Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Uzay fiziği Dünya'nın üst atmosferinde doğal olarak oluşan plazmalar üzerine yapılan çalışmalardır. Bununla birlikte, geniş yelpazeli birçok konuyu kapsar, örneğin, güneşin fiziğini kapsayan '': güneş rüzgarları, gezegen manyetosferleri ve ionosferleri, auroralar, kozmik ışınlar ve sinkroton ışınımı.Uzay fiziği, uzay hava durumu çalışmasının temel bir parçası olmakla birlikte, sadece evreni anlamakta değil, genel gündelik hayatı da anlamakta da önemli etkilere sahiptir. Bunlardan bazıları haberleşme uyduları ve Meteoroloji uyduları üzerinedir. Uzay fiziği, diğer astrofizik alanlarından farklı olmakla beraber, onların aksine benzer fenomenler üzerine çalışmaktansa, yüksek hızdaki roketlerin ve uzay araçlarının, kalkış alanlarındaki ölçümler üzerine uzmanlaşır.
Tarih
Uzay fiziğinin tarihi, antik Çin'de Güneş lekelerinin bulunmasına dayanır. Çinliler, aynı zamanda, pusulanın çalışma prensiplerini de bulmuş, ama nasıl çalıştığını anlayamamışlardır. 16. yüzyılda, William Gilbert'in De Magnete adlı çalışmasında, ilk defa Dünya'nın manyetik alanına değinmesiyle birlikte, yani Dünya'nın, kendi içinde kocaman bir mıknatıs olduğunu öne sürmesiyle, pusulanın iğnesinin neden kuzeyi gösterdiği açıklandı. Pusulaların iğnelerinde kaydedilen sapma ile de, navigasyon haritalarında manyetik sapmaların kaydedilmesiyle, Londra'nın etrafındaki sapmaların daha detaylı çalışmaları, saatçi ve İngiliz soylu topluluklarında bulunan, , düzensiz manyetik dalgaları, Alexander Von Humboldt tarafından konulan şimdiki adıyla manyetik fırtınaları keşfetmiştir. Gauss ve , Dünya'nın manyetik alanıyla ilgili dikkatli ölçümleri sonucunda, Dünya'nın manyetik alanında sistematik ve rastgele dalgalanmalar fark etmiştir. Bu çıkarımdan sonra da, Dünya'nın tek, izole bir şeyden ziyade, dış etkenlerden etkilenen bir şey olduğu fark edilmiştir. Bireysel auroralar ve jeomanyetik bozukluklar arasındaki ilişki ise, ve tarafından, 1747 yılında fark edilmiştir. 1860 yılında ise, (1811-1889), görülebilecek en büyük auroara olayanın, manyetik bir kutbun oval olarak 20-25 derece etrafında tanıklık edilebileceğini gösterdi. 1881 yılında da, , sabit manyetik alan çizgilerini gösteren bir harita yayınladı.
1870 yılının sonlarına doğru, Henri Becquerel, ilk kez önceden kaydedilen istatistiksel korelasyonlar için bir açıklama sundu: Güneş lekeleri, hızlı protonların kaynağı olmalıdır. Bu protonlar, Dünya'nın manyetik alanının kutupları tarafından yönlendirilmektedir. Yirminci yüzyılın başlarında, bu fikirlerden yola çıkarak, , adında, vakumlu alanda, katot ışınlarını kullanarak, güneş ışınlarını taklit etmek suretiyle, Dünya'nın manyetik alanını taklit eden bir laboratuvar cihazı inşa etti. Bununla birlikte, Dünya'nın manyetik alanı ve güneş rüzgarlarının etkileşimi üzerine bir teori geliştirilmeye başlandı.
Uzay fiziği, ciddi bir çalışma olarak başlamasa da, 1950'nin başlarında yapılan ilk situ ölçümlerinin yapılmasından sonra, Van Allen önderliğiyle ilk roketlerin yerden 110 kilometre yukarıya atıldı. 1958 yılında, ilk amerikan uydusundaki gayger sayacı, , Dünya'nın radyasyon kemerlerini tespit etti. Sonradan bunlar Van Allen kuşakları olarak isimlendirildi. Dünya'nın manyetik alanı ve gezegenler arası uzay arasındaki sınırın da sonrasında tarafından üzerine çalışıldı. Gelecekte, uzay gemisiyle Dünya'nın yörüngesinin dışına yapılacak seyahatler için güneş rüzgarlarının yapısı ve bilişimi çok daha detaylı bir şekilde çalışıldı.
Kaynakça
- ^ . 26 Kasım 2006. 18 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2008.
- Kallenrode, May-Britt (2004). Space Physics: An Introduction to Plasmas and Particles in the Heliosphere and Magnetospheres. Springer. ISBN .
- Gombosi, Tamas (1998). Physics of the Space Environment. New York: Cambridge University Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uzay fizigi Dunya nin ust atmosferinde dogal olarak olusan plazmalar uzerine yapilan calismalardir Bununla birlikte genis yelpazeli bircok konuyu kapsar ornegin gunesin fizigini kapsayan gunes ruzgarlari gezegen manyetosferleri ve ionosferleri auroralar kozmik isinlar ve sinkroton isinimi Uzay fizigi uzay hava durumu calismasinin temel bir parcasi olmakla birlikte sadece evreni anlamakta degil genel gundelik hayati da anlamakta da onemli etkilere sahiptir Bunlardan bazilari haberlesme uydulari ve Meteoroloji uydulari uzerinedir Uzay fizigi diger astrofizik alanlarindan farkli olmakla beraber onlarin aksine benzer fenomenler uzerine calismaktansa yuksek hizdaki roketlerin ve uzay araclarinin kalkis alanlarindaki olcumler uzerine uzmanlasir Rusya da bir auroaTarihUzay fiziginin tarihi antik Cin de Gunes lekelerinin bulunmasina dayanir Cinliler ayni zamanda pusulanin calisma prensiplerini de bulmus ama nasil calistigini anlayamamislardir 16 yuzyilda William Gilbert in De Magnete adli calismasinda ilk defa Dunya nin manyetik alanina deginmesiyle birlikte yani Dunya nin kendi icinde kocaman bir miknatis oldugunu one surmesiyle pusulanin ignesinin neden kuzeyi gosterdigi aciklandi Pusulalarin ignelerinde kaydedilen sapma ile de navigasyon haritalarinda manyetik sapmalarin kaydedilmesiyle Londra nin etrafindaki sapmalarin daha detayli calismalari saatci ve Ingiliz soylu topluluklarinda bulunan duzensiz manyetik dalgalari Alexander Von Humboldt tarafindan konulan simdiki adiyla manyetik firtinalari kesfetmistir Gauss ve Dunya nin manyetik alaniyla ilgili dikkatli olcumleri sonucunda Dunya nin manyetik alaninda sistematik ve rastgele dalgalanmalar fark etmistir Bu cikarimdan sonra da Dunya nin tek izole bir seyden ziyade dis etkenlerden etkilenen bir sey oldugu fark edilmistir Bireysel auroralar ve jeomanyetik bozukluklar arasindaki iliski ise ve tarafindan 1747 yilinda fark edilmistir 1860 yilinda ise 1811 1889 gorulebilecek en buyuk auroara olayanin manyetik bir kutbun oval olarak 20 25 derece etrafinda taniklik edilebilecegini gosterdi 1881 yilinda da sabit manyetik alan cizgilerini gosteren bir harita yayinladi 1870 yilinin sonlarina dogru Henri Becquerel ilk kez onceden kaydedilen istatistiksel korelasyonlar icin bir aciklama sundu Gunes lekeleri hizli protonlarin kaynagi olmalidir Bu protonlar Dunya nin manyetik alaninin kutuplari tarafindan yonlendirilmektedir Yirminci yuzyilin baslarinda bu fikirlerden yola cikarak adinda vakumlu alanda katot isinlarini kullanarak gunes isinlarini taklit etmek suretiyle Dunya nin manyetik alanini taklit eden bir laboratuvar cihazi insa etti Bununla birlikte Dunya nin manyetik alani ve gunes ruzgarlarinin etkilesimi uzerine bir teori gelistirilmeye baslandi Uzay fizigi ciddi bir calisma olarak baslamasa da 1950 nin baslarinda yapilan ilk situ olcumlerinin yapilmasindan sonra Van Allen onderligiyle ilk roketlerin yerden 110 kilometre yukariya atildi 1958 yilinda ilk amerikan uydusundaki gayger sayaci Dunya nin radyasyon kemerlerini tespit etti Sonradan bunlar Van Allen kusaklari olarak isimlendirildi Dunya nin manyetik alani ve gezegenler arasi uzay arasindaki sinirin da sonrasinda tarafindan uzerine calisildi Gelecekte uzay gemisiyle Dunya nin yorungesinin disina yapilacak seyahatler icin gunes ruzgarlarinin yapisi ve bilisimi cok daha detayli bir sekilde calisildi Kaynakca 26 Kasim 2006 18 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2008 Kallenrode May Britt 2004 Space Physics An Introduction to Plasmas and Particles in the Heliosphere and Magnetospheres Springer ISBN 3 540 20617 5 Gombosi Tamas 1998 Physics of the Space Environment New York Cambridge University Press ISBN 0 521 59264 X