Antikahraman (İngilizce: antihero), edebiyat ve sinema başta olmak üzere günümüzün popüler kültüründe idealleri, amaçları ve kişiliği alışılageldik kahramanların tam zıddı olan başkarakterleri tanımlamada kullanılır. Olumsuz nitelikleri olan baş kahraman şeklinde de tarif edilebilir. Bir anti-kahraman tipik olarak "karanlık üçlü" kişilik özelliklerinden birini sergiler: narsisizm, psikopati ve makyavelizm.
Anti-kahraman kelimesi edebiyat ve sinema alanında 20. yüzyılın sonunda sıklıkla kullanılmaya başlansa da ilk olarak İngiliz yazar Richard Steele'in 1715 yılında yazdığı The Lover (Sevgili) eserinde kullanılmıştır. Daha önceleri bu deyim sözlüklerde bile geçmiyordu. Örneğin Merriam-Webster'in 1940 baskısında yer almamıştır.
Anti-kahraman "kötü adam" dan (İngilizce: villain) farklıdır. Anti-kahraman gaddarlık, acımasızlık, alaycılık, bencillik, bağnazlık, kötümserlik ve toplum değerlerini küçümseme gibi kötü karakterlerin vasıf ve özelliklerini barındırırken klasik bir kahramanın dürtüleri ile hareket eder. Klasik kahramanlar gibi verilen görevleri başarı ile yerine getirirler ama bunu yaparken yöntemleri daha farklıdır. Bu nedenle de seyirci veya okuyucu onlarla kendisini geleneksel kahramanlarla olduğu gibi tam anlamı ile özdeşleştiremez ancak onları tamamen de soyutlayıp yok sayamaz.
Benzer terimlerle karşılaştırma
- Anti-Kötü Adam (Anti-villain): Antikahramanın tersidir.
- Vigilante: Yasal yetkisi olmadığı halde düzen korumaya çalışan kimse. Bunu yaparken yetkili makamların ve yasaların yetersiz kaldığı savından yola çıkar. Sinemadaki en ünlü örneği 1974-1994 yılları arasında çevrilen ve başrollerinde Charles Bronson'un oynadığı 5 filmden oluşan serisidir. Walking Tall (1973 ve 2004) ve Jan-Michael Vincent'lı (1976) da yine vigilante filmine iyi birer örnek oluştururlar.
- Trajik kahraman: Muhakeme ve eylemlerinde yaptığı hataların sonunda kaçınılmaz olarak kendi mahvına sebep olan edebi karakter. Çoğunlukla Shakespeare'in eserlerinde rastlanır.
- Byronik kahraman: Karizma, düşünceli iç gözlem, karanlık bir geçmiş ve ahlaki belirsizlik duygusu gibi nitelikleri bünyesinde barındıran karmaşık ve asi bir edebi karakter. Çoğunlukla Byron'in eserlerinde rastlanır.
Sinemadan anti-kahraman örnekleri
- Travis (Robert de Niro), : Sinemadaki anti kahramanlardan en çok akılda kalanlardan bir tanesi de 1976 yapımı Martin Scorsese filmi 'nde (Taxi Driver) Robert de Niro'nun canlandırdığı Travis karakteridir. Bu kafası zaman zaman gidip gelen Vietnam gazisi, bir politikacıya suikast yapmak üzeredir ama bu arada yaşı küçük bir kızı da (Jodie Foster) batakhaneden kurtarır.
- Léon (Jean Reno): 1994 tarihli Luc Besson filmi Sevginin Gücü'nün (Léon anti-kahramanı (Jean Reno) ise gözünü kırpmadan adam öldüren kiralık bir katildir, ama kendisine hayranlık duyan anne ve babası öldürülmüş 12 yaşında bir kız çocuğuna yardım eder, ayağına dolanması olasılığına rağmen ona mesleği(!) öğretir.
- Harry Callahan (Clint Eastwood), Kirli Adam: Bir Don Siegel filmi 1971 tarihli Kirli Adam'ın (Dirty Harry) Harry Callahan'ı ise (Clint Eastwood) adaleti kendi yöntemleri ile yerine getiren, bunu yaparken de kanunları ve kuralları çiğnemekten geri kalmayan bir polis müfettişidir. Sert ve kural tanımaz davranışları onu klasik kahraman'dan uzaklaştırır, ama kendi doğruları ile hareket ederken masumların intikamını alan bu anti-kahraman ekranda bir kahramandan daha fazla sempati toplamayı bilir.
- Paul Kersey (Charles Bronson). serisi.
- The Dude. (Jeff Bridges) Büyük Lebowski (The Big Lebowski), 1998 Kardeşler.
- Ethan Edwards (John Wayne). John Ford'un yönettiği Çöl Aslanı (The Searchers), 1956
- Michael Corleone. (Al Pacino) (The Godfather) üçlemesi
- Jigsaw. Testere (Saw) serisi.
- Mickey ve Mallory Knox. Katil Doğanlar (Natural Born Killers)
- Deri Surat. Teksas Katliamı
- Jason Voorhees. 13. Cuma.
- Blondie (Sarışın) veya "İsimsiz Adam". Hepsinde de Clint Eastwood'un oynadığı Spagetti Western serisinde (Bir Avuç Dolar (1964) ve Birkaç Dolar İçin (1965) İyi, Kötü ve Çirkin (1966))
- Luke. Parmaklıklar Arkasında (Cool Hand Luke) filminde Paul Newman'ın canlandırdığı mahkûm.
- Charles Foster Kane.(Orson Welles oynamıştı) Yurttaş Kane (Citizen Kane) (1941).
- 'Mad Dog' Roy Earle.(Humphrey Bogart) High Sierra (1941).
- Tony Montana. Brian De Palma'nın yönettiği Scarface
- Yuri Orlov. Lord of War
- Snake Plissken. Escape from New York ve filmleri.
- Max Rockatansky. Mad Max serisi
- Anakin Skywalker/Darth Vader. Star Wars serisi
- Captain Jack Sparrow. Karayip Korsanları
- Brandon Breyer / Brightburn. Brightburn filminin itibari baş kahramanı.
- Tyler Durden. (Brad Pitt) Dövüş Kulübü (Fight Club), (1999)
- Henry Gondorff ve Johnny Hooker. Belalılar filminde Paul Newman ve Robert Redford'ın canlandırdıkları mafyayı dolandıran üçkâğıtçı karakterleri.
- John Hancock (Will Smith). Hancock filminin itibari baş kahramanı.
- Sherlock Holmes karakteri. Sir Arthur Conan Doyle'un yarattığı karaktere 2009 yapımı filmde Robert Downey Jr.'ın getirdiği yorum.
Edebiyatta anti-kahramanlar
Anti-Kahraman deyimi temelini postmodernizmden almıştır ve 20. yüzyılın sonuna kadar ortalarda olmayan bir deyimdi. Buna rağmen edebiyatta resrospektif olarak anti-kahraman olarak isimlendirilebilecek karakterlerden örnekler vermek gerekirse:
- Raskolnikov karakteri. Suç ve Ceza, Fyodor Dostoyevski
- Don Kişot karakteri. Miguel de Cervantes
- Tom Ripley karakteri. Becerikli Bay Ripley (The Talented Mr. Ripley),1955 Patricia Highsmith
- Mack Bolan karakteri. (The Executioner) serisi,
- Sam Spade karakteri. Malta Şahini (The Maltese Falcon), Dashiell Hammett
- Mephistopheles karakteri. Faust, Goethe
- Scarlett O'Hara karakteri. Rüzgâr Gibi Geçti (Gone with the Wind), Margaret Mitchell
- Alex DeLarge karakteri. Otomatik Portakal (A Clockwork Orange), Anthony Burgess
- Turin Turambar karakteri. Húrin'in Çocukları J.R.R. Tolkien
Çizgi romanlarda anti-kahramanlar
Televizyonda anti-kahramanlar
- James "Sawyer" Ford, Lost
- Homer Simpson, The Simpsons
- Bart Simpson, The Simpsons
- Tony Soprano, The Sopranos
- Eric Cartman, South Park
- George Costanza, Seinfeld
- Alex Krycek, The X-Files
- Gregory House, House MD
- Dexter Morgan, Dexter
- Jax Teller, Sons of Anarchy
- Walter White, Breaking Bad
- Lucifer Morningstar, Lucifer
- Behzat Ç., Behzat Ç.
- Polat Alemdar, Kurtlar Vadisi
- Edmund Blackadder, Blackadder
Video oyunlarında anti-kahramanlar
- Kratos, serisi
- Dante, serisi
- , serisi
- Shadow the Hedgehog, Sonic serisi
- Carl Johnson, Grand Theft Auto: San Andreas
- Postal Dude, Postal serisi
- Önemli olmayan, Hatred
- Lucius,
- Manny Pardo,
- Jimmy Hopkins, Bully
- Wario
- Max Payne
- Dante Alighieri,
Anime ve manganın antikahramanlar
- Saitama, One-Punch Man
- Shotaro Kaneda, Akira
- Guts, Berserk
- Meliodas,
- Lelouch Lamperouge, Code Geass
- Light Yagami, Death Note
- Gintoki Sakata, Gin Tama
- Killua Zoldyck, Hunter × Hunter
- Vegeta, Dragon Ball
- Nobi Nobita, Doraemon
- Lucy/Kaede, Elfen Lied
- Alucard, Hellsing
Kaynakça
- ^ Jonason, Peter K.; Webster, Gregory D.; Schmitt, David P.; Li, Norman P.; Crysel, Laura (2012). "The Antihero in Popular Culture: Life History Theory and the Dark Triad Personality Traits". (İngilizce). 16 (2): 192-199. doi:10.1037/a0027914. ISSN 1089-2680. 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ Kadiroğlu, Murat (2014). Antikahraman ve Savaş Sonrası İngiliz Tiyatrosu. Ankara: Tiydem. s. 17
Dış bağlantılar
- haberaktuel.com 15 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .'dan En Beğenilen 10 Anti-Kahraman
- Anti-kahraman nedir 28 Temmuz 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antikahraman Ingilizce antihero edebiyat ve sinema basta olmak uzere gunumuzun populer kulturunde idealleri amaclari ve kisiligi alisilageldik kahramanlarin tam ziddi olan baskarakterleri tanimlamada kullanilir Olumsuz nitelikleri olan bas kahraman seklinde de tarif edilebilir Bir anti kahraman tipik olarak karanlik uclu kisilik ozelliklerinden birini sergiler narsisizm psikopati ve makyavelizm 1998 Coen Kardesler filmi Buyuk Lebowski The Big Lebowski nin Anti Kahramani The Dude Jeff Bridges Anti kahraman kelimesi edebiyat ve sinema alaninda 20 yuzyilin sonunda siklikla kullanilmaya baslansa da ilk olarak Ingiliz yazar Richard Steele in 1715 yilinda yazdigi The Lover Sevgili eserinde kullanilmistir Daha onceleri bu deyim sozluklerde bile gecmiyordu Ornegin Merriam Webster in 1940 baskisinda yer almamistir Anti kahraman kotu adam dan Ingilizce villain farklidir Anti kahraman gaddarlik acimasizlik alaycilik bencillik bagnazlik kotumserlik ve toplum degerlerini kucumseme gibi kotu karakterlerin vasif ve ozelliklerini barindirirken klasik bir kahramanin durtuleri ile hareket eder Klasik kahramanlar gibi verilen gorevleri basari ile yerine getirirler ama bunu yaparken yontemleri daha farklidir Bu nedenle de seyirci veya okuyucu onlarla kendisini geleneksel kahramanlarla oldugu gibi tam anlami ile ozdeslestiremez ancak onlari tamamen de soyutlayip yok sayamaz Benzer terimlerle karsilastirmaAnti Kotu Adam Anti villain Antikahramanin tersidir Vigilante Yasal yetkisi olmadigi halde duzen korumaya calisan kimse Bunu yaparken yetkili makamlarin ve yasalarin yetersiz kaldigi savindan yola cikar Sinemadaki en unlu ornegi 1974 1994 yillari arasinda cevrilen ve basrollerinde Charles Bronson un oynadigi 5 filmden olusan serisidir Walking Tall 1973 ve 2004 ve Jan Michael Vincent li 1976 da yine vigilante filmine iyi birer ornek olustururlar Trajik kahraman Muhakeme ve eylemlerinde yaptigi hatalarin sonunda kacinilmaz olarak kendi mahvina sebep olan edebi karakter Cogunlukla Shakespeare in eserlerinde rastlanir Byronik kahraman Karizma dusunceli ic gozlem karanlik bir gecmis ve ahlaki belirsizlik duygusu gibi nitelikleri bunyesinde barindiran karmasik ve asi bir edebi karakter Cogunlukla Byron in eserlerinde rastlanir Sinemadan anti kahraman ornekleriTravis Robert de Niro Sinemadaki anti kahramanlardan en cok akilda kalanlardan bir tanesi de 1976 yapimi Martin Scorsese filmi nde Taxi Driver Robert de Niro nun canlandirdigi Travis karakteridir Bu kafasi zaman zaman gidip gelen Vietnam gazisi bir politikaciya suikast yapmak uzeredir ama bu arada yasi kucuk bir kizi da Jodie Foster batakhaneden kurtarir Leon Jean Reno 1994 tarihli Luc Besson filmi Sevginin Gucu nun Leon anti kahramani Jean Reno ise gozunu kirpmadan adam olduren kiralik bir katildir ama kendisine hayranlik duyan anne ve babasi oldurulmus 12 yasinda bir kiz cocuguna yardim eder ayagina dolanmasi olasiligina ragmen ona meslegi ogretir Harry Callahan Clint Eastwood Kirli Adam Bir Don Siegel filmi 1971 tarihli Kirli Adam in Dirty Harry Harry Callahan i ise Clint Eastwood adaleti kendi yontemleri ile yerine getiren bunu yaparken de kanunlari ve kurallari cignemekten geri kalmayan bir polis mufettisidir Sert ve kural tanimaz davranislari onu klasik kahraman dan uzaklastirir ama kendi dogrulari ile hareket ederken masumlarin intikamini alan bu anti kahraman ekranda bir kahramandan daha fazla sempati toplamayi bilir Paul Kersey Charles Bronson serisi The Dude Jeff Bridges Buyuk Lebowski The Big Lebowski 1998 Kardesler Ethan Edwards John Wayne John Ford un yonettigi Col Aslani The Searchers 1956 Michael Corleone Al Pacino The Godfather uclemesi Jigsaw Testere Saw serisi Mickey ve Mallory Knox Katil Doganlar Natural Born Killers Deri Surat Teksas Katliami Jason Voorhees 13 Cuma Blondie Sarisin veya Isimsiz Adam Hepsinde de Clint Eastwood un oynadigi Spagetti Western serisinde Bir Avuc Dolar 1964 ve Birkac Dolar Icin 1965 Iyi Kotu ve Cirkin 1966 Luke Parmakliklar Arkasinda Cool Hand Luke filminde Paul Newman in canlandirdigi mahkum Charles Foster Kane Orson Welles oynamisti Yurttas Kane Citizen Kane 1941 Mad Dog Roy Earle Humphrey Bogart High Sierra 1941 Tony Montana Brian De Palma nin yonettigi Scarface Yuri Orlov Lord of War Snake Plissken Escape from New York ve filmleri Max Rockatansky Mad Max serisi Anakin Skywalker Darth Vader Star Wars serisi Captain Jack Sparrow Karayip Korsanlari Brandon Breyer Brightburn Brightburn filminin itibari bas kahramani Tyler Durden Brad Pitt Dovus Kulubu Fight Club 1999 Henry Gondorff ve Johnny Hooker Belalilar filminde Paul Newman ve Robert Redford in canlandirdiklari mafyayi dolandiran uckagitci karakterleri John Hancock Will Smith Hancock filminin itibari bas kahramani Sherlock Holmes karakteri Sir Arthur Conan Doyle un yarattigi karaktere 2009 yapimi filmde Robert Downey Jr in getirdigi yorum Edebiyatta anti kahramanlarAnti Kahraman deyimi temelini postmodernizmden almistir ve 20 yuzyilin sonuna kadar ortalarda olmayan bir deyimdi Buna ragmen edebiyatta resrospektif olarak anti kahraman olarak isimlendirilebilecek karakterlerden ornekler vermek gerekirse Raskolnikov karakteri Suc ve Ceza Fyodor Dostoyevski Don Kisot karakteri Miguel de Cervantes Tom Ripley karakteri Becerikli Bay Ripley The Talented Mr Ripley 1955 Patricia Highsmith Mack Bolan karakteri The Executioner serisi Sam Spade karakteri Malta Sahini The Maltese Falcon Dashiell Hammett Mephistopheles karakteri Faust Goethe Scarlett O Hara karakteri Ruzgar Gibi Gecti Gone with the Wind Margaret Mitchell Alex DeLarge karakteri Otomatik Portakal A Clockwork Orange Anthony Burgess Turin Turambar karakteri Hurin in Cocuklari J R R TolkienCizgi romanlarda anti kahramanlarBatman Spawn Hayalet Surucu The Punisher Deadpool Venom Rorschach Wolverine Garfield Maske Cin AliTelevizyonda anti kahramanlarJames Sawyer Ford Lost Homer Simpson The Simpsons Bart Simpson The Simpsons Tony Soprano The Sopranos Eric Cartman South Park George Costanza Seinfeld Alex Krycek The X Files Gregory House House MD Dexter Morgan Dexter Jax Teller Sons of Anarchy Walter White Breaking Bad Lucifer Morningstar Lucifer Behzat C Behzat C Polat Alemdar Kurtlar Vadisi Edmund Blackadder BlackadderVideo oyunlarinda anti kahramanlarKratos serisi Dante serisi serisi Shadow the Hedgehog Sonic serisi Carl Johnson Grand Theft Auto San Andreas Postal Dude Postal serisi Onemli olmayan Hatred Lucius Manny Pardo Jimmy Hopkins Bully Wario Max Payne Dante Alighieri Anime ve manganin antikahramanlarSaitama One Punch Man Shotaro Kaneda Akira Guts Berserk Meliodas Lelouch Lamperouge Code Geass Light Yagami Death Note Gintoki Sakata Gin Tama Killua Zoldyck Hunter Hunter Vegeta Dragon Ball Nobi Nobita Doraemon Lucy Kaede Elfen Lied Alucard HellsingKaynakca Jonason Peter K Webster Gregory D Schmitt David P Li Norman P Crysel Laura 2012 The Antihero in Popular Culture Life History Theory and the Dark Triad Personality Traits Ingilizce 16 2 192 199 doi 10 1037 a0027914 ISSN 1089 2680 25 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2024 Kadiroglu Murat 2014 Antikahraman ve Savas Sonrasi Ingiliz Tiyatrosu Ankara Tiydem s 17Dis baglantilarhaberaktuel com 15 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde dan En Begenilen 10 Anti Kahraman Anti kahraman nedir 28 Temmuz 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde