Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vitoria Muharebesi (21 Haziran 1813) Britanya, ve Ordularına komuta eden Wellington Dükünün, Joseph Bonaparte ve Mareşal Jean-Baptiste Jourdan komutasındaki Fransa Ordusunu İspanya’daki Vitoria yakınlarında yendiği ve Yarımada Savaşını zaferle sonlandıran muharebe.
| Vitoria Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Yarımada Savaşı | |||||||
 Zaferin şerefine yapılan anıt | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Birleşik Krallık Portekiz İspanya |  Fransa | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Arthur Wellesley Thomas Graham George Ramsay | Joseph Bonaparte Jean-Baptiste Jourdan | ||||||
| Güçler | |||||||
| 105.000 | 60.000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| yaklaşık 5.200 ölü ve yaralı | yaklaşık 8.000 ölü ve yaralı | ||||||
Öncesi
1812 yılının Temmuz ayında ardından Fransızlar Madrid’I boşaltınca Wellington’un ordusu 12 Ağustos 1812 günü şehre girer. Şehri güvenceye aldıktan sonra kuzeye ilerleyen Wellington 230 km ötedeki Burgos şehrini kuşatır. Ancak düşmanın gücünü hafife aldığını fark ederek kuşatmayı kaldırarak 21 Ekim günü geri çekilir. 31 Ekim günü Madrid’i de boşaltmak zorunda kalan Wellington kuşatılma tehlikesini bertaraf etmek için önce Salamanca daha sonra Portekiz sınırındaki Ciudad Rodrigo’ya kadar geri çekilmek zorunda kalır.
Kışı güçlenerek geçiren Wellington’un tersine Napolyon Bonapart başarısız Rusya Seferinin yaralarını sarmaya çalışmaktadır. 1813 yılıyla beraber Wellington 121 bin askerle ilerlemeye yeniden başlar. 68 bin askere sahip Mareşal Jourdan ise Fransa ile temasının kesilmemesi için Burgos’a geri çekilir.
Muharebe
21 Haziran günü Wellington Vitoria’ya saldırır. Yoğun geçen çarpışmada merkezi yarılan Fransız Ordusu dağılacak, 5 bin Fransız askeri öldürülürken, 3 bin tanesi de esir edilir. 152 Fransız topu ele geçirilirken, Joseph Bonaparte son anda kaçmayı başaracaktır. Muharebenin sonunda İspanya’daki Fransız hakimiyeti sona erer.
Sonuçları
Müttefikler 3.675 İngiliz, 921 Portekiz ve 562 İspanyol olmak üzere toplamda yaklaşık 5 bin asker kaybederken, Fransız kayıpları da 5.200 seviyesindeydi. Fransız Ordusundaki kayıplar muharebedeki hezimete göre düşük seviyedeydi çünkü daha o sabah mevzilerine ulaşabilmek için 32 km katetmiş Britanya ve müttefik orduları kaçan Fransızları takip edecek durumda değildi. Ayrıca Fransızların geride bırakmak zorunda kaldıkları ganimet galip askerleri meşgul etmişti. Fransızların geride bıraktığı ve günümüzdeki değerinin 100 milyon £ olduğu düşünülen ganimet yüzünden Britanya Ordusunda disiplin ortadan kalkmış, emir komuta zinciri bir kez daha kırılmıştır.
Popüler kültüre etkileri
Muharebe Ludwig van Beethoven’in Opus 91 adlı eserine ilham vermiştir. Eserde muharebe müzikal drama şeklinde betimlenmektedir.
Bernard Cornwell’in Sharpe's Honour adıyla televizyon filmi olarak uyarlanan eserinde Vitoria Muharebesi sırasında yaşanan olaylar ele alınır.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Vitoria Muharebesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ Komutasındaki orduda 53.749 İngiliz, 39.608 İspanyol ve 27.569 Portekizli asker bulunmaktaydı
- ^ a b Glover, s.243
- ^ Benzer bir disiplinsizlik örneği Badajoz Kuşatmasının ardından yaşanmıştır
- ^ Filmin tanıtım sitesinden 6 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 13 Kasım 2010 tarihinde erişilmiştir
Konuyla ilgili yazılan eserler
- Michael Glover, The Peninsular War 1807-1814, Penguin, Londra 2001
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vitoria Muharebesi 21 Haziran 1813 Britanya ve Ordularina komuta eden Wellington Dukunun Joseph Bonaparte ve Maresal Jean Baptiste Jourdan komutasindaki Fransa Ordusunu Ispanya daki Vitoria yakinlarinda yendigi ve Yarimada Savasini zaferle sonlandiran muharebe Vitoria MuharebesiYarimada SavasiZaferin serefine yapilan anitTarih21 Haziran 1813BolgeVitoria IspanyaSonucBritanya Ispanya Portekiz zaferiTaraflarBirlesik Krallik Portekiz IspanyaFransaKomutanlar ve liderlerArthur Wellesley Thomas Graham George RamsayJoseph Bonaparte Jean Baptiste JourdanGucler105 00060 000Kayiplaryaklasik 5 200 olu ve yaraliyaklasik 8 000 olu ve yaraliOncesi1812 yilinin Temmuz ayinda ardindan Fransizlar Madrid I bosaltinca Wellington un ordusu 12 Agustos 1812 gunu sehre girer Sehri guvenceye aldiktan sonra kuzeye ilerleyen Wellington 230 km otedeki Burgos sehrini kusatir Ancak dusmanin gucunu hafife aldigini fark ederek kusatmayi kaldirarak 21 Ekim gunu geri cekilir 31 Ekim gunu Madrid i de bosaltmak zorunda kalan Wellington kusatilma tehlikesini bertaraf etmek icin once Salamanca daha sonra Portekiz sinirindaki Ciudad Rodrigo ya kadar geri cekilmek zorunda kalir Kisi guclenerek geciren Wellington un tersine Napolyon Bonapart basarisiz Rusya Seferinin yaralarini sarmaya calismaktadir 1813 yiliyla beraber Wellington 121 bin askerle ilerlemeye yeniden baslar 68 bin askere sahip Maresal Jourdan ise Fransa ile temasinin kesilmemesi icin Burgos a geri cekilir Muharebe21 Haziran gunu Wellington Vitoria ya saldirir Yogun gecen carpismada merkezi yarilan Fransiz Ordusu dagilacak 5 bin Fransiz askeri oldurulurken 3 bin tanesi de esir edilir 152 Fransiz topu ele gecirilirken Joseph Bonaparte son anda kacmayi basaracaktir Muharebenin sonunda Ispanya daki Fransiz hakimiyeti sona erer SonuclariMuttefikler 3 675 Ingiliz 921 Portekiz ve 562 Ispanyol olmak uzere toplamda yaklasik 5 bin asker kaybederken Fransiz kayiplari da 5 200 seviyesindeydi Fransiz Ordusundaki kayiplar muharebedeki hezimete gore dusuk seviyedeydi cunku daha o sabah mevzilerine ulasabilmek icin 32 km katetmis Britanya ve muttefik ordulari kacan Fransizlari takip edecek durumda degildi Ayrica Fransizlarin geride birakmak zorunda kaldiklari ganimet galip askerleri mesgul etmisti Fransizlarin geride biraktigi ve gunumuzdeki degerinin 100 milyon oldugu dusunulen ganimet yuzunden Britanya Ordusunda disiplin ortadan kalkmis emir komuta zinciri bir kez daha kirilmistir Populer kulture etkileriMuharebe Ludwig van Beethoven in Opus 91 adli eserine ilham vermistir Eserde muharebe muzikal drama seklinde betimlenmektedir Bernard Cornwell in Sharpe s Honour adiyla televizyon filmi olarak uyarlanan eserinde Vitoria Muharebesi sirasinda yasanan olaylar ele alinir KaynakcaWikimedia Commons ta Vitoria Muharebesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Komutasindaki orduda 53 749 Ingiliz 39 608 Ispanyol ve 27 569 Portekizli asker bulunmaktaydi a b Glover s 243 Benzer bir disiplinsizlik ornegi Badajoz Kusatmasinin ardindan yasanmistir Filmin tanitim sitesinden 6 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 13 Kasim 2010 tarihinde erisilmistirKonuyla ilgili yazilan eserlerMichael Glover The Peninsular War 1807 1814 Penguin Londra 2001 ISBN 0 141 39041 7