Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Virjinya kolonisi 1607'den Amerikan Devrimine kadar bütün bir 17. yüzyıl boyunca İngiltere'nin (1707'den sonra da Britanya'nın) Kuzey Amerika'daki kolonilerinden biridir. Virjinya adı (İngilizce:Virginia) 1584 yılında Sir Walter Raleigh tarafından, hiç evlenmemiş olan Kraliçe I. Elizabeth'e ithafen verilmiştir. 17. yüzyılın ortalarındaki İngiliz İç Savaşı'ndan sonra II. Charles, koloninin kraliyete ne kadar sadık olduğunu vurgulamak için başına Eski Dominyon (İngilizce: Old Dominyon) eki koymuştur.
İngiliz sömürgesi Virjinya Kolonisi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1607-1776 | |||||||||
 Arma | |||||||||
 | |||||||||
| Başkent | Jamestown Williamsburg (1699'dan sonra) | ||||||||
| Yaygın dil(ler) | İngilizce | ||||||||
| Hükûmet | Parlamenter Monarşi | ||||||||
| Kral | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| Para birimi | İngiliz sterlini | ||||||||
Koloni, 1776 yılında Birleşik Krallıktan bağımsızlığını kazanınca Birleşik Devletleri oluşturan 13 koloniden birisi oldu ve Eski Dominyon tanımlamasını resmi slogan olarak kullanmaya devam etti. Bugünkü Batı Virginia, Kentucky, Indiana ve Illinois eyaletlerinin tamamı ile Ohio eyaletinin belli kısımları bir zamanlar Virjinya eyaletine ait olan topraklarda ortaya çıktılar.
Tarih
Virjinya adı İngiltere'nin, Kuzey Amerika'daki en eski hak iddialarını da gösterir. Sir Walter Raleigh, 1584 yılında Philip Amadas ve Arthur Barlowe'yi şimdiki Kuzey Karolina bölgesini keşfetmeleri için bölgeye gönderir. İkili geri döndüklerinde burada Wingandacoa denilen bir ülke olduğu ve bu ülkenin de Wingina adında bir kralının olduğu bilgisini getirirler. Kraliçe I. Elizabeth'in daha sonraları Virgin Quenn (Türkçesi: Bakire Kraliçe) adını kullanmasını bu sözcük de esinlemiş olabilir. Raleigh, bölgeye ikinci bir sefer yaptığında, bölgedeki yerli liderinin adının gerçekten de Wingina olduğunu, fakat Wingandacoa sözcüğünün yerlilerin dilinde "Ne güzel elbiseleriniz var!" anlamına geldiğini, ülkeyi ifade etmek için kullanılmadığını anlar.
Başlangıçta Virjinya terimi 14. enlemden 48. enleme kadar, yani neredeyse Kuzey Amerika'nın doğu sahillerinin tamamına yakınını ve Kanada'nın iç topraklarının önemli bir kısmını kapsıyordu. İspanya, Fransa, İsveç ve Hollanda gibi bu bölgede yayılmayı isteyen ve deneyen devletler olmasına karşın, hiçbiri İngiltere'nin Kuzey Atlantik sahillerinde güçlenmesini önleyemediler. İngiltereden önce İspanya Georgia'da (, 1526–27; yine Georgia'da 1568 ve 1684 arasında çok defa yerleşme denemesi), Güney Karolina'da (, 1566–87), Kuzey Karolina'da (, 1567–68) ve Virjinya'da (, 1570–71), Fransa Güney Karolina'da(, 1562–63) yerleşkeler oluşturdu.
Roanoke Adasına Yerleşim
Sir Walter Raleigh, Roanoke (şimdiki Kuzey Karolina bölgesinde) adasına 1584'te ilk keşif grubunu, 1585'te de ilk göçmen grubunu gönderdi. Buraya giden göçmenler hayatta kalamasalar da, belli askeri amaçlar doğrultusunda kıtaya yerleşen ilk İngiliz grubu oldular. Bu grubun içinde yer alan adındaki Yahudi bilim insanı, adada yaşayan yerlilerin bakır dökme tekniklerinden yararlanarak, Avrupalıların 16 hafta süren bakır döküm süresini 4 güne indirmeyi başardı. Bu teknik, özellikle savaş gemileri için top dökme işinde, İngilizlere, diğer Avrupalı gruplar karşısında önemli bir avantaj sağladı. Joachim Ganz'a bu keşif gezisine katılması için izin verilmesi ilginçtir. Çünkü 1290 yılında I. Edward'ın Yahudileri ülkeden kovmak için çıkardığı sürgün kanunları (İngilizce:Expulsion Laws) ancak 1655'te Oliver Cromwell tarafından kaldırıldı. Böylece Ganz bu kanunun işletilmediği bir kişi olmakla birlikte Amerika kıtasına giden ilk İngiliz Yahudi unvanını da kazandı.
Raleigh 1587'de adada kalıcı bir yerleşim sağlamak için 150 kişilik ikinci bir göçmen grubu gönderdi. Grubun lideri idi. White'ın kızının doğurduğu Virginia Dare yeni dünyada doğan ilk İngiliz oldu. John White erzak ve takviye getirebilmek için aynı yıl İngiltere'ye döndü, ancak patlak veren İngiliz-İspanyol savaşından dolayı tekrar koloniye dönemedi. 1590 yılında geri dönebildiğinde koloniyi terkedilmiş durumda buldu. Evler olduğu gibi duruyor fakat yerleşimciler ortadan kaybolmuştu. Koloninin akıbetine ilişkin çeşitli teoriler ileri sürülmüş olsa da, gerçekte ne olduğu bir sır olarak kaldı ve koloni "Kayıp Koloni" adıyla anılır oldu. Kaybolan göçmenlerin arasında yer alan bebek Dare'in adı sonradan Dare County bölgesine verildi. White'in bir ağacın üstüne kazınmış olarak bulduğu "CRO" hafleri ve yakınlardaki bir adada yaşayan kabilesi üzerine de çeşitli teoriler geliştirildi. Koloni ahalisinin Croatan'lara katılmış olup olmadıklarına dair araştırmalar yapılmaktadır.The Lost Colony Center for Science and Research adındaki bir kuruluş Crotoan kabilesinin yaşadığı yerdeki kalıntılarda DNA testi yaparak Crotoan kabilesinin ataları arasında İngiliz yerleşimcilerin olup olmadığını bulmaya calışmaktadır.
Virjinya Şirketi: Plymouth ve Londra bölümleri
Kraliçe I. Elizabeth'in 1603 yılında ölümünden sonra I. James tahta çıktı. İngiltere, sonraki yıllar boyunca İspanya savaşının yarattığı maddi zorlukları yaşadı. Bunun dışında İngiltere'nin ormanları ve doğal kaynakları da yüzyıllardan beri artan nüfusu besleyebilmek için hor bir şekilde kullanılmıştı. İngilterenin sürekli artan ihtiyaçlarını giderebilmek için, diğer ülkelerle ticaretin yanı sıra, sayesinde Kuzey İrlandanın işgücü ve kaynakları da kullanıldı. 1698'e kadar Rusya ile İngiltere arasındaki ticarette tekel olan de bu konuda başarılı oldu. Fakat Avrupa çapındaki ticari ilişkilerin değişken ve istikrarsız koşulları İngiltere'yi Yeni Dünya'da yeni arayışlara zorluyordu. Ortadoğu ve Hindistan'daki altın ve diğer zenginlikleri getirmek için kullanılabilecek bir açmak için yatırımlarda bulunma ihtiyacı da artmıştı. Kral James, bu amaçla yatırımcılar tarafından finanse edilen Virjinya şirketinin birbirine rakip iki bölümüne Kuzey Amerika'da kolonileşme faaliyetine girmeleri için birer yetki beratı çıkardı. Bu bölümlerin adı Plymouth Şirketi ve Londra Şirketi idi.
Berat hükümlerine göre, Plymouth şirketi 38. enlem ile 45. enlem arasında 160 km² alanda kendi kolonisini kurabilecekti. Londra şirketi ise 34. enlem ile 41. enlem arasında ve aynı zamanda Kanada'nın iç bölümlerinde koloni kurabilecekti. Kesişme alanı olan 100 km²lik bir alanda ise her iki şirkete de kolonileşme izni verilmedi. 1606 yılı boyunca her iki şirket de, kolonilerini kurma hazırlıkları yaptılar.
Virjinya şirketini konu ettiği düşünülen ve 1605 yılında İngiltere'de sahnelenen "" adlı tiyatro oyununda, İngiltere'de borçları biriken ve ardından Virjinya'ya kaçan suçluların hikâyesi eğlenceli bir dille anlatılır.
Popham Kolonisi
Plymouth Şirketinin ilk gemisi, Richard, 1606'da yeni dünyaya doğru yelken açtı. Ne yazık ki, Florida açıklarında İspanyolların eline geçti ve Virjinya'ya asla ulaşamadı. Bir sonraki deneme daha başarılı oldu. 120 civarında yerleşimci iki gemi ile 31 Mayıs 1607'de Plymouth limanından yola çıktı. Koloninin lideri Gift of God (Türkçesi: Tanrının hediyesi) adlı geminin kaptanlığını yapıyordu. İkinci kaptan idi. Mary ve John adındaki ikinci geminin kaptanlığını ise yapıyordu. Kaptan Davies'in tuttuğu günlük bugüne kadar korunmuş ve ilk Virjinya göçmenleri hakkındaki modern kaynaklardan biri olmuştur.
Plymouth Şirketinin göçmenleri Ağustos 1607'de Popham Kolonisi olarak bilinen koloniyi kurdular. Bu bölge şu anda yakınlarındaki Maine kasabasının olduğu yerdir. Göçmenler değerli madenler, baharat, kürk ve gemi yapmak için kullanabilecekleri ormanlarla ilgileniyorlardı. Gelenlerin yarısı 1607 sonbaharında "Tanrının Hediyesi"ne binip İngiltere'ye geri döndü. Diğer yarısı bütün bir kışı, baharı ve yazı orada geçirdi ve Virjinya adını verdikleri 30 tonluk bir gemi yaparak yaz sonunda "Mary ve John" ve yeni gemileri "Virjinya" ile İngiltere'ye geri döndüler. Bu koloninin ömrü sadece bir yıl sürmüştü. Koloni kalıcı olmasa bile, 1602 yılında 'tan sonra bölgedeki ikinci İngiliz yerleşim denemesi oldu. Popham Kolonisinin tam yeri ise ancak 1994 yılında keşfedilebildi.
Jamestown
Londra Şirketi ilk seferi düzenlemek için kaptan ile anlaştı. Kaptan Newport, sancak gemisi öncülüğünde, beraberinde Godspeed ve Discovery adlı daha küçük iki gemi, 39 denizci ve 105 yerleşimci ile 20 Aralık 1606'da yola çıktı. Normalden uzun süren 144 günlük bir yolculuğun ardından Chesapeake Körfezine vardılar, körfezin Atlantik okyanusunun en güneyindeki bölümünden karaya çıktılar ve orada Kral I. James'in oğlu Henry Frederick adına bir haç diktiler. Bu yere daha sonra , göçmenlerin kıtaya ayak basmalarına da "First Landing" (Türkçesi: Karaya Çıkış) adı verildi.
Göçmenlere verilen talimat karanın iç bölgelerinde, tatlı su kaynaklarının kenarında ve kendilerine yerleşim bölgeleri arayan İspanyolların ve diğer Avrupalıların olası saldırılarından korunabilecekleri bir yerleşim yeri bulmaktı. Önce körfez boyunca batıya doğru tekrar yelken açıp geldiler ve denilen bölgede durdular. Sahili sağlarına alarak ilerleyince bir nehirle karşılaştılar ve bu nehre Kral 'in adını verdiler. James nehri ile kesiştiği yere kadar ilerlediler ve oradan Jamestown adasına doğru döndüler. Buradaki suyun derinliğinin, akıntı durumunun ve düşman gemilerine karşı pozisyonunun savunma için elverişli olduğunu anlayınca koloniyi burada kurmaya karar verdiler. 2 hafta içinde ilk kaleyi inşa ettiler ve bu yerleşime Jamestown adını verdiler.
Jamestown göçmenleri, bir taraftan buralarda buldukları altın ve değerli madenleri İngiltere'deki yatırımcılara göndermeye çalışırken, diğer taraftan hayatta kalabilmek için İngiltere'den sürekli destek temin etmek ve Amerika yerlileri ile ticaret yapmak zorundaydılar. Seçtikleri yerleşim yeri ana kıtadan uzaktaydı, avlanmak ve tarım yapmak için geniş bir alan sunmuyordu ve yeterli içme suyu temin edilemiyordu. Bu yüzden kaptan Newport, Discovery gemisini yerleşimcilere bırakarak 1608 yılında iki defa erzak temini için İngiltere'ye gitti. (Birinci Misyon ve İkinci Misyon) Buna rağmen hastalıklar ve yerlilerle yaşanan çatışmalar yerleşimcilere korkunç zararlar verdi. Değerli madenlerin, yetiştirilen ipeğin ve Virjinya tütünlerinin ihraç edilmesine rağmen, ihracat pek kar getirmiyordu ve koloninin finansal olarak desteklenip desteklenmeyeceği belirsizliğini koruyordu.
1609'da Plymouth Şirketi, kolonisini feshetti ve Londra Şirketinin yetki alanı 34. enlemden 39. enleme kadar genişletildi, böylece şirkete Pasifik Okyanusuna kadar, denizden denize (İng: "sea to sea") geniş bir faaliyet alanı bırakılmış oldu. Yani, en azından kâğıt üzerinde Virjinya, Virjinya kolonisinin olduğu Atlantik kıyılarından başlayarak Pasifik Okyanusu kıyısındaki Kaliforniya'ya kadar bütün bir enlemde bulunan bölgelere (şimdiki Kentucky, Missouri, Colorado, Utah vb.) verilen bir ad olmuş oldu. Aslında Virjinya göçmenleri, batıdaki Virjinya Vahşi Bölgesi (Ing: The Virginia Wilderness) dedikleri bu iç bölgelere gitmeye çok nadiren cesaret edebilseler de, bu süreç yatırımcıların ilgilerinin yeniden kazanılmasına ve Üçüncü Misyon denilen, yeni bir fon sağlanmasına yaradı.
Ücüncü Misyon o güne kadarkilerin en büyüğü oldu. Bunun için Londra şirketi yeni bir gemi inşa ettirdi. Sea Venture, yeni göçmenlerin ve takviye erzakın bölgeye gönderilmesi için özel olarak tasarlandı. Bu sancak gemisine 8 gemi eşlik ediyordu. Kaptan Sir , ikinci kaptan ise idi. Gemiler yüzlerce yeni göçmenle birlikte yola çıktılar ancak hava koşulları bu seferi çok olumsuz etkileyecekti.
Bermuda: Somers Adaları
Üçüncü Misyon'un 9 gemisi Londra'dan ayrıldıktan bir süre sonra Atlas Okyanusunda şiddetli bir kasırgaya yakalandı. Kasırga yüzünden erzağın ve yardım malzemelerinin çoğunu taşıyan sancak gemisi Sea Ventura diğer gemilerden koptu ve kaptan Somers, geminin tamamen batmasını önlemek için Bermuda adalarına sığınmak zorunda kaldı. Fırtınadan ölen olmamasına karşın, artık gemi kullanılamaz hale gelmişti ve kurtulanlar, bu takımadaların üzerinde insan yaşamadığını keşfettiler ve takım adaların İngiltere'ye ait olduğunu iddia ettiler.
Issız ada Bermuda'nın fatihleri iki küçük gemi yaptılar, adaları korumak üzere geride birkaç kişi bırakarak Jamestown'a doğru tekrar yola çıktılar. Bu yüzden Bermuda adaları Amiral Somers'in anısına Somers Adaları olarak da bilinir. Virjinya şirketinin hissedarları, Somers Adaları Şirketi adında yeni bir şirket kurdu ve bu yeni şirket 1615 ile 1684 arasında Bermuda'yı yönetti.
Sea Venture'dan kurtulanlar, 10 aylık bir gecikmeyle Jamestown'a ulaştıklarında koloniyi çok kötü durumda buldular. Üçüncü Misyon'un diğer 7 gemisinde erzak ve yardım malzemelerinin çok az bir kısmı olmasına karşın, göçmenlerin çoğu bu gemilerdeydi. O yıl yaşanan kuraklık ve yerlilerle olan düşmanca ilişkilere ek olarak, erzaklar da Sea Ventura ile birlikte kaybolup gidince 1609 sonu ile 1610 Mayısı arasında Jamestown'da büyük bir açlık başgöstermiş ve göçmenlerin yüzde 80'i hayatlarını kaybetmişti. Bu döneme Açlık dönemi (Ing: Starving Time) denildi. Bermuda kaşifleri yanlarında bir miktar erzak ve malzeme getirmişlerdi ama durum o kadar kötüydü ki, artık Jamestown'u terkedip İngiltere'ye dönmek zorunlu görünüyordu.
Tam Zamanında Varış: Lord De La Warr
, 1600'da Jamestown'a varan Üçüncü misyonun diğer 7 gemisinden birinin kaptanıydı. Sea Ventura'nın başına ne geldiği bilinmiyordu. Argall, getirdikleri yolcuları ve beraberlerindeki az sayıda malzemeyi Jamestown'da bırakıp göçmenlere yeni yardım vaadi ile İngiltere'ye döndü. Kral daha sonra "Lord Delaware" olarak bilinen 'i yeni seferin lideri olarak atadı ve daha büyük bir güce sahip olmak isteyen Londra Şirketi yeni bir misyon daha oluşturdu. Misyon 1 Nisan 1610'da Londra'dan yola çıktı.
Lord Delaware'ın misyonuna ait gemiler, Açlık döneminden kalanların ve Bermuda'dan gelenlerin Jamestown'u terk etmelerinden hemen sonra, yiyecekler, yardım malzemeleri, bir doktor ve çok sayıda göçmenle birlikte James ırmağına girdi. Lord Delaware koloniden kalanları kurtarmak için gemileri gönderdi ve Jamestown'dan 10 mil kadar güneyde kötü durumdaki göçmenler bulundu. Göçmenler koloninin kurtarılmasını tanrının bir lütfu olarak gördüler.
Jamestown'u terkedip daha sonra kurtarılan göçmenlerden birisi, Sea Venture ile yola çıkan, Bermuda adasında karısını ve oğlunu kaybeden idi. Rolfe bir iş insanıydı ve bazı yeni tohum türleri ve tatlı tütün çeşitleri ile denenmemiş pazarlama teknikleri üzerine yeni fikirleri vardı. Rolfe'un bu fikirleri kolonininin ekonomik başarısının anahtarı oldu.
1612'de Rolfe'un yeni tütün türleri başarıyla üretilmeye ve ihraç edilmeye başlandı. Böylece ihraç edilecek bir tarım ürünü bulunmuştu ve James ırmağının her iki yönü boyunca, bulunan her sulak alanda ve diğer ırmak boylarında bu tütünün üretildiği plantasyonlar kurulmaya başlandı. Sonunda Jamestown kolonisi kalıcı olarak yerleşebilecekti.
İlişkiler
1620 yılında Plymouth Şirketinin yerine adında yeni bir şirket kuruldu ve Kral I. James bu şirkete Virjinya'nın kuzeyindeki topraklar için bir berat verdi. New England şirketi yeni dünyaya Mayflower gemisi ile yeni göçmenler gönderdi. Pilgrimler denilen bu göçmenler Massachusetts şehrini kurdular. Kaptan John Smith New England'a bir gezi yapmış ve kitabında bu bölgeleri de anlatmıştır.
1624 yılında Virjinya şirketinin beratı Kral James I. tarafından iptal edildi ve Virjinya kolonisi bir kraliyet kolonisi (İng: crown colony) haline getirilerek direkt olarak kraliyet otoritesi altına alındı. 1632 yılında Maryland Kolonisi ve 1665 yılında Carolina Kolonisi için yeni beratlar çıkarıldı. Daha güneyde kurulan bu yeni koloniler, Virjinya kolonisinin sahil şeridini bir miktar azaltsa da koloni Amerikan devrimine kadar varlığını sürdürdü.
Virginia adı ve unvanları
Kral II. Charles, Virjinya kolonisinin İngiliz İç Savaşında kraliyet yanlılarına bağlı kaldığını vurgulamak için ona "Eski Dominyon" unvanını verdi. Bu unvan bağımsızlıktan sonra kurulan Virjinya devleti tarafından da kullanılmaya devam etti. Virjinya üniversitesinin adı hala "Old Dominion University"dir, üniversitenin atletik takımı da "Şövalyeler" adını kullanır.
Kaynakça
- ^ The Royal Government in Virginia, 1624-1775, Volume 84, Issue 1, Percy Scott Flippin, Wallace Everett Caldwell, p. 288
- ^ Bakire anlamındadır
- ^ Stewart, George (1945). Names on the Land: A Historical Account of Place-Naming in the United States. New York: Random House. p. 22.
- ^ Sams, Conway (1916). The Conquest of Virginia: the Forest Primeval; An Account Based on Original Documents. New York and London: G.P. Putnam's Sons. pp. 282–83.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2012.
- ^ Joachim Gans of Prague: The First Jew in English America, American Jewish History - by Grassl, Gary C., Volume 86, Number 2, June 1998, pp. 195-217
- ^ Colonial Williamsburg: the journal of the Colonial Williamsburg Foundation, Volumes 22-24, Pg 8, Published by Colonial Williamsburg Foundation, 2000
- ^ [1] 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Encyclopedia of American Indian Contributions to the World, metalurji maddesi (İngilizce)
- ^ "Jews and the state: dangerous alliances and the perils of privilege", Volume 19 of Studies in contemporary Jewry, by Ezra Mendelsohn, Pg 7, Oxford University Press US, 2003, , 9780195170870
- ^ "American Archaeology Uncovers the Earliest English Colonies", by Lois Miner Huey, Page 16, Published by Marshall Cavendish, 2009, , 9780761442646
- ^ "Sir Walter Raleigh's lost colony: An historical sketch of the attempts of Sir Walter Raleigh to establish a colony in Virginia, with the traditions of an Indian tribe in North Carolina. Indicating the fate of the colony of Englishmen left on Roanoke Island in 1587", Volume 210, Advance Presses 1888, pg 7
- ^ "Indian Towns and Buildings of Eastern North Carolina, (Ingilizce)". 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2012.
- ^ "Prelude to Jamestown". 1 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2012.
- ^ "The Story of Jamestown". NPS Historical Handbook. National Park Service. Retrieved 18 March 2011.
Film
- Yönetmen Cristobal Krusen, 2007 yılında Jamestown'ın kuruluşunu anlatan "First Landing" adlı bir film çekti. [2] 27 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Virjinya kolonisi 1607 den Amerikan Devrimine kadar butun bir 17 yuzyil boyunca Ingiltere nin 1707 den sonra da Britanya nin Kuzey Amerika daki kolonilerinden biridir Virjinya adi Ingilizce Virginia 1584 yilinda Sir Walter Raleigh tarafindan hic evlenmemis olan Kralice I Elizabeth e ithafen verilmistir 17 yuzyilin ortalarindaki Ingiliz Ic Savasi ndan sonra II Charles koloninin kraliyete ne kadar sadik oldugunu vurgulamak icin basina Eski Dominyon Ingilizce Old Dominyon eki koymustur Ingiliz somurgesi Virjinya Kolonisi1607 1776ArmaBaskentJamestown Williamsburg 1699 dan sonra Yaygin dil ler IngilizceHukumetParlamenter MonarsiKral 1603 1625I James 1760 1776III George 1607 1771 1775Tarihce Kurulusu1607 Koloninin kurulusu1607 Bagimsizlik4 Temmuz 1776 Dagilisi1776Para birimiIngiliz sterlini Koloni 1776 yilinda Birlesik Kralliktan bagimsizligini kazaninca Birlesik Devletleri olusturan 13 koloniden birisi oldu ve Eski Dominyon tanimlamasini resmi slogan olarak kullanmaya devam etti Bugunku Bati Virginia Kentucky Indiana ve Illinois eyaletlerinin tamami ile Ohio eyaletinin belli kisimlari bir zamanlar Virjinya eyaletine ait olan topraklarda ortaya ciktilar TarihVirjinya adi Ingiltere nin Kuzey Amerika daki en eski hak iddialarini da gosterir Sir Walter Raleigh 1584 yilinda Philip Amadas ve Arthur Barlowe yi simdiki Kuzey Karolina bolgesini kesfetmeleri icin bolgeye gonderir Ikili geri donduklerinde burada Wingandacoa denilen bir ulke oldugu ve bu ulkenin de Wingina adinda bir kralinin oldugu bilgisini getirirler Kralice I Elizabeth in daha sonralari Virgin Quenn Turkcesi Bakire Kralice adini kullanmasini bu sozcuk de esinlemis olabilir Raleigh bolgeye ikinci bir sefer yaptiginda bolgedeki yerli liderinin adinin gercekten de Wingina oldugunu fakat Wingandacoa sozcugunun yerlilerin dilinde Ne guzel elbiseleriniz var anlamina geldigini ulkeyi ifade etmek icin kullanilmadigini anlar Baslangicta Virjinya terimi 14 enlemden 48 enleme kadar yani neredeyse Kuzey Amerika nin dogu sahillerinin tamamina yakinini ve Kanada nin ic topraklarinin onemli bir kismini kapsiyordu Ispanya Fransa Isvec ve Hollanda gibi bu bolgede yayilmayi isteyen ve deneyen devletler olmasina karsin hicbiri Ingiltere nin Kuzey Atlantik sahillerinde guclenmesini onleyemediler Ingiltereden once Ispanya Georgia da 1526 27 yine Georgia da 1568 ve 1684 arasinda cok defa yerlesme denemesi Guney Karolina da 1566 87 Kuzey Karolina da 1567 68 ve Virjinya da 1570 71 Fransa Guney Karolina da 1562 63 yerleskeler olusturdu Roanoke Adasina Yerlesim John White in bir agac uzerinde buldugu CRO harflerini gosteren temsili resim Sir Walter Raleigh Roanoke simdiki Kuzey Karolina bolgesinde adasina 1584 te ilk kesif grubunu 1585 te de ilk gocmen grubunu gonderdi Buraya giden gocmenler hayatta kalamasalar da belli askeri amaclar dogrultusunda kitaya yerlesen ilk Ingiliz grubu oldular Bu grubun icinde yer alan adindaki Yahudi bilim insani adada yasayan yerlilerin bakir dokme tekniklerinden yararlanarak Avrupalilarin 16 hafta suren bakir dokum suresini 4 gune indirmeyi basardi Bu teknik ozellikle savas gemileri icin top dokme isinde Ingilizlere diger Avrupali gruplar karsisinda onemli bir avantaj sagladi Joachim Ganz a bu kesif gezisine katilmasi icin izin verilmesi ilginctir Cunku 1290 yilinda I Edward in Yahudileri ulkeden kovmak icin cikardigi surgun kanunlari Ingilizce Expulsion Laws ancak 1655 te Oliver Cromwell tarafindan kaldirildi Boylece Ganz bu kanunun isletilmedigi bir kisi olmakla birlikte Amerika kitasina giden ilk Ingiliz Yahudi unvanini da kazandi Raleigh 1587 de adada kalici bir yerlesim saglamak icin 150 kisilik ikinci bir gocmen grubu gonderdi Grubun lideri idi White in kizinin dogurdugu Virginia Dare yeni dunyada dogan ilk Ingiliz oldu John White erzak ve takviye getirebilmek icin ayni yil Ingiltere ye dondu ancak patlak veren Ingiliz Ispanyol savasindan dolayi tekrar koloniye donemedi 1590 yilinda geri donebildiginde koloniyi terkedilmis durumda buldu Evler oldugu gibi duruyor fakat yerlesimciler ortadan kaybolmustu Koloninin akibetine iliskin cesitli teoriler ileri surulmus olsa da gercekte ne oldugu bir sir olarak kaldi ve koloni Kayip Koloni adiyla anilir oldu Kaybolan gocmenlerin arasinda yer alan bebek Dare in adi sonradan Dare County bolgesine verildi White in bir agacin ustune kazinmis olarak buldugu CRO hafleri ve yakinlardaki bir adada yasayan kabilesi uzerine de cesitli teoriler gelistirildi Koloni ahalisinin Croatan lara katilmis olup olmadiklarina dair arastirmalar yapilmaktadir The Lost Colony Center for Science and Research adindaki bir kurulus Crotoan kabilesinin yasadigi yerdeki kalintilarda DNA testi yaparak Crotoan kabilesinin atalari arasinda Ingiliz yerlesimcilerin olup olmadigini bulmaya calismaktadir Virjinya Sirketi Plymouth ve Londra bolumleri Kaptan John Smith in yazdigi Virjinya Yeni Ingiltere ve Somers Adalarinin Genel Tarihi adli kitapJohn Smith in 1612 yilinda yaptigi haritanin renklendirilmis versiyonu Kralice I Elizabeth in 1603 yilinda olumunden sonra I James tahta cikti Ingiltere sonraki yillar boyunca Ispanya savasinin yarattigi maddi zorluklari yasadi Bunun disinda Ingiltere nin ormanlari ve dogal kaynaklari da yuzyillardan beri artan nufusu besleyebilmek icin hor bir sekilde kullanilmisti Ingilterenin surekli artan ihtiyaclarini giderebilmek icin diger ulkelerle ticaretin yani sira sayesinde Kuzey Irlandanin isgucu ve kaynaklari da kullanildi 1698 e kadar Rusya ile Ingiltere arasindaki ticarette tekel olan de bu konuda basarili oldu Fakat Avrupa capindaki ticari iliskilerin degisken ve istikrarsiz kosullari Ingiltere yi Yeni Dunya da yeni arayislara zorluyordu Ortadogu ve Hindistan daki altin ve diger zenginlikleri getirmek icin kullanilabilecek bir acmak icin yatirimlarda bulunma ihtiyaci da artmisti Kral James bu amacla yatirimcilar tarafindan finanse edilen Virjinya sirketinin birbirine rakip iki bolumune Kuzey Amerika da kolonilesme faaliyetine girmeleri icin birer yetki berati cikardi Bu bolumlerin adi Plymouth Sirketi ve Londra Sirketi idi Berat hukumlerine gore Plymouth sirketi 38 enlem ile 45 enlem arasinda 160 km alanda kendi kolonisini kurabilecekti Londra sirketi ise 34 enlem ile 41 enlem arasinda ve ayni zamanda Kanada nin ic bolumlerinde koloni kurabilecekti Kesisme alani olan 100 km lik bir alanda ise her iki sirkete de kolonilesme izni verilmedi 1606 yili boyunca her iki sirket de kolonilerini kurma hazirliklari yaptilar Virjinya sirketini konu ettigi dusunulen ve 1605 yilinda Ingiltere de sahnelenen adli tiyatro oyununda Ingiltere de borclari biriken ve ardindan Virjinya ya kacan suclularin hikayesi eglenceli bir dille anlatilir Popham Kolonisi Plymouth Sirketinin ilk gemisi Richard 1606 da yeni dunyaya dogru yelken acti Ne yazik ki Florida aciklarinda Ispanyollarin eline gecti ve Virjinya ya asla ulasamadi Bir sonraki deneme daha basarili oldu 120 civarinda yerlesimci iki gemi ile 31 Mayis 1607 de Plymouth limanindan yola cikti Koloninin lideri Gift of God Turkcesi Tanrinin hediyesi adli geminin kaptanligini yapiyordu Ikinci kaptan idi Mary ve John adindaki ikinci geminin kaptanligini ise yapiyordu Kaptan Davies in tuttugu gunluk bugune kadar korunmus ve ilk Virjinya gocmenleri hakkindaki modern kaynaklardan biri olmustur Plymouth Sirketinin gocmenleri Agustos 1607 de Popham Kolonisi olarak bilinen koloniyi kurdular Bu bolge su anda yakinlarindaki Maine kasabasinin oldugu yerdir Gocmenler degerli madenler baharat kurk ve gemi yapmak icin kullanabilecekleri ormanlarla ilgileniyorlardi Gelenlerin yarisi 1607 sonbaharinda Tanrinin Hediyesi ne binip Ingiltere ye geri dondu Diger yarisi butun bir kisi bahari ve yazi orada gecirdi ve Virjinya adini verdikleri 30 tonluk bir gemi yaparak yaz sonunda Mary ve John ve yeni gemileri Virjinya ile Ingiltere ye geri donduler Bu koloninin omru sadece bir yil surmustu Koloni kalici olmasa bile 1602 yilinda tan sonra bolgedeki ikinci Ingiliz yerlesim denemesi oldu Popham Kolonisinin tam yeri ise ancak 1994 yilinda kesfedilebildi Jamestown Londra Sirketi ilk seferi duzenlemek icin kaptan ile anlasti Kaptan Newport sancak gemisi onculugunde beraberinde Godspeed ve Discovery adli daha kucuk iki gemi 39 denizci ve 105 yerlesimci ile 20 Aralik 1606 da yola cikti Normalden uzun suren 144 gunluk bir yolculugun ardindan Chesapeake Korfezine vardilar korfezin Atlantik okyanusunun en guneyindeki bolumunden karaya ciktilar ve orada Kral I James in oglu Henry Frederick adina bir hac diktiler Bu yere daha sonra gocmenlerin kitaya ayak basmalarina da First Landing Turkcesi Karaya Cikis adi verildi Susan Constant gemisinin 1989 da yapilmis bir kopyasi Gocmenlere verilen talimat karanin ic bolgelerinde tatli su kaynaklarinin kenarinda ve kendilerine yerlesim bolgeleri arayan Ispanyollarin ve diger Avrupalilarin olasi saldirilarindan korunabilecekleri bir yerlesim yeri bulmakti Once korfez boyunca batiya dogru tekrar yelken acip geldiler ve denilen bolgede durdular Sahili saglarina alarak ilerleyince bir nehirle karsilastilar ve bu nehre Kral in adini verdiler James nehri ile kesistigi yere kadar ilerlediler ve oradan Jamestown adasina dogru donduler Buradaki suyun derinliginin akinti durumunun ve dusman gemilerine karsi pozisyonunun savunma icin elverisli oldugunu anlayinca koloniyi burada kurmaya karar verdiler 2 hafta icinde ilk kaleyi insa ettiler ve bu yerlesime Jamestown adini verdiler Jamestown gocmenleri bir taraftan buralarda bulduklari altin ve degerli madenleri Ingiltere deki yatirimcilara gondermeye calisirken diger taraftan hayatta kalabilmek icin Ingiltere den surekli destek temin etmek ve Amerika yerlileri ile ticaret yapmak zorundaydilar Sectikleri yerlesim yeri ana kitadan uzaktaydi avlanmak ve tarim yapmak icin genis bir alan sunmuyordu ve yeterli icme suyu temin edilemiyordu Bu yuzden kaptan Newport Discovery gemisini yerlesimcilere birakarak 1608 yilinda iki defa erzak temini icin Ingiltere ye gitti Birinci Misyon ve Ikinci Misyon Buna ragmen hastaliklar ve yerlilerle yasanan catismalar yerlesimcilere korkunc zararlar verdi Degerli madenlerin yetistirilen ipegin ve Virjinya tutunlerinin ihrac edilmesine ragmen ihracat pek kar getirmiyordu ve koloninin finansal olarak desteklenip desteklenmeyecegi belirsizligini koruyordu 1609 da Plymouth Sirketi kolonisini feshetti ve Londra Sirketinin yetki alani 34 enlemden 39 enleme kadar genisletildi boylece sirkete Pasifik Okyanusuna kadar denizden denize Ing sea to sea genis bir faaliyet alani birakilmis oldu Yani en azindan kagit uzerinde Virjinya Virjinya kolonisinin oldugu Atlantik kiyilarindan baslayarak Pasifik Okyanusu kiyisindaki Kaliforniya ya kadar butun bir enlemde bulunan bolgelere simdiki Kentucky Missouri Colorado Utah vb verilen bir ad olmus oldu Aslinda Virjinya gocmenleri batidaki Virjinya Vahsi Bolgesi Ing The Virginia Wilderness dedikleri bu ic bolgelere gitmeye cok nadiren cesaret edebilseler de bu surec yatirimcilarin ilgilerinin yeniden kazanilmasina ve Ucuncu Misyon denilen yeni bir fon saglanmasina yaradi Ucuncu Misyon o gune kadarkilerin en buyugu oldu Bunun icin Londra sirketi yeni bir gemi insa ettirdi Sea Venture yeni gocmenlerin ve takviye erzakin bolgeye gonderilmesi icin ozel olarak tasarlandi Bu sancak gemisine 8 gemi eslik ediyordu Kaptan Sir ikinci kaptan ise idi Gemiler yuzlerce yeni gocmenle birlikte yola ciktilar ancak hava kosullari bu seferi cok olumsuz etkileyecekti Bermuda Somers Adalari Ucuncu Misyon un 9 gemisi Londra dan ayrildiktan bir sure sonra Atlas Okyanusunda siddetli bir kasirgaya yakalandi Kasirga yuzunden erzagin ve yardim malzemelerinin cogunu tasiyan sancak gemisi Sea Ventura diger gemilerden koptu ve kaptan Somers geminin tamamen batmasini onlemek icin Bermuda adalarina siginmak zorunda kaldi Firtinadan olen olmamasina karsin artik gemi kullanilamaz hale gelmisti ve kurtulanlar bu takimadalarin uzerinde insan yasamadigini kesfettiler ve takim adalarin Ingiltere ye ait oldugunu iddia ettiler Issiz ada Bermuda nin fatihleri iki kucuk gemi yaptilar adalari korumak uzere geride birkac kisi birakarak Jamestown a dogru tekrar yola ciktilar Bu yuzden Bermuda adalari Amiral Somers in anisina Somers Adalari olarak da bilinir Virjinya sirketinin hissedarlari Somers Adalari Sirketi adinda yeni bir sirket kurdu ve bu yeni sirket 1615 ile 1684 arasinda Bermuda yi yonetti Sea Venture dan kurtulanlar 10 aylik bir gecikmeyle Jamestown a ulastiklarinda koloniyi cok kotu durumda buldular Ucuncu Misyon un diger 7 gemisinde erzak ve yardim malzemelerinin cok az bir kismi olmasina karsin gocmenlerin cogu bu gemilerdeydi O yil yasanan kuraklik ve yerlilerle olan dusmanca iliskilere ek olarak erzaklar da Sea Ventura ile birlikte kaybolup gidince 1609 sonu ile 1610 Mayisi arasinda Jamestown da buyuk bir aclik basgostermis ve gocmenlerin yuzde 80 i hayatlarini kaybetmisti Bu doneme Aclik donemi Ing Starving Time denildi Bermuda kasifleri yanlarinda bir miktar erzak ve malzeme getirmislerdi ama durum o kadar kotuydu ki artik Jamestown u terkedip Ingiltere ye donmek zorunlu gorunuyordu Tam Zamaninda Varis Lord De La Warr Lord De La Warr in Jamestown a varisini gosteren bir tasvir 1600 da Jamestown a varan Ucuncu misyonun diger 7 gemisinden birinin kaptaniydi Sea Ventura nin basina ne geldigi bilinmiyordu Argall getirdikleri yolculari ve beraberlerindeki az sayida malzemeyi Jamestown da birakip gocmenlere yeni yardim vaadi ile Ingiltere ye dondu Kral daha sonra Lord Delaware olarak bilinen i yeni seferin lideri olarak atadi ve daha buyuk bir guce sahip olmak isteyen Londra Sirketi yeni bir misyon daha olusturdu Misyon 1 Nisan 1610 da Londra dan yola cikti Lord Delaware in misyonuna ait gemiler Aclik doneminden kalanlarin ve Bermuda dan gelenlerin Jamestown u terk etmelerinden hemen sonra yiyecekler yardim malzemeleri bir doktor ve cok sayida gocmenle birlikte James irmagina girdi Lord Delaware koloniden kalanlari kurtarmak icin gemileri gonderdi ve Jamestown dan 10 mil kadar guneyde kotu durumdaki gocmenler bulundu Gocmenler koloninin kurtarilmasini tanrinin bir lutfu olarak gorduler Jamestown u terkedip daha sonra kurtarilan gocmenlerden birisi Sea Venture ile yola cikan Bermuda adasinda karisini ve oglunu kaybeden idi Rolfe bir is insaniydi ve bazi yeni tohum turleri ve tatli tutun cesitleri ile denenmemis pazarlama teknikleri uzerine yeni fikirleri vardi Rolfe un bu fikirleri kolonininin ekonomik basarisinin anahtari oldu 1612 de Rolfe un yeni tutun turleri basariyla uretilmeye ve ihrac edilmeye baslandi Boylece ihrac edilecek bir tarim urunu bulunmustu ve James irmaginin her iki yonu boyunca bulunan her sulak alanda ve diger irmak boylarinda bu tutunun uretildigi plantasyonlar kurulmaya baslandi Sonunda Jamestown kolonisi kalici olarak yerlesebilecekti Iliskiler1620 yilinda Plymouth Sirketinin yerine adinda yeni bir sirket kuruldu ve Kral I James bu sirkete Virjinya nin kuzeyindeki topraklar icin bir berat verdi New England sirketi yeni dunyaya Mayflower gemisi ile yeni gocmenler gonderdi Pilgrimler denilen bu gocmenler Massachusetts sehrini kurdular Kaptan John Smith New England a bir gezi yapmis ve kitabinda bu bolgeleri de anlatmistir 1624 yilinda Virjinya sirketinin berati Kral James I tarafindan iptal edildi ve Virjinya kolonisi bir kraliyet kolonisi Ing crown colony haline getirilerek direkt olarak kraliyet otoritesi altina alindi 1632 yilinda Maryland Kolonisi ve 1665 yilinda Carolina Kolonisi icin yeni beratlar cikarildi Daha guneyde kurulan bu yeni koloniler Virjinya kolonisinin sahil seridini bir miktar azaltsa da koloni Amerikan devrimine kadar varligini surdurdu Virginia adi ve unvanlariKral II Charles Virjinya kolonisinin Ingiliz Ic Savasinda kraliyet yanlilarina bagli kaldigini vurgulamak icin ona Eski Dominyon unvanini verdi Bu unvan bagimsizliktan sonra kurulan Virjinya devleti tarafindan da kullanilmaya devam etti Virjinya universitesinin adi hala Old Dominion University dir universitenin atletik takimi da Sovalyeler adini kullanir Kaynakca The Royal Government in Virginia 1624 1775 Volume 84 Issue 1 Percy Scott Flippin Wallace Everett Caldwell p 288 Bakire anlamindadir Stewart George 1945 Names on the Land A Historical Account of Place Naming in the United States New York Random House p 22 Sams Conway 1916 The Conquest of Virginia the Forest Primeval An Account Based on Original Documents New York and London G P Putnam s Sons pp 282 83 Arsivlenmis kopya 13 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2012 Joachim Gans of Prague The First Jew in English America American Jewish History by Grassl Gary C Volume 86 Number 2 June 1998 pp 195 217 Colonial Williamsburg the journal of the Colonial Williamsburg Foundation Volumes 22 24 Pg 8 Published by Colonial Williamsburg Foundation 2000 1 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopedia of American Indian Contributions to the World metalurji maddesi Ingilizce Jews and the state dangerous alliances and the perils of privilege Volume 19 of Studies in contemporary Jewry by Ezra Mendelsohn Pg 7 Oxford University Press US 2003 ISBN 0 19 517087 3 9780195170870 American Archaeology Uncovers the Earliest English Colonies by Lois Miner Huey Page 16 Published by Marshall Cavendish 2009 ISBN 0 7614 4264 2 9780761442646 Sir Walter Raleigh s lost colony An historical sketch of the attempts of Sir Walter Raleigh to establish a colony in Virginia with the traditions of an Indian tribe in North Carolina Indicating the fate of the colony of Englishmen left on Roanoke Island in 1587 Volume 210 Advance Presses 1888 pg 7 Indian Towns and Buildings of Eastern North Carolina Ingilizce 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2012 Prelude to Jamestown 1 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2012 The Story of Jamestown NPS Historical Handbook National Park Service Retrieved 18 March 2011 FilmYonetmen Cristobal Krusen 2007 yilinda Jamestown in kurulusunu anlatan First Landing adli bir film cekti 2 27 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizIngiliz somurge imparatorlugu