Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Ağustos 2011) |
Türkiye'de basketbol, 1904 yılında ilk kez Robert Kolej spor salonunda oynanan basketbol maçı ile başlamıştır.
Tarihçe
Türkiye'de basketbol ilk olarak Robert Koleji'nin spor salonunda Amerikalı bir öğretmenin yönetiminde öğrenciler arasında 1904 yılında oynandı. 1911 yılında Galatasaray Lisesi beden eğitimi öğretmeni olan ve o dönemde Galatasaray futbol takımının kaleciliğini yapan Ahmet Robenson tarafından, basketbol kuralları türkçeye çevrilmiş ve onar kişilik iki takım arasında Galatasaray Lisesi'nin spor salonunda oynanmıştır.
1913 yılında ilk basketbol şubesi Fenerbahçe Spor Kulübü tarafından açılmıştır. 1920 tarihine kadar Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'nda olmasından dolayı bir gelişme göstermedi. İlk resmi müsabaka 1921 yılında Selim Sırrı Tarcan'ın desteği ile Yüksek Öğretmen Okulu öğrencileri ile İstanbul’da yaşayan Amerikalılar arasında oynanmış, Amerikalılar maçı 24-18 kazanmıştır.
1923 yılında ilk resmi spor teşkilatı olan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı kurulması ile basketbolun bütün Türkiye'ye yayılmaya başlamıştır. Türkiye'de ilk basketbol ligi ise 1927 yılında kurulmuştur. İstanbul'daki Musevilerden kurulu Maccabi şampiyonluğunu 1933 yılına kadar sürdürmüştür. 1933 yılında Türk Spor Kurumu'nun basketbolu ele alması ile Maccabi'nin üstünlüğü sona ermişti. İstanbul Erkekler Basketbol Ligi'nde 1933'te İstanbulspor, ardından üç sezon üst üste Galatasaray şampiyon oldu.
Türkiye millî basketbol takımı 1934 yılında kurulmuş, ilk resmi maçını 24 Haziran 1936 yılında Beyoğlu Halkevi salonunda Yunanistan ile yapmıştır. Maçı 49-12 gibi farklı bir skorla kazanmıştır. Türkiye daha sonra 1936 Yaz Olimpiyatları'na katıldı, ancak dereceye giremedi.
1940 ile 1946 yılları arasında Türkiye'de basketbol faaliyetleri duraklasa da 1946'dan itibaren Ankara, İstanbul ve İzmir'in ilk derecelere giren takımlarının oynadığı Türkiye Şampiyonası'nın düzenlenmesi ile yeniden faaliyetler hızlanmıştır. 1949 yılında Kahire'de yapılan Avrupa Basketbol Şampiyonası, Türkiye'nin katıldığı ilk Avrupa Şampiyonası oldu. Türkiye bu şampiyonada Avrupa 4.'cülüğü unvanını elde etti. 1960 yılında ise Türkiye millî basketbol takımı ilk kez Sofya'da yapılan 2. Balkan Şampiyonası'na katıldı.
Türkiye'de basketbol, 1936-1959 yılları arasında Spor Oyunları Federasyonu adı altında voleybol ve hentbol ile birlikte yürütülmüştür. 1 Mart 1959 yılında ise Türkiye Basketbol Federasyonu resmen kurulmuştur. 13 Aralık 1966 yılına kadar İstanbul, İzmir ve Ankara bölgelerinde yürütülen basketbol çalışmaları daha sonra bu bölgelerin takımları bir araya getirilerek Türkiye Deplasmanlı Basketbol Ligi'ne dönüştü. 1968-69 sezonundan itibaren Türkiye Basketbol Federasyonu, Deplasmanlı İkinci Ligi kurdu. Ayrıca 70'li yıllarda bazı özel kuruluşların da basketbol takımları oluşturmaları ile Türk basketbolü canlanma dönemine girdi. 1977 yılında Fransa'da yapılan "Avrupa Yıldızlar Basketbol Şampiyonası"nda Türkiye, Avrupa Şampiyonluğu'nu kazandı.
Tarihsel gelişim ve önemli anlar
1904;
- Basketbol, ilk kez Robert Kolej spor salonunda oynandı.
1921;
- Kayıtlara geçen ilk resmi basketbol maçı İstanbul Cağaloğlu'nda oynandı.
1927;
- İstanbul Ligi kuruldu.
1936;
- Türk millî takımı, ilk millî maçında Yunanistan'ı 49-12 yendi. Türkiye, Berlin Olimpiyat Oyunları'na katıldı ve oynadığı maçlarda Şili'ye 30-16, Mısır'a 33-23 yenilerek ilk turda elendi.
1948;
- Naili Moran, Londra Olimpiyat Oyunları'nda final maçı yönetti.
1949;
- Kahire'de yapılan Avrupa Basketbol Şampiyonası'nı Türkiye 4.'lükle tamamladı.
1951;
- 17 ülkenin katılımıyla Paris'te yapılan 7.Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda Türkiye altıncı sırayı aldı. Türk hakem İzzettin Somer, Avrupa Şampiyonası'nın finalini yöneterek, bu alanda bir ilke imza attı.
1952;
- Türk millî takımı, Helsinki Olimpiyat Oyunları'nda İsviçre ve Belçika'yı yendi, Mısır ve İtalya'ya mağlup oldu.
1955;
- Turgut Atakol, 9. Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda final maçını yöneterek bu alanda tarihe geçen ikinci Türk hakemi unvanını aldı.
1956;
- Melbourne'da yapılan 5. Dünya Basketbol Kongresi'nde Turgut Atakol FIBA Teknik Komitesi'ne seçildi ve bu görevi 20 yıl aralıksız sürdürdü.
1959;
- Türkiye, tarihinde ilk kez Avrupa Basketbol Şampiyonası'na ev sahipliği yaptı. İstanbul İnönü Stadı'nda oynanan 11. Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda Sovyetler Birliği şampiyonluğa ulaşırken, ay-yıldızlı takım 12. sırada kaldı. Final maçı yöneten İlhan Uyguç, Avrupa Basketbol Şampiyonaları'nda final yöneten üçüncü Türk hakem oldu. Bayanlarda ilk kez Türkiye Şampiyonası yapıldı.
1961;
- Galatasaray, Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nın ilk turunda Yunan Olympiakos'u 72-71 ve 65-55 yenerek, Avrupa Kupaları'nda tur atlayan ilk temsilcimiz oldu.
1964;
- İlk kez kadın millî takımı kuruldu.
1966;
- Deplasmanlı Ligi başladı. İlk şampiyonluk sevincini İzmir ekibi Altınordu yaşadı.
1967;
- İlk kez düzenlenen Türkiye Kupası'nı kazanan takım Fenerbahçe oldu.
- Tunus'ta yapılan 5. Akdeniz Oyunları'nda Türk millî takımı, Yugoslavya ve İtalya'nın ardından 3. sırayı aldı.
1969;
- Hüsamettin Topuzoğlu, Napoli'de düzenlenen 16. Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda Sovyetler Birliği ile Yugoslavya arasında oynanan final maçını yönetti.
1971;
- İzmir'de yapılan 6. Akdeniz Oyunları'nda Türkiye, finalde Yugoslavya'ya yenilerek 2. oldu.
1973;
- Barcelona'daki 18. Avrupa Basketbol Şampiyonası'nı 8. sırada tamamlayan Türkiye, 1951'den sonra en iyi derecesini yaptı.
1977;
- Fransa'da düzenlenen Avrupa Yıldızlar Basketbol Şampiyonası'nda Türk millî takımı şampiyon oldu.
1981;
- Avrupa Basketbol Şampiyonası Elemeleri (Challenge Round) İzmir ve İstanbul'da oynandı. Türk millî takımı, Almanya, Yunanistan ve İngiltere ile birlikte finallere katılma hakkını kazandı.
- İlk kez bir Türk basketbolcu (Efe Aydan) Avrupa Karması'na davet edildi.
- Sofya'da yapılan Balkan Basketbol Şampiyonası'nda Türkiye, tarihinde ilk kez şampiyon oldu.
1987;
- Suriye'nin Lazkiye kentinde düzenlenen Akdeniz Oyunları'nda millî takım altın madalyanın sahibi oldu.
1990;
- Efes Pilsen, Koraç Kupası'nda çeyrek finale yükselen ilk Türk takımı oldu.
1992;
- İstanbul Abdi İpekçi Arena Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası Final Four'una evsahipliği yaptı. Şampiyonluğu Yugoslav ekibi KK Partizan kazandı.
1993;
- Efes Pilsen, Saporta Kupası'nda finale kadar yükselerek Türk basketbolunun başarı çıtasını yükseltti. Torino'da oynan final maçında Yunan Aris, Efes Pilsen'i 50-48 yendi.
- Türk millî takımı, 12 yıl aradan sonra katılma hakkını kazandığı Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda İtalya ile birlikte 9. sırayı paylaştı.
- Türkiye, Avrupa Yıldızlar Basketbol Şampiyonası'na ev sahipliği yaptı. (Trabzon, Giresun ve Samsun)
1995;
- Avrupa Kulüpler Kupası finali, İstanbul Abdi İpekçi Spor Salonu'nda oynandı ve kupayı İtalyan Benetton Treviso kazandı.
- Ünlü basketbolcu Magic Johnson'un da yer aldığı "Magic All Stars" takımı İstanbul'a geldi.
1996;
- Efes Pilsen, Koraç Kupası'nda şampiyon olarak, Avrupa'da kupa sevinci yaşayan ilk Türk takımı unvanını aldı.
- Türkiye, 3. Avrupa Ümitler Basketbol Şampiyonası'na ev sahipliği yaptı.
- İlk Eurostars organizasyonu, İstanbul'da yapıldı.
1997;
- Türk millî takımı, Barcelona'da yapılan 30. Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda 8. sırayı alarak 24 yıl sonra en iyi derecesine ulaştı.
- Kadın millî takımı, Bari'de yapılan Akdeniz Oyunları'nda gümüş madalya kazandı. ümit millî takım, Avustralya'da düzenlenen Dünya Ümitler Basketbol Şampiyonası'nda 6. oldu.
- Tofaş, Koraç Kupası'nda finale yükselerek, Efes Pilsen'den sonra Avrupa'da final oynayan 2. Türk takımı oldu.
1998;
- Türkiye, Eskişehir, Kütahya ve Bursa illerinde düzenlenen Avrupa Genç Bayanlar Basketbol Şampiyonası'yla ilk kez bayanlarda bir Avrupa Şampiyonası'na ev sahipliği yapmış oldu.
- İtalya'nın Trapani kentinde yapılan 4. Avrupa Ümitler Basketbol Şampiyonası'nda Türkiye 3. sırayı aldı ve bronz madalya kazandı.
1999;
- İbrahim Kutluay EuroLeague sayı kralı olmuştur.
- Galatasaray Bayan Takımı, dörtlü finale yükselerek, Türk basketbolundaki gelişmenin yalnızca erkek takımlarıyla sınırlı olmadığını kanıtladı.
- Türkiye, Slovenya'da yapılan Avrupa Yıldızlar Basketbol Şampiyonası'nı 3. noktaladı.
- Türk millî takımı, 31. Avrupa Şampiyonası'nda bir önceki turnuvada olduğu gibi 8. sırayı aldı.
- Mirsad Türkcan NBA'de forma giyen ilk Türk basketbolcu oldu.
2000;
- Efes Pilsen, EuroLeague'de de dörtlü finale yükselerek Türk basketbolunda yıllardır özlenen bir başarıya imza attı.
2001;
- Türk millî takımı, 12 Dev Adam, bir ilki gerçekleştirerek Türkiye'de yapılan Avrupa Basketbol Şampiyonası’nda 2001 Avrupa Basketbol Şampiyonası Yugoslavya’ya karşı final oynadı.
2005;
- Avrupa Basketbol Şampiyonası Eleme Maçları'nda mücadele eden 12 Dev Adam, dördüncü maçında Almanya'ya 66-57 yenilerek elendi.
- Fenerbahçe Avrupa kupalarında hem bayanlarda hem erkeklerde dörtlü final oynayarak büyük bir başarıya imza attı.
2006;
- Türkiye FIBA'nın belirlediği ekstra kontenjan haklarından birini kazanarak Japonya'da düzenlenecek olan FIBA Basketbol Dünya Kupası'na katılamaya hak kazandı.
- Türkiye, Japonya'da düzenlenen FIBA Basketbol Dünya Kupası'nda 6. oldu
2007;
- Fenerbahçeli Mirsad Türkcan EuroLeague ribaund kralı oldu.
2008;
- Galatasaray ULEB Kupası'da 4. olurken, bayan takımı ise EuroCup Kadınlar'da yarı final oynadı.
2009;
- Galatasaray EuroCup Kadınlar'ı kazanarak Avrupa Kupası kazanan ilk Türk bayan takımı oldu.
2010;
- Türk millî takımı tarihinde ilk defa FIBA Basketbol Dünya Kupası'nda final oynama başarısını gösterdi.
2012;
- Beşiktaş Milangaz, Avrupa basketbolunun 3 numaralı kupası olan FIBA Eurochallenge Kupası'nı finalde Fransa temsilcisi Elan Chalon'u yenerek kazandı.
- Kayseri Kaski, Avrupa kadınlar basketbolunun 2 numaralı kupası EuroCup Kadınlar'da final oynamıştır.
2013;
- Fenerbahçe, Avrupa kadınlar basketbolunun 1 numaralı kupası EuroLeague Women'da 8'li finale ev sahipliği yapmış ve finale yükselmiştir. Ancak finalde Rus temsilcisi UMMC Yekaterinburg'a yenilmiştir.
- Kayseri Kaski, Avrupa kadınlar basketbolunun 2 numaralı kupası EuroCup Kadınlar'da final oynamıştır. Ancak finalde Rus temsilcisi Dinamo Moskva'ya yenilmiştir.
- Pınar Karşıyaka, Avrupa basketbolunun 3 numaralı kupası olan FIBA Eurochallenge Kupası'nda ev sahipliğini yaptığı 4'lü finalde, final oynamıştır. Ancak finalde Rus temsilcisi Krasnye Krylia'ya mağlup olmuştur.
2014;
- Gaziantep Basketbol, FIBA Eurochallenge Kupası'nda dörtlü finale katılmaya hak kazanmıştır.
- Galatasaray Odeabank ve Fenerbahçe Avrupa kadınlar basketbolunun 1 numaralı kupası EuroLeague Women'da finale yükselmiş ve Galatasaray Odeabank Fenerbahçeyi 69-58 yenerek şampiyon olmuştur.
2015;
- Fenerbahçe, Avrupa basketbolunun 1 numaralı kupası olan EuroLeague'de dörtlü finale katılmaya hak kazanmıştır.
2016;
- Fenerbahçe, Avrupa basketbolunun 1 numaralı kupası olan EuroLeague'de final oynamış, finalde CSKA Moskova takımına yenilerek turnuvayı ilk kez 2. olarak tamamlamıştır.
- Galatasaray, Avrupa basketbolunun 2 numaralı kupası olan Eurocup final serisinin 2. maçında Strasbourg takımını 78-67 yenerek Türkiye adına ilk Eurocup kupasını kazanan takım unvanını almıştır.
2017;
- Fenerbahçe, Avrupa basketbolunun 1 numaralı kupası olan EuroLeague'de final oynamış, finalde Olimpiakos takımını 80-64 yenerek ilk kez şampiyon olmuştur.
2018;
- Fenerbahçe, Avrupa basketbolunun 1 numaralı kupası olan EuroLeague'de final oynamış, finalde Real Madrid takımına yenilerek turnuvayı 2. olarak tamamlamıştır.
- Darüşşafaka, Avrupa basketbolunun 2 numaralı kupası olan Eurocup'ta, PBK Lokomotiv Kuban takımını final serisinin ilk maçında 81-78, ikinci maçında 67-59 yenerek ilk kez şampiyon olmuştur.
2019;
- Anadolu Efes, Avrupa basketbolunun 1 numaralı kupası olan EuroLeague'de final oynamış, finalde CSKA Moskova takımına yenilerek turnuvayı 2. olarak tamamlamıştır.
2021;
- Anadolu Efes, Avrupa basketbolunun 1 numaralı kupası olan EuroLeague'de final oynamış, finalde Barcelona takımını 86-81 yenerek ilk kez şampiyon olmuştur.
Ligler ve Kupalar
Basketbol Süper Ligi (BSL)
Basketbol Süper Ligi (BSL), (Eski adı: Türkiye Erkekler Basketbol Ligi ve Türkiye Basketbol Ligi) (Şimdiki adı: Türkiye Sigorta Basketbol Süper Ligi), 1966 yılında Türkiye Basketbol Federasyonu tarafından kurulan ve Türkiye'deki en üst düzey profesyonel basketbol ligi. Aynı zamanda ULEB'e göre Avrupa'nın en zorlu 4. ligidir. En başarılı takım 16 şampiyonlukla Anadolu Efes'tir.
Türkiye Kadınlar Basketbol Ligi (TKBL)
Türkiye Kadınlar Basketbol Ligi (TKBL), (şimdiki adı: İNG Türkiye Kadınlar Basketbol Süper Ligi) 1980 yılında Türkiye Basketbol Federasyonu tarafından kurulan, genel olarak "Türkiye 1. Kadın Basketbol Ligi"'nin Türkiye Basketbol Federasyonu tarafından kabul edilen ismidir. En başarılı takım 15 şampiyonlukla Fenerbahçe'dir.
Alt Ligler
Erkekler
Kadınlar
Türkiye Kupası
Erkekler
1966'da başlayan turnuvaya 1972 - 1991 yılları arasında ara verildi. Sponsorluk anlaşmalaı neticesinde 2011'den beri: Spor Toto Erkekler Türkiye Kupası olarak bilinmektedir. En başarılı takım 11 kez kupayı kazanmayı başaran Anadolu Efes'tir.
Kadınlar
1992'de başlayan turnuva ara verilmeden devam ettirilmiştir. Sponsorluk anlaşmalaı neticesinde 2011'den beri: Spor Toto Kadınlar Türkiye Kupası olarak bilinmektedir. En başarılı takım 13 kez kupayı kazanan Fenerbahçe'dir.
Cumhurbaşkanlığı Kupası
Erkekler
1985'te başlayan turnuva ara verilmeden devam ettirilmiştir. Her sene sezon başında, TBL şampiyonu ile Türkiye Kupası şampiyonu arasında düzenlenmektedir. En başarılı takım 12 kez kupayı kazanmayı başaran Anadolu Efes'tir.
Kadınlar
1992'de başlayan turnuva ara verilmeden devam ettirilmiştir. Her sene sezon başında KBL şampiyonu ile Türkiye Kupası şampiyonu arasında düzenlenmektedir. En başarılı takım 12 şampiyonlukla Fenerbahçe'dir.
Millî takımlar
Türkiye millî basketbol takımı
Türkiye'yi uluslararası turnuva ve maçlarda temsil eden erkek basketbol takımıdır. Millî takım, 2001 yılında Türkiye'de düzenlenen Avrupa Basketbol Şampiyonası öncesinde kullanılan ifade ile 12 Dev Adam unvanıyla anılmaktadır.
Türkiye Millî Bayan Basketbol Takımı
Türkiye'yi uluslararası turnuva ve maçlarda temsil eden kadın basketbol takımıdır. Millî takım ilk kez 2005 yılında İzmir'de düzenlenen Universiade oyunları öncesi kullanılan ifade ile "Potanın Perileri" unvanıyla anılmaktadır.
Salonlar
Sinan Erdem Spor Salonu
Sinan Erdem Spor Salonu İstanbul, Bakırköy'de bulunan spor kompleksi. Adını, 1989-2003 yılları arasında Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi (TMOK) başkanlığını yürütmüş olan Sinan Erdem'den almıştır. Şu anda 22,500 kişi kapasitesiyle Türkiye'nin en büyük salonudur.
Abdi İpekçi Arena
Abdi İpekçi Arena, İstanbul Zeytinburnu'da bulunan spor salonudur. 10,500 kişi kapasitelidir.
Yapımına 1979'da başlandı. Uzun süren tartışmalar ve duraklamalardan sonra tam 10 yıl sonra 1989'da ABD'den gelen Harlem takımının gösterisiyle açıldı. 1989-90 sezonunda ilk kez Türkiye Basketbol Ligi maçlarına evsahipliği yaptı. Ertesi yıl kış aylarında Türk ve yabancı takımların katıldığı bir halı saha futbol turnuvası düzenlendi. 1991'in son aylarında Türk millî takımının Avrupa Şampiyonası elemesindeki Belçika maçını, yapılan özel organizasyon sayesinde 20 bine yakın seyirci bilet parası ödemeden izledi. 2018 yılında yıkılmıştır.
Ülker Sports Arena
İstanbul'un Ataşehir ilçesinde yer alan çok amaçlı kapalı spor salonu.
Sürekli olarak Fenerbahçe Spor Kulübü'nün erkek ve kadın basketbol takımlarının ev sahibi olduğu basketbol maçlarında kullanılmaktadır. Ataşehir'deki tesiste 15.000 kişilik çok amaçlı spor salonunda basketbolun yanı sıra diğer salon sporları da yapılabilmektedir. Bunun dışında konser etkinlikleri, sahne şovları, konferanslar ve özel etkinlikler de düzenlenmektedir.
Ülker Sports Arena'da oynanan ilk maç 25 Ocak 2012 tarihindeki Fenerbahçe - EA7 Emporio Armani maçıdır. Salonun sahibi ve işletmecisi Fenerbahçe Spor Kulübü'dür.
Tekerlekli sandalye basketbolu
Türkiye'de de Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonunun düzenlediği Süper Lig, 1. Lig ve 2. Lig'den oluşan 3 ligde lig organizasyonu yapılmaktadır. Takımların yolluk ve harçlıkları Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu tarafından karşılanmakta ve engellilerin spor yapması teşvik edilmektedir. Tekerlekli Sandalye Basketbolu A millî takımı Avrupa'nın ilk sekiz takımı içinde yer almakta olup, genç millî takımı 2008'de Avrupa 2.liği kazanma başarısını yakalamıştır. Kadın millî takımı da yeni kurulmuş olup Avrupa'da 6 takım arasında mücadele etmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e Basketbol Tarihi, Basketbol Tarihçesi 14 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., NBA Türkiye
- ^ a b Türkiye'de Sporun Tarihi 23 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., GençBasket.com
- ^ European Championship for Men 1949 27 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce), FIBA Europe Resmi Web Site
- ^ https://www.tbf.org.tr/ligler/tbl-2020-2021/haber/turkiye-sigorta-basketbol-super-ligi-nin-isim-sponsoru-oldu-23092022 5 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ https://www.tbf.org.tr/haber/basketbolun-degismeyen-rengi-ing-turkiye-kbsl-nin-isim-sponsoru-ve-turkiye-sigorta-bsl-nin-ana-sponsoru-oldu-2023-01-13#:~:text=T%C3%BCrkiye%20Basketbol%20Federasyonu%20ile%20ING,(BSL)%20ana%20sponsoru%20oldu 5 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Agustos 2011 Turkiye de basketbol 1904 yilinda ilk kez Robert Kolej spor salonunda oynanan basketbol maci ile baslamistir TarihceTurkiye de basketbol ilk olarak Robert Koleji nin spor salonunda Amerikali bir ogretmenin yonetiminde ogrenciler arasinda 1904 yilinda oynandi 1911 yilinda Galatasaray Lisesi beden egitimi ogretmeni olan ve o donemde Galatasaray futbol takiminin kaleciligini yapan Ahmet Robenson tarafindan basketbol kurallari turkceye cevrilmis ve onar kisilik iki takim arasinda Galatasaray Lisesi nin spor salonunda oynanmistir Saint Joseph Lisesi ogrencileri 20 yuzyil baslarinda Haydarpasa Cayiri nda basketbol oynarken Seyhun Binzet Koleksiyonu 1913 yilinda ilk basketbol subesi Fenerbahce Spor Kulubu tarafindan acilmistir 1920 tarihine kadar Osmanli Devleti nin I Dunya Savasi nda olmasindan dolayi bir gelisme gostermedi Ilk resmi musabaka 1921 yilinda Selim Sirri Tarcan in destegi ile Yuksek Ogretmen Okulu ogrencileri ile Istanbul da yasayan Amerikalilar arasinda oynanmis Amerikalilar maci 24 18 kazanmistir 1923 yilinda ilk resmi spor teskilati olan Turkiye Idman Cemiyetleri Ittifaki kurulmasi ile basketbolun butun Turkiye ye yayilmaya baslamistir Turkiye de ilk basketbol ligi ise 1927 yilinda kurulmustur Istanbul daki Musevilerden kurulu Maccabi sampiyonlugunu 1933 yilina kadar surdurmustur 1933 yilinda Turk Spor Kurumu nun basketbolu ele almasi ile Maccabi nin ustunlugu sona ermisti Istanbul Erkekler Basketbol Ligi nde 1933 te Istanbulspor ardindan uc sezon ust uste Galatasaray sampiyon oldu Saint Joseph Lisesi ogrencileri 20 yuzyil baslarinda Haydarpasa Cayiri nda basketbol oynarken Seyhun Binzet Koleksiyonu Turkiye milli basketbol takimi 1934 yilinda kurulmus ilk resmi macini 24 Haziran 1936 yilinda Beyoglu Halkevi salonunda Yunanistan ile yapmistir Maci 49 12 gibi farkli bir skorla kazanmistir Turkiye daha sonra 1936 Yaz Olimpiyatlari na katildi ancak dereceye giremedi 1940 ile 1946 yillari arasinda Turkiye de basketbol faaliyetleri duraklasa da 1946 dan itibaren Ankara Istanbul ve Izmir in ilk derecelere giren takimlarinin oynadigi Turkiye Sampiyonasi nin duzenlenmesi ile yeniden faaliyetler hizlanmistir 1949 yilinda Kahire de yapilan Avrupa Basketbol Sampiyonasi Turkiye nin katildigi ilk Avrupa Sampiyonasi oldu Turkiye bu sampiyonada Avrupa 4 culugu unvanini elde etti 1960 yilinda ise Turkiye milli basketbol takimi ilk kez Sofya da yapilan 2 Balkan Sampiyonasi na katildi Turkiye de basketbol 1936 1959 yillari arasinda Spor Oyunlari Federasyonu adi altinda voleybol ve hentbol ile birlikte yurutulmustur 1 Mart 1959 yilinda ise Turkiye Basketbol Federasyonu resmen kurulmustur 13 Aralik 1966 yilina kadar Istanbul Izmir ve Ankara bolgelerinde yurutulen basketbol calismalari daha sonra bu bolgelerin takimlari bir araya getirilerek Turkiye Deplasmanli Basketbol Ligi ne donustu 1968 69 sezonundan itibaren Turkiye Basketbol Federasyonu Deplasmanli Ikinci Ligi kurdu Ayrica 70 li yillarda bazi ozel kuruluslarin da basketbol takimlari olusturmalari ile Turk basketbolu canlanma donemine girdi 1977 yilinda Fransa da yapilan Avrupa Yildizlar Basketbol Sampiyonasi nda Turkiye Avrupa Sampiyonlugu nu kazandi Tarihsel gelisim ve onemli anlar1904 Basketbol ilk kez Robert Kolej spor salonunda oynandi 1921 Kayitlara gecen ilk resmi basketbol maci Istanbul Cagaloglu nda oynandi 1927 Istanbul Ligi kuruldu 1936 Turk milli takimi ilk milli macinda Yunanistan i 49 12 yendi Turkiye Berlin Olimpiyat Oyunlari na katildi ve oynadigi maclarda Sili ye 30 16 Misir a 33 23 yenilerek ilk turda elendi 1948 Naili Moran Londra Olimpiyat Oyunlari nda final maci yonetti 1949 Kahire de yapilan Avrupa Basketbol Sampiyonasi ni Turkiye 4 lukle tamamladi 1951 17 ulkenin katilimiyla Paris te yapilan 7 Avrupa Basketbol Sampiyonasi nda Turkiye altinci sirayi aldi Turk hakem Izzettin Somer Avrupa Sampiyonasi nin finalini yoneterek bu alanda bir ilke imza atti 1952 Turk milli takimi Helsinki Olimpiyat Oyunlari nda Isvicre ve Belcika yi yendi Misir ve Italya ya maglup oldu 1955 Turgut Atakol 9 Avrupa Basketbol Sampiyonasi nda final macini yoneterek bu alanda tarihe gecen ikinci Turk hakemi unvanini aldi 1956 Melbourne da yapilan 5 Dunya Basketbol Kongresi nde Turgut Atakol FIBA Teknik Komitesi ne secildi ve bu gorevi 20 yil araliksiz surdurdu 1959 Turkiye tarihinde ilk kez Avrupa Basketbol Sampiyonasi na ev sahipligi yapti Istanbul Inonu Stadi nda oynanan 11 Avrupa Basketbol Sampiyonasi nda Sovyetler Birligi sampiyonluga ulasirken ay yildizli takim 12 sirada kaldi Final maci yoneten Ilhan Uyguc Avrupa Basketbol Sampiyonalari nda final yoneten ucuncu Turk hakem oldu Bayanlarda ilk kez Turkiye Sampiyonasi yapildi 1961 Galatasaray Avrupa Sampiyon Kulupler Kupasi nin ilk turunda Yunan Olympiakos u 72 71 ve 65 55 yenerek Avrupa Kupalari nda tur atlayan ilk temsilcimiz oldu 1964 Ilk kez kadin milli takimi kuruldu 1966 Deplasmanli Ligi basladi Ilk sampiyonluk sevincini Izmir ekibi Altinordu yasadi 1967 Ilk kez duzenlenen Turkiye Kupasi ni kazanan takim Fenerbahce oldu Tunus ta yapilan 5 Akdeniz Oyunlari nda Turk milli takimi Yugoslavya ve Italya nin ardindan 3 sirayi aldi 1969 Husamettin Topuzoglu Napoli de duzenlenen 16 Avrupa Basketbol Sampiyonasi nda Sovyetler Birligi ile Yugoslavya arasinda oynanan final macini yonetti 1971 Izmir de yapilan 6 Akdeniz Oyunlari nda Turkiye finalde Yugoslavya ya yenilerek 2 oldu 1973 Barcelona daki 18 Avrupa Basketbol Sampiyonasi ni 8 sirada tamamlayan Turkiye 1951 den sonra en iyi derecesini yapti 1977 Fransa da duzenlenen Avrupa Yildizlar Basketbol Sampiyonasi nda Turk milli takimi sampiyon oldu 1981 Avrupa Basketbol Sampiyonasi Elemeleri Challenge Round Izmir ve Istanbul da oynandi Turk milli takimi Almanya Yunanistan ve Ingiltere ile birlikte finallere katilma hakkini kazandi Ilk kez bir Turk basketbolcu Efe Aydan Avrupa Karmasi na davet edildi Sofya da yapilan Balkan Basketbol Sampiyonasi nda Turkiye tarihinde ilk kez sampiyon oldu 1987 Suriye nin Lazkiye kentinde duzenlenen Akdeniz Oyunlari nda milli takim altin madalyanin sahibi oldu 1990 Efes Pilsen Korac Kupasi nda ceyrek finale yukselen ilk Turk takimi oldu 1992 Istanbul Abdi Ipekci Arena Avrupa Sampiyon Kulupler Kupasi Final Four una evsahipligi yapti Sampiyonlugu Yugoslav ekibi KK Partizan kazandi 1993 Efes Pilsen Saporta Kupasi nda finale kadar yukselerek Turk basketbolunun basari citasini yukseltti Torino da oynan final macinda Yunan Aris Efes Pilsen i 50 48 yendi Turk milli takimi 12 yil aradan sonra katilma hakkini kazandigi Avrupa Basketbol Sampiyonasi nda Italya ile birlikte 9 sirayi paylasti Turkiye Avrupa Yildizlar Basketbol Sampiyonasi na ev sahipligi yapti Trabzon Giresun ve Samsun 1995 Avrupa Kulupler Kupasi finali Istanbul Abdi Ipekci Spor Salonu nda oynandi ve kupayi Italyan Benetton Treviso kazandi Unlu basketbolcu Magic Johnson un da yer aldigi Magic All Stars takimi Istanbul a geldi 1996 Efes Pilsen Korac Kupasi nda sampiyon olarak Avrupa da kupa sevinci yasayan ilk Turk takimi unvanini aldi Turkiye 3 Avrupa Umitler Basketbol Sampiyonasi na ev sahipligi yapti Ilk Eurostars organizasyonu Istanbul da yapildi 1997 Turk milli takimi Barcelona da yapilan 30 Avrupa Basketbol Sampiyonasi nda 8 sirayi alarak 24 yil sonra en iyi derecesine ulasti Kadin milli takimi Bari de yapilan Akdeniz Oyunlari nda gumus madalya kazandi umit milli takim Avustralya da duzenlenen Dunya Umitler Basketbol Sampiyonasi nda 6 oldu Tofas Korac Kupasi nda finale yukselerek Efes Pilsen den sonra Avrupa da final oynayan 2 Turk takimi oldu 1998 Turkiye Eskisehir Kutahya ve Bursa illerinde duzenlenen Avrupa Genc Bayanlar Basketbol Sampiyonasi yla ilk kez bayanlarda bir Avrupa Sampiyonasi na ev sahipligi yapmis oldu Italya nin Trapani kentinde yapilan 4 Avrupa Umitler Basketbol Sampiyonasi nda Turkiye 3 sirayi aldi ve bronz madalya kazandi 1999 Ibrahim Kutluay EuroLeague sayi krali olmustur Galatasaray Bayan Takimi dortlu finale yukselerek Turk basketbolundaki gelismenin yalnizca erkek takimlariyla sinirli olmadigini kanitladi Turkiye Slovenya da yapilan Avrupa Yildizlar Basketbol Sampiyonasi ni 3 noktaladi Turk milli takimi 31 Avrupa Sampiyonasi nda bir onceki turnuvada oldugu gibi 8 sirayi aldi Mirsad Turkcan NBA de forma giyen ilk Turk basketbolcu oldu 2000 Efes Pilsen EuroLeague de de dortlu finale yukselerek Turk basketbolunda yillardir ozlenen bir basariya imza atti 2001 Turk milli takimi 12 Dev Adam bir ilki gerceklestirerek Turkiye de yapilan Avrupa Basketbol Sampiyonasi nda 2001 Avrupa Basketbol Sampiyonasi Yugoslavya ya karsi final oynadi 2005 Avrupa Basketbol Sampiyonasi Eleme Maclari nda mucadele eden 12 Dev Adam dorduncu macinda Almanya ya 66 57 yenilerek elendi Fenerbahce Avrupa kupalarinda hem bayanlarda hem erkeklerde dortlu final oynayarak buyuk bir basariya imza atti 2006 Turkiye FIBA nin belirledigi ekstra kontenjan haklarindan birini kazanarak Japonya da duzenlenecek olan FIBA Basketbol Dunya Kupasi na katilamaya hak kazandi Turkiye Japonya da duzenlenen FIBA Basketbol Dunya Kupasi nda 6 oldu 2007 Fenerbahceli Mirsad Turkcan EuroLeague ribaund krali oldu 2008 Galatasaray ULEB Kupasi da 4 olurken bayan takimi ise EuroCup Kadinlar da yari final oynadi 2009 Galatasaray EuroCup Kadinlar i kazanarak Avrupa Kupasi kazanan ilk Turk bayan takimi oldu 2010 Turk milli takimi tarihinde ilk defa FIBA Basketbol Dunya Kupasi nda final oynama basarisini gosterdi 2012 Besiktas Milangaz Avrupa basketbolunun 3 numarali kupasi olan FIBA Eurochallenge Kupasi ni finalde Fransa temsilcisi Elan Chalon u yenerek kazandi Kayseri Kaski Avrupa kadinlar basketbolunun 2 numarali kupasi EuroCup Kadinlar da final oynamistir 2013 Fenerbahce Avrupa kadinlar basketbolunun 1 numarali kupasi EuroLeague Women da 8 li finale ev sahipligi yapmis ve finale yukselmistir Ancak finalde Rus temsilcisi UMMC Yekaterinburg a yenilmistir Kayseri Kaski Avrupa kadinlar basketbolunun 2 numarali kupasi EuroCup Kadinlar da final oynamistir Ancak finalde Rus temsilcisi Dinamo Moskva ya yenilmistir Pinar Karsiyaka Avrupa basketbolunun 3 numarali kupasi olan FIBA Eurochallenge Kupasi nda ev sahipligini yaptigi 4 lu finalde final oynamistir Ancak finalde Rus temsilcisi Krasnye Krylia ya maglup olmustur 2014 Gaziantep Basketbol FIBA Eurochallenge Kupasi nda dortlu finale katilmaya hak kazanmistir Galatasaray Odeabank ve Fenerbahce Avrupa kadinlar basketbolunun 1 numarali kupasi EuroLeague Women da finale yukselmis ve Galatasaray Odeabank Fenerbahceyi 69 58 yenerek sampiyon olmustur 2015 Fenerbahce Avrupa basketbolunun 1 numarali kupasi olan EuroLeague de dortlu finale katilmaya hak kazanmistir 2016 Fenerbahce Avrupa basketbolunun 1 numarali kupasi olan EuroLeague de final oynamis finalde CSKA Moskova takimina yenilerek turnuvayi ilk kez 2 olarak tamamlamistir Galatasaray Avrupa basketbolunun 2 numarali kupasi olan Eurocup final serisinin 2 macinda Strasbourg takimini 78 67 yenerek Turkiye adina ilk Eurocup kupasini kazanan takim unvanini almistir 2017 Fenerbahce Avrupa basketbolunun 1 numarali kupasi olan EuroLeague de final oynamis finalde Olimpiakos takimini 80 64 yenerek ilk kez sampiyon olmustur 2018 Fenerbahce Avrupa basketbolunun 1 numarali kupasi olan EuroLeague de final oynamis finalde Real Madrid takimina yenilerek turnuvayi 2 olarak tamamlamistir Darussafaka Avrupa basketbolunun 2 numarali kupasi olan Eurocup ta PBK Lokomotiv Kuban takimini final serisinin ilk macinda 81 78 ikinci macinda 67 59 yenerek ilk kez sampiyon olmustur 2019 Anadolu Efes Avrupa basketbolunun 1 numarali kupasi olan EuroLeague de final oynamis finalde CSKA Moskova takimina yenilerek turnuvayi 2 olarak tamamlamistir 2021 Anadolu Efes Avrupa basketbolunun 1 numarali kupasi olan EuroLeague de final oynamis finalde Barcelona takimini 86 81 yenerek ilk kez sampiyon olmustur Ligler ve KupalarBasketbol Super Ligi BSL Basketbol Super Ligi BSL Eski adi Turkiye Erkekler Basketbol Ligi ve Turkiye Basketbol Ligi Simdiki adi Turkiye Sigorta Basketbol Super Ligi 1966 yilinda Turkiye Basketbol Federasyonu tarafindan kurulan ve Turkiye deki en ust duzey profesyonel basketbol ligi Ayni zamanda ULEB e gore Avrupa nin en zorlu 4 ligidir En basarili takim 16 sampiyonlukla Anadolu Efes tir Turkiye Kadinlar Basketbol Ligi TKBL Turkiye Kadinlar Basketbol Ligi TKBL simdiki adi ING Turkiye Kadinlar Basketbol Super Ligi 1980 yilinda Turkiye Basketbol Federasyonu tarafindan kurulan genel olarak Turkiye 1 Kadin Basketbol Ligi nin Turkiye Basketbol Federasyonu tarafindan kabul edilen ismidir En basarili takim 15 sampiyonlukla Fenerbahce dir Alt Ligler Erkekler Turkiye Basketbol Ligi Turkiye Basketbol 2 Ligi Erkekler Bolgesel Basketbol LigiKadinlar Turkiye Kadinlar Basketbol 2 LigiTurkiye Kupasi Erkekler 1966 da baslayan turnuvaya 1972 1991 yillari arasinda ara verildi Sponsorluk anlasmalai neticesinde 2011 den beri Spor Toto Erkekler Turkiye Kupasi olarak bilinmektedir En basarili takim 11 kez kupayi kazanmayi basaran Anadolu Efes tir Kadinlar 1992 de baslayan turnuva ara verilmeden devam ettirilmistir Sponsorluk anlasmalai neticesinde 2011 den beri Spor Toto Kadinlar Turkiye Kupasi olarak bilinmektedir En basarili takim 13 kez kupayi kazanan Fenerbahce dir Cumhurbaskanligi Kupasi Erkekler 1985 te baslayan turnuva ara verilmeden devam ettirilmistir Her sene sezon basinda TBL sampiyonu ile Turkiye Kupasi sampiyonu arasinda duzenlenmektedir En basarili takim 12 kez kupayi kazanmayi basaran Anadolu Efes tir Kadinlar 1992 de baslayan turnuva ara verilmeden devam ettirilmistir Her sene sezon basinda KBL sampiyonu ile Turkiye Kupasi sampiyonu arasinda duzenlenmektedir En basarili takim 12 sampiyonlukla Fenerbahce dir Milli takimlarTurkiye milli basketbol takimi Turkiye yi uluslararasi turnuva ve maclarda temsil eden erkek basketbol takimidir Milli takim 2001 yilinda Turkiye de duzenlenen Avrupa Basketbol Sampiyonasi oncesinde kullanilan ifade ile 12 Dev Adam unvaniyla anilmaktadir Turkiye Milli Bayan Basketbol Takimi Turkiye yi uluslararasi turnuva ve maclarda temsil eden kadin basketbol takimidir Milli takim ilk kez 2005 yilinda Izmir de duzenlenen Universiade oyunlari oncesi kullanilan ifade ile Potanin Perileri unvaniyla anilmaktadir SalonlarSinan Erdem Spor Salonu Sinan Erdem Spor Salonu Istanbul Bakirkoy de bulunan spor kompleksi Adini 1989 2003 yillari arasinda Turkiye Milli Olimpiyat Komitesi TMOK baskanligini yurutmus olan Sinan Erdem den almistir Su anda 22 500 kisi kapasitesiyle Turkiye nin en buyuk salonudur Abdi Ipekci Arena Abdi Ipekci Arena Istanbul Zeytinburnu da bulunan spor salonudur 10 500 kisi kapasitelidir Yapimina 1979 da baslandi Uzun suren tartismalar ve duraklamalardan sonra tam 10 yil sonra 1989 da ABD den gelen Harlem takiminin gosterisiyle acildi 1989 90 sezonunda ilk kez Turkiye Basketbol Ligi maclarina evsahipligi yapti Ertesi yil kis aylarinda Turk ve yabanci takimlarin katildigi bir hali saha futbol turnuvasi duzenlendi 1991 in son aylarinda Turk milli takiminin Avrupa Sampiyonasi elemesindeki Belcika macini yapilan ozel organizasyon sayesinde 20 bine yakin seyirci bilet parasi odemeden izledi 2018 yilinda yikilmistir Ulker Sports Arena Istanbul un Atasehir ilcesinde yer alan cok amacli kapali spor salonu Surekli olarak Fenerbahce Spor Kulubu nun erkek ve kadin basketbol takimlarinin ev sahibi oldugu basketbol maclarinda kullanilmaktadir Atasehir deki tesiste 15 000 kisilik cok amacli spor salonunda basketbolun yani sira diger salon sporlari da yapilabilmektedir Bunun disinda konser etkinlikleri sahne sovlari konferanslar ve ozel etkinlikler de duzenlenmektedir Ulker Sports Arena da oynanan ilk mac 25 Ocak 2012 tarihindeki Fenerbahce EA7 Emporio Armani macidir Salonun sahibi ve isletmecisi Fenerbahce Spor Kulubu dur Tekerlekli sandalye basketboluTurkiye de de Turkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonunun duzenledigi Super Lig 1 Lig ve 2 Lig den olusan 3 ligde lig organizasyonu yapilmaktadir Takimlarin yolluk ve harcliklari Turkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu tarafindan karsilanmakta ve engellilerin spor yapmasi tesvik edilmektedir Tekerlekli Sandalye Basketbolu A milli takimi Avrupa nin ilk sekiz takimi icinde yer almakta olup genc milli takimi 2008 de Avrupa 2 ligi kazanma basarisini yakalamistir Kadin milli takimi da yeni kurulmus olup Avrupa da 6 takim arasinda mucadele etmektedir Ayrica bakinizTurkiye de spor Turkiye de korfbol James Naismith Turkiye deki basketbol takimlari listesiKaynakca a b c d e Basketbol Tarihi Basketbol Tarihcesi 14 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde NBA Turkiye a b Turkiye de Sporun Tarihi 23 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde GencBasket com European Championship for Men 1949 27 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce FIBA Europe Resmi Web Site https www tbf org tr ligler tbl 2020 2021 haber turkiye sigorta basketbol super ligi nin isim sponsoru oldu 23092022 5 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde https www tbf org tr haber basketbolun degismeyen rengi ing turkiye kbsl nin isim sponsoru ve turkiye sigorta bsl nin ana sponsoru oldu 2023 01 13 text T C3 BCrkiye 20Basketbol 20Federasyonu 20ile 20ING BSL 20ana 20sponsoru 20oldu 5 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde