Vigilante filmleri (İng: Vigilante movies) sistemin ve yasaların toplumun huzurunu korumada yetersiz kaldığı savına sığınarak, yetkisi olmadığı halde kaba güce ve silaha sarılıp asayişi ve düzeni korumaya kalkışan kişi veya gruplarla ilgili yapılmış filmlere verilen addır. Sinemadaki en ünlü örneği 1974 - 1994 yılları arasında çevrilen ve başrollerinde Charles Bronson'un oynadığı 5 filmden oluşan serisidir.
Sinemadaki bu tür, yapısı gereği western filmlerinin yerlerini yavaş yavaş polisiye ve dedektif filmlerine bırakmaya başladığı 1960'lı ve 1970'li yıllarda ortaya çıkmaya başlamıştır. Ayrıca bu yıllar ırk sorunu, ekonomik zorluklar ve Vietnam savaşının etkileriyle ABD'de toplumsal huzursuzluğun arttığı, insanlarda güven duygusunun zedelendiği bir döneme denk gelmekteydi.
Kelimenin kökeni
İngilizcede "uyanık, açıkgöz, ihtiyatlı, tetikte" anlamlarını taşıyan vigilant sıfatı, Latinceden İngilizceye 15. yüzyılda girmiştir ve Latince benzer anlamları taşıyan vigil ve vigilare'den gelmektedir. vigilant sıfatının isim hali olan vigilante ise İngilizcede "yasal yetkisi olmadan kendi düşüncesine göre düzen korumaya çalışan kimse" anlamını taşımaktadır.
Vigilante kelimesinin Türkçede tek kelimelik tam bir karşılığı yoktur. Vigilante bir "intikamcı" veya "cezalandırıcı" değildir, zira sadece kendisine zarar vermiş olanın peşine düşmez, onun benzerlerini cezalandırarak kendince toplumsal bir görevi yerine getirir. "Yasa koruyucu" da değildir, bu şekilde görevlendirilmemiştir ve görevlendirilmesi de mümkün değildir.
Türün ortak özellikleri
Vigilante filmlerinin bazı ortak özellikleri şöyle özetlenebilir. Genelde filmin kahramanı başlarda yasalara saygılı, toplumda saygın bir yeri olan maddi durumu yerinde biridir (Death Wish'de Charles Bronson ünlü bir mimardır) ya da mesleğine bağlı yetenekleri olan biridir (The Brave One'da Jodie Foster çalışkan bir radyo programcısıdır). Filmlerin açılış bölümlerinde bu kişilerin liberal görüşlü oldukları, hayata sıkı sıkıya bağlı oldukları, insan hayatına değer verdikleri, şiddete ve silaha karşı oldukları vb. özellikleri vurgulanır. Daha sonra bunların başına bir felaket gelir (Bronson'un karısı ve kızı serserilerce tecavüze uğrar ve öldürülürler, Jodie Foster'in de sevgilisi sokakta öldürülür, kendisi ağır yaralanır). Dünya görüşlerinin gereği önce polisten ve yasalardan yardım beklerler. Suçlular ya yakalanamaz ya da yasaların boşluklarından yararlanarak kısa sürede serbest kalırlar. Yaşadıkları trajik olayın akabinde uğradıkları hayal kırıklığı bu kişilerin değişime uğramaları için yeterli bir motivasyon oluşturur. Onlar artık yasaları kendileri uygulayacaklardır. Birer "vigilante" olmuşlardır. Bundan sonra geceleri "ava çıkacaklar" ve bizzat kendi canlarını yakanlar olmasa bile o gruptan saydıkları insanların canlarını yakmaya başlayacaklardır. Konumları gereği önceleri kendilerinden şüphelenilmez. Hatta suç oranlarında meydana gelen düşüşten dolayı yetkililer durumdan gizliden gizliye memnun bile olurlar. Ancak olayın dozunu kaçırdıklarında uyarılırlar.
Vigilante filmleri
Vigilante filmlerinin bir listesi:
- (1947)
- Batman (1966), Batman (1989), Batman Returns (1992), Batman Forever (1995), (1997), Batman Begins (2005) ve The Dark Knight (2008)
- (1973)
- (Dirty Harry 2) (1973) - Sanıldığının aksine "Kirli Harry" serisinin ilk filmi olan Kirli Adam'da (Dirty Harry) "vigilante" olan Clint Eastwood değildir. O filmde Eastwood kuralların dışına çıkan bir kanun adamıdır, bir anti-kahraman'dır. Oysa Serinin ikinci filmi 'da polis teşkilatı içinden dört yeni polis kendilerince toplumu pisliklerden temizleme misyonunu üstlenmiş birer "vigilante"dirler. Kirli Harry onlarla mücadele eder.
- Walking Tall (1973 ve 2004)
- (1974) ve devamı olan (1981), (1985), (1987) ve (1994)
- (1974)
- Taksi Şoförü (Taxi Driver) (1976)
- (1976)
- (1980)
- The Star Chamber (1983)
- (1983)
- (1984)
- Raising Arizona (1987)
- RoboCop (1987)
- (1988)
- The Punisher (1989 and 2004)
- Batman: Mask of the Phantasm (1993)
- Falling Down (1993)
- The Crow (1994)
- Jimmy Hollywood (1994)
- Leon (diğer adıyla ) (1994)
- (1996)
- A Time to Kill (1996)
- (1999)
- The Limey (1999)
- Chopper (2000)
- Skins (2002)
- Daredevil (2003)
- A Man Apart (2003)
- Dead Man's Shoes (2004)
- Man on Fire (2004)
- Suspect Zero (2004)
- The Devil's Rejects (2005)
- (2005)
- Hard Candy (2005)
- Münih (2005)
- Sin City (2005)
- Lucky Number Slevin (2006)
- V for Vendetta (2006)
- İçindeki Yabancı (The Brave One) (2007) Bu kez vigilante olan Jodie Foster
- Death Sentence (2007)
- Hot Fuzz (2007)
- Outlaw (2007)
- Shooter (2007)
- Straightheads (2007)
- TMNT (2007)
- Taken (2008)
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vigilante filmleri Ing Vigilante movies sistemin ve yasalarin toplumun huzurunu korumada yetersiz kaldigi savina siginarak yetkisi olmadigi halde kaba guce ve silaha sarilip asayisi ve duzeni korumaya kalkisan kisi veya gruplarla ilgili yapilmis filmlere verilen addir Sinemadaki en unlu ornegi 1974 1994 yillari arasinda cevrilen ve basrollerinde Charles Bronson un oynadigi 5 filmden olusan serisidir Sinemadaki bu tur yapisi geregi western filmlerinin yerlerini yavas yavas polisiye ve dedektif filmlerine birakmaya basladigi 1960 li ve 1970 li yillarda ortaya cikmaya baslamistir Ayrica bu yillar irk sorunu ekonomik zorluklar ve Vietnam savasinin etkileriyle ABD de toplumsal huzursuzlugun arttigi insanlarda guven duygusunun zedelendigi bir doneme denk gelmekteydi Vigilante filmleri nin en unlusu olan Charles Bronson lu in afisindeki ust baslik bu tur filmlerin ana temasini ozetliyor Kent tarzi vigilante hem yargic hem juri hem de cellatKelimenin kokeniIngilizcede uyanik acikgoz ihtiyatli tetikte anlamlarini tasiyan vigilant sifati Latinceden Ingilizceye 15 yuzyilda girmistir ve Latince benzer anlamlari tasiyan vigil ve vigilare den gelmektedir vigilant sifatinin isim hali olan vigilante ise Ingilizcede yasal yetkisi olmadan kendi dusuncesine gore duzen korumaya calisan kimse anlamini tasimaktadir Vigilante kelimesinin Turkcede tek kelimelik tam bir karsiligi yoktur Vigilante bir intikamci veya cezalandirici degildir zira sadece kendisine zarar vermis olanin pesine dusmez onun benzerlerini cezalandirarak kendince toplumsal bir gorevi yerine getirir Yasa koruyucu da degildir bu sekilde gorevlendirilmemistir ve gorevlendirilmesi de mumkun degildir Turun ortak ozellikleriVigilante filmlerinin bazi ortak ozellikleri soyle ozetlenebilir Genelde filmin kahramani baslarda yasalara saygili toplumda saygin bir yeri olan maddi durumu yerinde biridir Death Wish de Charles Bronson unlu bir mimardir ya da meslegine bagli yetenekleri olan biridir The Brave One da Jodie Foster caliskan bir radyo programcisidir Filmlerin acilis bolumlerinde bu kisilerin liberal goruslu olduklari hayata siki sikiya bagli olduklari insan hayatina deger verdikleri siddete ve silaha karsi olduklari vb ozellikleri vurgulanir Daha sonra bunlarin basina bir felaket gelir Bronson un karisi ve kizi serserilerce tecavuze ugrar ve oldurulurler Jodie Foster in de sevgilisi sokakta oldurulur kendisi agir yaralanir Dunya goruslerinin geregi once polisten ve yasalardan yardim beklerler Suclular ya yakalanamaz ya da yasalarin bosluklarindan yararlanarak kisa surede serbest kalirlar Yasadiklari trajik olayin akabinde ugradiklari hayal kirikligi bu kisilerin degisime ugramalari icin yeterli bir motivasyon olusturur Onlar artik yasalari kendileri uygulayacaklardir Birer vigilante olmuslardir Bundan sonra geceleri ava cikacaklar ve bizzat kendi canlarini yakanlar olmasa bile o gruptan saydiklari insanlarin canlarini yakmaya baslayacaklardir Konumlari geregi onceleri kendilerinden suphelenilmez Hatta suc oranlarinda meydana gelen dususten dolayi yetkililer durumdan gizliden gizliye memnun bile olurlar Ancak olayin dozunu kacirdiklarinda uyarilirlar Vigilante filmleriVigilante filmlerinin bir listesi 1947 Batman 1966 Batman 1989 Batman Returns 1992 Batman Forever 1995 1997 Batman Begins 2005 ve The Dark Knight 2008 1973 Dirty Harry 2 1973 Sanildiginin aksine Kirli Harry serisinin ilk filmi olan Kirli Adam da Dirty Harry vigilante olan Clint Eastwood degildir O filmde Eastwood kurallarin disina cikan bir kanun adamidir bir anti kahraman dir Oysa Serinin ikinci filmi da polis teskilati icinden dort yeni polis kendilerince toplumu pisliklerden temizleme misyonunu ustlenmis birer vigilante dirler Kirli Harry onlarla mucadele eder Walking Tall 1973 ve 2004 1974 ve devami olan 1981 1985 1987 ve 1994 1974 Taksi Soforu Taxi Driver 1976 1976 1980 The Star Chamber 1983 1983 1984 Raising Arizona 1987 RoboCop 1987 1988 The Punisher 1989 and 2004 Batman Mask of the Phantasm 1993 Falling Down 1993 The Crow 1994 Jimmy Hollywood 1994 Leon diger adiyla 1994 1996 A Time to Kill 1996 1999 The Limey 1999 Chopper 2000 Skins 2002 Daredevil 2003 A Man Apart 2003 Dead Man s Shoes 2004 Man on Fire 2004 Suspect Zero 2004 The Devil s Rejects 2005 2005 Hard Candy 2005 Munih 2005 Sin City 2005 Lucky Number Slevin 2006 V for Vendetta 2006 Icindeki Yabanci The Brave One 2007 Bu kez vigilante olan Jodie Foster Death Sentence 2007 Hot Fuzz 2007 Outlaw 2007 Shooter 2007 Straightheads 2007 TMNT 2007 Taken 2008 Ayrica bakinizAnti Kahraman Arsivlenmis kopya 26 Nisan 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Kasim 2008 Arsivlenmis kopya 12 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Kasim 2008 Works of fiction In cinema alt bolumu