Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Wallerian dejenerasyonu (İngilizce anterograde veya orthograde degeneration olarak da bilinir), bir sinir hücre gövdesinin dışında bulunan aksondaki kesilmesi veya ezilmesi sonucu gelişen ve hasarın dejenerasyonunu ifade eden bir süreçtir. Bu süreçlerden biri de 'Wallerian-benzeri dejenerasyon' olarak bilinir ve özellikle bozulduğunda nörodejenerasyonu meydana getirir. Hücre kültürü araştırmaları, NMNAT2 aksonal proteininin yeterli miktarda olması arızanın iletilmesinde kilit rol oynadığını göstermiştir.
Wallerian dejenerasyonu, hem merkezi sinir sistemi (MSS) hem de çevresel sinir sistemindeki (ÇSS) aksonal hasarlardan sonra, hasarlı bölgenin uçsal (distal) bölümünde ortaya çıkar ve genellikle 24-36 saat içinde bir lezyon oluşmaya başlar. Dejenerasyonun hemen öncesinde uçsal akson bölümü elektriksel ikaza hazırdır. Hasardan sonra aksonal yapı bozulur ve aksonal zar kopar. (Miyelin kılıfın) bozulması ve makrofajların sızmasından sonra aksonal dejenerasyon başlar. Schwann hücrelerince oluşturulan makrofajlar, dejenerasyondaki enkazları temizler.
Geçmişi
Wallerian dejenerasyonu, Nörofizyolog Augustus Volney Waller'den sonra adlandırıldı. Waller, 1850'de kurbağalardaki ve kraniyal sinirler üzerine bir şiddet uygulayarak yaptığı deneyde, beyinsapındaki hücre gövdelerinin hasarlı bölgedeki sinirlerden ayrıldığını gözlemledi. Waller, miyelin parçalanmasının omurilik soğanını etkilediği ve çeşitli büyüklüklerde parçalanma olduğunu açıkladı. Dejenereli aksonlar lekeli zerre biçimine dönüşür.
Aksonal dejenerasyon
Her ne kadar çoğu hasar, hasarlı parçaların iyileştirilmesini sağlayan bir kalsiyum akış sinyaline tepki verse bile aksonal hasarlar, hasarın 30 dakika içinde yakınsal (hücre gövdesine yakın) ve uçsal bölümlerdeki ayrışmayı hızlandıran akut aksonal dejenerasyonun (AAD) başlamasına öncülük eder. Dejenerasyonun ardından şişer ve sonuçta boncuksu formasyon oluşur. Bu süreç, ÇSS'de yaklaşık olarak 24 saat içinde, MSS'de ise daha uzun süre sonra oluşur.
Miyelin atılımı
Miyelin, aksonların etrafına sararak birbirlerinden yalıtılmalarını sağlayan fosfolipit bir zardır. ÇSS'de, Schwann hücreleri tarafından oluşturulurken, MSS'de oligodentroglialar (veya ) tarafından oluşturulur. Miyelin atılımı Wallerian dejenerasyonundan sonraki adımdır. Miyelin enkazların atılması ÇSS ile MSS'de farklıdır. MSS'ye göre ÇSS'de enkaz atılımı çok hızlı ve daha verimli olur ve Schwann hücreleri bu farkın birincil nedenidir. Bu iki sistem arasındaki diğer fark kan-doku bariyerinin geçirgenliğideki değişimdir. ÇSS'de geçirgenlik uçsal bölüme doğru artar, fakat, MSS'de bariyerin bozulması yalnızca hasarlı bölgeye bağlıdır
ÇSS'deki atılım
Schwann hücrelerinin aksonal hasara tepkisi hızlıdır. Tepki süresi aksonal dejenerasyonun ilk başlangıcı ile hesaplanır. Tepkinin hızında etkili olduğuna inanılıyor. Bunlar, Schwann hücre mikrovillisindeki, mitojen etkili protein kinaz sonucu oluşan ve "insan epidermal büyüme faktörü" olan HER2/neu reseptörünü etkinleştirir.
MSS'deki atılım
Schwann hücreleri açısından bakıldığında, oligodendrositler akson sinyalinin varlığı için gereklidir. Gelişim aşamalarında oligodendrositler, akson ile bağlantı yapmak ve apoptozise maruz kalan herhangi bir akson sinyalini almakta acizdir.
Rejenerasyon
Dejenerasyondan sonra rejenerasyon başlar. Rejenerasyon ÇSS'de hızlıdır ve günde 1 milimetreden daha fazla büyüme olur. Uygun için doku nakli gerekebilir. Rejenerasyon, büyüme faktörlerini serbest bırakan Schwann hücreleri tarafından desteklenir. MSS rejenerasyonu daha yavaştır ve çoğu türde bulunmaz. Bunun birincil nedeni, miyelin enkazlarının atılmasındaki gecikme olabilir.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Wallerian dejenerasyonu Ingilizce anterograde veya orthograde degeneration olarak da bilinir bir sinir hucre govdesinin disinda bulunan aksondaki kesilmesi veya ezilmesi sonucu gelisen ve hasarin dejenerasyonunu ifade eden bir surectir Bu sureclerden biri de Wallerian benzeri dejenerasyon olarak bilinir ve ozellikle bozuldugunda norodejenerasyonu meydana getirir Hucre kulturu arastirmalari NMNAT2 aksonal proteininin yeterli miktarda olmasi arizanin iletilmesinde kilit rol oynadigini gostermistir Kesik ve ezik cevresel sinirlerdeki Wallerian dejenerasyonunun ile 100 kat buyutulmus sekli Sol sutun hasarin yakinsal bolumu sag ise ucsal bolumudur A ve B kesikten 37 saat sonrasi C ve D ezikten 40 saat sonrasi E ve F kesikten 42 saat sonrasi G ve H ezikten 44 saat sonrasidir Wallerian dejenerasyonu hem merkezi sinir sistemi MSS hem de cevresel sinir sistemindeki CSS aksonal hasarlardan sonra hasarli bolgenin ucsal distal bolumunde ortaya cikar ve genellikle 24 36 saat icinde bir lezyon olusmaya baslar Dejenerasyonun hemen oncesinde ucsal akson bolumu elektriksel ikaza hazirdir Hasardan sonra aksonal yapi bozulur ve aksonal zar kopar Miyelin kilifin bozulmasi ve makrofajlarin sizmasindan sonra aksonal dejenerasyon baslar Schwann hucrelerince olusturulan makrofajlar dejenerasyondaki enkazlari temizler GecmisiWallerian dejenerasyonu Norofizyolog Augustus Volney Waller den sonra adlandirildi Waller 1850 de kurbagalardaki ve kraniyal sinirler uzerine bir siddet uygulayarak yaptigi deneyde beyinsapindaki hucre govdelerinin hasarli bolgedeki sinirlerden ayrildigini gozlemledi Waller miyelin parcalanmasinin omurilik soganini etkiledigi ve cesitli buyukluklerde parcalanma oldugunu acikladi Dejenereli aksonlar lekeli zerre bicimine donusur Aksonal dejenerasyonHer ne kadar cogu hasar hasarli parcalarin iyilestirilmesini saglayan bir kalsiyum akis sinyaline tepki verse bile aksonal hasarlar hasarin 30 dakika icinde yakinsal hucre govdesine yakin ve ucsal bolumlerdeki ayrismayi hizlandiran akut aksonal dejenerasyonun AAD baslamasina onculuk eder Dejenerasyonun ardindan siser ve sonucta boncuksu formasyon olusur Bu surec CSS de yaklasik olarak 24 saat icinde MSS de ise daha uzun sure sonra olusur Miyelin atilimiMiyelin aksonlarin etrafina sararak birbirlerinden yalitilmalarini saglayan fosfolipit bir zardir CSS de Schwann hucreleri tarafindan olusturulurken MSS de oligodentroglialar veya tarafindan olusturulur Miyelin atilimi Wallerian dejenerasyonundan sonraki adimdir Miyelin enkazlarin atilmasi CSS ile MSS de farklidir MSS ye gore CSS de enkaz atilimi cok hizli ve daha verimli olur ve Schwann hucreleri bu farkin birincil nedenidir Bu iki sistem arasindaki diger fark kan doku bariyerinin gecirgenligideki degisimdir CSS de gecirgenlik ucsal bolume dogru artar fakat MSS de bariyerin bozulmasi yalnizca hasarli bolgeye baglidir CSS deki atilim Schwann hucrelerinin aksonal hasara tepkisi hizlidir Tepki suresi aksonal dejenerasyonun ilk baslangici ile hesaplanir Tepkinin hizinda etkili olduguna inaniliyor Bunlar Schwann hucre mikrovillisindeki mitojen etkili protein kinaz sonucu olusan ve insan epidermal buyume faktoru olan HER2 neu reseptorunu etkinlestirir MSS deki atilim Schwann hucreleri acisindan bakildiginda oligodendrositler akson sinyalinin varligi icin gereklidir Gelisim asamalarinda oligodendrositler akson ile baglanti yapmak ve apoptozise maruz kalan herhangi bir akson sinyalini almakta acizdir RejenerasyonDejenerasyondan sonra rejenerasyon baslar Rejenerasyon CSS de hizlidir ve gunde 1 milimetreden daha fazla buyume olur Uygun icin doku nakli gerekebilir Rejenerasyon buyume faktorlerini serbest birakan Schwann hucreleri tarafindan desteklenir MSS rejenerasyonu daha yavastir ve cogu turde bulunmaz Bunun birincil nedeni miyelin enkazlarinin atilmasindaki gecikme olabilir Ayrica bakinizAksonotmezis Sinir hasari Nororejenerasyon Cevresel sinir hasari Cevresel sinir hasari siniflandirmasi