Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Ur Çor Kağan, An͡gçı Kağan, Ay Çor veya Ur Beg, babası Külüg Bilge'nin kısa süreli saltanatından sonra 790'da Uygur Kağanlığı tahtına çıkan Uygur-Türk kağanı. 790-795 arasında Uygur Kağanlığı'nı yönetmiştir. Kağanlığı boyunca küçük yaşı nedeniyle devlete aygucı İl Ögesi Inançu Bilge hâkim olmuş, Ur Çor'u himayesine almıştır.
| Ur Çor Kağan | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Uygur Kağanı | |||||
| Hüküm süresi | Uygur Kağanlığı: 790—795 | ||||
| Önce gelen | Külüg Bilge Kağan | ||||
| Sonra gelen | Kutluk Bilge Kağan | ||||
| Ölüm | 795 | ||||
| |||||
Kağanlık dönemi
Tun Baga Tarkan'ın ölümünden sonra yerine oğlu Külüg Bilge Kağan geçtiyse de onun kağanlığı kısa sürdü. 790'da Külüg Bilge'nin zehirlenerek öldürülmesiyle, onun yerine kardeşi kendini yeni Uygur kağanı ilan etti. Bunun üzerine toplanan Toygun bu ilanı geçersiz sayarak, Abakan yakınlarında bulunan kitabelerde adı "Ur Beg" olarak geçen Ur Çor'u kağan ilan etti. Ur Çor'un kağanlığını ilan edebilmesini sağlayan kişi Uygurların ünlü komutanı 'ydi. Devletin uzun süredir üstlenen bu kumandan, Tibetliler üzerine yaptığı seferden döndükten sonra henüz yaşı çok küçük olan Ur Çor'u himayesine aldı. Genç yaştaki kağan, Inançu sayesinde ülkeyi beş yıl boyunca yönetti. Bu dönemde, Uygur orduları Kırgızlar ve Tibetlilere karşı büyük yenilgiler alarak, önemli bir itibar kaybı yaşadı. Ur Çor, 795'te ölünce yerine Yaglakar uruğundan olmasa da Yaglakar unvanını kullanan Kutluk Bilge geçti.
Ur Beg Yazıtı
Genç yaşta tahta çıkan Ur Çor, kendi saltanatının koruyuculuğunu üstlenen İl Ögesi Inançu Bilge adına Abakan civarındaki Açura köyünde bu yazıtı diktirmiştir. Yazıtta, İnançu Bilge'nin erdeminden, kazandığı ganimetleri kendisine tabî olan kişilere dağıtmasından ve devlete olan sadakatinden övgüyle bahsedilmektedir. Ayrıca yazıtta, Ur Çor'un kendisi hakkında da bilgiler vardır. Yazıtın dikildiği zaman diliminde Ur Çor'un henüz 17 yaşında olduğu görülmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Alyılmaz, Cengiz (2013), Karı Çor Tigin Yazıtı, Atatürk Kültür Merkezi dergisi, 36. sayı, s. 7.
- ^ a b Atatürk Kültür Merkezi dergisi, 36. sayı, s. 932.
- ^ a b c Gömeç, Saadettin, İl Ögesi İnançu Bilge 15 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Orkun Dergisi, S. 85.
- ^ Sümer, Faruk (1999), Türk Devletleri Tarihinde Şahıs Adları I, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, s. 40.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ur Cor Kagan An gci Kagan Ay Cor veya Ur Beg babasi Kulug Bilge nin kisa sureli saltanatindan sonra 790 da Uygur Kaganligi tahtina cikan Uygur Turk kagani 790 795 arasinda Uygur Kaganligi ni yonetmistir Kaganligi boyunca kucuk yasi nedeniyle devlete ayguci Il Ogesi Inancu Bilge hakim olmus Ur Cor u himayesine almistir Ur Cor KaganUygur KaganiHukum suresiUygur Kaganligi 790 795Once gelenKulug Bilge KaganSonra gelenKutluk Bilge KaganOlum795Tam adiKutlug Bilge KaganKaganlik donemiTun Baga Tarkan in olumunden sonra yerine oglu Kulug Bilge Kagan gectiyse de onun kaganligi kisa surdu 790 da Kulug Bilge nin zehirlenerek oldurulmesiyle onun yerine kardesi kendini yeni Uygur kagani ilan etti Bunun uzerine toplanan Toygun bu ilani gecersiz sayarak Abakan yakinlarinda bulunan kitabelerde adi Ur Beg olarak gecen Ur Cor u kagan ilan etti Ur Cor un kaganligini ilan edebilmesini saglayan kisi Uygurlarin unlu komutani ydi Devletin uzun suredir ustlenen bu kumandan Tibetliler uzerine yaptigi seferden dondukten sonra henuz yasi cok kucuk olan Ur Cor u himayesine aldi Genc yastaki kagan Inancu sayesinde ulkeyi bes yil boyunca yonetti Bu donemde Uygur ordulari Kirgizlar ve Tibetlilere karsi buyuk yenilgiler alarak onemli bir itibar kaybi yasadi Ur Cor 795 te olunce yerine Yaglakar urugundan olmasa da Yaglakar unvanini kullanan Kutluk Bilge gecti Ur Beg YazitiGenc yasta tahta cikan Ur Cor kendi saltanatinin koruyuculugunu ustlenen Il Ogesi Inancu Bilge adina Abakan civarindaki Acura koyunde bu yaziti diktirmistir Yazitta Inancu Bilge nin erdeminden kazandigi ganimetleri kendisine tabi olan kisilere dagitmasindan ve devlete olan sadakatinden ovguyle bahsedilmektedir Ayrica yazitta Ur Cor un kendisi hakkinda da bilgiler vardir Yazitin dikildigi zaman diliminde Ur Cor un henuz 17 yasinda oldugu gorulmektedir Ayrica bakinizUygur kaganlariKaynakca a b Alyilmaz Cengiz 2013 Kari Cor Tigin Yaziti Ataturk Kultur Merkezi dergisi 36 sayi s 7 a b Ataturk Kultur Merkezi dergisi 36 sayi s 932 a b c Gomec Saadettin Il Ogesi Inancu Bilge 15 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Orkun Dergisi S 85 Sumer Faruk 1999 Turk Devletleri Tarihinde Sahis Adlari I Turk Dunyasi Arastirmalari Vakfi s 40