Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Valandova harekâtı (Sırpça: Valandov katliamı olarak tercüme edilen Valandovski pokolљ), 20 Mart 1915'te İç Makedon Devrimci Örgütü tarafından işgalci Sırp birliklerine karşı Makedonya'nın güneydoğu kısmında üç noktada gerçekleştirilen silahlı bir saldırıydı.
| Valandova harekatı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Birinci Dünya Savaşı | |||||||
 Savaşa katılan bir müfreze | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 İMDÖ |  Sırbistan | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Lyubomir Vesov Petar Chaulev Petar Ovcharov Panayot Karamfilovich Vane Stoyanov | |||||||
| Güçler | |||||||
| 600 milis | Bilinmiyor | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 40 kişi öldü | 470 ölü, 361 esir | ||||||
Amaç
Eylem başlangıçta Udovo istasyonunun yakınında Vardar Nehri üzerindeki büyük demiryolu köprüsünü havaya uçurmak üzerine tasarlandı. İMDÖ'nün birkaç hedefi vardı; Selanik-Üsküp hattı boyunca kuzeyde Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na karşı savaşan Sırp birliklerine giden erzakı kesmek ve Boimia'daki Sırp varlığına darbe vurmak. Bulgarların amacı Sırbistan'ı Makedon sorununun çözümünde daha esnek olmaya zorlamaya çalışıyordu. Bu eylemlerin yanı sıra İttifak Devletlerinin (özellikle Avusturya-Macaristan) Sırbistan'a olan saldırıları Sırbistan'ı esnekleştirecekti. Aynı dönemde Sırbistan'nın da dahil olduğu İtilaf Devletleri, Bulgaristan'a Makedonya'yı teklif ediyordu.
1915'te Pavel Shatev, Valandova harekâtı da dahil olmak üzere Yunanistan ve Sırbistan'a karşı ortak Bulgar-Türk eylemleri için Petar Chaulev; Fuat Bey ve Çolak İbrahim Bey ile işbirliği yaptı.
Vane Stoyanov, Petar Chaulev, Lyubomir Vesov, Stefan Alabakov, Panayot Karamfilovich, Todor Petrov, Nikola Lefterov, Tushe Skachkov ve Hristo Delchev'in dahil olacağı saldırıya Hüseyin Haki Bey komutasındaki bir Türk müfrezesi de katıldı.
Saldırı
20 Mart'ta şafak vakti, örgütün yaklaşık 600 Bulgar milis ve Türk müfrezesi Sırp birlikleri tarafından güçlendirilmiş üç noktaya (Valandova, Pirava ve Udovo) saldırdı. Saat 10'da İMDÖ savaşçıları Valandovo'ya girerken, Pirava ve Udovo'daki çatışmalar akşam geç saatlere kadar devam etti. Çatışmada 40 Bulgar ve Türk milis ile 470 Sırp askeri ve 7 subay ölürken, 353 asker ve 8 subay da esir alındı.
Valandovo'da müfrezeler evlerde dalgalanan Bulgar bayraklarıyla coşkuyla karşılandı. Ljubomir Vesov, toplanan mitingde şehirde Bulgar otoritesinin kurulduğunu ve Makedonya'nın yakında Sırp yönetiminden kurtulacağını duyurdu. 21 Mart gecesi milisler geri çekildi.
Sonuçlar
Silahlı eylem, geniş bir uluslararası yankı oluşturdu. Sırp hükûmeti ve İtilaf Devletleri Sofya'ya protesto notaları göndererek Bulgaristan'ı eylemi organize etmekle suçladı ve müfrezelerin Bulgar, Avusturyalı ve Türk subaylar tarafından komuta edildiğini iddia etti. Sırbistan'ın Bulgaristan'a karşı geniş baskısı, Makedonya'da tavizler müzakere etmedeki uzlaşmazlığını haklı göstermeyi amaçlıyordu.
Bulgaristan ise suçlamaları reddetti ve hatanın zayıf Sırp yönetiminde olduğunu belirtti, ancak Ustrumca'daki İMDÖ başkanı Kotse Tsipushev, Başbakan Vasil Radoslavov'a şahsen açıklama yapmaya davet etti onu uyardı: "İşinizi dikkatli yapın ki Bulgaristan'ın prestiji açığa çıkmasın".
Valandova'da Sırp yetkililer yerel Bulgar ve Türk nüfusa karşı sistematik terör başlattı, yüzlerce kişi tutuklandı ve işkence gördü. İMDÖ'nün eylemi sonucunda 6.000'den fazla mülteci Bulgaristan'a kaçtı.
1936'da Udovo yakınlarında, şehit düşen Sırp askerlerinin kemiklerinin konulduğu bir mezarlık inşa edildi.
Kaynak
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Valandova harekati Sirpca Valandov katliami olarak tercume edilen Valandovski pokolљ 20 Mart 1915 te Ic Makedon Devrimci Orgutu tarafindan isgalci Sirp birliklerine karsi Makedonya nin guneydogu kisminda uc noktada gerceklestirilen silahli bir saldiriydi Valandova harekatiBirinci Dunya SavasiSavasa katilan bir mufrezeTarih20 Mart 1915BolgeValandovo Pirava UdovoSonucIMDO nun askeri ve propaganda basarisiTaraflarIMDOSirbistanKomutanlar ve liderlerLyubomir Vesov Petar Chaulev Petar Ovcharov Panayot Karamfilovich Vane StoyanovGucler600 milisBilinmiyorKayiplar40 kisi oldu470 olu 361 esirAmacEylem baslangicta Udovo istasyonunun yakininda Vardar Nehri uzerindeki buyuk demiryolu koprusunu havaya ucurmak uzerine tasarlandi IMDO nun birkac hedefi vardi Selanik Uskup hatti boyunca kuzeyde Avusturya Macaristan Imparatorlugu na karsi savasan Sirp birliklerine giden erzaki kesmek ve Boimia daki Sirp varligina darbe vurmak Bulgarlarin amaci Sirbistan i Makedon sorununun cozumunde daha esnek olmaya zorlamaya calisiyordu Bu eylemlerin yani sira Ittifak Devletlerinin ozellikle Avusturya Macaristan Sirbistan a olan saldirilari Sirbistan i esneklestirecekti Ayni donemde Sirbistan nin da dahil oldugu Itilaf Devletleri Bulgaristan a Makedonya yi teklif ediyordu 1915 te Pavel Shatev Valandova harekati da dahil olmak uzere Yunanistan ve Sirbistan a karsi ortak Bulgar Turk eylemleri icin Petar Chaulev Fuat Bey ve Colak Ibrahim Bey ile isbirligi yapti Vane Stoyanov Petar Chaulev Lyubomir Vesov Stefan Alabakov Panayot Karamfilovich Todor Petrov Nikola Lefterov Tushe Skachkov ve Hristo Delchev in dahil olacagi saldiriya Huseyin Haki Bey komutasindaki bir Turk mufrezesi de katildi Saldiri1916 1917 tarihli bir kartpostal 20 Mart 1915 te Bulgaristan a savas ilanindan once duzensiz Bulgar cetelerinin saldirisina ugrayan demiryolu koprusunu muzaffer bir sekilde savunan 120 cesur Sirp in yattigi Ustrumca daki mezarlik 20 Mart ta safak vakti orgutun yaklasik 600 Bulgar milis ve Turk mufrezesi Sirp birlikleri tarafindan guclendirilmis uc noktaya Valandova Pirava ve Udovo saldirdi Saat 10 da IMDO savascilari Valandovo ya girerken Pirava ve Udovo daki catismalar aksam gec saatlere kadar devam etti Catismada 40 Bulgar ve Turk milis ile 470 Sirp askeri ve 7 subay olurken 353 asker ve 8 subay da esir alindi Valandovo da mufrezeler evlerde dalgalanan Bulgar bayraklariyla coskuyla karsilandi Ljubomir Vesov toplanan mitingde sehirde Bulgar otoritesinin kuruldugunu ve Makedonya nin yakinda Sirp yonetiminden kurtulacagini duyurdu 21 Mart gecesi milisler geri cekildi SonuclarPanayot Karamfilovic in roluValandova mezarligi Silahli eylem genis bir uluslararasi yanki olusturdu Sirp hukumeti ve Itilaf Devletleri Sofya ya protesto notalari gondererek Bulgaristan i eylemi organize etmekle sucladi ve mufrezelerin Bulgar Avusturyali ve Turk subaylar tarafindan komuta edildigini iddia etti Sirbistan in Bulgaristan a karsi genis baskisi Makedonya da tavizler muzakere etmedeki uzlasmazligini hakli gostermeyi amacliyordu Bulgaristan ise suclamalari reddetti ve hatanin zayif Sirp yonetiminde oldugunu belirtti ancak Ustrumca daki IMDO baskani Kotse Tsipushev Basbakan Vasil Radoslavov a sahsen aciklama yapmaya davet etti onu uyardi Isinizi dikkatli yapin ki Bulgaristan in prestiji aciga cikmasin Valandova da Sirp yetkililer yerel Bulgar ve Turk nufusa karsi sistematik teror baslatti yuzlerce kisi tutuklandi ve iskence gordu IMDO nun eylemi sonucunda 6 000 den fazla multeci Bulgaristan a kacti 1936 da Udovo yakinlarinda sehit dusen Sirp askerlerinin kemiklerinin konuldugu bir mezarlik insa edildi Kaynak web archive org 5 Subat 2008 5 Subat 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ocak 2024 Makedoniјa pod srpska okupaciјa Makedoniјa pod srpska okupaciјa Makedonca 28 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ocak 2024