Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vilho "Ville" Eino Ritola (18 Ocak 1896 – 24 Nisan 1982), Fin uzun mesafe koşucusu. "" olarak anılan sporculardan biri olan Ritola, 1920'lerde beş altın ve üç gümüş Olimpiyat madalyası kazanmıştı. 1924 Paris'te dört altın ile iki gümüş madalyası olan Fin sporcu, hâlen tek bir Olimpiyat'ta en çok madalya kazanan atlettir. Ayrıca tek Olimpiyat'ta en çok altın madalya kazanan ikinci atlettir.
 Ville Ritola, 1928 Olimpiyatları | |||||||||||||||||||||||||||||
| Kişisel bilgileri | |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tam adı | Vilho Eino Ritola | ||||||||||||||||||||||||||||
| Doğumu | 18 Ocak 1896 , Finlandiya | ||||||||||||||||||||||||||||
| Ölümü | 24 Nisan 1982 (86 yaşında) Helsinki, Finlandiya | ||||||||||||||||||||||||||||
| Boy | 1,75 m (5 ft 9 in) | ||||||||||||||||||||||||||||
| Spor | |||||||||||||||||||||||||||||
| Spor | Atletizm | ||||||||||||||||||||||||||||
| Kulüp | Tampereen Pyrintö Helsingin Toverit | ||||||||||||||||||||||||||||
Madalyalar
| |||||||||||||||||||||||||||||
Çocukluğu
Ritola'nın ebeveynleri Batı Finlandiya'da Seinäjoki yakınlarında çiftçilik yapıyordu. 'de doğan sporcu, ailedeki 20 çocuğun 14.'süydü; kardeşlerin beşi bebeklik dönemlerinde hayatını kaybetmişti. Kardeşlerin 6'sı babasının ilk evliliğinden, Ritola'nın da dahil olduğu 14'ü ise ikinci birlikteliğindendi.
1913'te yedi kardeşiyle birlikte marangoz olarak çalışmak üzere Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti. 1919'da spora başladığında artık 23 yaşındaydı. İlerleyen dönemlerde birçok kez, spor kariyerine bu kadar geç başlamanın rakiplerine, özellikle de ergenlik döneminde sistemli antrenmanlara başlamış Paavo Nurmi'ye, karşı kendine çok büyük dezavantaj oluşturduğunu söylemişti. 1919'da Fin-Amerikan Atletizm Kulübü'ne giren Ritola, burada 1912 Yaz Olimpiyatları sonrası ABD'ye gelen 'le birlikte çalıştı. Bahar aylarında ilk yarışına çıktı; bir New York sokak organizasyonu olan müadelede 700 kişi arasında 33. olmuştu. Bu sonuç sonrası sistemli bir antrenman düzenine geçti.
Kolehmainen, genç Ritola'yı Fin 1920 Yaz Olimpiyatları takımına katılması için iknaya çalışmış ancak Ritola henüz hazır olmadığını belirtmişti. Eşi Selma Aaltonen'le de yeni evlenmişti. 1921'de planlı olarak yarıştı ve 1922'de ilk AAU Şampiyonası altın madalyasını kazandı. Aynı yıl Boston Maratonu'nda ikinci oldu.
1924 Paris
Finlandiya Olimpiyat eleme yarışları Mayıs 1924'te yapılacaktı; 1923'te Amerika'daki Finler Ville Ritola'yı bu mücadelelere katılmak üzere Finlandiya'ya yollamak için para toplamaya başlamıştı. Ritola 10.000 m eleme mücadelesini 30:35.4'lük kazandı. Bu Ritola'nın kariyerindeki ilk resmî dünya rekoruydu.
Fin sporcu 1924 Paris Olimpiyatları'nda dört altın ve iki gümüş madalya kazandı. Bu başarıya ulaşmak için sekiz gün üst üste uzun mesafe yarışlarına çıkmıştı. Ritola ilk yarışı olan 10.000 metreyi, Nurmi'nin yokluğunda, yarım tur farkla kazanırken, kendi dünya rekorunu da 12 saniyeden fazla geliştirdi. Fin yetkililer, Nurmi beş farklı uzun mesafe yarışında koşacağı için, bu yarışa Ritola'yı seçmişti. Fin atlet üç gün sonra 3000 m su engelli yarışını 75 metre farkla önde bitirdi. Ertesi gün 5000'de, Nurmi'nin 0,2 saniye gerisinde ikinci olmuştu. Ritola daha sonra krosta Nurmi'nin arkasında yer alarak bir gümüş daha kazanırken, Fin kros takımıyla altın madalya aldı. Son olarak da Nurmi'yle beraber 3000 m takım yarışını kazanmıştı.
Ville Ritola'nın 1924 Paris performansı tarihe geçti. Ritola hâlen altı madalyayla tek bir Olimpiyat'ta en çok madalya kazanan atlettir. Aynı zamanda dört altın madalyayla, Nurmi'nin ardından, tek Olimpiyat'ta en çok altın madalya kazanan ikinci atlettir.
ABD'ye dönüş
Ville Ritola Olimpiyatlar'ın ardından iş bulmak için ABD'ye döndü; hamile olan karısı Finlandiya'da kalmıştı. Kızları Anja Kasım 1924'te dünyaya geldi. Eşi Selma ve kızı Anja da Mart 1925'te ABD'ye Ritola'nın yanına geldi.
Ritola 1924-1925 döneminde ABD ve Kanada'da yarıştı. 3000 m (8:26.8), 3000 m su engelli (9:18.6), 5000 m (14:23.2), 2 mil, 2 mil su engelli, 3 mil ve 5 milde dünya rekorları koşmuştu. Kapalı alanda koşulan bu dereceler resmî dünya rekoru olarak kaydedilmedi.
1928 Amsterdam
1928'e gelindiğinde 32 yaşına ulaşmış olan Ritola, on yıldan fazladır inşaat işlerinde çalışıyordu. Düzenli bir antrenman programı sürdürmese de 1927 AAU Şampiyonası'nda dört altın madalya kazanmayı başarmıştı.
1928 Yaz Olimpiyatları'nda Ritola'nın en önemli rakibi yine vatandaşı Paavo Nurmi'ydi. Bu kez iki sporcu da birer yarış kazanabilmişti. İlk mücadele olan 10.000 metrede Ritola 1500 metreyi önde geçerken sadece dört takipçisi vardı. 3000'de Amerikalı Ray, 4000'de Britanyalı Beavers ve son olarak 6500'de İsveçli Wide ön bölümden kopunca Nurmi ile Ritola başbaşa kaldı. Bitime 100 metre kala atağını yapan Nurmi yarışı 0,6 saniyeyle kazanmıştı.
Ritola'nın son Olimpiyat yarışı 5.000 metredeydi. Müacadelede son 600 metreye gelindiğinde ön tarafta yine iki Fin sporcu yalnız kalmıştı. Son dönüşte atak yapan Ritola bu kez Nurmi'nin 3 saniye önünde yarışı kazanmayı başardı. Bu zaferler birlikte Ritola'nın Olimpiyat kariyeri beş altın ve üç gümüş madalyayla noktalandı.
Spor sonrası
Ritola 1928 Olimpiyatları'ndan kısa süre sonra atletizmi bıraktı. 1928 sonrası sadece birkaç ABD yarışına katıldı. Amerika'da inşaat sektöründe çalışan Fin sporcu, 1959'a kadar fiziksel efor gerektiren işlerde çalışmayı sürdürdü. 1937'de ABD vatandaşlığı almıştı. Kızı Anja Impola evlenerek ABD'de kaldı. Ritola'nın karısı Selma 1965'te hayatını kaybetti; Fin atlet 1967'de Liisa Lauren'le evlendi. Eşiyle birlikte 1976'da ülkesine dönerek Helsinki'ye yerleşen Ritola 86 yaşında vefat etti.
Anısına
- 1978'de heykeltıraş Maija Nuotio tarafından yapılan bir Ville Ritola heykeli, doğum yeri olan Peräseinäjoki'ne dikildi.
- Peräseinäjoki'deki bir spor salonuna, RitolaHalli, adı verildi.
- Ville Ritola'nın 1982'deki cenazesinde tabutunu taşıyanlar arasında gibi Olimpiyat şampiyonları vardı.
- Anısına Kunto-Ritola adıyla geleneksel bir uzun mesafe yarışı düzenlenmektedir.
Kaynakça
- ^ a b "OLYMPIC TRACK & FIELD ATHLETICS, THE RECORDS" (PDF). Track and Field News. 15 Haziran 2014.[]
- ^ a b c d e f g h i (PDF) (Fince). Finlandiya Göç Enstitüsü. 15 Haziran 2014. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2017.
- ^ a b Ville Ritola 31 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Sports-Reference.com
- ^ Simon Burnton (18 Mayıs 2012). "50 stunning Olympic moments No31: Paavo Nurmi wins 5,000m in 1924". The Guardian. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Kasım 2017.
- ^ a b c Jukola, Martti (toim.): Olympialaiskisat – III osa. WSOY, 1928.
- ^ (Fince). SUL. 15 Haziran 2014. 23 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2017.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Ville Ritola ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
| Rekorlar | ||
|---|---|---|
Önce gelen: Paavo Nurmi | 25 Mayıs 1924 - 31 Ağustos 1924 | Sonra gelen: Paavo Nurmi |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vilho Ville Eino Ritola 18 Ocak 1896 24 Nisan 1982 Fin uzun mesafe kosucusu olarak anilan sporculardan biri olan Ritola 1920 lerde bes altin ve uc gumus Olimpiyat madalyasi kazanmisti 1924 Paris te dort altin ile iki gumus madalyasi olan Fin sporcu halen tek bir Olimpiyat ta en cok madalya kazanan atlettir Ayrica tek Olimpiyat ta en cok altin madalya kazanan ikinci atlettir Ville RitolaVille Ritola 1928 OlimpiyatlariKisisel bilgileriTam adiVilho Eino RitolaDogumu18 Ocak 1896 1896 01 18 FinlandiyaOlumu24 Nisan 1982 86 yasinda Helsinki FinlandiyaBoy1 75 m 5 ft 9 in SporSporAtletizmKulupTampereen Pyrinto Helsingin ToveritMadalyalar Olimpiyat OyunlariAltin 1924 ParisAltin 1924 ParisAltin 1924 ParisAltin 1924 ParisAltin 1928 AmsterdamGumus 1924 ParisGumus 1924 ParisGumus 1928 AmsterdamCocukluguRitola nin ebeveynleri Bati Finlandiya da Seinajoki yakinlarinda ciftcilik yapiyordu de dogan sporcu ailedeki 20 cocugun 14 suydu kardeslerin besi bebeklik donemlerinde hayatini kaybetmisti Kardeslerin 6 si babasinin ilk evliliginden Ritola nin da dahil oldugu 14 u ise ikinci birlikteligindendi 1913 te yedi kardesiyle birlikte marangoz olarak calismak uzere Amerika Birlesik Devletleri ne goc etti 1919 da spora basladiginda artik 23 yasindaydi Ilerleyen donemlerde bircok kez spor kariyerine bu kadar gec baslamanin rakiplerine ozellikle de ergenlik doneminde sistemli antrenmanlara baslamis Paavo Nurmi ye karsi kendine cok buyuk dezavantaj olusturdugunu soylemisti 1919 da Fin Amerikan Atletizm Kulubu ne giren Ritola burada 1912 Yaz Olimpiyatlari sonrasi ABD ye gelen le birlikte calisti Bahar aylarinda ilk yarisina cikti bir New York sokak organizasyonu olan muadelede 700 kisi arasinda 33 olmustu Bu sonuc sonrasi sistemli bir antrenman duzenine gecti Kolehmainen genc Ritola yi Fin 1920 Yaz Olimpiyatlari takimina katilmasi icin iknaya calismis ancak Ritola henuz hazir olmadigini belirtmisti Esi Selma Aaltonen le de yeni evlenmisti 1921 de planli olarak yaristi ve 1922 de ilk AAU Sampiyonasi altin madalyasini kazandi Ayni yil Boston Maratonu nda ikinci oldu 1924 ParisFinlandiya Olimpiyat eleme yarislari Mayis 1924 te yapilacakti 1923 te Amerika daki Finler Ville Ritola yi bu mucadelelere katilmak uzere Finlandiya ya yollamak icin para toplamaya baslamisti Ritola 10 000 m eleme mucadelesini 30 35 4 luk kazandi Bu Ritola nin kariyerindeki ilk resmi dunya rekoruydu Fin sporcu 1924 Paris Olimpiyatlari nda dort altin ve iki gumus madalya kazandi Bu basariya ulasmak icin sekiz gun ust uste uzun mesafe yarislarina cikmisti Ritola ilk yarisi olan 10 000 metreyi Nurmi nin yoklugunda yarim tur farkla kazanirken kendi dunya rekorunu da 12 saniyeden fazla gelistirdi Fin yetkililer Nurmi bes farkli uzun mesafe yarisinda kosacagi icin bu yarisa Ritola yi secmisti Fin atlet uc gun sonra 3000 m su engelli yarisini 75 metre farkla onde bitirdi Ertesi gun 5000 de Nurmi nin 0 2 saniye gerisinde ikinci olmustu Ritola daha sonra krosta Nurmi nin arkasinda yer alarak bir gumus daha kazanirken Fin kros takimiyla altin madalya aldi Son olarak da Nurmi yle beraber 3000 m takim yarisini kazanmisti Ville Ritola nin 1924 Paris performansi tarihe gecti Ritola halen alti madalyayla tek bir Olimpiyat ta en cok madalya kazanan atlettir Ayni zamanda dort altin madalyayla Nurmi nin ardindan tek Olimpiyat ta en cok altin madalya kazanan ikinci atlettir ABD ye donusVille Ritola Olimpiyatlar in ardindan is bulmak icin ABD ye dondu hamile olan karisi Finlandiya da kalmisti Kizlari Anja Kasim 1924 te dunyaya geldi Esi Selma ve kizi Anja da Mart 1925 te ABD ye Ritola nin yanina geldi Ritola 1924 1925 doneminde ABD ve Kanada da yaristi 3000 m 8 26 8 3000 m su engelli 9 18 6 5000 m 14 23 2 2 mil 2 mil su engelli 3 mil ve 5 milde dunya rekorlari kosmustu Kapali alanda kosulan bu dereceler resmi dunya rekoru olarak kaydedilmedi 1928 AmsterdamRitola 1928 Olimpiyatlari 10 000 m yarisinda Nurmi nin onunde 1928 e gelindiginde 32 yasina ulasmis olan Ritola on yildan fazladir insaat islerinde calisiyordu Duzenli bir antrenman programi surdurmese de 1927 AAU Sampiyonasi nda dort altin madalya kazanmayi basarmisti 1928 Yaz Olimpiyatlari nda Ritola nin en onemli rakibi yine vatandasi Paavo Nurmi ydi Bu kez iki sporcu da birer yaris kazanabilmisti Ilk mucadele olan 10 000 metrede Ritola 1500 metreyi onde gecerken sadece dort takipcisi vardi 3000 de Amerikali Ray 4000 de Britanyali Beavers ve son olarak 6500 de Isvecli Wide on bolumden kopunca Nurmi ile Ritola basbasa kaldi Bitime 100 metre kala atagini yapan Nurmi yarisi 0 6 saniyeyle kazanmisti Ritola nin son Olimpiyat yarisi 5 000 metredeydi Muacadelede son 600 metreye gelindiginde on tarafta yine iki Fin sporcu yalniz kalmisti Son donuste atak yapan Ritola bu kez Nurmi nin 3 saniye onunde yarisi kazanmayi basardi Bu zaferler birlikte Ritola nin Olimpiyat kariyeri bes altin ve uc gumus madalyayla noktalandi Spor sonrasiRitola 1928 Olimpiyatlari ndan kisa sure sonra atletizmi birakti 1928 sonrasi sadece birkac ABD yarisina katildi Amerika da insaat sektorunde calisan Fin sporcu 1959 a kadar fiziksel efor gerektiren islerde calismayi surdurdu 1937 de ABD vatandasligi almisti Kizi Anja Impola evlenerek ABD de kaldi Ritola nin karisi Selma 1965 te hayatini kaybetti Fin atlet 1967 de Liisa Lauren le evlendi Esiyle birlikte 1976 da ulkesine donerek Helsinki ye yerlesen Ritola 86 yasinda vefat etti Anisina1978 de heykeltiras Maija Nuotio tarafindan yapilan bir Ville Ritola heykeli dogum yeri olan Peraseinajoki ne dikildi Peraseinajoki deki bir spor salonuna RitolaHalli adi verildi Ville Ritola nin 1982 deki cenazesinde tabutunu tasiyanlar arasinda gibi Olimpiyat sampiyonlari vardi Anisina Kunto Ritola adiyla geleneksel bir uzun mesafe yarisi duzenlenmektedir Kaynakca a b OLYMPIC TRACK amp FIELD ATHLETICS THE RECORDS PDF Track and Field News 15 Haziran 2014 olu kirik baglanti a b c d e f g h i PDF Fince Finlandiya Goc Enstitusu 15 Haziran 2014 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Kasim 2017 a b Ville Ritola 31 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sports Reference com Simon Burnton 18 Mayis 2012 50 stunning Olympic moments No31 Paavo Nurmi wins 5 000m in 1924 The Guardian 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Kasim 2017 a b c Jukola Martti toim Olympialaiskisat III osa WSOY 1928 Fince SUL 15 Haziran 2014 23 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Kasim 2017 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Ville Ritola ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur RekorlarOnce gelen Paavo Nurmi 25 Mayis 1924 31 Agustos 1924 Sonra gelen Paavo Nurmi