Aulus Vitellius Germanicus (24 Ekim 15 – 22 Aralık 69), Dört İmparator Yılı olarak bilinen MS 69 yılında 17 Nisan'dan aynı yılın 22 Aralık tarihine kadar görev yapan Roma İmparatorudur (diğerleri Galba, Otho ve Vespasian). Lucius Vitellius'un oğlu olup Sextilia ile evlidir ve adında bir kardeşi vardır.
Vitellius | |
---|---|
Augustus | |
8. Roma İmparatoru | |
Hüküm süresi | 17 Nisan 69 – 22 Aralık 69 |
Önce gelen | Otho |
Sonra gelen | Vespasian |
Doğum | 24 Eylül 15 Roma |
Ölüm | 22 Aralık 69 (54 yaşında) Roma |
Eş(ler)i | Petronia |
Hanedan | Aulus Vitellius Germanicus Augustus |
Babası | Lucius Vitellius |
Annesi | Sextilia |
Vitellius ilk evliliğini Petronia ile yaptı (Publius Petronius'un kızı, babası Lucius Vitellius Suriye yönetimi sırasında). Bu evliliğinden bir gözü kör olan oğlu Petronianus Vitellius doğdu. İkinci evliliğini yaptığı Galeria Fundana'dan 69'da öldürülecek olan bir oğlu ve kızı oldu.
Hayatı
İmparatorluk öncesi
48 yılında Roma, sonra bir ihtimale göre 60-61 de dahil olmak üzere Afrika Prokonsül'lüğü görevlerinde bulundu. 68'de Galba, herkesi şaşırtan bir kararla, Vitellius'u Germania Inferior eyaleti ordu komutanlığına seçti. Vitellius burada astları ve askerlerinin gözünde sınırsız savurganlığı ve aşırı iyi doğasıyla oldukça popüler hale geldi.
İmparatorluğu
İmparatorluğa seçilmesini Ren'deki iki lejyonun komutanları ve 'e borçludur. Bu iki adam sayesinde askeri devrim hızlı bir şekilde başarıldı; 1 Ocak 69'da, İmparator Galba'ya olan sadakatlarını yenilemekten vazgeçtiler ve 69'un başlarında Vitellius'u Colonia Agrippinensis'de (Köln) imparator ilan ettirdiler. Aslında tam olarak Germania Inferior (aşağı Germanya) ve Germania Superior (yukarı Germanya) ordularının imparatoru ilan edildi. Galya, Britanya ve Raetia orduları kısa bir süre sonra onların tarafına geçti. Bir süre sonra Roma üzerine yürüdüler, her nedense, onlara karşı koyan İmparator Galba değil Otho'ydu.
Aslında Vitellius, Roma Senatosu tarafından kabul edilip bilinen imparatorluk yetki ve unvanları verilse de hiçbir zaman bütün Roma Dünyasında bir imparator olarak kabul görmedi. İtalya'ya, şehvet düşkünü ve kaba bir asker sınıfın başı olarak girdikten sonra Roma, bir kargaşa ve kılıçtan geçirme, gladyatör şovları ve müsrif şölenler sahnesi haline geldi. Vitellius, zafer kazanmış lejyonları ödüllendirdi, mevcut Praetorian Muhafızlarını terhis etti ve yerlerine kendi adamlarını yerleştirdi.
Temmuz 69'da, Vitellius doğu ordularının, komutanları Titus Flavius Vespasianus'u rakip imparator olarak ilan ettiklerini öğrendi. Doğudaki ordunun yaptıkları öğrenilir öğrenilmez Dalmatia ve eyaletleri Vespasian'ı destekledi. Taraftarlarınca terk edilen Vitellius, imparatorluk unvanından istifa etti.
Vitellius'un Vespasian'ın ordusunu Mevania'da beklediği söylenir. Yine söylendiğine göre Vitellius'un istifa şartları aslında Vespasian'ın baş destekçilerinden birisi olan Pannonia'daki altıncı lejyondan tarafından kabul edilmiş ancak praetorian'lar onu Concordia tapınağına imparatorluk nişanlarını bırakmaya giderken anlaşmadan vazgeçirmeyi başararak sarayına geri dönmek zorunda bırakmışlardır. Vespasian'ın birlikleri Roma'ya girerken sefil bir halde saklandığı yerden (Tacitus'a göre kapıcının kulübesi) sürüklenerek çıkarıldı, ölümcül 'ne getirildi ve orada öldürüldü. Cesedi Tiber Nehri'ne atıldı. "Henüz sizin imparatorunuzdum" son ve bilindiği kadarıyla Vitellius'un en asil sözü oldu.
Kısa yönetimi boyunca Vitellius, akıllıca bir yönetim arzusu gösterdi ancak onu kendi amaçları için geçmişindeki daha iyi özelliklerinden, kötü aşırılıklar yönüne cesaretlendiren Valenler ve Caecina'nın tam kontrolü altındaydı.
Kurgu (edebiyatta)
Vitellius, Simon Scarrow'un Vespasian ve Lejyonlarının Britanya'daki yiğitliklerini anlattığı "Eagle" (Kartal) adlı kitabında düşman olarak anlatılır.
Kaynaklar
Eldeki kaynaklar, özellikle de Suetonius'un , Vitellius hakkında olumsuz bir resim çizer; ancak Suetonius'un babasının Otho'nun ordusunda bir subay olduğu ve Vitellus'a karşı ilk 'nda dövüştüğü akıldan çıkarılmamalıdır.
Entrikadan ve hırslı olmaktan uzak biri olarak, tembel ve kendiyle barışık, yeme içmeye düşkün, günde dört defa ziyafet çeken obur bir şişman olarak dikkat çeker. Kaynaklar bir ziyafette 2.000 balık ve 4.000 kuşla birlikte en sevdiği yemekler olan Turna balığı ciğeri, Sülün beyni ve flamingo dili olduğunu, az bulunan malzemelerin tedariki içinse 'nı gönderdiğini yazar. Söylendiğine göre kendi annesi açlıktan ölmüştür.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Vitellius ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Birincil kaynaklar
- Life of Vitellius 10 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Suetonius;Latince orijinali ve İngilizce çevirisi)
- Cassius Dio, Book 64 29 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
İkincil kaynaklar
- Vitellius 29 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Büyük Biyografisi (İngilizce)
- De Imperatoribus Romanis 24 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Otho | Roma İmparatoru 69 | Sonra gelen: Vespasian |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aulus Vitellius Germanicus 24 Ekim 15 22 Aralik 69 Dort Imparator Yili olarak bilinen MS 69 yilinda 17 Nisan dan ayni yilin 22 Aralik tarihine kadar gorev yapan Roma Imparatorudur digerleri Galba Otho ve Vespasian Lucius Vitellius un oglu olup Sextilia ile evlidir ve adinda bir kardesi vardir VitelliusAugustus8 Roma ImparatoruHukum suresi17 Nisan 69 22 Aralik 69Once gelenOthoSonra gelenVespasianDogum24 Eylul 15 RomaOlum22 Aralik 69 54 yasinda RomaEs ler iPetroniaHanedanAulus Vitellius Germanicus AugustusBabasiLucius VitelliusAnnesiSextilia Vitellius ilk evliligini Petronia ile yapti Publius Petronius un kizi babasi Lucius Vitellius Suriye yonetimi sirasinda Bu evliliginden bir gozu kor olan oglu Petronianus Vitellius dogdu Ikinci evliligini yaptigi Galeria Fundana dan 69 da oldurulecek olan bir oglu ve kizi oldu HayatiImparatorluk oncesi 48 yilinda Roma sonra bir ihtimale gore 60 61 de dahil olmak uzere Afrika Prokonsul lugu gorevlerinde bulundu 68 de Galba herkesi sasirtan bir kararla Vitellius u Germania Inferior eyaleti ordu komutanligina secti Vitellius burada astlari ve askerlerinin gozunde sinirsiz savurganligi ve asiri iyi dogasiyla oldukca populer hale geldi Imparatorlugu Imparatorluga secilmesini Ren deki iki lejyonun komutanlari ve e borcludur Bu iki adam sayesinde askeri devrim hizli bir sekilde basarildi 1 Ocak 69 da Imparator Galba ya olan sadakatlarini yenilemekten vazgectiler ve 69 un baslarinda Vitellius u Colonia Agrippinensis de Koln imparator ilan ettirdiler Aslinda tam olarak Germania Inferior asagi Germanya ve Germania Superior yukari Germanya ordularinin imparatoru ilan edildi Galya Britanya ve Raetia ordulari kisa bir sure sonra onlarin tarafina gecti Bir sure sonra Roma uzerine yuruduler her nedense onlara karsi koyan Imparator Galba degil Otho ydu Aslinda Vitellius Roma Senatosu tarafindan kabul edilip bilinen imparatorluk yetki ve unvanlari verilse de hicbir zaman butun Roma Dunyasinda bir imparator olarak kabul gormedi Italya ya sehvet duskunu ve kaba bir asker sinifin basi olarak girdikten sonra Roma bir kargasa ve kilictan gecirme gladyator sovlari ve musrif solenler sahnesi haline geldi Vitellius zafer kazanmis lejyonlari odullendirdi mevcut Praetorian Muhafizlarini terhis etti ve yerlerine kendi adamlarini yerlestirdi Temmuz 69 da Vitellius dogu ordularinin komutanlari Titus Flavius Vespasianus u rakip imparator olarak ilan ettiklerini ogrendi Dogudaki ordunun yaptiklari ogrenilir ogrenilmez Dalmatia ve eyaletleri Vespasian i destekledi Taraftarlarinca terk edilen Vitellius imparatorluk unvanindan istifa etti Sikke uzerinde Imparator Vitellius Vitellius un Vespasian in ordusunu Mevania da bekledigi soylenir Yine soylendigine gore Vitellius un istifa sartlari aslinda Vespasian in bas destekcilerinden birisi olan Pannonia daki altinci lejyondan tarafindan kabul edilmis ancak praetorian lar onu Concordia tapinagina imparatorluk nisanlarini birakmaya giderken anlasmadan vazgecirmeyi basararak sarayina geri donmek zorunda birakmislardir Vespasian in birlikleri Roma ya girerken sefil bir halde saklandigi yerden Tacitus a gore kapicinin kulubesi suruklenerek cikarildi olumcul ne getirildi ve orada olduruldu Cesedi Tiber Nehri ne atildi Henuz sizin imparatorunuzdum son ve bilindigi kadariyla Vitellius un en asil sozu oldu Kisa yonetimi boyunca Vitellius akillica bir yonetim arzusu gosterdi ancak onu kendi amaclari icin gecmisindeki daha iyi ozelliklerinden kotu asiriliklar yonune cesaretlendiren Valenler ve Caecina nin tam kontrolu altindaydi Kurgu edebiyatta Vitellius Simon Scarrow un Vespasian ve Lejyonlarinin Britanya daki yigitliklerini anlattigi Eagle Kartal adli kitabinda dusman olarak anlatilir KaynaklarEldeki kaynaklar ozellikle de Suetonius un Vitellius hakkinda olumsuz bir resim cizer ancak Suetonius un babasinin Otho nun ordusunda bir subay oldugu ve Vitellus a karsi ilk nda dovustugu akildan cikarilmamalidir Entrikadan ve hirsli olmaktan uzak biri olarak tembel ve kendiyle barisik yeme icmeye duskun gunde dort defa ziyafet ceken obur bir sisman olarak dikkat ceker Kaynaklar bir ziyafette 2 000 balik ve 4 000 kusla birlikte en sevdigi yemekler olan Turna baligi cigeri Sulun beyni ve flamingo dili oldugunu az bulunan malzemelerin tedariki icinse ni gonderdigini yazar Soylendigine gore kendi annesi acliktan olmustur KaynakcaDis baglantilarWikimedia Commons ta Vitellius ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Birincil kaynaklar Life of Vitellius 10 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Suetonius Latince orijinali ve Ingilizce cevirisi Cassius Dio Book 64 29 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ikincil kaynaklar Vitellius 29 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Buyuk Biyografisi Ingilizce De Imperatoribus Romanis 24 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Siyasi goreviOnce gelen Otho Roma Imparatoru 69 Sonra gelen Vespasian