Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Astronot, kozmonot ya da uzay insanı, uzay çalışmalarına katılmak üzere eğitilen kişidir. İnsanlı uzay uçuşlarının seyrekliği nedeniyle eğitim gören uzay insanlarının bir kısmı yedek kadroda kalarak uzay görevi alamamıştır. Buna karşılık, uzay turistleri, gerekli eğitimi aldıkları için uzay insanı olarak adlandırılabilir.
Uzaya insan gönderen ülkelerin dillerinde
Uzay insanına İngilizce astronaut, Rusça kozmonot (космона́вт) denir. Bu iki kelime, Yunanca ástron (yıldız) ve kosmos (evren) kelimelerinin nautes (denizci) kelimesiyle birleşmesinden oluşur. Türkçede de Amerikalı ve Rus uzay insanları için yaygın olarak kullanılır.
Çince (pinyin) uzay insanına hángtiān yuán denir. Çince terimin taykonot olduğu yönünde Çin dışında yanlış bir kanı vardır. Taykonot terimi, Malezyalı etnik bir Çinli tarafından 1998'de ortaya atılmış ve batı medyasında hızla yayılmıştır. Çince tàikōng (uzay) teriminden türeyen bu kelime Çin'de kullanılmadı. Buna en yakın Çince terim, tàikōng rén, uzaya çıkmış kişi anlamında kullanılmaktadır. Türkçe uzay insanı teriminin karşılığı olarak uzun süre yǔháng yuán (evren gezgini) kullanıldı. Hángtiān yuán, Çin hükûmetinin resmi yazışmalarda kullandığı terimdir. Hava Kuvvetleri Komutanlığı 2023 yılında uzay ziyareti yapacak Türk Uzay Adamlarını yetiştirmek için eğitimlerine başlamış bulunmaktadır.
Türkiye'de Türk Dil Kurumu tarafından 2005 yılında "Astronot" sözcüğü için Türkçe karşılık olarak "gökmen" ve "uçman" sözcükleri önerilmiştir. 2021 yılında ise Türkiye Uzay Ajansı başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım Özbekçede "astronot, uçurcu" anlamında bulunan Arapça-Farsça kökenli "fezagir" sözcüğünün kullanılmasını önermiştir.
Uzaya kendi imkânlarıyla insan gönderen ülkeler şu ana kadar ABD, Rusya (Sovyetler Birliği) ve Çin olmakla birlikte, diğer ülkelerin dillerinde de bu kavrama karşılık gelen kelimeler vardır. Örneğin, Fransızca spationaute (okunuşu: spasyonot) kelimesi Latince spatium kelimesinden türetilmiştir.
Layka, uzaya giden ilk canlı bir köpek olmuştur. Uzaya giden ilk insan 'Yuri Gagarin', uzaya giden ilk kadın 'Valentina Tereşkova' ve Ay'a ayak basan ilk insan 'Neil Armstrong' olmuştur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ NASA. ""Astronaut Fact Book"" (PDF). 2 Eylül 2009 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2017.
- ^ Marie MacKay (2005). . 26 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2017.
- ^ ""TDK 'Astronot' yerine 'Gökmen'i önermişti"". 12 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mart 2021.
- ^ "Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN, TRT Haber'e Konuk Oldu". www.tdk.gov.tr. 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
- ^ Gazetesi, Evrensel. "Türkiye Uzay Ajansı Başkanı, astronot kelimesi yerine 'Fezagir'i önerdi". Evrensel.net. 19 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mart 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Astronot kozmonot ya da uzay insani uzay calismalarina katilmak uzere egitilen kisidir Insanli uzay ucuslarinin seyrekligi nedeniyle egitim goren uzay insanlarinin bir kismi yedek kadroda kalarak uzay gorevi alamamistir Buna karsilik uzay turistleri gerekli egitimi aldiklari icin uzay insani olarak adlandirilabilir Bruce McCandless II 1984Uzaya insan gonderen ulkelerin dillerindeUluslararasi Uzay Istasyonu nun Cupola modulunde 24 Kesif sirasinda asagidaki Dunya yi gozlemleyen Tracy Caldwell Dyson in otoportresi Uzay insanina Ingilizce astronaut Rusca kozmonot kosmona vt denir Bu iki kelime Yunanca astron yildiz ve kosmos evren kelimelerinin nautes denizci kelimesiyle birlesmesinden olusur Turkcede de Amerikali ve Rus uzay insanlari icin yaygin olarak kullanilir Cince pinyin uzay insanina hangtian yuan denir Cince terimin taykonot oldugu yonunde Cin disinda yanlis bir kani vardir Taykonot terimi Malezyali etnik bir Cinli tarafindan 1998 de ortaya atilmis ve bati medyasinda hizla yayilmistir Cince taikōng uzay teriminden tureyen bu kelime Cin de kullanilmadi Buna en yakin Cince terim taikōng ren uzaya cikmis kisi anlaminda kullanilmaktadir Turkce uzay insani teriminin karsiligi olarak uzun sure yǔhang yuan evren gezgini kullanildi Hangtian yuan Cin hukumetinin resmi yazismalarda kullandigi terimdir Hava Kuvvetleri Komutanligi 2023 yilinda uzay ziyareti yapacak Turk Uzay Adamlarini yetistirmek icin egitimlerine baslamis bulunmaktadir Turkiye de Turk Dil Kurumu tarafindan 2005 yilinda Astronot sozcugu icin Turkce karsilik olarak gokmen ve ucman sozcukleri onerilmistir 2021 yilinda ise Turkiye Uzay Ajansi baskani Serdar Huseyin Yildirim Ozbekcede astronot ucurcu anlaminda bulunan Arapca Farsca kokenli fezagir sozcugunun kullanilmasini onermistir Uzaya kendi imkanlariyla insan gonderen ulkeler su ana kadar ABD Rusya Sovyetler Birligi ve Cin olmakla birlikte diger ulkelerin dillerinde de bu kavrama karsilik gelen kelimeler vardir Ornegin Fransizca spationaute okunusu spasyonot kelimesi Latince spatium kelimesinden turetilmistir Layka uzaya giden ilk canli bir kopek olmustur Uzaya giden ilk insan Yuri Gagarin uzaya giden ilk kadin Valentina Tereskova ve Ay a ayak basan ilk insan Neil Armstrong olmustur Ayrica bakinizUzayda en uzun sure kalan astronotlar listesi Insanli Ay yolculuklari Uzay yolculuguKaynakca NASA Astronaut Fact Book PDF 2 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Kasim 2017 Marie MacKay 2005 26 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2017 TDK Astronot yerine Gokmen i onermisti 12 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mart 2021 Turk Dil Kurumu Baskani Prof Dr Gurer GULSEVIN TRT Haber e Konuk Oldu www tdk gov tr 19 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2022 Gazetesi Evrensel Turkiye Uzay Ajansi Baskani astronot kelimesi yerine Fezagir i onerdi Evrensel net 19 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mart 2021