VY Canis Majoris ya da bilinen adıyla VY CMa, Büyük Köpek Takımyıldızı'nın içinde bulunan ve evrendeki bilinen en büyük yıldızlardan birisi olmasıyla beraber bir kızıl üstündev yıldız. Yarıçapı 1.420±120 güneş yarıçapı genişliğindedir. Ayrıca, aydınlatma gücü en yüksek yıldızlardan biri olan VY CMa, Dünya'dan yaklaşık 3.840 ışık yılı uzaktadır. Çift veya çoklu yıldız sistemlerinde bulunan çoğu yıldızın aksine, VY CMa tekil bir yıldızdır ve herhangi bir yıldızsal yoldaşı bulunmamaktadır. Bu yıldız yarıdüzenli değişen olarak kategorilendirilmiştir ve 2.000 günlük bir yörünge süresi vardır.
VY Canis Majoris'in Güneş ile kıyaslaması | |
Gözlem verisi Dönem J2000 Ekinoks J2000 | |
---|---|
Takımyıldız | Büyük Köpek |
Sağ açıklık (α) | 07sa 22d 58,32877s |
Dik açıklık (δ) | -25° 46′ 03,2355″ |
Görünür büyüklük (V) | 7,9607 Vmaks = 6,5m, Vmin = 9,6m |
Sınıflandırma | |
Tayfsal sınıf | M3-M5e Ia |
U−B renk ölçeği | 2,24 |
Değişen yıldız tipi | Yarıdüzenli (SRC) Yavaş düzensiz (LC) |
Astrometri | |
Dikey hız () | 49 ± 10 km/s |
Özdevinim (μ) | RA: 9,84 mys/y Dec.: 0,75 mys/y |
Iraklık açısı (π) | 0,83 ± 0,1 mys |
Uzaklık | ~3.840 Iy (1.170 pc) |
Özellikler | |
Kütle (m) | 17 ± 8 M☉ |
Yarıçap (r) | 1420 ± 120 R☉ |
Aydınlatma gücü | ~270.000 L⊙ |
Yüzey kütle çekimi (log g) | -0,6 cgs |
Sıcaklık | ~3.490 K |
Yaş | 107 |
Katalog belirtmeleri | |
VY CMa • CD-25 4441 • HD 58061 • HIP 35793 • 2MASS J07225830-2546030 • PPM 252258 • SAO 173591 | |
Genel durumu
VY Canis Majoris'in bilinen ilk kaydı Fransız astronom 'ın 7 Mart 1801 tarihli yıldız kataloğundadır. Bu katalog VY CMa'nın kadrini 7. derece olarak vermektedir. 19. yüzyılda sürdürülen çalışmalar 1850'den bu yana yıldızın kadrinin giderek azaldığını ortaya çıkarmıştır. VY CMa, 1847'den beri bir kızıl yıldız olarak bilinmektedir.
19. yüzyıl boyunca gözlemciler VY CMa'ya 6 ayrı tamamlayıcı ölçmüşlerdir ve bu bulgularından hareketle VY CMa'nın bir çoklu yıldız sistemine ait olabileceğini belirtmişlerdir. Ama artık biliniyor ki bu ayrı tamamlayıcı olarak tanımlanan elementler, yıldızı saran bulutsunun parlak alanlarıdır. 1957'deki gözlemler ve 1998'deki yüksek çözünürlüklü resimlemeler VY CMa'nın herhangi bir yoldaş yıldızı olmadığını göstermiştir.
VY Canis Majoris, yaklaşık 3.500 K olan etkili ısısı ile aydınlatma gücü yüksek bir M yıldızıdır. Bu durum onu Hertzsprung-Russell diyagramında sağ üst köşeye yerleştirir. Kütleye göre H-R diyagramına bakarsak, anakol boyunca VY CMa yaklaşık 30 - 40 M☉ kütlesi ile bir O yıldızı olmalıydı.
Boyutu
Minnesota Üniversitesi profesörü , VY CMa'nın yarıçapının 1800-2.100 güneş yarıçapı genişliğinde olduğunu ileri sürüyor. Boyutunun daha iyi anlaşılabilmesi için, eğer VY Canis Majoris'i Güneş'in yerine koyarsak VY CMa yaklaşık Satürn'ün yörüngesine kadar bir alan kaplar. Yarıçapı için üst limit olan 2.100 güneş yarıçapını kabul edersek, ışığın yıldızın yüzeyinde tam bir tur atması için 8 saat gerekir; bu süre Güneş'te 14,5 saniyedir. VY Canis Majoris'in içini doldurmak için 7.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 (7 Desilyon)'dan fazla Dünya gerekir. VY CMa'nın çapı yaklaşık 3.063.500.000 kilometredir. VY CMa, Güneş'in yerine konulunca Jüpiter'in yörüngesine ulaşan boyutuyla VV Cephei A'dan %15 daha büyüktür. Eğer saatte 980 km hızla giden bir uzay mekiği VY Canis Majoris'in etrafında bir tur atmak isteseydi bu tur yaklaşık 1100 yıl sürerdi (?). Eğer dünyayı 1 cm çapında var sayarsak, VY Canis Majoris yıldızının çapı 6,5 km büyüklüğünde olurdu. Eğer Dünya'dan VY CMa'ya 2000 KM hız yapan bir uzay mekiği ile gitmek istesek bu yaklaşık 10 bin trilyon yıl sürerdi.
Aydınlatma gücü
2006'da Profesör Humphreys VY CMa'nın izgesel enerji dağılımını ve uzaklığını kullanarak yıldızın aydınlatma gücünü ölçmeyi denedi. Yıldızdan yayılan radyasyonun çoğu, yıldızı çevreleyen bulut tarafından yeniden işlendiğinden dolayı Profesör Humphreys tüm bulutsunun üzerindeki toplam akıntıyı bütünleştirdi ve VY CMa'nın aydınlatma gücünü 4,3×10 üssü 5 L☉ olarak buldu.
Kaynakça
- ^ a b "SIMBAD basic query result: VY Canis Majoris". SIMBAD, Centre de Données astronomiques de Strasbourg. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2013.
- ^ . CASU Astronomical Data Centre. Cambridge Astronomical Survey Unit. 2006. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2009.
- ^ . General Catalogue of Variable Stars @ Sternberg Astronomical Institute, Moscow, Russia. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2010.
- ^ a b c d e "SIMBAD basic query result: VY Canis Majoris". SIMBAD, Centre de Données astronomiques de Strasbourg. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2009.
- ^ Lipscy, S. J.; Jura, M.; Reid, M. J. (10 Haziran 2005). "Radio photosphere and mass-loss envelope of VY Canis Majoris". The Astrophysical Journal. 626 (1). The American Astronomical Society. ss. 439-445. arXiv:astro-ph/0502586 $2. Bibcode:2005ApJ...626..439L. doi:10.1086/429900.
- ^ Monnier, J. D.; Geballe, T. R.; Danchi, W. C. (1 Ağustos 1998). "Temporal variations of midinfrared spectra in late-type stars". The Astrophysical Journal. 502 (2). American Astronomical Society. ss. 833-846. arXiv:astro-ph/9803027 $2. Bibcode:1998ApJ...502..833M. doi:10.1086/305945.
- ^ "VSX: Detail for VY CMa". American Association of Variable Star Observers. 1 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2023.
- ^ "VY Canis Majoris". 10 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2016.
- ^ a b c d e f Wittkowski, M.; Hauschildt, P.H.; Arroyo-Torres, B.; Marcaide, J.M. (5 Nisan 2012). "Fundamental properties and atmospheric structure of the red supergiant VY CMa based on VLTI/AMBER spectro-interferometry". Astronomy & Astrophysics. Cilt 540. ss. L12. arXiv:1203.5194 $2. Bibcode:2012A&A...540L..12W. doi:10.1051/0004-6361/201219126.
- ^ Y. K. Choi; Hirota, Tomoya; Honma, Mareki; Kobayashi, Hideyuki; Bushimata, Takeshi; Imai, Hiroshi; Iwadate, Kenzaburo; Jike, Takaaki; Kameno, Seiji (2008). "Distance to VY VMa with VERA". Publications of the Astronomical Society of Japan. Cilt 60. Publications Astronomical Society of Japan. s. 1007. arXiv:0808.0641 $2. Bibcode:2008PASJ...60.1007C.
- ^ "Distance and Kinematics of the Red Hypergiant VY CM". 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2012.
Dış bağlantılar
- VY Canis Majoris: The Astrophysical Basis of Its Luminosity (pdf) 23 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Roberta M. Humphreys, 13 Ekim 2006
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
VY Canis Majoris ya da bilinen adiyla VY CMa Buyuk Kopek Takimyildizi nin icinde bulunan ve evrendeki bilinen en buyuk yildizlardan birisi olmasiyla beraber bir kizil ustundev yildiz Yaricapi 1 420 120 gunes yaricapi genisligindedir Ayrica aydinlatma gucu en yuksek yildizlardan biri olan VY CMa Dunya dan yaklasik 3 840 isik yili uzaktadir Cift veya coklu yildiz sistemlerinde bulunan cogu yildizin aksine VY CMa tekil bir yildizdir ve herhangi bir yildizsal yoldasi bulunmamaktadir Bu yildiz yariduzenli degisen olarak kategorilendirilmistir ve 2 000 gunluk bir yorunge suresi vardir VY Canis MajorisVY Canis Majoris in Gunes ile kiyaslamasiGozlem verisi Donem J2000 Ekinoks J2000TakimyildizBuyuk KopekSag aciklik a 07sa 22d 58 32877sDik aciklik d 25 46 03 2355 Gorunur buyukluk V 7 9607 Vmaks 6 5m Vmin 9 6mSiniflandirmaTayfsal sinifM3 M5e IaU B renk olcegi2 24Degisen yildiz tipiYariduzenli SRC Yavas duzensiz LC AstrometriDikey hiz vr displaystyle v r 49 10 km sOzdevinim m RA 9 84 mys y Dec 0 75 mys yIraklik acisi p 0 83 0 1 mysUzaklik 3 840 Iy 1 170 pc OzelliklerKutle m 17 8 M Yaricap r 1420 120 R Aydinlatma gucu 270 000 L Yuzey kutle cekimi log g 0 6 cgsSicaklik 3 490 KYas107Katalog belirtmeleriVY CMa CD 25 4441 HD 58061 HIP 35793 2MASS J07225830 2546030 PPM 252258 SAO 173591Genel durumuVY Canis Majoris in bilinen ilk kaydi Fransiz astronom in 7 Mart 1801 tarihli yildiz katalogundadir Bu katalog VY CMa nin kadrini 7 derece olarak vermektedir 19 yuzyilda surdurulen calismalar 1850 den bu yana yildizin kadrinin giderek azaldigini ortaya cikarmistir VY CMa 1847 den beri bir kizil yildiz olarak bilinmektedir 19 yuzyil boyunca gozlemciler VY CMa ya 6 ayri tamamlayici olcmuslerdir ve bu bulgularindan hareketle VY CMa nin bir coklu yildiz sistemine ait olabilecegini belirtmislerdir Ama artik biliniyor ki bu ayri tamamlayici olarak tanimlanan elementler yildizi saran bulutsunun parlak alanlaridir 1957 deki gozlemler ve 1998 deki yuksek cozunurluklu resimlemeler VY CMa nin herhangi bir yoldas yildizi olmadigini gostermistir VY Canis Majoris yaklasik 3 500 K olan etkili isisi ile aydinlatma gucu yuksek bir M yildizidir Bu durum onu Hertzsprung Russell diyagraminda sag ust koseye yerlestirir Kutleye gore H R diyagramina bakarsak anakol boyunca VY CMa yaklasik 30 40 M kutlesi ile bir O yildizi olmaliydi BoyutuMinnesota Universitesi profesoru VY CMa nin yaricapinin 1800 2 100 gunes yaricapi genisliginde oldugunu ileri suruyor Boyutunun daha iyi anlasilabilmesi icin eger VY Canis Majoris i Gunes in yerine koyarsak VY CMa yaklasik Saturn un yorungesine kadar bir alan kaplar Yaricapi icin ust limit olan 2 100 gunes yaricapini kabul edersek isigin yildizin yuzeyinde tam bir tur atmasi icin 8 saat gerekir bu sure Gunes te 14 5 saniyedir VY Canis Majoris in icini doldurmak icin 7 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 7 Desilyon dan fazla Dunya gerekir VY CMa nin capi yaklasik 3 063 500 000 kilometredir VY CMa Gunes in yerine konulunca Jupiter in yorungesine ulasan boyutuyla VV Cephei A dan 15 daha buyuktur Eger saatte 980 km hizla giden bir uzay mekigi VY Canis Majoris in etrafinda bir tur atmak isteseydi bu tur yaklasik 1100 yil surerdi Eger dunyayi 1 cm capinda var sayarsak VY Canis Majoris yildizinin capi 6 5 km buyuklugunde olurdu Eger Dunya dan VY CMa ya 2000 KM hiz yapan bir uzay mekigi ile gitmek istesek bu yaklasik 10 bin trilyon yil surerdi Aydinlatma gucu2006 da Profesor Humphreys VY CMa nin izgesel enerji dagilimini ve uzakligini kullanarak yildizin aydinlatma gucunu olcmeyi denedi Yildizdan yayilan radyasyonun cogu yildizi cevreleyen bulut tarafindan yeniden islendiginden dolayi Profesor Humphreys tum bulutsunun uzerindeki toplam akintiyi butunlestirdi ve VY CMa nin aydinlatma gucunu 4 3 10 ussu 5 L olarak buldu Kaynakca a b SIMBAD basic query result VY Canis Majoris SIMBAD Centre de Donnees astronomiques de Strasbourg 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2013 CASU Astronomical Data Centre Cambridge Astronomical Survey Unit 2006 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2009 General Catalogue of Variable Stars Sternberg Astronomical Institute Moscow Russia 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2010 a b c d e SIMBAD basic query result VY Canis Majoris SIMBAD Centre de Donnees astronomiques de Strasbourg 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2009 Lipscy S J Jura M Reid M J 10 Haziran 2005 Radio photosphere and mass loss envelope of VY Canis Majoris The Astrophysical Journal 626 1 The American Astronomical Society ss 439 445 arXiv astro ph 0502586 2 Bibcode 2005ApJ 626 439L doi 10 1086 429900 Monnier J D Geballe T R Danchi W C 1 Agustos 1998 Temporal variations of midinfrared spectra in late type stars The Astrophysical Journal 502 2 American Astronomical Society ss 833 846 arXiv astro ph 9803027 2 Bibcode 1998ApJ 502 833M doi 10 1086 305945 VSX Detail for VY CMa American Association of Variable Star Observers 1 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2023 VY Canis Majoris 10 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2016 a b c d e f Wittkowski M Hauschildt P H Arroyo Torres B Marcaide J M 5 Nisan 2012 Fundamental properties and atmospheric structure of the red supergiant VY CMa based on VLTI AMBER spectro interferometry Astronomy amp Astrophysics Cilt 540 ss L12 arXiv 1203 5194 2 Bibcode 2012A amp A 540L 12W doi 10 1051 0004 6361 201219126 Y K Choi Hirota Tomoya Honma Mareki Kobayashi Hideyuki Bushimata Takeshi Imai Hiroshi Iwadate Kenzaburo Jike Takaaki Kameno Seiji 2008 Distance to VY VMa with VERA Publications of the Astronomical Society of Japan Cilt 60 Publications Astronomical Society of Japan s 1007 arXiv 0808 0641 2 Bibcode 2008PASJ 60 1007C Distance and Kinematics of the Red Hypergiant VY CM 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2012 Dis baglantilarVY Canis Majoris The Astrophysical Basis of Its Luminosity pdf 23 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Roberta M Humphreys 13 Ekim 2006