Karaağaç, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
Karaağaç | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Karaağaç Karaağaç'ın Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Şavşat |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 2044 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 104 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08700 |
Tarihçe
Karaağaç'ın eski adı Verhvnali'dir. Gürcüce bir yer adı olan Verhvnali (ვერხვნალი), "verhvi" (ვერხვი : titrek kavak) kelimesinden türemiştir. Bu yer adı Türkçeye Verhunal / Verhnal / Virhnal (ورخنال) olarak girmiştir.93 Harbi'inde Şavşeti bölgesini ele geçiren Ruslar ise köyü Verhuna / Verhnal (Верхуна / Верхнал) adıyla kaydetmiştir.
Verhvnali, Orta Çağ'da Gürcistan'ın güneybatı kesimini oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de yer alır. Şavşeti bölgesi yazılı kaynaklarda ilk kez 8. yüzyılda geçmektedir. Bununla birlikte Tskalsimeri'de Tunç Çağı'na ait baltaların ortaya çıkması, bu bölgenin çok eskiden beri bir yerleşme alanı olduğunu göstermektedir. Osmanlılar bu bölgeyi, 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirdi. Verhvnali Kilisesi, köyün nüfusunun Hristiyan olduğu bu dönemden kalmış olmalıdır.
Verhvnali, 1835 tarihli Müslim nüfus defterine göre Çıldır Eyaleti içinde Şavşat (Satlel-Rabat) sancağının köylerinden biriydi. Osmanlı idaresinin vergi belirleme ve askere alma amacıyla sadece erkek nüfusu tespit ettiği bu tarihte köyde 21 hanede 87 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Verhvnali'nin toplam nüfusunun yaklaşık 174 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Verhvnali köyü,1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresi sırasında Artvin sancağı'nun Şavşet-İmerhevi kazasına bağlı Anklia nahiyesinin 11 köyünden biriydi. Köyün nüfusu, 121'i erkek ve 129'u kadın olmak üzere, 37 hanede yaşayan 250 kişiden oluşuyordu. Verhvnali köyüne bağlı Onez (Онезъ) adında bir mahalle bulunuyordu ve bu mahallenin nüfusu 3 hane yaşıyordu. Verhvnali köyünün nüfusunun tamamı "Türk" olarak kaydedilmişti. Bununla birlikte köyün adının yanı sıra, Şimşilauri (შიმშილაური), Kença (კენჭა), Agara (აგარა), Nağvarevi (ნაღვარევი), Ançilauri (ანჩილაური), Salesauri (სალესაური), Tetrati (თეთრათი), Şavketi (შავკეთი) gibi Verhvnali'deki yer adları da Gürcücedir.
Verhvnali köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusya'nın bölgeden çekilmesinden bir süre sonra, bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Sovyet Rusya'nın Bolşevik hükûmeti 7 Mayıs 1920'de Gürcistan hükûmetiyle imzaladığı Moskova Antlaşması'yla da Artvin bölgesini bağımsız Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti'nin Tiflis hükûmetine verdiği ültimatom üzerine Gürcü idaresinin çekilmesinin ardından Artvin bölgesi ve Verhvnali köyü fiilen Türkiye'ye katıldı. Gürcistan'ın topraklarının işgal edilmesinin ardından Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla, Verhvnali köyünü de kapsayan Artvin bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.
Verhvnali, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespiti sırasında, bu livanın Şavşat kazasının merkez nahiyesine bağlıydı ve 60 hanede 434 kişi yaşıyordu.Bu nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir. Verhvnali /Verhunal Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında "Karaağaç" olarak değiştirilmiştir. Karaağaç köyü, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetinin Şavşat kazasının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 565 kişiden oluşuyordu. 1965 yılına gelindiğinde köyün nüfusu 842 kişiye yükselmiştir ve bu nüfus içinde 326 kişi okuma yazma biliyordu.
Karaağaç köyünde varlığı bilinen tek tarihsel yapı, eskiden köyün kilisesi olan Verhvnali Kilisesi'dir. Köyün kuzey kesiminde bulunan kilise, 2000'lerin başlarında insan eliyle yıkılmıştır. Kilisenin bir sütun başlığı bir köylünün bahçesinde bulunmaktadır.
Coğrafya
Karaağaç, Artvin il merkezine 82 km, Şavşat ilçe merkezine ise 17 km uzaklıktadır.Yalnızçam Dağlarının eteklerinde kurulu bir köydür. Rakımı 1600 metredir. Hakim bitki örtüsü iğne yapraklı ormandır. Ladin ve Sarıçam en sık görülen orman bitkisidir. 2350 metre rakımda Çadır Dağı eteklerinde köyün yaylası bulunmaktadır. Yaylada bitki örtüsünü Alpin çayırları oluşturmaktadır. Ayrıca yaylasında buzul krater gölleri bulunmaktadır. 2400 metrede Akgöl, 2900 metrede Bilbilan Karagöl bulunmaktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 104 |
2020 | 104 |
2019 | 116 |
2018 | 122 |
2017 | 87 |
2016 | 99 |
2015 | 103 |
2014 | 97 |
2013 | 116 |
2012 | 102 |
2011 | 103 |
2010 | 99 |
2009 | 88 |
2008 | 79 |
2007 | 75 |
2000 | 185 |
1990 | 437 |
1985 | 542 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ Şavşeti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 321 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ "ვერხვი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt
- ^ a b "Ecem Kutlu, Şavşat Nüfus Defteri (1835) - Transkripsiyon ve Değerlendirme, Artvin, 2020, s. 18, 56-58". 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2021.
- ^ a b "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Ekim 2021.
- ^ a b "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1422". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ Şavşeti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 8 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 55. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .,
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 188 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .,
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, İstanbul, 2010 (Birinci basım 1927), s. 188, .
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 169.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Karaağaç, Şavşat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karaagac Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli bir koydur KaraagacKoyArtvin in Turkiye deki konumuKaraagacKaraagac in Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceSavsatCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim2044 mNufus 2021 Toplam104Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08700TarihceKaraagac in eski adi Verhvnali dir Gurcuce bir yer adi olan Verhvnali ვერხვნალი verhvi ვერხვი titrek kavak kelimesinden turemistir Bu yer adi Turkceye Verhunal Verhnal Virhnal ورخنال olarak girmistir 93 Harbi inde Savseti bolgesini ele geciren Ruslar ise koyu Verhuna Verhnal Verhuna Verhnal adiyla kaydetmistir Verhvnali Orta Cag da Gurcistan in guneybati kesimini olusturan bolgelerden biri olan Savseti de yer alir Savseti bolgesi yazili kaynaklarda ilk kez 8 yuzyilda gecmektedir Bununla birlikte Tskalsimeri de Tunc Cagi na ait baltalarin ortaya cikmasi bu bolgenin cok eskiden beri bir yerlesme alani oldugunu gostermektedir Osmanlilar bu bolgeyi 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirdi Verhvnali Kilisesi koyun nufusunun Hristiyan oldugu bu donemden kalmis olmalidir Verhvnali 1835 tarihli Muslim nufus defterine gore Cildir Eyaleti icinde Savsat Satlel Rabat sancaginin koylerinden biriydi Osmanli idaresinin vergi belirleme ve askere alma amaciyla sadece erkek nufusu tespit ettigi bu tarihte koyde 21 hanede 87 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Verhvnali nin toplam nufusunun yaklasik 174 kisiden olustugu ortaya cikar Verhvnali koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresi sirasinda Artvin sancagi nun Savset Imerhevi kazasina bagli Anklia nahiyesinin 11 koyunden biriydi Koyun nufusu 121 i erkek ve 129 u kadin olmak uzere 37 hanede yasayan 250 kisiden olusuyordu Verhvnali koyune bagli Onez Onez adinda bir mahalle bulunuyordu ve bu mahallenin nufusu 3 hane yasiyordu Verhvnali koyunun nufusunun tamami Turk olarak kaydedilmisti Bununla birlikte koyun adinin yani sira Simsilauri შიმშილაური Kenca კენჭა Agara აგარა Nagvarevi ნაღვარევი Ancilauri ანჩილაური Salesauri სალესაური Tetrati თეთრათი Savketi შავკეთი gibi Verhvnali deki yer adlari da Gurcucedir Verhvnali koyu Birinci Dunya Savasi nin sonlarinda Rusya nin bolgeden cekilmesinden bir sure sonra bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Sovyet Rusya nin Bolsevik hukumeti 7 Mayis 1920 de Gurcistan hukumetiyle imzaladigi Moskova Antlasmasi yla da Artvin bolgesini bagimsiz Gurcistan in bir parcasi olarak tanidi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin Tiflis hukumetine verdigi ultimatom uzerine Gurcu idaresinin cekilmesinin ardindan Artvin bolgesi ve Verhvnali koyu fiilen Turkiye ye katildi Gurcistan in topraklarinin isgal edilmesinin ardindan Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi yla Verhvnali koyunu de kapsayan Artvin bolgesi Turkiye ye birakildi Verhvnali 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespiti sirasinda bu livanin Savsat kazasinin merkez nahiyesine bagliydi ve 60 hanede 434 kisi yasiyordu Bu nufusun tamami Turk olarak kaydedilmistir Verhvnali Verhunal Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Karaagac olarak degistirilmistir Karaagac koyu 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetinin Savsat kazasinin merkez nahiyesinin koylerinden biriydi ve nufusu 565 kisiden olusuyordu 1965 yilina gelindiginde koyun nufusu 842 kisiye yukselmistir ve bu nufus icinde 326 kisi okuma yazma biliyordu Karaagac koyunde varligi bilinen tek tarihsel yapi eskiden koyun kilisesi olan Verhvnali Kilisesi dir Koyun kuzey kesiminde bulunan kilise 2000 lerin baslarinda insan eliyle yikilmistir Kilisenin bir sutun basligi bir koylunun bahcesinde bulunmaktadir CografyaKaraagac Artvin il merkezine 82 km Savsat ilce merkezine ise 17 km uzakliktadir Yalnizcam Daglarinin eteklerinde kurulu bir koydur Rakimi 1600 metredir Hakim bitki ortusu igne yaprakli ormandir Ladin ve Saricam en sik gorulen orman bitkisidir 2350 metre rakimda Cadir Dagi eteklerinde koyun yaylasi bulunmaktadir Yaylada bitki ortusunu Alpin cayirlari olusturmaktadir Ayrica yaylasinda buzul krater golleri bulunmaktadir 2400 metrede Akgol 2900 metrede Bilbilan Karagol bulunmaktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 1042020 1042019 1162018 1222017 872016 992015 1032014 972013 1162012 1022011 1032010 992009 882008 792007 752000 1851990 4371985 542Kaynakca Fallingrain com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 Savseti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikidze Cemal Karalidze Batum 2016 s 321 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 407 11 6 ვერხვი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt ISBN 0 9535878 3 5 a b Ecem Kutlu Savsat Nufus Defteri 1835 Transkripsiyon ve Degerlendirme Artvin 2020 s 18 56 58 29 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2021 a b Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Ekim 2021 a b Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 1422 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 Savseti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikidze Cemal Karalidze Batum 2016 s 8 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 407 11 6 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 55 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 188 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye Istanbul 2010 Birinci basim 1927 s 188 ISBN 978 9944 197 52 6 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 169 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 89 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarKaraagac Savsat icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft