Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiye Alp-Himalaya Orojenez kuşağında yer alan dağlık bir ülkedir. Ortalama yükseltisi 1.132 m’dir. 1.500 m’nin üzerindeki dağlık alanlar geniş alan kaplar. Ülkenin 2/3’ünü kaplayan dağlar araziye dengeli dağılmıştır. Dağlar ülke topoğrafyasının engebeli olmasının temel nedenidir. Türkiye’de üç farklı şekilde oluşmuş dağlar bulunur: Kırılma (faylanma), kıvrılma ve volkanizma.
Kıvrım dağları
Kıvrım dağları iki kuşak halinde uzanmaktadır: Kuzeyde Karadeniz Dağları ve güneyde Toros Dağları. Bu dağlar Anadolu’yu, kuzey ve güneyinde Tetis Okyanusu kıyılarında çökelen tortulların kıvrılması ile oluşmuştur. Orojenik hareketler sırasında kıvrımlar arasına magma karışmıştır. Günümüzde Doğu Karadeniz Dağları'nda görülen granit kütleler bu magmanın eseridir. Kıvrım dağları yükselirken akarsular da vadilerini derine doğru gömmeye ve dağları boğaz vadilerle geçmeye başlamışlardır.
Karadeniz Dağları, sahile paralel üç sıra halinde uzanır. Birinci sırayı Küre Dağları, Canik Dağları ve Doğu Karadeniz Dağları oluşturur. İkinci sıra; batıda Bolu Dağı, Ilgaz Dağları, doğuda Yıldız Dağları, Kızıldağ, Çimen Dağları, Kop Dağları, Yalnızçam Dağları. Üçüncü sıra temsilcisi Batı Karadeniz’de yalnızca Köroğlu Dağları’dır. Çoğu dağ grubunun zirveleri 2.000 m’yi geçer. 3,932 m ile Kaçkar Dağı ve 3,063 m ile Çakırgöl Dağı en yüksek zirvelerdir.
Toros Dağları Anadolu’yu güneyden çevreler. Teke Yarımadası’nda KD-GB doğrultulu dağlar, Antalya Körfezi doğusunda KB-GD istikametindedir. En yüksek zirve tortul kökenli kıvrım dağı olan Buzul Dağları üzerindeki Uludoruk Tepesi’nde 4.136 m’dir. Diğer yüksek dağlar şunlardır: Cilo-Sat Dağları 4.136 m, Aladağlar 3.756 m, Bolkar Dağları 3.524 m, Bey Dağları 3.086 m. Manavgat, Göksu, Seyhan, Ceyhan, Fırat ve Dicle Nehirleri Toros Dağları'nı derin ve dar vadilerle yararak denize ulaşırlar.
Tektonik dağlar
Çoğunlukla Batı Anadolu’da düşey yönlü tektonik hareketlere bağlı olarak oluşan dağlardır. Faylanmaya bağlı gerilim ve sıkışma neticesinde Ege kıyılarında horst-graben sistemi oluşmuştur. Kaz Dağları, Madra Dağı, Yunt Dağı, Spil Dağı, Bozdağlar, Aydın Dağları, Menteşe Dağları, Palandöken Dağları, Nur Dağları ve Kars-Aras Dağları bu dağlara örnektir.
Türkiye’de volkanik alanlar oldukça geniştir. Anadolu’nun en yüksek dağı Ağrı Dağı (5137 m) ve Küçükağrı Dağı (3896 m) Tersiyer ve Kuaterner zamanlarında farklı püskürmelerin eseridir. Doğu Anadolu’daki Süphan Dağı (4058 m), Nemrut Dağı (3050 m), Tendürek Dağı (3533 m) volkanik dağlardır. İç Anadolu’daki Erciyes Dağı (3.916 m), Melendiz Dağı (3.936 m), Hasan Dağı (3.258 m), Karacadağ (2.271 m) Kuaterner püskürmeleriyle oluşan volkanik dağlarıdır. Güneydoğuda Karaca Dağ (1952 m) volkanik kökenlidir. Manisa Kula çevresinde 68 adet genç volkanik koni bulunur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ SOYKAN, Abdullah; EFE, Recep; ATASOY, Emin (2008). "Dağların Fonksiyonları: Türkiye Dağları Örneği". academia.edu. 21 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye Alp Himalaya Orojenez kusaginda yer alan daglik bir ulkedir Ortalama yukseltisi 1 132 m dir 1 500 m nin uzerindeki daglik alanlar genis alan kaplar Ulkenin 2 3 unu kaplayan daglar araziye dengeli dagilmistir Daglar ulke topografyasinin engebeli olmasinin temel nedenidir Turkiye de uc farkli sekilde olusmus daglar bulunur Kirilma faylanma kivrilma ve volkanizma Kivrim daglariKivrim daglari iki kusak halinde uzanmaktadir Kuzeyde Karadeniz Daglari ve guneyde Toros Daglari Bu daglar Anadolu yu kuzey ve guneyinde Tetis Okyanusu kiyilarinda cokelen tortullarin kivrilmasi ile olusmustur Orojenik hareketler sirasinda kivrimlar arasina magma karismistir Gunumuzde Dogu Karadeniz Daglari nda gorulen granit kutleler bu magmanin eseridir Kivrim daglari yukselirken akarsular da vadilerini derine dogru gommeye ve daglari bogaz vadilerle gecmeye baslamislardir Karadeniz Daglari sahile paralel uc sira halinde uzanir Birinci sirayi Kure Daglari Canik Daglari ve Dogu Karadeniz Daglari olusturur Ikinci sira batida Bolu Dagi Ilgaz Daglari doguda Yildiz Daglari Kizildag Cimen Daglari Kop Daglari Yalnizcam Daglari Ucuncu sira temsilcisi Bati Karadeniz de yalnizca Koroglu Daglari dir Cogu dag grubunun zirveleri 2 000 m yi gecer 3 932 m ile Kackar Dagi ve 3 063 m ile Cakirgol Dagi en yuksek zirvelerdir Toros Daglari Anadolu yu guneyden cevreler Teke Yarimadasi nda KD GB dogrultulu daglar Antalya Korfezi dogusunda KB GD istikametindedir En yuksek zirve tortul kokenli kivrim dagi olan Buzul Daglari uzerindeki Uludoruk Tepesi nde 4 136 m dir Diger yuksek daglar sunlardir Cilo Sat Daglari 4 136 m Aladaglar 3 756 m Bolkar Daglari 3 524 m Bey Daglari 3 086 m Manavgat Goksu Seyhan Ceyhan Firat ve Dicle Nehirleri Toros Daglari ni derin ve dar vadilerle yararak denize ulasirlar Tektonik daglarCogunlukla Bati Anadolu da dusey yonlu tektonik hareketlere bagli olarak olusan daglardir Faylanmaya bagli gerilim ve sikisma neticesinde Ege kiyilarinda horst graben sistemi olusmustur Kaz Daglari Madra Dagi Yunt Dagi Spil Dagi Bozdaglar Aydin Daglari Mentese Daglari Palandoken Daglari Nur Daglari ve Kars Aras Daglari bu daglara ornektir Volkanik daglarTurkiye de volkanik alanlar oldukca genistir Anadolu nun en yuksek dagi Agri Dagi 5137 m ve Kucukagri Dagi 3896 m Tersiyer ve Kuaterner zamanlarinda farkli puskurmelerin eseridir Dogu Anadolu daki Suphan Dagi 4058 m Nemrut Dagi 3050 m Tendurek Dagi 3533 m volkanik daglardir Ic Anadolu daki Erciyes Dagi 3 916 m Melendiz Dagi 3 936 m Hasan Dagi 3 258 m Karacadag 2 271 m Kuaterner puskurmeleriyle olusan volkanik daglaridir Guneydoguda Karaca Dag 1952 m volkanik kokenlidir Manisa Kula cevresinde 68 adet genc volkanik koni bulunur Ayrica bakinizTurkiye deki daglar listesiKaynakca SOYKAN Abdullah EFE Recep ATASOY Emin 2008 Daglarin Fonksiyonlari Turkiye Daglari Ornegi academia edu 21 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2016