yetiştirilir. Türkiye su ürünleri yetiştiriciliğinde dünyada Çin ve Hindistan'dan sonra en hızlı büyüyen 3. ülkedir.
Yıllar | Deniz avcılığı | %'si | İçsu avcılığı | %'si | Yetiştiricilik | %'si | Toplam | Kişi başına tüketim (kg) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2002 | 522.744 | 83,3 | 43.938 | 7,0 | 61.165 | 9,7 | 627.847 | 6.7 |
2003 | 463.074 | 78,8 | 44.698 | 7,6 | 79.943 | 13,6 | 587.715 | 6.7 |
2004 | 504.897 | 78,3 | 45.585 | 7,1 | 94.010 | 14,6 | 644.492 | 7.8 |
2005 | 380.381 | 69,8 | 46.115 | 8,5 | 118.277 | 21,7 | 544.773 | 7.2 |
2006 | 488.966 | 73,9 | 44.082 | 6,7 | 128.943 | 19,5 | 661.991 | 8.2 |
2007 | 589.129 | 76,3 | 43.321 | 5,6 | 139.873 | 18.1 | 772.323 | 8,6 |
2008 | 453.113 | 70,1 | 41.011 | 6,3 | 152.186 | 23,5 | 646.310 | 7.8 |
2009 | 425.046 | 68,2 | 39.187 | 6,3 | 158.729 | 25,5 | 622.962 | 7.6 |
2010 | 477.658 | 67,9 | 37.097 | 5,3 | 188.790 | 26,8 | 703.545 | 7,0 |
2011 | 477.658 | 67,9 | 37.097 | 5,3 | 188.790 | 26,8 | 703.545 | 7,0 |
Kaynakça
- ^ a b YAŞAR, Doç. Dr. Okan (2004). (PDF). MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ, s:9. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2015.
- ^ a b ÇİÇEK, Gülten (2013). (PDF). tarim.gov.tr. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2015.
- ^ . tuik.gov.tr. 26 Haziran 2015. 15 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2015.
- ^ . Tüik. 2013. 6 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2015.
- ^ "Neden az balık yiyoruz?". haberturk.com. 12 Nisan 2013. 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2015.
- ^ ŞAHİN, Yeliz (2011). (PDF). ikv.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2015.
- ^ "Karadeniz'in Türkiye sularında balıkçılık" (PDF). Türkiye Balıkçılık Mevcut Durum Raporu. south-stream-offshore.com. Erişim tarihi: 22 Ekim 2015.[]
- ^ (PDF). kalkinma.gov.tr. 2014. 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye de balikcilik Karadeniz Ege Denizi ve Akdeniz in Turk karasularinda Marmara Denizi ve bogazlar Istanbul Bogazi ve Canakkale Bogazi ile ic sularda yapilmaktadir Karatas LimaniSeyyar balikci Adana Uc tarafi denizlerle cevrili Turkiye nin kiyi uzunlugu 8 333 km dir Karasularimiz Akdeniz ve Karadeniz de 12 mil Ege Denizi nde 6 mil olarak uygulanmaktadir 11 500 km2 alana sahip Marmara ve bogazlar Turkiye nin ic sulari sayilmaktadir Dogal golleri yaklasik 10 000 km2 3 442 km2 baraj golleri 178 000 km uzunlugunda akarsulara sahiptir Marmara Denizi nde 200 Ege Denizi nde 300 Karadeniz de 247 Akdeniz de 500 balik turu yasamaktadir Ekonomik degeri olan ve avlanan balik turu yaklasik 100 kadardir Turkiye nin 2003 yilinda 578 715 ton su urunu uretimi gerceklestirmistir Bu miktarin 7 6 si ic sulardan 13 6 si kultur balikciligindan 78 i denizlerden elde edilmistir Turkiye 503 345 ton 2004 balik avi ile dunyada 32 siradadir Dunya uretiminin 94 848 676 ton 0 5 gibi dusuk bir orandir 2008 de 646 310 ton 2009 da 622 962 ton su urunleri uretilmistir 2002 yilinda balik uretiminin 90 avlanma 10 yetistiricilikten saglanmaktaydi 2011 de avcilik 73 2 yetistiricilik 26 8 olmustur 2011 yili icin avcilik 5 93 yetistiricilik 12 95 artmistir 2014 yilinda uretim 537 345 ton olarak gerceklesmistir Uretimin 43 u deniz baligi 43 yetistiricilik 6 5 diger deniz urunleri 6 7 ic su urunlerinden olusmaktadir 2013 yili icin denizlerimizde avlanan baliklarin 61 i hamsi 8 1 i sardalya 7 4 u kraca istavrit 8 7 si ise diger turlerdir palamut caca mezgit karagoz istavrit lufer Uc tarafi denizle cevrili yarimada uzerine kurulu Turkiye de kisi basina balik tuketimi de oldukca dusuktur Yilik balik tuketimi Turkiye de 8 kg dunya ortalamasi 16 kg AB ortalamasi 26 kg dir 47 000 kisiye istihdam saglayan balikcilik ekonomiye 0 4 luk katki yapmaktadir Dusuk balik tuketiminin nedenlerinin su bicimde siralanmaktadir Halkin gelir duzeyi dusuktur Nufus miktari cok buna karsin uretim az Yillar icinde dalgalanan fiyatlar Balik tuketim secimleri Turkiye de insanlar baligi taze satin almayi secmektedir Avlanacak balik stoklarinin giderek azalmasi ulkeleri kultur balikciligina yonlendirmektedir Gunumuzde dunyada balik uretiminin yaklasik yarisi kultur balikciligindan elde edilir Turkiye de kultur uretimi 2001 2010 arasinda 148 artmis 67 244 tondan 167 141 tona ulasmistir Dunya kultur yetistiriciliginde Turkiye nin payi 0 29 dur Turkiye de su urunleri uretimi acisindan dunyada 35 sirada AB de 7 siradadir DenizlerKaradeniz Turkiye balik uretiminin 76 sini karsilar Basta hamsi olmak uzere 3 kabuklu ve 38 balik turu avlanir Karadeniz den avlanan baliklarin 61 5 i hamsi 26 si caca 4 3 u Karadeniz istavriti 2 si palamuttur Karadeniz de balikciligin 5 i Rusya 1 i Bulgaristan 0 05 i Romanya geri kalan kismi Turkiye tarafindan yapilmaktadir Karadeniz de yakalanan hamsinin 92 8 ini Turkiye avlamaktadir Kultur balikciligi1970 li yillarda baslayan kultur balikciligi 2003 yilindan itibaren destek kapsamina alinmistir 2007 de 139 000 tondan 2011 de 188 790 tona ulasmistir Turkiye toplam su urunlerinin 25 i kultur yetistiriciliginden elde edilmektedir Kultur balikciliginin 46 79 u denizlerde 53 21 i ic sularda yapilmaktadir Denizde levrek ve cipura ic sularda cogunlukla alabalik yetistirilir Turkiye su urunleri yetistiriciliginde dunyada Cin ve Hindistan dan sonra en hizli buyuyen 3 ulkedir Yillar Deniz avciligi si Icsu avciligi si Yetistiricilik si Toplam Kisi basina tuketim kg 2002 522 744 83 3 43 938 7 0 61 165 9 7 627 847 6 72003 463 074 78 8 44 698 7 6 79 943 13 6 587 715 6 72004 504 897 78 3 45 585 7 1 94 010 14 6 644 492 7 82005 380 381 69 8 46 115 8 5 118 277 21 7 544 773 7 22006 488 966 73 9 44 082 6 7 128 943 19 5 661 991 8 22007 589 129 76 3 43 321 5 6 139 873 18 1 772 323 8 62008 453 113 70 1 41 011 6 3 152 186 23 5 646 310 7 82009 425 046 68 2 39 187 6 3 158 729 25 5 622 962 7 62010 477 658 67 9 37 097 5 3 188 790 26 8 703 545 7 02011 477 658 67 9 37 097 5 3 188 790 26 8 703 545 7 0Kaynakca a b YASAR Doc Dr Okan 2004 PDF MARMARA COGRAFYA DERGISI s 9 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Ekim 2015 a b CICEK Gulten 2013 PDF tarim gov tr 8 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Ekim 2015 tuik gov tr 26 Haziran 2015 15 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2015 Tuik 2013 6 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2015 Neden az balik yiyoruz haberturk com 12 Nisan 2013 7 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2015 SAHIN Yeliz 2011 PDF ikv org tr 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Ekim 2015 Karadeniz in Turkiye sularinda balikcilik PDF Turkiye Balikcilik Mevcut Durum Raporu south stream offshore com Erisim tarihi 22 Ekim 2015 olu kirik baglanti PDF kalkinma gov tr 2014 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2015