Velika saldırıları veya Velika Muharebesi Berlin Kongresi sonrasında Arnavut düzensiz birlikleri tarafından gerçekleştirilen bir dizi saldırıdır.
Velika Saldırıları | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Plav ve Gusinye Muharebeleri | |||||||
42°39′52″N 19°57′22″E / 42.6644°K 19.9561°D Velika-Plav
| |||||||
Taraflar | |||||||
Karadağ | Prizren Birliği (El altından destekleyenler: Osmanlı İmparatorluğu yöneticileri) | ||||||
Çatışan birlikler | |||||||
| Arnavut düzensiz birlikleri |
Arka plan
Berlin Kongresi kararlarına göre Plav ve Gusinye (o zamanlar Osmanlı İmparatorluğu'nun İşkodra Vilayeti) toprakları Karadağ'a verildi. Yine de Osmanlılar, bu duruma karşı çıkan Arnavutları destekleyip, Karadağ'ın Plav ve Gusinye'yi ele geçirmesi için gerekli koşulları sağlamadı. Resmi olarak kongre kararlarına saygı gösterme niyetindeydiler, ancak gerçekte Osmanlılara bağlı pek çok yönetici haksız olduğunu düşündüğü bu karara karşı Berlin Kongresi'nde üstlendikleri yükümlülükleri yerine getirmekten kaçındı ve el altından Arnavutların kurduğu Prizren Birliği'ni desteklediler. Öyle ki Osmanlı'nın İşkodra valisi, Karadağ'a karşı direnmeleri için Gusinye'nin yerel Müslüman halkına mühimmat bile gönderdi.
Giriş
Ekim 1879'a kadar Karadağ kuvvetleri direnişle karşılaşmadan Gusinye'ye yürüyebildi. Karadağ böyle bir sefer için kuvvet hazırladığında, Osmanlılar olası çatışmalardan kaçınmak bahanesiyle bunu durdurmak için Büyük Güçler nezdinde müdahalede bulundu. Osmanlı askeri subayı Muhtar Paşa isyan eden Arnavutları durdurmak için Kasım 1879'da 15 taburla Prizren'e geldi. Osmanlılar Karadağ'a bu kuvvetlerin sadece Plav ve Gusinye'nin Karadağ'a barışçıl bir şekilde devredilmesini sağlamak için kullanılacağını bildirmiş, Karadağ da bu bilgi üzerine kuvvetlerinin bir kısmını terhis etmiştir.Ancak Osmanlılar Arnavutların üzerine gitmediler. Bu arada yaklaşık 15.000 Arnavut düzensiz milisi Gusinye'de toplandı. İstanbul'daki İngiliz Büyükelçisi Austen Henry Layard, hükûmetine Babıali'nin silahlı Arnavutların Gusinye bölgesine akınını önlemek için hiçbir şey yapmadığını bildirdi ve sonuçlardan Babıali'nin sorumlu tutulacağını vurguladı.
Milovan Đilas, kuzey Arnavut aşiretlerinin Plav ve Gusinje'deki Lim nehri boyunca uzanan verimli ovaya yönelik toprak istekleri olduğunu vurgulamıştır. Berlin Kongresi'nden sonra amaçları, Karadağ'ın resmi makamları burayı sıkı bir şekilde kontrol altına almadan önce vadiye inmekti. Saldırılarda Arnavutlar ilk başta yenilselerde sonrası başarılar elde ettiler ancak yine de Arnavutlar hedeflediği sonuca ulaşamadı
Sonrası
Novšiće Muharebesi
Prizren Birliği'ne bağlı ancak bağımsızlık yanlısı kanattan çok islamcı kanattan olan Gusinyeli Ali Paşa komutasındaki Arnavut birlikleri Osmanlı yöneticilerinden gizlice destek alıp Karadağ Ordusunun tekrar karşısına çıktılar ve Novosice'de Karadağ birliklerini bozguna uğrattılar.
Murino Muharebesi
Murino'daki muharebe Novšiće muharebesinden (4 Aralık 1879) yaklaşık bir ay sonra, Osmanlı yüksek komutanlığı ilhaka karşı yerel direnişi yatıştırmak için Manastır'dan Ahmed Muhtar Paşa komutasında birlikleri göndermeye hazırlanırken meydana geldi. Karadağ kuvvetleri Pepići'den Plav yakınlarındaki Meteh'teki mevzilere doğru ilerlerken Prizren Birliği tarafından önleri kesildi. Çatışmadan sonra Karadağ kuvvetleri Andrijevica yakınlarındaki Sutjeska'ya çekildi ve Arnavut düzensizler Vasojevići yerleşimlerini, Velika, Ržanica ve Pepići'yi yakıp yıktı. Savaştan sonra her iki taraf da zafer kazandığını iddia etti.
Kaynakça
- ^ Glasnik Cetinjskih Muzeja. Bulletin des Musées de Cétigné. 1968. s. 170.
... Arnavutlar, Türk yetkililer başta Plav ve Gueinja olmak üzere bazı bölgeleri Karadağ'a bırakmamak için direnmek zorunda kaldılar. Novšići'de bile Karadağ ordusunun Arnavutlarla birlikte silahlı eukoba'ları vardı. (Албанаца, постре- кавана је рд турских власти на отпор ради избјегавања уступаља Црнрј Гори одређених територија, лрије свега Плава и Гуеиња. Било је оружаних еукоба црногорске војске са Албанцима, кар на Новшићима) ...
- ^ Medunarodni naucni skup povodom 100-godisnijce ustanaka u bosni i hercegovini, drugim balkanskim zemjama i istonoj krizi 1875-1878. Akademija naukа. 1977. s. 297.
- ^ Istorijski časopis. Institut. 1961. s. 151.
... Gusinye bölgesi Karadağ'a ait olmamasını sağlamak üzere İşkodra Valisi Hüseyin Paşa, halka dağıtılmak üzere Gusinye'ye cephane gönderdi. (све да област Гусиња не припадне Црној Гори. Скадарски валија Хусеин-паша упу- ћивао је муницију у Гусиње да се раздијели становништву...)
- ^ ; Tomović, Slobodan (1996). Memoari vojvode Gavra Vukovića. Obod. ISBN .
- ^ Office, Great Britain. Foreign (1879). Further Correspondence Respecting the Affairs of Turkey. s. 103.
...Gusinye'ye doğru yola çıktıklarını ve Türk yetkililerin bu çetelerin gidişini engellemek için hiçbir adım atmadıklarını söyledi. Sir A. Sandison'a derhal bu bilgiyi Sawas Paşa'ya iletmesini ve Ekselansları ile bu konuda çok güçlü bir şekilde konuşmasını, bu işlemlerin sonucunda herhangi bir şey olursa Babıali'nin sorumlu tutulacağını belirtmesini söyledim.(...place for Gusinje, and that the Turkish authorities were taking no steps to prevent the departure of these bands. I at once directed Sir A. Sandison to communicate this information to Sawas Pasha, and to speak very strongly to his Excellency on the subject, pointing out that, if anything should happen in consequence of these proceedings, the Porte will be held responsible.)
- ^ Djilas, Milovan (1994). Izgubljene bitke. Prosveta. s. 513. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Velika saldirilari veya Velika Muharebesi Berlin Kongresi sonrasinda Arnavut duzensiz birlikleri tarafindan gerceklestirilen bir dizi saldiridir Velika SaldirilariPlav ve Gusinye Muharebeleri42 39 52 N 19 57 22 E 42 6644 K 19 9561 D 42 6644 19 9561 Velika PlavGunumuz Karadag daki konumuTarih9 Ekim 22 Kasim 1879Bolge Plav Karadag PrensligiSonucIlk Saldiri Karadag zaferi Ikinci Saldiri Arnavutluk zaferi Genel Planda Karadag basarisiTaraflar KaradagPrizren Birligi El altindan destekleyenler Osmanli Imparatorlugu yoneticileri Catisan birliklertaburu taburuArnavut duzensiz birlikleriArka planBerlin Kongresi kararlarina gore Plav ve Gusinye o zamanlar Osmanli Imparatorlugu nun Iskodra Vilayeti topraklari Karadag a verildi Yine de Osmanlilar bu duruma karsi cikan Arnavutlari destekleyip Karadag in Plav ve Gusinye yi ele gecirmesi icin gerekli kosullari saglamadi Resmi olarak kongre kararlarina saygi gosterme niyetindeydiler ancak gercekte Osmanlilara bagli pek cok yonetici haksiz oldugunu dusundugu bu karara karsi Berlin Kongresi nde ustlendikleri yukumlulukleri yerine getirmekten kacindi ve el altindan Arnavutlarin kurdugu Prizren Birligi ni desteklediler Oyle ki Osmanli nin Iskodra valisi Karadag a karsi direnmeleri icin Gusinye nin yerel Musluman halkina muhimmat bile gonderdi GirisEkim 1879 a kadar Karadag kuvvetleri direnisle karsilasmadan Gusinye ye yuruyebildi Karadag boyle bir sefer icin kuvvet hazirladiginda Osmanlilar olasi catismalardan kacinmak bahanesiyle bunu durdurmak icin Buyuk Gucler nezdinde mudahalede bulundu Osmanli askeri subayi Muhtar Pasa isyan eden Arnavutlari durdurmak icin Kasim 1879 da 15 taburla Prizren e geldi Osmanlilar Karadag a bu kuvvetlerin sadece Plav ve Gusinye nin Karadag a bariscil bir sekilde devredilmesini saglamak icin kullanilacagini bildirmis Karadag da bu bilgi uzerine kuvvetlerinin bir kismini terhis etmistir Ancak Osmanlilar Arnavutlarin uzerine gitmediler Bu arada yaklasik 15 000 Arnavut duzensiz milisi Gusinye de toplandi Istanbul daki Ingiliz Buyukelcisi Austen Henry Layard hukumetine Babiali nin silahli Arnavutlarin Gusinye bolgesine akinini onlemek icin hicbir sey yapmadigini bildirdi ve sonuclardan Babiali nin sorumlu tutulacagini vurguladi Milovan Đilas kuzey Arnavut asiretlerinin Plav ve Gusinje deki Lim nehri boyunca uzanan verimli ovaya yonelik toprak istekleri oldugunu vurgulamistir Berlin Kongresi nden sonra amaclari Karadag in resmi makamlari burayi siki bir sekilde kontrol altina almadan once vadiye inmekti Saldirilarda Arnavutlar ilk basta yenilselerde sonrasi basarilar elde ettiler ancak yine de Arnavutlar hedefledigi sonuca ulasamadiSonrasiNovsice Muharebesi Prizren Birligi ne bagli ancak bagimsizlik yanlisi kanattan cok islamci kanattan olan Gusinyeli Ali Pasa komutasindaki Arnavut birlikleri Osmanli yoneticilerinden gizlice destek alip Karadag Ordusunun tekrar karsisina ciktilar ve Novosice de Karadag birliklerini bozguna ugrattilar Murino Muharebesi Murino daki muharebe Novsice muharebesinden 4 Aralik 1879 yaklasik bir ay sonra Osmanli yuksek komutanligi ilhaka karsi yerel direnisi yatistirmak icin Manastir dan Ahmed Muhtar Pasa komutasinda birlikleri gondermeye hazirlanirken meydana geldi Karadag kuvvetleri Pepici den Plav yakinlarindaki Meteh teki mevzilere dogru ilerlerken Prizren Birligi tarafindan onleri kesildi Catismadan sonra Karadag kuvvetleri Andrijevica yakinlarindaki Sutjeska ya cekildi ve Arnavut duzensizler Vasojevici yerlesimlerini Velika Rzanica ve Pepici yi yakip yikti Savastan sonra her iki taraf da zafer kazandigini iddia etti Kaynakca Glasnik Cetinjskih Muzeja Bulletin des Musees de Cetigne 1968 s 170 Arnavutlar Turk yetkililer basta Plav ve Gueinja olmak uzere bazi bolgeleri Karadag a birakmamak icin direnmek zorunda kaldilar Novsici de bile Karadag ordusunun Arnavutlarla birlikte silahli eukoba lari vardi Albanaca postre kavana јe rd turskih vlasti na otpor radi izbјegavaњa ustupaљa Crnrј Gori odreђenih teritoriјa lriјe svega Plava i Gueiњa Bilo јe oruzhanih eukoba crnogorske voјske sa Albancima kar na Novshiћima Medunarodni naucni skup povodom 100 godisnijce ustanaka u bosni i hercegovini drugim balkanskim zemjama i istonoj krizi 1875 1878 Akademija nauka 1977 s 297 Istorijski casopis Institut 1961 s 151 Gusinye bolgesi Karadag a ait olmamasini saglamak uzere Iskodra Valisi Huseyin Pasa halka dagitilmak uzere Gusinye ye cephane gonderdi sve da oblast Gusiњa ne pripadne Crnoј Gori Skadarski valiјa Husein pasha upu ћivao јe municiјu u Gusiњe da se razdiјeli stanovnishtvu Tomovic Slobodan 1996 Memoari vojvode Gavra Vukovica Obod ISBN 978 86 305 0260 6 Office Great Britain Foreign 1879 Further Correspondence Respecting the Affairs of Turkey s 103 Gusinye ye dogru yola ciktiklarini ve Turk yetkililerin bu cetelerin gidisini engellemek icin hicbir adim atmadiklarini soyledi Sir A Sandison a derhal bu bilgiyi Sawas Pasa ya iletmesini ve Ekselanslari ile bu konuda cok guclu bir sekilde konusmasini bu islemlerin sonucunda herhangi bir sey olursa Babiali nin sorumlu tutulacagini belirtmesini soyledim place for Gusinje and that the Turkish authorities were taking no steps to prevent the departure of these bands I at once directed Sir A Sandison to communicate this information to Sawas Pasha and to speak very strongly to his Excellency on the subject pointing out that if anything should happen in consequence of these proceedings the Porte will be held responsible Djilas Milovan 1994 Izgubljene bitke Prosveta s 513 ISBN 9788607008407