Varoluşçu bunalım, bireyin kendi yaşamının temelini; yaşamının herhangi bir anlamının, amacının ya da değerinin olup olmadığını sorguladığı bir andır. Varoluşun anlamı ve amacı sorunu varoluşçuluk felsefe okulunun konusudur. Buna karşın, önce varoluşçu olduğu sanılan pek çok bunalımın depresyon ya da temel karşılanmamış güvenlik, yakınlık, vb. gereksinimler gibi başka bir nedenden kaynaklandığı ortaya çıkabilir.
Betimleme
Varoluşçu bunalım bu etmenlerden kaynaklanabilir ya da bu etmenlerle karıştırılabilir ya da bu etmenlere komorbid olabilir:
- Majör depresif bozukluk
- Kişinin yaşamıyla doygunsuzluğu
- Ağır psikolojik travma
- Yalnızlık ve dünyadan duygusu
- Kişinin ölümlülüğünün yeni kavranışı ya da değerinin anlaşılması
- Kişinin yaşamının amacı ya da dışsal anlamının olmadığına inanması
- Yaşamın anlamının aranışı
- Kişinin gerçeklik algısının ya da dünya görüşünün yıkılması
- Kişinin kendi özgürlüğünün ve bu özgürlüğün kabulü ya da reddinin sonuçlarının farkındalığı
- Kişiyi anlam arayışına sürükleyen aşırı zevkli ya da acılı bir deneyim
Varoluşçu bunalım genelde kişinin yaşamındaki kayda değer bir olay (psikolojik travma, evlilik, ayrılık, büyük kayıp, sevilen kişinin ölümü, yaşamı tehdit eden bir deneyim, yeni bir partner, psikoaktif ilaç/uyuşturucu kullanımı, yetişkinliğe adım atarken evden ayrılma, kişisel olarak önem gösteren bir yaşa ulaşmak, vb.) tarafından kışkırtılır. Genelde bunalımdaki insanın kişisel ölümlülük üzerine içe bakışını kışkırtarak bahsedilen bu baskılanmış farkındalığı açığa çıkarır.
Bileşeniler
Varoluşçu bunalım ya da Varoluşsal kriz, duygusal, bilişsel ve davranışsal olmak üzere üç bileşeni olduğu anlaşılabilecek karmaşık bir deneyimdir. Duygusal düzeyde, genellikle korku, endişe, umutsuzluk ve çaresizlik gibi olumsuz duygularla ilişkilendirilir. İnsanlar ayrıca içinde bulundukları durumdan dolayı kendilerini suçlu veya sorumlu hissedebilir, yalnızlık duygusu ve kişisel bütünlük kaybı yaşayabilirler. Bilişsel düzeyde, varoluşsal kriz anlam ve amaç kaybının yanı sıra kişisel değerlerin kaybı ile karakterize edilir. Kişinin kendi ölümlülüğünün farkına varmasını da içerebilir. Davranışsal düzeyde ise bağımlılıklara, anti-sosyal davranışlara ve fiziksel sağlık ve ilişkilerde gerilemeye yol açabilir. Ancak, olumsuz yönlerine rağmen, varoluşsal krizin olumlu sonuçları da olabilir ve kişisel gelişime ve yeni değerlerin keşfine yol açabilir.
Anlamsızlık
Varoluşsal krizler anlamsızlık meselesi etrafında döner ve çoğu kuramcı tarafından anlam krizleri olarak görülür. Bu konu, yaşamın amacı, neden var olduğumuz ve yaşamı neyin anlamlı kıldığı gibi birbiriyle ilişkili çeşitli soruları kapsamaktadır. Geleneksel olarak, dünyanın Tanrı tarafından bir amaçla yaratıldığı inancı gibi dini açıklamalar bu soruya yanıtlar sağlamıştır. Kişisel düzeyde, bireyler hayatlarını anlamlı kılmak için seküler bir anlam arayışına girerler. İnsanların hem duygularını hem de yaşamdaki pratikliklerini etkileyen güçlü bir anlam ihtiyacı vardır. Ancak, olumsal bir evrende anlamın olmaması, anlamsız bir evrende anlam bulma sorununu yaratır. Çeşitli anlam kaynakları arasında dini inanç, sosyal ilişkiler, fedakârlık, bir amaca adanmışlık, yaratıcılık, hazcılık, kendini gerçekleştirme ve doğru tutumu bulma sayılabilir. Bir anlam kaynağının yokluğu genellikle varoluşsal bir krize yol açar ve yeni bir anlam kaynağı keşfetmek bu krizi çözmenin anahtarıdır.
Sonuçlar ve klinik belirtiler
Varoluşsal kriz, bireylerin varoluşlarının anlamını ve amacını sorguladıkları zaman yaşayabilecekleri bir durumdur. Bu krizin hem kişisel hem de toplumsal düzeyde çeşitli sonuçları olabilir. Kişisel düzeyde strese, kaygıya, depresyona ve kötü ilişkilerin oluşmasına yol açabilir. Bazı durumlarda, kriz çözülmezse depresyonla sonuçlanabilir. Toplumsal düzeyde ise, bireyler olumlu bir etki yaratma güdüsünden yoksun olabileceğinden, yüksek boşanma oranına ve topluma olumlu katkıların azalmasına katkıda bulunabilir.
Bununla birlikte, varoluşsal bir kriz uygun şekilde çözülürse, bireyin yaşamı üzerinde olumlu etkileri olabilir. Etkilenen kişiyi altta yatan sorunları ele almaya ve yeni anlam kaynakları bulmaya iterek kişisel gelişimine ve yaşam tarzında iyileşmeye yol açabilir. Örneğin, "" sırasında bireyler ileriye dönük planlar yapabilir ve hayatlarını nasıl yönlendirecekleri konusunda daha bilinçli seçimler yapabilirler.
Psikoterapistler, doğru bir teşhise ulaşabildikleri için varoluşsal bir krizi tanımada ve ele almada önemli bir rol oynarlar. Ancak belirtiler kişiden kişiye büyük farklılıklar gösterebildiğinden teşhis koymak zor olabilir. Bazı bireyler anlam eksikliklerini işkoliklik ya da takıntılı bir şekilde prestij ve maddi kazanımlar peşinde koşma gibi zorlayıcı davranışlarla ifade edebilir. Bu tür davranışlar bireyin dikkatini krizinden uzaklaştırarak geçici bir rahatlama sağlayabilir ancak kendi içinde tatmin edici değildir.
Diğerleri krizlerini, anlamdan yoksun olduğuna inandıkları faaliyetleri gözden düşürdükleri nihilizmi açıkça ilan ederek ifade edebilirler. Daha ağır vakalarda, birey amaçsızlık ve ilgisizlik yaşayabilir, bu da hareketsizlik ve depresyonla sonuçlanabilir.
Varoluşsal bir krizin şiddeti, iş tatmini ve kişinin ilişkilerinin kalitesi gibi çeşitli dolaylı faktörler tarafından belirlenebilir. Araştırmalar, yaşamda anlam eksikliğinin psikopatoloji ile ilişkili olduğunu, olumlu bir anlam duygusuna sahip olmanın ise derin dini inançlar, net yaşam hedefleri ve bir amaca adanmışlık ile ilişkili olduğunu göstermiştir.
Varoluşsal krizi ölçmek için ve gibi anketler de dahil olmak üzere çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Bu araçlar, terapistlerin ve danışmanların krizin kapsamını ve şiddetini ve depresyon, cinsiyet ve yoksulluk gibi diğer olgularla nasıl ilişkili olduğunu anlamalarına yardımcı olabilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Richard K. James, Crisis intervention strategies, 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 8 Şubat 2015
- ^ Rehberger, Rainer (2014). "Viewing Camus's The Stranger from the perspective of W. R. D. Fairbairn's object relations". Fairbairn and the Object Relations Tradition. Routledge. ss. 461-470. doi:10.4324/9780429474538-40. ISBN . 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ Pratt, Alan. . Internet Encyclopedia of Philosophy. 9 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2022.
- ^ DeAngelis, Tori. . www.apa.org. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022.
- ^ Davies, Gena; Klaassen, Derrick; Längle, Alfried (2014). "Purpose in Life Test". Encyclopedia of Quality of Life and Well-Being Research (İngilizce). Springer Netherlands. ss. 5238-5243. doi:10.1007/978-94-007-0753-5_2336. ISBN . 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Varoluscu bunalim bireyin kendi yasaminin temelini yasaminin herhangi bir anlaminin amacinin ya da degerinin olup olmadigini sorguladigi bir andir Varolusun anlami ve amaci sorunu varolusculuk felsefe okulunun konusudur Buna karsin once varoluscu oldugu sanilan pek cok bunalimin depresyon ya da temel karsilanmamis guvenlik yakinlik vb gereksinimler gibi baska bir nedenden kaynaklandigi ortaya cikabilir BetimlemeVaroluscu bunalim bu etmenlerden kaynaklanabilir ya da bu etmenlerle karistirilabilir ya da bu etmenlere komorbid olabilir Major depresif bozukluk Kisinin yasamiyla doygunsuzlugu Agir psikolojik travma Yalnizlik ve dunyadan duygusu Kisinin olumlulugunun yeni kavranisi ya da degerinin anlasilmasi Kisinin yasaminin amaci ya da dissal anlaminin olmadigina inanmasi Yasamin anlaminin aranisi Kisinin gerceklik algisinin ya da dunya gorusunun yikilmasi Kisinin kendi ozgurlugunun ve bu ozgurlugun kabulu ya da reddinin sonuclarinin farkindaligi Kisiyi anlam arayisina surukleyen asiri zevkli ya da acili bir deneyim Varoluscu bunalim genelde kisinin yasamindaki kayda deger bir olay psikolojik travma evlilik ayrilik buyuk kayip sevilen kisinin olumu yasami tehdit eden bir deneyim yeni bir partner psikoaktif ilac uyusturucu kullanimi yetiskinlige adim atarken evden ayrilma kisisel olarak onem gosteren bir yasa ulasmak vb tarafindan kiskirtilir Genelde bunalimdaki insanin kisisel olumluluk uzerine ice bakisini kiskirtarak bahsedilen bu baskilanmis farkindaligi aciga cikarir BilesenilerVaroluscu bunalim ya da Varolussal kriz duygusal bilissel ve davranissal olmak uzere uc bileseni oldugu anlasilabilecek karmasik bir deneyimdir Duygusal duzeyde genellikle korku endise umutsuzluk ve caresizlik gibi olumsuz duygularla iliskilendirilir Insanlar ayrica icinde bulunduklari durumdan dolayi kendilerini suclu veya sorumlu hissedebilir yalnizlik duygusu ve kisisel butunluk kaybi yasayabilirler Bilissel duzeyde varolussal kriz anlam ve amac kaybinin yani sira kisisel degerlerin kaybi ile karakterize edilir Kisinin kendi olumlulugunun farkina varmasini da icerebilir Davranissal duzeyde ise bagimliliklara anti sosyal davranislara ve fiziksel saglik ve iliskilerde gerilemeye yol acabilir Ancak olumsuz yonlerine ragmen varolussal krizin olumlu sonuclari da olabilir ve kisisel gelisime ve yeni degerlerin kesfine yol acabilir AnlamsizlikVarolussal krizler anlamsizlik meselesi etrafinda doner ve cogu kuramci tarafindan anlam krizleri olarak gorulur Bu konu yasamin amaci neden var oldugumuz ve yasami neyin anlamli kildigi gibi birbiriyle iliskili cesitli sorulari kapsamaktadir Geleneksel olarak dunyanin Tanri tarafindan bir amacla yaratildigi inanci gibi dini aciklamalar bu soruya yanitlar saglamistir Kisisel duzeyde bireyler hayatlarini anlamli kilmak icin sekuler bir anlam arayisina girerler Insanlarin hem duygularini hem de yasamdaki pratikliklerini etkileyen guclu bir anlam ihtiyaci vardir Ancak olumsal bir evrende anlamin olmamasi anlamsiz bir evrende anlam bulma sorununu yaratir Cesitli anlam kaynaklari arasinda dini inanc sosyal iliskiler fedakarlik bir amaca adanmislik yaraticilik hazcilik kendini gerceklestirme ve dogru tutumu bulma sayilabilir Bir anlam kaynaginin yoklugu genellikle varolussal bir krize yol acar ve yeni bir anlam kaynagi kesfetmek bu krizi cozmenin anahtaridir Sonuclar ve klinik belirtilerVarolussal kriz bireylerin varoluslarinin anlamini ve amacini sorguladiklari zaman yasayabilecekleri bir durumdur Bu krizin hem kisisel hem de toplumsal duzeyde cesitli sonuclari olabilir Kisisel duzeyde strese kaygiya depresyona ve kotu iliskilerin olusmasina yol acabilir Bazi durumlarda kriz cozulmezse depresyonla sonuclanabilir Toplumsal duzeyde ise bireyler olumlu bir etki yaratma gudusunden yoksun olabileceginden yuksek bosanma oranina ve topluma olumlu katkilarin azalmasina katkida bulunabilir Bununla birlikte varolussal bir kriz uygun sekilde cozulurse bireyin yasami uzerinde olumlu etkileri olabilir Etkilenen kisiyi altta yatan sorunlari ele almaya ve yeni anlam kaynaklari bulmaya iterek kisisel gelisimine ve yasam tarzinda iyilesmeye yol acabilir Ornegin sirasinda bireyler ileriye donuk planlar yapabilir ve hayatlarini nasil yonlendirecekleri konusunda daha bilincli secimler yapabilirler Psikoterapistler dogru bir teshise ulasabildikleri icin varolussal bir krizi tanimada ve ele almada onemli bir rol oynarlar Ancak belirtiler kisiden kisiye buyuk farkliliklar gosterebildiginden teshis koymak zor olabilir Bazi bireyler anlam eksikliklerini iskoliklik ya da takintili bir sekilde prestij ve maddi kazanimlar pesinde kosma gibi zorlayici davranislarla ifade edebilir Bu tur davranislar bireyin dikkatini krizinden uzaklastirarak gecici bir rahatlama saglayabilir ancak kendi icinde tatmin edici degildir Digerleri krizlerini anlamdan yoksun olduguna inandiklari faaliyetleri gozden dusurdukleri nihilizmi acikca ilan ederek ifade edebilirler Daha agir vakalarda birey amacsizlik ve ilgisizlik yasayabilir bu da hareketsizlik ve depresyonla sonuclanabilir Varolussal bir krizin siddeti is tatmini ve kisinin iliskilerinin kalitesi gibi cesitli dolayli faktorler tarafindan belirlenebilir Arastirmalar yasamda anlam eksikliginin psikopatoloji ile iliskili oldugunu olumlu bir anlam duygusuna sahip olmanin ise derin dini inanclar net yasam hedefleri ve bir amaca adanmislik ile iliskili oldugunu gostermistir Varolussal krizi olcmek icin ve gibi anketler de dahil olmak uzere cesitli yontemler bulunmaktadir Bu araclar terapistlerin ve danismanlarin krizin kapsamini ve siddetini ve depresyon cinsiyet ve yoksulluk gibi diger olgularla nasil iliskili oldugunu anlamalarina yardimci olabilir Ayrica bakinizAntinatalizm Ruhun Karanlik Gecesi Depersonalizasyon Desiderata Ego olumu Varolusculuk Yasamin anlami Mistisizm NihilizmKaynakca Richard K James Crisis intervention strategies 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 8 Subat 2015 Rehberger Rainer 2014 Viewing Camus s The Stranger from the perspective of W R D Fairbairn s object relations Fairbairn and the Object Relations Tradition Routledge ss 461 470 doi 10 4324 9780429474538 40 ISBN 978 0 429 47453 8 11 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2023 Pratt Alan Internet Encyclopedia of Philosophy 9 Mart 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2022 DeAngelis Tori www apa org 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2022 Davies Gena Klaassen Derrick Langle Alfried 2014 Purpose in Life Test Encyclopedia of Quality of Life and Well Being Research Ingilizce Springer Netherlands ss 5238 5243 doi 10 1007 978 94 007 0753 5 2336 ISBN 978 94 007 0753 5 11 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2023