Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Meteoroloji uyduları, (hava durumu uyduları) Dünya’nın çevresindeki bulutların resimlerini çeken, sıcaklık ölçümleri yapan ve bu verileri Dünya’daki merkezlere gönderen uydulardır.
Bilim insanları, meteoroloji uydularından aldıkları bilgilere dayanarak, önümüzdeki günlerde havanın nasıl olacağına ilişkin tahmin yürütürler; fırtına ve kasırgaların olası güzergâhlarını çıkartırlar. Bu tahminler televizyon, radyo ve gazete gibi iletişim organlarınca bize ulaştırılır. Meteoroloji haritaları bu uydulardan gelen verilere göre oluşturulmaktadır.
İlk meteoroloji uydusu olan Vanguard 2, 17 Şubat 1959'da fırlatılmıştır. Uydunun amacı bulutların yoğunluğunu ve rezistansını ölçmektir ancak çok sınırlı bilgi edinilmiştir. İlk başarılı uydu 1 Nisan 1960'ta NASA tarafından fırlatılan TIROS-1 olarak kabul edilir.
Gözlem
Gözlem genellikle elektromanyetik spektrumun, özellikle görünür ve kızılötesi bölümlerinin farklı 'kanalları' yoluyla yapılır.
Bu kanallardan bazıları şunlardır:
- Görünür ve Yakın Kızılötesi: 0.6–1.6 μm – gün boyunca bulut örtüsünü kaydetmek için
- Kızılötesi: 3.9–7.3 μm (su buharı), 8.7–13.4 μm (termal görüntüleme)
Görünür spektrum
Yerel gündüz saatlerinde hava durumu uydularından gelen görünür ışık görüntülerini ortalama bir kişi tarafından bile yorumlamak kolaydır; bulutlar, cepheler ve tropik fırtınalar gibi bulut sistemleri, göller, ormanlar, dağlar, kar buzu, yangınlar ve duman, sis, toz ve pus gibi kirlilikler kolayca görülür. Rüzgar bile, bulut desenleri, bulut hizaları ve ardışık fotoğraflardan hareketle belirlenebilir.
Kızılötesi spektrum
Tarama radyometre’leri denilen sensörler tarafından kaydedilen termal veya kızılötesi görüntüler eğitimli bir analistin bulut yüksekliklerini ve türlerini belirlemesine, kara ve yüzey suyu sıcaklıklarını hesaplamasına ve okyanus yüzey özelliklerini belirlemesine imkan tanır. Kızılötesi uydu görüntüleri, sıcak gözün sıcaklığı ile çevreleyen soğuk bulut tepeleri arasındaki farkın yoğunluğunu bulmak için kullanılabileceği Dvorak tekniği kullanılarak, görünür göz modelli tropikal siklon'lar için kullanılabilir (daha soğuk bulut tepeleri genellikle daha yoğun fırtınayı gösterir). Kızılötesi resimler okyanus girdaplarını veya hortumları gösterir ve denizcilik için değerli Gulf Stream gibi akıntılarını haritalar. Balıkçılar avlanmalarını artırmak için veya çiftçiler ürünlerini dona karşı korumak toprak ve su sıcaklıklarını bilmekle ilgilenirler. El Niño fenomeni bile belirlenebilir. Renkle sayısallaştırılma teknikleri kullanılarak, gri gölgeli termal görüntüler istenen bilgilerin daha kolay tanımlanması için renklendirilebilir.
Çeşitleri
Her meteoroloji uydusu, iki farklı yörünge sınıfından birini kullanmak üzere tasarlanır: yerdurağan ve kutupsal yörüngeli.
Jeostatik uydu
Jeostatik hava uyduları, 35,880 km (22,300 mil) yükseklikte ekvator üzerinde Dünya yörüngesinde döner. Bu yörünge nedeniyle, dönen Dünya'ya göre sabit kalırlar ve böylece görünür ışık ve kızılötesi sensörleriyle aşağıdaki tüm yarımkürenin görüntülerini sürekli kaydedebilir veya iletebilirler.
Haber medyası, günlük hava durumu sunumlarında tekil görüntüler veya film döngülerine dönüştürülmüş coğrafi sabit fotoğrafları kullanır. Bunlar ayrıca www.noaa.gov'un şehir tahmin sayfalarında da vardır (örnek Dallas, TX).
Birkaç yerdurağan meteorolojik uzay aracı kullanımdadır. Amerika Birleşik Devletleri'nin GOES serisinin üçü kullanımdadır: GOES-15, GOES-16 ve GOES-17. Sırasıyla GOES-16 ve-17, Atlantik ve Pasifik Okyanusları üzerinde sabittir. GOES-15 ise Temmuz 2019'un başlarında emekli olmuştur.
Daha önce Ulusal Okyanus ve Atmosfer Birliği'ne (NOAA) ait olan GOES 13 uydusu ABD Uzay Kuvvetleri'ne verildi ve 2019'da EWS-G1 olarak yeniden adlandırıldı; ABD Savunma Bakanlığınca sahip olunan ve işletilen ilk yerdurağan meteoroloji uydusudur.
Rusya'nın yeni nesil hava durumu uydusu Elektro-L No.1 Hint Okyanusu üzerinde 76°D'de çalışıyor. Japonların Orta Pasifik'te 145 °D'de konumlanmış MTSAT-2'si ve 140 °D'de konumlandırılmış Himawari 8'i vardır. Avrupalıların Atlantik Okyanusu üzerinde çalışan Meteosat-8 (3.5°W) ve Meteosat-9 (0°) ve Meteosat-6 (63°D) ve Hint Okyanusu üzerinde Meteosat-7 (57.55°E) olmak üzere dört uydusu vardır. Çin'in halen çalıştırılan dört Fengyun (风云) yerdurağan uydusu (86.5°D'de FY-2E, 123.5°D'de FY-2F, 105°D'de FY-2G ve 104.5°E'de FY-4A) vardır.Hindistan ayrıca meteorolojik amaçlar için aletler taşıyan INSAT adlı yer sabit uydularını işletmektedir.
Kutup yörüngeli uydu
Kutup yörüngeli meteoroloji uyduları, kuzeyden güneye (veya tam tersine) bir yörüngede 850 km (530 mil) tipik irtifada sürekli uçuşlarında kutupların üzerinden geçerek Dünya'nın etrafındaki bir yörüngede dönerler. Kutup yörüngeli meteoroloji uyduları Güneş eşzamanlı yörünge’lerdedir yani Dünya üzerindeki herhangi bir yeri gözlemleyebilir ve neredeyse sabit yerel güneş zamanı nedeniyle her yeri aynı genel aydınlatma koşullarıyla günde iki kez görüntülerler. Kutup yörüngeli meteoroloji uydular Dünya'ya yakınlıklarından dolayı jeostatik emsallerinden çok daha iyi bir çözünürlük sunarlar.
Amerika Birleşik Devletleri, halen NOAA-15, NOAA-18 ve NOAA-19 (Kutup Operasyonel Çevre Uyduları (POES) ve NOAA-20 (Ortak Kutupsal Uydu Sistemi (JPSS) NOAA kutupsal yörüngeli meteorolojik uydulara sahiptir. Avrupa'nin EUMETSAT tarafından işletilen Metop-A, Metop-B ve Metop-C uyduları vardır. Rusya'nın Meteor ve RESURS serisi uyduları vardır. Çin'de Fengyun(FY)-3A, 3B ve 3C vardır. Hindistan'ın da kutup yörüngeli uyduları vardır.
DMSP
Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı'nın Meteoroloji Uydusu (DMSP), neredeyse petrol tankeri kadar 'küçük' büyüklükte nesneleri büyük bir algılama yeteneği ile tüm hava araçlarının en iyisini "görebilir". Ayrıca yörüngedeki tüm meteoroloji uydularından sadece DMSP geceleri görselde "görebilir". En muhteşem fotoğraflardan bazıları gece görüş sensörü tarafından kaydedildi; şehir ışıkları, yanardağlar, yangınlar, yıldırımlar, meteorlar, petrol sahası yangınları ve Kutup ışıkları resimleri hep bu 450 mil-yükseklikteki uzay aracının düşük ay ışığı sensörünce çekildi. Aynı zamanda, hem büyük hem de küçük şehirlerin yanı sıra otoyol ışıkları göze çarptığından, enerji kullanımı ve şehrin büyümesi izlenebilir. Bu, astronomları ışık kirliliği hakkında bilgilendirir. Elektrik kesilmesi nedeniyle 1977’de New York’un karanlığa gömülmesi gece yörüngeli DMSP uzay araçlarından biri tarafından resmi çekilmişti.
Şehir ışıklarının izlenmesine ek olarak, bu fotoğraflar yangınların tespiti ve izlenmesinde hayat kurtaran bir değerdir. Uydular yangınları sadece gece gündüz görsel olarak görmekle kalmaz, aynı zamanda bu meteoroloji uydularındaki termal ve kızılötesi tarayıcılar, için için yanan yer altında Dünya yüzeyinin altındaki olası yangın kaynaklarını da tespit eder. Yangın algılandığında, aynı meteorolojı uyduları yangınları yayabilecek rüzgar hakkında hayati bilgiler sağlar. Uzaydan gelen bu aynı bulut fotoğrafları itfaiyeciye ne zaman yağmur yağacağını da söyler.
En çarpıcı fotoğraflardan bazıları, 23 Şubat 1991'de firari Irak Kara Kuvvetleri’nin çıkardığı 600 Kuveyt petrol yangınını göstermişti. Gece fotoğrafları, geniş nüfuslu bölgelerin parıltısını çok geride bırakan devasa flaşları göstermişti. Yangınlar milyonlarca galon petrol tüketti; sonuncusu 6 Kasım 1991'de söndürüldü.
Kullanımları
Özellikle Sierra Nevada'da kar alanı izleme, hidrologların Amerika Birleşik Devletleri batı su havzaları için hayati önem taşıyan mevcut birikmiş kar (ing: snowpack) akışını izlemesine yardımcı olur. Bu bilgi, ABD hükûmetinin tüm kurumlarının mevcut uydularından toplanır (yerel ölçümlere ek olarak). Buz kütleleri, kümeleri ve dağlar da hava durumu uydusundan izlenebilir.
Kirlilik bile ister doğal ister insan yapımı olsun kesin olarak belirlenebilir. Görsel ve kızılötesi fotoğraflar, kendi alanlarından kaynaklanan kirliliğin tüm dünya üzerindeki etkilerini gösterir. Uçak ve roket kirliliğinin yanı sıra yoğunlaşma izleri de belirlenebilir. Uzay fotoğraflarından toplanan okyanus akıntıları ve alçak seviyeli rüzgar bilgileri, okyanus petrol sızıntısının kapsamını ve hareketini tahmin etmeye yardım eder. Neredeyse her yaz, Afrika'daki Sahra Çölü'nden gelen kum ve toz Atlantik Okyanusu'nun ekvator bölgeleri boyunca sürüklenir. GOES-EAST fotoğrafları meteorologların bu kum bulutunu izlemelerini ve tahmin etmelerini sağlar.
Görünürlüğü azaltma ve solunum sorunlarına neden olmanın yanında kum bulutları tropiklerin güneş radyasyon dengesini değiştirerek kasırga oluşumunu bastırır. Asya ve Çin anakarası'nda başka toz fırtına'ları da yaygındır ve Pasifik Okyanusu boyunca hareket eden ve Kuzey Amerika'ya ulaşan son toz örnekleriyle birlikte belirlenmeleri ve izlenmeleri kolaydır.
Dünyada birkaç yerel gözlemcinin bulunduğu uzak bölgelerde, yangınlar günler hatta haftalarca kontrolden çıkıp yetkililer uyarılmadan önce milyonlarca dönümlük alanları yakabilir. Hava durumu uyduları bu gibi durumlarda çok önemli ve değerlidir.
Gece fotoğrafları ayrıca gaz ve petrol sahalarındaki yangınları da gösterir.
Atmosfer sıcaklık ve nem profilleri, 1969'dan beri meteoroloji uyduları tarafından alınmaktadır.
Görüntülemeyen sensörler
Tüm hava durumu uyduları görüntü sensör’leri değildir. Bazı uydular, bir seferde tek bir piksel ölçüm yapan "sirenler"dir. Yatay uzaysal çözünürlükleri yoktur ama genellikle dikey atmosfer katmanları çözme kapasitesine sahiptirler. Uydu yer izi boyunca sondajlar daha sonra haritalar oluşturmak için ızgaralı olabilir.
Uluslararası düzenleme
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği'ne (ITU) göre, meteorolojik uydu servisi (aynı zamanda: meteorolojik uydu radyokomünikasyon servisi), ITU Radyo Yönetmeliklerinin (RR) 1.1.52. Maddesi ‘ne göre -meteorolojik amaçlara yönelik yer gözlem uydusu olarak tanımlanır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ EUMETSAT – MSG Spectrum 28 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (PDF)
- ^ EUMETSAT – MFG Payload 12 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
- ^ A. F. Hasler, K. Palaniappan, C. Kambhammetu, P. Black, E. Uhlhorn, and D. Chesters. High-Resolution Wind Fields within the Inner Core and Eye of a Mature Tropical Cyclone from GOES 1-min Images. Retrieved on 2008-07-04.
- ^ Chris Landsea. Subject: H1) What is the Dvorak technique and how is it used? 25 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Retrieved on January 3, 2009.
- ^ Service, US Department of Commerce, NOAA, National Weather. "National Weather Service". 24 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2022.
- ^ Tollefson, Jeff (2 Mart 2018). "Latest US weather satellite highlights forecasting challenges". Nature. 555 (7695): 154. Bibcode:2018Natur.555..154T. doi:10.1038/d41586-018-02630-w
![image]()
. - ^ . www.goes-r.gov. 16 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2019.
- ^ Balmaseda M, A Barros, S Hagos, B Kirtman, H-Y Ma, Y Ming, A Pendergrass, V Tallapragada, E Thompson. 2020. “NOAA-DOE Precipitation Processes and Predictability Workshop.” U.S. Department of Energy and U.S. Department of Commerce NOAA; DOE/SC-0203; NOAA Technical Report OAR CPO-9
- ^ [Satellite Operation]. National Satellite Meteorological Center of CMA (Çince). 28 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ann K. Cook (July 1969). (PDF). ESSA World. Environmental Satellite Services Administration: 28-31. 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2012.
- ^ ITU Radio Regulations, Section IV. Radio Stations and Systems – Article 1.52, definition: meteorological-satellite service / meteorological-satellite radiocommunication service
Dış bağlantılar
- (İngilizce)
- Dünya'nın hava durumu uydu görüntüleri7 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Meteorolojik uyduların fiziksel özellikleri25 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Meteoroloji uydu linkleri12 Ekim 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Meteoroloji uyduları alıcıs 3 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
 | Meteoroloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Meteoroloji uydulari hava durumu uydulari Dunya nin cevresindeki bulutlarin resimlerini ceken sicaklik olcumleri yapan ve bu verileri Dunya daki merkezlere gonderen uydulardir GOES 8 ABD ye ait bir meteoroloji uydusudurGOES 16 meteorolojik uydu servisi nin Amerika Birlesik Devletleri hava durumu uydusu Bilim insanlari meteoroloji uydularindan aldiklari bilgilere dayanarak onumuzdeki gunlerde havanin nasil olacagina iliskin tahmin yuruturler firtina ve kasirgalarin olasi guzergahlarini cikartirlar Bu tahminler televizyon radyo ve gazete gibi iletisim organlarinca bize ulastirilir Meteoroloji haritalari bu uydulardan gelen verilere gore olusturulmaktadir Ilk meteoroloji uydusu olan Vanguard 2 17 Subat 1959 da firlatilmistir Uydunun amaci bulutlarin yogunlugunu ve rezistansini olcmektir ancak cok sinirli bilgi edinilmistir Ilk basarili uydu 1 Nisan 1960 ta NASA tarafindan firlatilan TIROS 1 olarak kabul edilir GozlemAncak bu meteorolojik uydu servisi bulutlardan ve bulut sistemlerinden daha fazlasini gorur Gozlem genellikle elektromanyetik spektrumun ozellikle gorunur ve kizilotesi bolumlerinin farkli kanallari yoluyla yapilir Bu kanallardan bazilari sunlardir Gorunur ve Yakin Kizilotesi 0 6 1 6 mm gun boyunca bulut ortusunu kaydetmek icin Kizilotesi 3 9 7 3 mm su buhari 8 7 13 4 mm termal goruntuleme Gorunur spektrum Yerel gunduz saatlerinde hava durumu uydularindan gelen gorunur isik goruntulerini ortalama bir kisi tarafindan bile yorumlamak kolaydir bulutlar cepheler ve tropik firtinalar gibi bulut sistemleri goller ormanlar daglar kar buzu yanginlar ve duman sis toz ve pus gibi kirlilikler kolayca gorulur Ruzgar bile bulut desenleri bulut hizalari ve ardisik fotograflardan hareketle belirlenebilir Kizilotesi spektrum Tarama radyometre leri denilen sensorler tarafindan kaydedilen termal veya kizilotesi goruntuler egitimli bir analistin bulut yuksekliklerini ve turlerini belirlemesine kara ve yuzey suyu sicakliklarini hesaplamasina ve okyanus yuzey ozelliklerini belirlemesine imkan tanir Kizilotesi uydu goruntuleri sicak gozun sicakligi ile cevreleyen soguk bulut tepeleri arasindaki farkin yogunlugunu bulmak icin kullanilabilecegi Dvorak teknigi kullanilarak gorunur goz modelli tropikal siklon lar icin kullanilabilir daha soguk bulut tepeleri genellikle daha yogun firtinayi gosterir Kizilotesi resimler okyanus girdaplarini veya hortumlari gosterir ve denizcilik icin degerli Gulf Stream gibi akintilarini haritalar Balikcilar avlanmalarini artirmak icin veya ciftciler urunlerini dona karsi korumak toprak ve su sicakliklarini bilmekle ilgilenirler El Nino fenomeni bile belirlenebilir Renkle sayisallastirilma teknikleri kullanilarak gri golgeli termal goruntuler istenen bilgilerin daha kolay tanimlanmasi icin renklendirilebilir CesitleriGeostatik Himawari 8 uydusunun ilk gercek renkli kompozit PNG goruntusuYerduragan GOES 17 uydusunun Seviye 1B Kalibre Edilmis Parlakliklari Gercek Renkli Kompozit PNG resmi Her meteoroloji uydusu iki farkli yorunge sinifindan birini kullanmak uzere tasarlanir yerduragan ve kutupsal yorungeli Jeostatik uydu Jeostatik hava uydulari 35 880 km 22 300 mil yukseklikte ekvator uzerinde Dunya yorungesinde doner Bu yorunge nedeniyle donen Dunya ya gore sabit kalirlar ve boylece gorunur isik ve kizilotesi sensorleriyle asagidaki tum yarimkurenin goruntulerini surekli kaydedebilir veya iletebilirler Haber medyasi gunluk hava durumu sunumlarinda tekil goruntuler veya film dongulerine donusturulmus cografi sabit fotograflari kullanir Bunlar ayrica www noaa gov un sehir tahmin sayfalarinda da vardir ornek Dallas TX Birkac yerduragan meteorolojik uzay araci kullanimdadir Amerika Birlesik Devletleri nin GOES serisinin ucu kullanimdadir GOES 15 GOES 16 ve GOES 17 Sirasiyla GOES 16 ve 17 Atlantik ve Pasifik Okyanuslari uzerinde sabittir GOES 15 ise Temmuz 2019 un baslarinda emekli olmustur Daha once Ulusal Okyanus ve Atmosfer Birligi ne NOAA ait olan GOES 13 uydusu ABD Uzay Kuvvetleri ne verildi ve 2019 da EWS G1 olarak yeniden adlandirildi ABD Savunma Bakanliginca sahip olunan ve isletilen ilk yerduragan meteoroloji uydusudur Rusya nin yeni nesil hava durumu uydusu Elektro L No 1 Hint Okyanusu uzerinde 76 D de calisiyor Japonlarin Orta Pasifik te 145 D de konumlanmis MTSAT 2 si ve 140 D de konumlandirilmis Himawari 8 i vardir Avrupalilarin Atlantik Okyanusu uzerinde calisan Meteosat 8 3 5 W ve Meteosat 9 0 ve Meteosat 6 63 D ve Hint Okyanusu uzerinde Meteosat 7 57 55 E olmak uzere dort uydusu vardir Cin in halen calistirilan dort Fengyun 风云 yerduragan uydusu 86 5 D de FY 2E 123 5 D de FY 2F 105 D de FY 2G ve 104 5 E de FY 4A vardir Hindistan ayrica meteorolojik amaclar icin aletler tasiyan INSAT adli yer sabit uydularini isletmektedir Kutup yorungeli uydu LEO meteoroloji uydularini izlemek icin bilgisayar kontrollu motorlu parabolik canak anten Kutup yorungeli meteoroloji uydulari kuzeyden guneye veya tam tersine bir yorungede 850 km 530 mil tipik irtifada surekli ucuslarinda kutuplarin uzerinden gecerek Dunya nin etrafindaki bir yorungede donerler Kutup yorungeli meteoroloji uydulari Gunes eszamanli yorunge lerdedir yani Dunya uzerindeki herhangi bir yeri gozlemleyebilir ve neredeyse sabit yerel gunes zamani nedeniyle her yeri ayni genel aydinlatma kosullariyla gunde iki kez goruntulerler Kutup yorungeli meteoroloji uydular Dunya ya yakinliklarindan dolayi jeostatik emsallerinden cok daha iyi bir cozunurluk sunarlar Amerika Birlesik Devletleri halen NOAA 15 NOAA 18 ve NOAA 19 Kutup Operasyonel Cevre Uydulari POES ve NOAA 20 Ortak Kutupsal Uydu Sistemi JPSS NOAA kutupsal yorungeli meteorolojik uydulara sahiptir Avrupa nin EUMETSAT tarafindan isletilen Metop A Metop B ve Metop C uydulari vardir Rusya nin Meteor ve RESURS serisi uydulari vardir Cin de Fengyun FY 3A 3B ve 3C vardir Hindistan in da kutup yorungeli uydulari vardir DMSP 137 MHz LEO hava uydu yayini alimi icin Turnike anteni Amerika Birlesik Devletleri Savunma Bakanligi nin Meteoroloji Uydusu DMSP neredeyse petrol tankeri kadar kucuk buyuklukte nesneleri buyuk bir algilama yetenegi ile tum hava araclarinin en iyisini gorebilir Ayrica yorungedeki tum meteoroloji uydularindan sadece DMSP geceleri gorselde gorebilir En muhtesem fotograflardan bazilari gece gorus sensoru tarafindan kaydedildi sehir isiklari yanardaglar yanginlar yildirimlar meteorlar petrol sahasi yanginlari ve Kutup isiklari resimleri hep bu 450 mil yukseklikteki uzay aracinin dusuk ay isigi sensorunce cekildi Ayni zamanda hem buyuk hem de kucuk sehirlerin yani sira otoyol isiklari goze carptigindan enerji kullanimi ve sehrin buyumesi izlenebilir Bu astronomlari isik kirliligi hakkinda bilgilendirir Elektrik kesilmesi nedeniyle 1977 de New York un karanliga gomulmesi gece yorungeli DMSP uzay araclarindan biri tarafindan resmi cekilmisti Sehir isiklarinin izlenmesine ek olarak bu fotograflar yanginlarin tespiti ve izlenmesinde hayat kurtaran bir degerdir Uydular yanginlari sadece gece gunduz gorsel olarak gormekle kalmaz ayni zamanda bu meteoroloji uydularindaki termal ve kizilotesi tarayicilar icin icin yanan yer altinda Dunya yuzeyinin altindaki olasi yangin kaynaklarini da tespit eder Yangin algilandiginda ayni meteoroloji uydulari yanginlari yayabilecek ruzgar hakkinda hayati bilgiler saglar Uzaydan gelen bu ayni bulut fotograflari itfaiyeciye ne zaman yagmur yagacagini da soyler En carpici fotograflardan bazilari 23 Subat 1991 de firari Irak Kara Kuvvetleri nin cikardigi 600 Kuveyt petrol yanginini gostermisti Gece fotograflari genis nufuslu bolgelerin pariltisini cok geride birakan devasa flaslari gostermisti Yanginlar milyonlarca galon petrol tuketti sonuncusu 6 Kasim 1991 de sonduruldu KullanimlariOrta Amerika Birlesik Devletleri uzerinde GOES 17 uydusundan gelen firtinalarin kizilotesi goruntusu Ozellikle Sierra Nevada da kar alani izleme hidrologlarin Amerika Birlesik Devletleri bati su havzalari icin hayati onem tasiyan mevcut birikmis kar ing snowpack akisini izlemesine yardimci olur Bu bilgi ABD hukumetinin tum kurumlarinin mevcut uydularindan toplanir yerel olcumlere ek olarak Buz kutleleri kumeleri ve daglar da hava durumu uydusundan izlenebilir Kirlilik bile ister dogal ister insan yapimi olsun kesin olarak belirlenebilir Gorsel ve kizilotesi fotograflar kendi alanlarindan kaynaklanan kirliligin tum dunya uzerindeki etkilerini gosterir Ucak ve roket kirliliginin yani sira yogunlasma izleri de belirlenebilir Uzay fotograflarindan toplanan okyanus akintilari ve alcak seviyeli ruzgar bilgileri okyanus petrol sizintisinin kapsamini ve hareketini tahmin etmeye yardim eder Neredeyse her yaz Afrika daki Sahra Colu nden gelen kum ve toz Atlantik Okyanusu nun ekvator bolgeleri boyunca suruklenir GOES EAST fotograflari meteorologlarin bu kum bulutunu izlemelerini ve tahmin etmelerini saglar Gorunurlugu azaltma ve solunum sorunlarina neden olmanin yaninda kum bulutlari tropiklerin gunes radyasyon dengesini degistirerek kasirga olusumunu bastirir Asya ve Cin anakarasi nda baska toz firtina lari da yaygindir ve Pasifik Okyanusu boyunca hareket eden ve Kuzey Amerika ya ulasan son toz ornekleriyle birlikte belirlenmeleri ve izlenmeleri kolaydir Dunyada birkac yerel gozlemcinin bulundugu uzak bolgelerde yanginlar gunler hatta haftalarca kontrolden cikip yetkililer uyarilmadan once milyonlarca donumluk alanlari yakabilir Hava durumu uydulari bu gibi durumlarda cok onemli ve degerlidir Gece fotograflari ayrica gaz ve petrol sahalarindaki yanginlari da gosterir Atmosfer sicaklik ve nem profilleri 1969 dan beri meteoroloji uydulari tarafindan alinmaktadir Goruntulemeyen sensorlerTum hava durumu uydulari goruntu sensor leri degildir Bazi uydular bir seferde tek bir piksel olcum yapan sirenler dir Yatay uzaysal cozunurlukleri yoktur ama genellikle dikey atmosfer katmanlari cozme kapasitesine sahiptirler Uydu yer izi boyunca sondajlar daha sonra haritalar olusturmak icin izgarali olabilir Uluslararasi duzenlemeHava gozlem uydu sistemi NOAA M spacecrft Uluslararasi Telekomunikasyon Birligi ne ITU gore meteorolojik uydu servisi ayni zamanda meteorolojik uydu radyokomunikasyon servisi ITU Radyo Yonetmeliklerinin RR 1 1 52 Maddesi ne gore meteorolojik amaclara yonelik yer gozlem uydusu olarak tanimlanir Ayrica bakinizGOES GKaynakca EUMETSAT MSG Spectrum 28 Kasim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF EUMETSAT MFG Payload 12 Aralik 2012 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi A F Hasler K Palaniappan C Kambhammetu P Black E Uhlhorn and D Chesters High Resolution Wind Fields within the Inner Core and Eye of a Mature Tropical Cyclone from GOES 1 min Images Retrieved on 2008 07 04 Chris Landsea Subject H1 What is the Dvorak technique and how is it used 25 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved on January 3 2009 Service US Department of Commerce NOAA National Weather National Weather Service 24 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2022 Tollefson Jeff 2 Mart 2018 Latest US weather satellite highlights forecasting challenges Nature 555 7695 154 Bibcode 2018Natur 555 154T doi 10 1038 d41586 018 02630 w www goes r gov 16 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mayis 2019 Balmaseda M A Barros S Hagos B Kirtman H Y Ma Y Ming A Pendergrass V Tallapragada E Thompson 2020 NOAA DOE Precipitation Processes and Predictability Workshop U S Department of Energy and U S Department of Commerce NOAA DOE SC 0203 NOAA Technical Report OAR CPO 9 Satellite Operation National Satellite Meteorological Center of CMA Cince 28 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ann K Cook July 1969 PDF ESSA World Environmental Satellite Services Administration 28 31 25 Subat 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Nisan 2012 ITU Radio Regulations Section IV Radio Stations and Systems Article 1 52 definition meteorological satellite service meteorological satellite radiocommunication serviceDis baglantilar Ingilizce Dunya nin hava durumu uydu goruntuleri7 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Meteorolojik uydularin fiziksel ozellikleri25 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Meteoroloji uydu linkleri12 Ekim 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde Meteoroloji uydulari alicis 3 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Meteoroloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz