Uyuşukluk

Uyuşukluk, bir hayvanda azaltılan fizyolojik faaliyetin bir durumudur, genellikle azaltılan bir vücut sıcaklığı ve metabolizmanın oranı olarak tanımlanır. Uyuşukluk içine giren hayvanlara sinek kuşları gibi küçük kuşlar, yarasalar gibi bazı küçük memeliler de dahildir. Gününün aktif geçen parçasında bu hayvanlar normal vücut sıcaklığı ve faaliyet düzeylerini sürdürürler ama günün bir kısmı esnasında (genellikle gece) vücut sıcaklığı enerjiyi korumak için düşürülür. Uyuşukluk durumu, çoğunlukla soğuk bir iklimde yaşamak için hayvanlara yardımcıdır. Tamias cinsi sincaplar, sıçrayan fareler, dağ sıçanı gibi bazı hayvanlarda kış süresince kış uykusunun bu durumuna girerler. Akciğerli balıklarda havuz dışında uyuşukluk durumuna girerler. Tenrekler ise uyuşukluk durumuna yaz esnasında eğer yiyecek seyrekse girerler (Madagaskar'da). Siyah ayılar, çoğunlukla kış uykusuna yatmasına rağmen gerçekten uyuşukluk durumuna girmezler. Onların vücut sıcaklıkları, solunum ve kalp atışıyla beraber düşürürken, uyuşukluk durumunda hayvanların çoğu gibi siyah ayılarda vücut sıcaklığını azaltmazlar.

Sözcüğün diğer anlamları

• Uyuşukluk sırayla değişerek, hareketsizliğin herhangi bir fizyolojik olmayan durumuna bir referans olarak kullanılır. Bir örnek olarak, son zamanlarda doğabilimciler, dişi timsahın, kısa yumurta koyma dönemi esnasında saldırganlık olmadan derin bir uyuşukluğa girdiğini öğrenmiştir.
• Bu tanım, sanrı gördüren mantarların ve LSD'nin olduğu gibi birkaç psikotrofik ilacın "Sakinleş" etkilerini tanımlamak içinde kullanılır.
• Uyuşukluk vampir mitolojisinde de; bir vampirin, gündüz ışığı saatleri esnasında girdiği durumu tanımlamak içi kullanılır. Böylece vampir güneş ışığından korunan ve gözlerden uzak bir yer bulmaya ihtiyaç duyar. Bazı mitolojilerde, vampir uyuşukluk durumu esnasında onu koruması için bir koruyucuyu kullanır.

Ayrıca bakınız

• Yaz uykusu
• Kış uykusu

Dış bağlantılar

Torpor maddesinden yararlanılmıştır. 26 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.