Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için bakınız. |
Tarsiidae bir primat familyasıdır. Güneydoğu Asya'nın adalarında yaşayan, küçük, gece faal hayvanlardır.
| Tarsiidae | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Tip cins | |||||||||||||||
| Tarsius | |||||||||||||||
| Cinsler | |||||||||||||||
Sevimli görünüşlerinden dolayı Güneydoğu Asya'da ev hayvanı olarak da tutulurlar.
Özellikleri
Tarsiidae familyasındakilerin uzunlukları 9 – 16 cm ulaşırken, kuyrukları 13 – 28 cm ile vücutlarının iki misli olur. Ağırlıkları 60 - 160 gram arası değişir. Postları kısa ve yumuşak, çoğunlukla gri, ama bazen gri-kahverengi veya kızıl kahverengi de olabilir. Vücut ölçülerine göre elleri büyük ve bacakları çok uzundur. Primatlar takımı içerisinde en uzun bacaklara sahiptir (vücut büyüklüğüne göre).
Uzun atlayışlarında uzun kuyrukları ile dengeyi sağlarlar. Dik duran bir dala tutunurken kuyruk destek olarak da kullanılır. Vücut ölçülerine göre tüm memelilerin arasında en büyük gözlere sahiptirler. Hatta gözleri beyinlerinden büyüktür. Hareket ettirebildiği kulakları da gayet büyüktür.
Yayılım
Tarsiidae Güneydoğu Asya'nın adalarında yaşar. Sumatra'nın güneyinde, Borneo, Filipin'in güneyinde ve adasında yaşarlar
Çok farklı yaşam alanlarını fethetmişlerdir. Onlara yağmur ormanlarında, dağ ormanlarında, mangrov ormanlarında, bataklık bölgelerde ve bambu çalılıklarında rastlamak mümkündür. Bazı türlere 1500 metre yüksekliğe kadar rastlamak mümkündür. Cüce uzun bacaklı maki hatta sadece 1800 ila 2200 metre yükseklik arasında yaşar.
Yaşam şekli
Gece faal hayvanlardır. Gündüzleri bitkilerin sık olduğu yerlere girip saklanırlar. Gece yiyecek arayışında fazla yükseklere çıkmaz, daima yerden 2 metre yüksekliğin altında hareket ederler. Dik duran ince dallara tutunarak durmayı tercih ederler. Uzun bacakları sayesinde 5 metre atlayabilirler.
Sunda ve Filipin cadı makisi yalnız yaşarken, Sulavezi cadı makisi 4 ila 8 bireyden oluşan aile grupları içinde yaşar.
Beslenme
Cadı makigiller sırf etoburdur ve böylece tüm maymunlar takımı içinde hiç bitkisel beslenmeyen tek familyadır. Birçok farklı böcek türleri, kelebek, örümcek, yengeç, termit ve karınca ile beslenirler. Türden türe farklı derecede yakalayabildikleri, yarasa, kurbağa, kuş veya yılan gibi küçük omurgalıları da yerler. Büyük parmakları ile uçan bir hayvanı havadan kapabilir veya aniden sıçrayıp av hayvanın üstüne atlayabilirler. Sonra o hayvanı ısırarak öldürdükten sonra bir dala çıkıp avı önce kafası ile başlayarak yerler.
Üreme
Bu kadar küçük hayvanlar için gayet uzun sayılan 180 - 190 gün süren bir gebelikten sonra tek bir yavru doğar. Gebeliğin uzun sürmesinden dolayı yavru bayağı iyi gelişmiş, yetişkinlerin %33'ü büyüklüğünde dünyaya gelir. Doğduğunda vücudu tamamen post ile kaplıdır ve gözleri açık olur.
İlk haftalarda anne yavruyu ağzında taşır ve yiyecek arayışına çıkınca sık sık dalların arasında Yalnız bırakır. Ama kısa aralarla yavrunun yanına uğrar. Sulavezi cadı makisi hatta her gece yavrusunu 10 - 12 defa başka bir yere götürüp bırakır. 80 gün sonra emzirme süresi biter. Yavru 1 - 2 yıl içinde ergenleşir. Evcil bireyler 16 yaşına kadar varır ama doğada ömür uzunluğu bilinmemekte.
Sınıflandırma
Kitaplar
- Ronald M. Nowak: Walker’s Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, 1999
- Thomas Geissmann: Vergleichende Primatologie. Springer-Verlag 2003,
- D. E. Wilson & D. M. Reeder: Mammal Species of the World. Johns Hopkins University Press, 2005.
Dış bağlantılar
- K. J. Gron: Primate Factsheets: Tarsier (Tarsius)29 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Tarsiyer (Cadı Maki) Nedir?". Evrim Ağacı. 2015. 7 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2022.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz Tarsiidae bir primat familyasidir Guneydogu Asya nin adalarinda yasayan kucuk gece faal hayvanlardir Tarsiidae Yasadigi donem araligi 45 0 myo Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNCarlito syrichtaBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim HaplorhiniInfra takim TarsiiformesFamilya Tarsiidae Gray 1825Tip cinsTarsiusCinslerCarlito Tarsius Sevimli gorunuslerinden dolayi Guneydogu Asya da ev hayvani olarak da tutulurlar OzellikleriTarsiidae familyasindakilerin uzunluklari 9 16 cm ulasirken kuyruklari 13 28 cm ile vucutlarinin iki misli olur Agirliklari 60 160 gram arasi degisir Postlari kisa ve yumusak cogunlukla gri ama bazen gri kahverengi veya kizil kahverengi de olabilir Vucut olculerine gore elleri buyuk ve bacaklari cok uzundur Primatlar takimi icerisinde en uzun bacaklara sahiptir vucut buyuklugune gore Uzun atlayislarinda uzun kuyruklari ile dengeyi saglarlar Dik duran bir dala tutunurken kuyruk destek olarak da kullanilir Vucut olculerine gore tum memelilerin arasinda en buyuk gozlere sahiptirler Hatta gozleri beyinlerinden buyuktur Hareket ettirebildigi kulaklari da gayet buyuktur YayilimTarsiidae Guneydogu Asya nin adalarinda yasar Sumatra nin guneyinde Borneo Filipin in guneyinde ve adasinda yasarlar Cok farkli yasam alanlarini fethetmislerdir Onlara yagmur ormanlarinda dag ormanlarinda mangrov ormanlarinda bataklik bolgelerde ve bambu caliliklarinda rastlamak mumkundur Bazi turlere 1500 metre yukseklige kadar rastlamak mumkundur Cuce uzun bacakli maki hatta sadece 1800 ila 2200 metre yukseklik arasinda yasar Yasam sekliDik ve ince dallarin uzerinde durmayi tercih ederler Tarsius aile gruplari icinde yasar Gece faal hayvanlardir Gunduzleri bitkilerin sik oldugu yerlere girip saklanirlar Gece yiyecek arayisinda fazla yukseklere cikmaz daima yerden 2 metre yuksekligin altinda hareket ederler Dik duran ince dallara tutunarak durmayi tercih ederler Uzun bacaklari sayesinde 5 metre atlayabilirler Sunda ve Filipin cadi makisi yalniz yasarken Sulavezi cadi makisi 4 ila 8 bireyden olusan aile gruplari icinde yasar Beslenme Uzun parmaklari ile avlarini yakalarlar Cadi makigiller sirf etoburdur ve boylece tum maymunlar takimi icinde hic bitkisel beslenmeyen tek familyadir Bircok farkli bocek turleri kelebek orumcek yengec termit ve karinca ile beslenirler Turden ture farkli derecede yakalayabildikleri yarasa kurbaga kus veya yilan gibi kucuk omurgalilari da yerler Buyuk parmaklari ile ucan bir hayvani havadan kapabilir veya aniden sicrayip av hayvanin ustune atlayabilirler Sonra o hayvani isirarak oldurdukten sonra bir dala cikip avi once kafasi ile baslayarak yerler Ureme Bu kadar kucuk hayvanlar icin gayet uzun sayilan 180 190 gun suren bir gebelikten sonra tek bir yavru dogar Gebeligin uzun surmesinden dolayi yavru bayagi iyi gelismis yetiskinlerin 33 u buyuklugunde dunyaya gelir Dogdugunda vucudu tamamen post ile kaplidir ve gozleri acik olur Yavrusu ile bir filipin cadi makisi Ilk haftalarda anne yavruyu agzinda tasir ve yiyecek arayisina cikinca sik sik dallarin arasinda Yalniz birakir Ama kisa aralarla yavrunun yanina ugrar Sulavezi cadi makisi hatta her gece yavrusunu 10 12 defa baska bir yere goturup birakir 80 gun sonra emzirme suresi biter Yavru 1 2 yil icinde ergenlesir Evcil bireyler 16 yasina kadar varir ama dogada omur uzunlugu bilinmemekte SiniflandirmaCins Carlito Carlito syrichta Cins Cins TarsiusKitaplarRonald M Nowak Walker s Mammals of the World Johns Hopkins University Press 1999 ISBN 0 8018 5789 9 Thomas Geissmann Vergleichende Primatologie Springer Verlag 2003 ISBN 3 540 43645 6 D E Wilson amp D M Reeder Mammal Species of the World Johns Hopkins University Press 2005 ISBN 0 8018 8221 4Dis baglantilarK J Gron Primate Factsheets Tarsier Tarsius 29 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tarsiyer Cadi Maki Nedir Evrim Agaci 2015 7 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2022 Kaynakca K J Gron Primate Factsheets Tarsier Tarsius Taxonomy Morphology amp Ecology 29 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde abgerufen am 24 Februar 2009 Geissmann 2003 S 114 a b 1 olu kirik baglanti