Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Günümüzdeki teşkilat ve statüye sahip üniversiteler Türkiye'de, 1863’te kurulan Dârülfünunla başlar. Avrupa üniversitelerinde eğitim öğretim kilisenin kontrolü altındaki teolojiye (Tanrı bilimi) dayanmasına rağmen Türklerin Selçuklu, Osmanlı ve daha pek çok değişik dönemlerde kurduğu çeşitli statülerdeki üniversiteler de pozitif bilimlerin de okutulması bakımından üniversite olarak bilimsel kariyerini başından günümüze kadar muhafaza etti. Bu sebeple Türkiye’de modern üniversitelerin ilki olan İstanbul Üniversitesi, 1453 senesinde Fatih Sultan Mehmed'in din ilimleri yanında fen ilimlerinin de okutulması için kurduğu Fatih Külliyesi'ne (Medreseler topluluğu) dayanmakta olup, beş asırlık bir geçmişe sahiptir.
Avrupa ve gelişmiş batı ülkelerinden farklı olarak Türkiye'deki üniversiteler mesleki eğitim zorluğuna göre en az 3 ya da 4 yıllık devamlı eğitim veren lisans veya fakülte ve 2 yıllık eğitim veren ön lisans veya meslek yüksekokulu eğitim programları vardır. Bazı ülkelerde bölümüne ve ülkeye göre göre lisans eğitim süresi 5-6 yıllık olanları da vardır. Ayrıca "uygulamalı bilimler yüksekokulu" olarak adlandırılan 4 yıllık lisans eğitimi de vardır. Bunların yanı sıra yine Türkiye'de öğrencilerin derslere fiziki olarak katılma zorunluluğu olmayan bir öğretim şekli olan de ayrı bir çeşit eğitim şekli olarak sayılabilir. Uzaktan eğitim prensibine dayalı olan ve son zamanlarda bilgisayar ve internet erişiminin artmasıyla daha da yaygınlaşan öğretim biçimidir. Türkiye'de lisans, ön lisans ve yüksek lisans öğretimleri yapılmaktadır.
Devlet üniversiteleri
1933’te kaldırılan Dârülfünun, Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığına bağlı olmak üzere muhtariyet ve tüzel kişiliği olmayan İstanbul Üniversitesi olarak yeniden teşkilatlandırıldı. Osman Hamdi'nin 1882'de kurduğu Sanayi-i Nefise Mektebi (şimdiki adı Mimar Sinan Üniversitesi) Türkiye'deki en köklü üniversitelerdendir. Bu arada Ankara’da çeşitli tarihlerde Hukuk (1927), Dil ve Tarih-Coğrafya (1935), Fen (1943) ve Tıp (1945) gibi fakülteler kuruldu. Aynı zamanda aslı 1773 yılına dayanan Yüksek Mühendis Mektebi, İstanbul Teknik Üniversitesi adını aldı (1944). 1945’te çıkarılan kanunla bütün üniversiteler, aynı hükümlere tabi olmak üzere ilim ve idarede muhtar tüzel kişilikler hâline geldi.
1960’ta üniversiteler kanununda yapılan değişiklikle üniversiteler, fakülte, enstitü, yüksekokul ve araştırma kuruluşlarından meydana gelen, idari ve ilmî muhtariyeti olan eğitim, öğretim ve araştırma merkezleri hâline geldi. Yine bu kanuna göre yeni fakülte açılıp kapatılması için üniversite senatosunun teklifi ve Millî Eğitim Bakanı'nın tasdik etmesiyle yürürlüğe girdi. 1961 Anayasası, 1971 Anayasa değişikliği ve 1982 Anayasası'nda üniversite teşkilatlarında yapılan bazı değişiklikler esnasında memleket sathında çeşitli yeni üniversiteler kuruldu. 1955’te kurulan Trabzon’daki Karadeniz Teknik Üniversitesi, 1956’da İngilizce öğretim yapacak şekilde Ankara’da kurulan Ortadoğu Teknik Üniversitesi, 1954’te yine Ankara’da kurulan Hacettepe Üniversitesi, 1955’te İzmir’de kurulan Ege Üniversitesi, 1971'de Kayseri'de kurulan Erciyes Üniversitesi, 1976’de Robert Koleji’nin hükûmete geçmesiyle kurulan ve İngilizce eğitim yapan İstanbul Boğaziçi Üniversitesi, 1957’de Erzurum’da kurulan Atatürk Üniversitesi bunların en önemlileridir.
Ortaöğretimin memleket sathında gittikçe yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan talebe fazlalığını değerlendirmek için Millî Eğitim Bakanlığının açtığı çeşitli yüksekokulları Diyarbakır, Elazığ, Sivas, Malatya, Samsun, Eskişehir, Bursa, Edirne gibi illerde kurulan yeni üniversiteler takip etti. Akademi adı altında faaliyet göstermelerine müsaade edilen bazı özel yüksek okullar, Anayasa'ya göre yüksekokul kurma yetkisi devlete ait olduğundan devletleştirildi. 1982 Anayasası'yla bütün yükseköğrenim kurumları üniversite çatısı altına alındı. Bu kurumların kontrolü yine 1982’de kurulan Yükseköğretim Kuruluna (YÖK) verildi. 1982’de kabul edilen bir kanun hükmünde kararnameyle memleket sathındaki üniversiteler belirlenerek yeni bir düzene sokuldu.
Vakıf üniversiteleri
20 Ekim 1984 tarihinde Bilkent Üniversitesinin kurulmasıyla Türkiye ilk vakıf üniversitesine kavuşmuştur. Bilkent Üniversitesi, 90'lı yılların başına dek Türkiye'nin tek vakıf üniversitesi olma özelliğini sürdürmüştür. Sonrasında 1993 yılında Başkent Üniversitesi ve Koç Üniversitesinin, 1994 yılında Sabancı Üniversitesi ve Bilgi Üniversitesinin, 1996 yılında Yeditepe Üniversitesinin ve Atılım Üniversitesinin, 1997 yılında Çankaya Üniversitesi ve Beykent Üniversitesinin, 2001 yılında İstanbul Ticaret Üniversitesinin ve 2003 yılında TOBB ETÜ'nün kurulması ile Türkiye'deki köklü ve güçlü kurumların yükseköğretim alanına yatırım yapması sonucu Türkiye'de vakıf üniversiteleri yeni bir boyut kazanmıştır. 1990-2000 yılları arasında Türkiye'de 19 yeni vakıf üniversitesi kurulmuştur. 2000-2011 yılları arasında ise vakıf üniversitelerinin kurulma hızı ve coğrafi yaygınlığı artmış, bu 10 yıllık dönemde 43 yeni vakıf üniversitesi kurulmuştur. 2020 yılı itibarıyla Türkiye'de toplam 76 vakıf üniversitesi vardır.
Yönetimi
Üniversitelerin idaresi rektör, senato ve yönetim kurulu tarafından sağlanır. Senato rektörün başkanlığında fakülte dekanları ve her fakülteden bir temsilci profesörden meydana gelir. Senatonun görevi üniversiteyle ilgili kanun, tüzük tasarılarını ve yönetmelikleri hazırlamaktır. Bütçe, seçim, yeni kürsü, enstitü açılması veya kaldırılmasıyla ilgili kararları, teklifleri inceler ve yürürlüğe koyar. Üniversite yönetim kurulu yine rektör başkanlığında, dekanlar ve seçimli üç profesörden meydana gelir. Rektörlerin üniversite tarafından seçimle belirlendiği ülkeler olsa da Türkiye'de; hem devlet üniversitelerinde hem de 2016 yılından beri vakıf üniversitelerinde rektör, Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Genel Sekreter ise üniversitenin idari işlerine bakar. Yazı işleri, personel, kütüphane, hizmetliler buna bağlıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gunumuzdeki teskilat ve statuye sahip universiteler Turkiye de 1863 te kurulan Darulfununla baslar Avrupa universitelerinde egitim ogretim kilisenin kontrolu altindaki teolojiye Tanri bilimi dayanmasina ragmen Turklerin Selcuklu Osmanli ve daha pek cok degisik donemlerde kurdugu cesitli statulerdeki universiteler de pozitif bilimlerin de okutulmasi bakimindan universite olarak bilimsel kariyerini basindan gunumuze kadar muhafaza etti Bu sebeple Turkiye de modern universitelerin ilki olan Istanbul Universitesi 1453 senesinde Fatih Sultan Mehmed in din ilimleri yaninda fen ilimlerinin de okutulmasi icin kurdugu Fatih Kulliyesi ne Medreseler toplulugu dayanmakta olup bes asirlik bir gecmise sahiptir Istanbul Universitesi nin Beyazit Meydani nda bulunan tarihi ana kapisi ve arka kisimda gorulen Beyazit Kulesi Avrupa ve gelismis bati ulkelerinden farkli olarak Turkiye deki universiteler mesleki egitim zorluguna gore en az 3 ya da 4 yillik devamli egitim veren lisans veya fakulte ve 2 yillik egitim veren on lisans veya meslek yuksekokulu egitim programlari vardir Bazi ulkelerde bolumune ve ulkeye gore gore lisans egitim suresi 5 6 yillik olanlari da vardir Ayrica uygulamali bilimler yuksekokulu olarak adlandirilan 4 yillik lisans egitimi de vardir Bunlarin yani sira yine Turkiye de ogrencilerin derslere fiziki olarak katilma zorunlulugu olmayan bir ogretim sekli olan de ayri bir cesit egitim sekli olarak sayilabilir Uzaktan egitim prensibine dayali olan ve son zamanlarda bilgisayar ve internet erisiminin artmasiyla daha da yayginlasan ogretim bicimidir Turkiye de lisans on lisans ve yuksek lisans ogretimleri yapilmaktadir Devlet universiteleri1933 te kaldirilan Darulfunun Turkiye Cumhuriyeti Milli Egitim Bakanligina bagli olmak uzere muhtariyet ve tuzel kisiligi olmayan Istanbul Universitesi olarak yeniden teskilatlandirildi Osman Hamdi nin 1882 de kurdugu Sanayi i Nefise Mektebi simdiki adi Mimar Sinan Universitesi Turkiye deki en koklu universitelerdendir Bu arada Ankara da cesitli tarihlerde Hukuk 1927 Dil ve Tarih Cografya 1935 Fen 1943 ve Tip 1945 gibi fakulteler kuruldu Ayni zamanda asli 1773 yilina dayanan Yuksek Muhendis Mektebi Istanbul Teknik Universitesi adini aldi 1944 1945 te cikarilan kanunla butun universiteler ayni hukumlere tabi olmak uzere ilim ve idarede muhtar tuzel kisilikler haline geldi 1960 ta universiteler kanununda yapilan degisiklikle universiteler fakulte enstitu yuksekokul ve arastirma kuruluslarindan meydana gelen idari ve ilmi muhtariyeti olan egitim ogretim ve arastirma merkezleri haline geldi Yine bu kanuna gore yeni fakulte acilip kapatilmasi icin universite senatosunun teklifi ve Milli Egitim Bakani nin tasdik etmesiyle yururluge girdi 1961 Anayasasi 1971 Anayasa degisikligi ve 1982 Anayasasi nda universite teskilatlarinda yapilan bazi degisiklikler esnasinda memleket sathinda cesitli yeni universiteler kuruldu 1955 te kurulan Trabzon daki Karadeniz Teknik Universitesi 1956 da Ingilizce ogretim yapacak sekilde Ankara da kurulan Ortadogu Teknik Universitesi 1954 te yine Ankara da kurulan Hacettepe Universitesi 1955 te Izmir de kurulan Ege Universitesi 1971 de Kayseri de kurulan Erciyes Universitesi 1976 de Robert Koleji nin hukumete gecmesiyle kurulan ve Ingilizce egitim yapan Istanbul Bogazici Universitesi 1957 de Erzurum da kurulan Ataturk Universitesi bunlarin en onemlileridir Ortaogretimin memleket sathinda gittikce yayginlasmasiyla ortaya cikan talebe fazlaligini degerlendirmek icin Milli Egitim Bakanliginin actigi cesitli yuksekokullari Diyarbakir Elazig Sivas Malatya Samsun Eskisehir Bursa Edirne gibi illerde kurulan yeni universiteler takip etti Akademi adi altinda faaliyet gostermelerine musaade edilen bazi ozel yuksek okullar Anayasa ya gore yuksekokul kurma yetkisi devlete ait oldugundan devletlestirildi 1982 Anayasasi yla butun yuksekogrenim kurumlari universite catisi altina alindi Bu kurumlarin kontrolu yine 1982 de kurulan Yuksekogretim Kuruluna YOK verildi 1982 de kabul edilen bir kanun hukmunde kararnameyle memleket sathindaki universiteler belirlenerek yeni bir duzene sokuldu Vakif universiteleri20 Ekim 1984 tarihinde Bilkent Universitesinin kurulmasiyla Turkiye ilk vakif universitesine kavusmustur Bilkent Universitesi 90 li yillarin basina dek Turkiye nin tek vakif universitesi olma ozelligini surdurmustur Sonrasinda 1993 yilinda Baskent Universitesi ve Koc Universitesinin 1994 yilinda Sabanci Universitesi ve Bilgi Universitesinin 1996 yilinda Yeditepe Universitesinin ve Atilim Universitesinin 1997 yilinda Cankaya Universitesi ve Beykent Universitesinin 2001 yilinda Istanbul Ticaret Universitesinin ve 2003 yilinda TOBB ETU nun kurulmasi ile Turkiye deki koklu ve guclu kurumlarin yuksekogretim alanina yatirim yapmasi sonucu Turkiye de vakif universiteleri yeni bir boyut kazanmistir 1990 2000 yillari arasinda Turkiye de 19 yeni vakif universitesi kurulmustur 2000 2011 yillari arasinda ise vakif universitelerinin kurulma hizi ve cografi yayginligi artmis bu 10 yillik donemde 43 yeni vakif universitesi kurulmustur 2020 yili itibariyla Turkiye de toplam 76 vakif universitesi vardir YonetimiUniversitelerin idaresi rektor senato ve yonetim kurulu tarafindan saglanir Senato rektorun baskanliginda fakulte dekanlari ve her fakulteden bir temsilci profesorden meydana gelir Senatonun gorevi universiteyle ilgili kanun tuzuk tasarilarini ve yonetmelikleri hazirlamaktir Butce secim yeni kursu enstitu acilmasi veya kaldirilmasiyla ilgili kararlari teklifleri inceler ve yururluge koyar Universite yonetim kurulu yine rektor baskanliginda dekanlar ve secimli uc profesorden meydana gelir Rektorlerin universite tarafindan secimle belirlendigi ulkeler olsa da Turkiye de hem devlet universitelerinde hem de 2016 yilindan beri vakif universitelerinde rektor Cumhurbaskani tarafindan atanir Genel Sekreter ise universitenin idari islerine bakar Yazi isleri personel kutuphane hizmetliler buna baglidir Ayrica bakinizTurkiye deki universiteler listesi KKTC deki universiteler listesiKaynakca circlelove co 11 Aralik 2017 2 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi KHK yayimlandi Vakiflarda da rektorleri Cumhurbaskani atayacak haberturk com 31 Ekim 2016