Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Selim Sırrı Tarcan (d. 24 Mart 1874, Yenişehir Feneri, Mora - ö. 2 Mart 1957, İstanbul), Türkiye Millî Olimpiyat Komitesinin kurulmasına önderlik ederek Türkiye'nin Olimpiyatlar'da temsil edilmesini sağlayan beden eğitmeni, spor yöneticisi ve siyasetçi.
Selim Sırrı Tarcan | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 24 Mart 1874 Yenişehir, Tesalya |
| Ölüm | 2 Mart 1957 (82 yaşında) İstanbul |
Türkiye'nin ilk beyin cerrahi uzmanı ve bestekâr Bülent Tarcan, Mimar Öğr. Gör. Ercüment Rıza Tarcan ile Etnomüzikolog, konser piyanisti ve bilimsel araştırmacı Haluk Tarcan'ın amcaları olmaktadır. Harika çocuk yasasıyla Avrupa'ya gönderilen ve hala Viyana'da piyano profesörlüğü yapan Fuat Kent ise torunudur.
Ülkenin ilk beden eğitimi öğretmenlerini yetiştiren Selim Sırrı Tarcan, Türkiye'de voleybol sporunun kurucusudur. Tek partili TBMM V., VI., VII. dönemlerinde Cumhuriyet Halk Partisi'nden Ordu milletvekili olarak mecliste görev yapmıştır.
Yaşamı
1874 yılında Mora yarımadasının Yenişehir Fener’inde dünyaya geldi. Babası Miralay Yusuf Bey, annesi Zeynep Hanım’dır. Yusuf Bey’in 1876 Karadağ Muharebeleri’nde şehit düşmesi üzerine 2 yaşında babasız kaldı ve ailesi ile birlikte İstanbul’a, asker olan dayısının yanına gitti. Bir süre sonra dayısının da II. Abdülhamit’e muhalefet nedeniyle sürgüne gönderilmesi üzerine Galatasaray Lisesi’ne yatılı öğrenci olarak yazıldı. Lise yıllarında Ali Faik (Üstünidman) Bey’den jimnastik dersleri aldı.
Galatasaray Lisesi’ndeki sekiz yıllık öğreniminin ardından Mühendishane-i Berr-i Hümayun'u bitirdi. Bir süre Servet-i Fünûn dergisinde spor bölümünü yönetti. O dönemde Galatasaray Lisesi öğretmenlerinden Juery ile iyi görüşen Selim Sırrı, Juery aracılığıyla Pierre de Coubertin ile temas kurdu. Coubertin, Türkiye'nin de IOC'ye girmesini istiyordu. 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanıyla birlikte harekete geçen Selim Sırrı, ilk Millî Olimpiyat Komitesi'ni kurdu. Komitenin başkanlığını gazeteci Ali İhsan (Tokgöz), genel sekreterliğini de Selim Sırrı üstlendi.
28 Mayıs 1909'da Berlin'de yapılan Uluslararası Olimpiyat Komitesi toplantılarına katıldı ve aynı yıl İsveç Kraliyet Askeri Beden Eğitimi ve Cimnastik Akademisi'ne başladı. 1911'de akademiyi bitirip yurda döndü ve beden eğitimi öğretmeni olarak çalışmaya başladı.
Selim Sırrı Tarcan, 1911 yılında Futbol isimli dergiden sonra, Osmanlı tarihinin ikinci spor dergisi olan “Terbiye ve Oyun”u çıkartmıştır. 21. sayısına kadar her 15 günde bir düzenli şekilde yayınlanmasının ardından 1912 yılı itibarıyla Selim Sırrı Bey’in Stockholm Olimpiyatları için İsveç’e gitmesi dergiyi bir süreliğine durdurmuş, 22, 23 ve 24. sayılar “nüsha-i fevkalade” ismiyle yayınlanmıştır. 1912 yılı itibarıyla yayın hayatına son veren dergi, 1922 yılında tekrar faaliyete geçmek için hazırlanmış olsa da derginin ikinci dönemi yalnızca bir sene sürmüş, on sayı ardından kapatılmıştır.
İsveç'te yöresel kültürlerin nasıl topluma kazandırıldığını yani folklor çalışmalarının nasıl yapıldığını görmüş, 1911'de yurda dönünce Osmanlı'da folklor çalışmalarını başlatan ilk kişi olmuştur. Ege bölgesinden zeybek oyunları derleyerek, İstanbul şehir toplumuna tanıtmaya çalışmıştır.
Beraberinde kimi İsveç şarkılarının notalarını da getirmişti. Bunlardan "Tre trallande jäntor" adlı şarkıyı marş formatına getirdi ve çok yaygın olarak bilinen Gençlik marşı ("Dağ Başını Duman Almış")’nın yaratıcısı oldu. 1913-1914 yılları arasında yayımlanan İdman adlı spor dergisinde yazıları yer aldı.
I. Dünya Savaşı nedeniyle 1918'de Uluslararası Olimpiyat Komitesi üyeliğinden çıkarılan Türkiye'nin Millî Olimpiyat Komitesi de dağıldı. 1922'de Selim Sırrı'nın çabalarıyla Türkiye Millî Olimpiyat Cemiyeti tekrar kuruldu ve komitenin başkanlığına seçildi.
Galatasaray Lisesi kompleksi adıyla yayımladığı kitabında, 1925 yılında yapılan VIII. Olimpik Kongrenin konuşmalarını yayınladı ve çeşitli konferanslarda "amatörlük, amatör sporcu ve spor müsabakaları" konularında keskin görüşler dile getirdi. 1926'da konuşmaları yüzünden Türkiye İdman Cemiyeti İttifakı (TİCİ) tarafından kınandı. Selim Sırrı bu olay karşısında Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi Başkanlığından çekildi ve 1930'da Uluslararası Olimpiyat Komitesi üyeliğinden de istifa etti.
Selim Sırrı Tarcan, yaşamı boyunca 58 kitap, 2500 makale ve yine pek çoğu spor konusunda 1520 konferans vererek erişilmesi güç bir rekora ulaştı.
Tarcan, Türkiye'de voleybol sporunun altyapısını okullarda kurarak başlatan ilk isimdir; ayrıca Türkiye'de boks sporunun da kurucusudur. Boksu Galatasaray Lisesi Edebiyat öğretmenlerinden Mösyö Goury'den almış (1904), kendisi de ilk Türk boksörlerinden Sabri Mahir gibi boksörler yetişmiştir.
Cumhuriyet'in ilanına kadar çeşitli okullarda beden eğitimi öğretmenliğini sürdüren Selim Sırrı, 1924'te Beden Terbiyesi Başmüfettişi oldu. Bu görevini 1935'e kadar sürdürdü.
1935 yılında Beden Terbiyesi Başmüfettişliğinden emekliye ayrılan Selim Sırrı Tarcan, 1935 seçimlerinden itibaren Ordu milletvekili olarak TBMM’de yer aldı. V., VI., VII. dönemlerde mecliste görev yaptı.
2 Mart 1957 yılında İstanbul'da hayatını kaybetti.
Kaynakça
- ^ Oğuzka, Ferhan (1997). (PDF). Türk Eğitim Derneği IV. Anma Toplantısı 19 Kasım 1997. Türk Eğitim Derneği Yayınları. 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Yusuf Karayusufoğlu (2 Kasım 2008). "GAÜ 10. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi'nde temsil edildi". Star. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2014.
- ^ "İbrahim Dizman, Geçmişten Günümüze Ordu'da Milletvekili Seçimleri, Ordu Araştırmaları Blogu". 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2011.
- ^ . 12 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2011.
- ^ a b c "Kılıç, N. (2019). Spor Basınının Tarihsel Gelişiminde Önemli Bir Dergi: Terbiye ve Oyun. TRT Akademi". 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ Aydın, Hakan (2009). "İdman (1913-1914): İlk Kapsamlı Spor Dergisi Üzerine Bir İnceleme" (PDF). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27. sayı. s. 156. 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2014.
Galeri
-
![image]()
Ocak 1909 tarihli Resimli Kitab dergisinde Selim Sırrı Bey'in Terbiye-i Bedeniyye Mektebi'nden. -
![image]()
Ocak 1909 tarihli Resimli Kitab dergisinde Selim Sırrı Bey'in Terbiye-i Bedeniyye Mektebi'nden. -
![image]()
Ocak 1909 tarihli Resimli Kitab dergisinde Selim Sırrı Bey'in Terbiye-i Bedeniyye Mektebi'nden.
Dış bağlantılar
- Türk voleybolünde ilkler
| Sportif görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: | Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi Başkanı 1923-1927 | Sonra gelen: Ali Sami Yen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Selim Sirri Tarcan d 24 Mart 1874 Yenisehir Feneri Mora o 2 Mart 1957 Istanbul Turkiye Milli Olimpiyat Komitesinin kurulmasina onderlik ederek Turkiye nin Olimpiyatlar da temsil edilmesini saglayan beden egitmeni spor yoneticisi ve siyasetci Selim Sirri TarcanDogum24 Mart 1874 1874 03 24 Yenisehir TesalyaOlum2 Mart 1957 82 yasinda IstanbulKasim 1908 tarihli Resimli Kitab dergisinde Selim Sirri Bey28 Mayis 1914 tarihli Idman dergisinde Selim Sirri Tarcan Turkiye nin ilk beyin cerrahi uzmani ve bestekar Bulent Tarcan Mimar Ogr Gor Ercument Riza Tarcan ile Etnomuzikolog konser piyanisti ve bilimsel arastirmaci Haluk Tarcan in amcalari olmaktadir Harika cocuk yasasiyla Avrupa ya gonderilen ve hala Viyana da piyano profesorlugu yapan Fuat Kent ise torunudur Ulkenin ilk beden egitimi ogretmenlerini yetistiren Selim Sirri Tarcan Turkiye de voleybol sporunun kurucusudur Tek partili TBMM V VI VII donemlerinde Cumhuriyet Halk Partisi nden Ordu milletvekili olarak mecliste gorev yapmistir Yasami1874 yilinda Mora yarimadasinin Yenisehir Fener inde dunyaya geldi Babasi Miralay Yusuf Bey annesi Zeynep Hanim dir Yusuf Bey in 1876 Karadag Muharebeleri nde sehit dusmesi uzerine 2 yasinda babasiz kaldi ve ailesi ile birlikte Istanbul a asker olan dayisinin yanina gitti Bir sure sonra dayisinin da II Abdulhamit e muhalefet nedeniyle surgune gonderilmesi uzerine Galatasaray Lisesi ne yatili ogrenci olarak yazildi Lise yillarinda Ali Faik Ustunidman Bey den jimnastik dersleri aldi Galatasaray Lisesi ndeki sekiz yillik ogreniminin ardindan Muhendishane i Berr i Humayun u bitirdi Bir sure Servet i Funun dergisinde spor bolumunu yonetti O donemde Galatasaray Lisesi ogretmenlerinden Juery ile iyi gorusen Selim Sirri Juery araciligiyla Pierre de Coubertin ile temas kurdu Coubertin Turkiye nin de IOC ye girmesini istiyordu 1908 de II Mesrutiyet in ilaniyla birlikte harekete gecen Selim Sirri ilk Milli Olimpiyat Komitesi ni kurdu Komitenin baskanligini gazeteci Ali Ihsan Tokgoz genel sekreterligini de Selim Sirri ustlendi 28 Mayis 1909 da Berlin de yapilan Uluslararasi Olimpiyat Komitesi toplantilarina katildi ve ayni yil Isvec Kraliyet Askeri Beden Egitimi ve Cimnastik Akademisi ne basladi 1911 de akademiyi bitirip yurda dondu ve beden egitimi ogretmeni olarak calismaya basladi Selim Sirri Tarcan 1911 yilinda Futbol isimli dergiden sonra Osmanli tarihinin ikinci spor dergisi olan Terbiye ve Oyun u cikartmistir 21 sayisina kadar her 15 gunde bir duzenli sekilde yayinlanmasinin ardindan 1912 yili itibariyla Selim Sirri Bey in Stockholm Olimpiyatlari icin Isvec e gitmesi dergiyi bir sureligine durdurmus 22 23 ve 24 sayilar nusha i fevkalade ismiyle yayinlanmistir 1912 yili itibariyla yayin hayatina son veren dergi 1922 yilinda tekrar faaliyete gecmek icin hazirlanmis olsa da derginin ikinci donemi yalnizca bir sene surmus on sayi ardindan kapatilmistir Isvec te yoresel kulturlerin nasil topluma kazandirildigini yani folklor calismalarinin nasil yapildigini gormus 1911 de yurda donunce Osmanli da folklor calismalarini baslatan ilk kisi olmustur Ege bolgesinden zeybek oyunlari derleyerek Istanbul sehir toplumuna tanitmaya calismistir Beraberinde kimi Isvec sarkilarinin notalarini da getirmisti Bunlardan Tre trallande jantor adli sarkiyi mars formatina getirdi ve cok yaygin olarak bilinen Genclik marsi Dag Basini Duman Almis nin yaraticisi oldu 1913 1914 yillari arasinda yayimlanan Idman adli spor dergisinde yazilari yer aldi I Dunya Savasi nedeniyle 1918 de Uluslararasi Olimpiyat Komitesi uyeliginden cikarilan Turkiye nin Milli Olimpiyat Komitesi de dagildi 1922 de Selim Sirri nin cabalariyla Turkiye Milli Olimpiyat Cemiyeti tekrar kuruldu ve komitenin baskanligina secildi Galatasaray Lisesi kompleksi adiyla yayimladigi kitabinda 1925 yilinda yapilan VIII Olimpik Kongrenin konusmalarini yayinladi ve cesitli konferanslarda amatorluk amator sporcu ve spor musabakalari konularinda keskin gorusler dile getirdi 1926 da konusmalari yuzunden Turkiye Idman Cemiyeti Ittifaki TICI tarafindan kinandi Selim Sirri bu olay karsisinda Turkiye Milli Olimpiyat Komitesi Baskanligindan cekildi ve 1930 da Uluslararasi Olimpiyat Komitesi uyeliginden de istifa etti Tarcan in Ferikoy Mezarligi ust kisimlarinda yer alan mezari Selim Sirri Tarcan yasami boyunca 58 kitap 2500 makale ve yine pek cogu spor konusunda 1520 konferans vererek erisilmesi guc bir rekora ulasti Tarcan Turkiye de voleybol sporunun altyapisini okullarda kurarak baslatan ilk isimdir ayrica Turkiye de boks sporunun da kurucusudur Boksu Galatasaray Lisesi Edebiyat ogretmenlerinden Mosyo Goury den almis 1904 kendisi de ilk Turk boksorlerinden Sabri Mahir gibi boksorler yetismistir 7 Mart 1930 tarihli Politika gazetesinde Selim Sirri Bey26 Haziran 1950 tarihli Aksam gazetesinde Selim Sirri Tarcan Cumhuriyet in ilanina kadar cesitli okullarda beden egitimi ogretmenligini surduren Selim Sirri 1924 te Beden Terbiyesi Basmufettisi oldu Bu gorevini 1935 e kadar surdurdu 1935 yilinda Beden Terbiyesi Basmufettisliginden emekliye ayrilan Selim Sirri Tarcan 1935 secimlerinden itibaren Ordu milletvekili olarak TBMM de yer aldi V VI VII donemlerde mecliste gorev yapti 2 Mart 1957 yilinda Istanbul da hayatini kaybetti Kaynakca Oguzka Ferhan 1997 PDF Turk Egitim Dernegi IV Anma Toplantisi 19 Kasim 1997 Turk Egitim Dernegi Yayinlari 1 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Yusuf Karayusufoglu 2 Kasim 2008 GAU 10 Uluslararasi Spor Bilimleri Kongresi nde temsil edildi Star 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Temmuz 2014 Ibrahim Dizman Gecmisten Gunumuze Ordu da Milletvekili Secimleri Ordu Arastirmalari Blogu 2 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2011 12 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2011 a b c Kilic N 2019 Spor Basininin Tarihsel Gelisiminde Onemli Bir Dergi Terbiye ve Oyun TRT Akademi 23 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 Aydin Hakan 2009 Idman 1913 1914 Ilk Kapsamli Spor Dergisi Uzerine Bir Inceleme PDF Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi 27 sayi s 156 29 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Mayis 2014 GaleriOcak 1909 tarihli Resimli Kitab dergisinde Selim Sirri Bey in Terbiye i Bedeniyye Mektebi nden Ocak 1909 tarihli Resimli Kitab dergisinde Selim Sirri Bey in Terbiye i Bedeniyye Mektebi nden Ocak 1909 tarihli Resimli Kitab dergisinde Selim Sirri Bey in Terbiye i Bedeniyye Mektebi nden Dis baglantilarTurk voleybolunde ilklerSportif goreviOnce gelen Turkiye Milli Olimpiyat Komitesi Baskani 1923 1927 Sonra gelen Ali Sami Yen