Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
William Laud, (İngilizce: The Most Reverend) (7 Ekim 1573 - 10 Ocak 1645) İngiliz asıllı akademisyen ve Anglikan papazı, 1633 yılından itibaren Canterbury Başpiskoposu. I. Charles döneminde görev yapmış, 1640 yılında tutuklanmış 1645 yılında da idam edilmiştir.
William Laud | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 7 Ekim 1573 Reading, İngiltere |
| Ölüm | 10 Ocak 1645 (71 yaşında) Londra Kalesi, İngiltere |
| Din | Anglikanizm |
| İmza | |
 | |
Otokrasiden yana olan Laud, İngiltere ve Galler'de ibadetin birliğinin sağlanması yolundaki çabaları monarşinin talepleriyle uyumlu olmuştur. Ancak teolojik olan Kalvinizme karşı olmasından dolayı Roma Katolik Kilisesi lehine ve Anglikan Kilisesi aleyhine olacak şekilde konumlanmaktaydı. Püriten din adamları tarafından önemli bir hasım olarak görülmüştür.
Gençliği
7 Ekim 1573 günü Reading, Berkshire'da dünyaya gelir. Babası kumaşçı William Laud, annesi ise Lucy Webbe'dir. İlk eğitimini Reading'de aldıktan sonra Oxford'daki St. John Kolejine gider. 1601 yılı Ocak ayında papaz yardımcısı, Nisan ayında ise papaz olur.
I. James dönemi
St.John'daki önceki yönetici olan Buckeridge 1611 yılında görevden ayrılınca Laud onun yerine geçer ancak bu hiç de kolay olmaz. Yüksek dini çevrelerde diğer aday John Rawlinson lehine yoğun kulis yapılsa da kral I. James seçimleri onaylayarak, şaibeleri sonlandırır. 1616 yılında Gloucester Başpapazı olur, kentteki katedralde komünyon usullerinde değişiklikler yapar. Bazı çevrelerde sorun yaratan bir kişi olarak değerlendirilmeye başlayan Laud Westminster'a atanmak istese de 1621 yılında St. David Piskoposu olur. Bu dönemde Dükü George Villiers'in himayesine girer. Malikanede bulunan Cizvit bir papaz olan John Percy ile Katoliklik-Protestanlık üzerine üç gün boyunca yaptıkları teolojik tartışma sonrasında basılacak önemli bir yapıt haline getirilmiştir. Münazaranın ardından dükün danışmanı olur. Laud bu dönemde düke dair eşcinsel hisler hissettiğini günlüğüne yazsa da bu düşüncelerini gizli tutmayı başarır.
I. Charles dönemi
1625-1628 dönemi
Laud 1626 yılından sonra hızla önemli mevkilere doğru yükselmeye başlar.1626 yılı Eylül ayında Royal Chapel başpapazı olduktan hemen sonra George Abbot'un ölümü üzerine Canterbury Başpiskoposu olur.
Londra yılları
1628 yılı Temmuz ayında Bath'tan alınarak Londra Piskoposu olarak atanır. Bu dönemde artık kilise siyasetinde tanınan bir kişi haline gelmiştir ve Laudcular olarak tanımlanan taraftarlarından bahsedilir olmuştur. Bu dönemde siyaset sahnesinde de değişmeler yaşanmış, I. Charles tahta çıkmıştır. Thomas Wentworth aracılığıyla Laud krala yakın konuma gelir. Ancak siyaset alanında gözalıcı yükselişi ve yapmaya çalıştıkları olağan olarak kendi muhalefetini yaratır.
Canterbury dönemi
Canterbury Başpiskoposu olduğunda neredeyse 60 yaşında olan Laud, artık kendi bildiği yolun dışında bir uzlaşmaya yanaşmayacak şekilde ilerlemeye başlar. Halefi olan George Abbot tarafından basılmış olan Histriomastix adlı eseri sansürler. Püritenliği tehlike olarak gören Laud aynı zamanda Püritenler için de bir tehlike kaynağı olarak algılanır. İngiltere Kilisesinde birliği sağlamaya çalışan Laud, bu konudaki farklı fikirlere kapıyı kapatıp cezalandırma yolunu seçer. 1637 yılında rahipler William Prynne, John Bastwick ve Henry Burton iftira suçundan dolayı kulakları kesilmak suretiyle cezalandırılırlar. Hayatının son dönemlerinde Laud'u değerlendiren I. Charles Laud'a fazla güvendiğini itiraf ederek, aşırılıklarına tahammül etmemesi gerektiğini söyleyecektir. Laud ise kral hakkında aşırı ılımlı olmak yönünde ithamda bulunurken monarşi yanlısı Thomas Wentworth'un idamını onaylamasını affetmez.
Yargılanması ve idamı
William Laud'un mahkemesi vatan hainliği suçundan hüküm giymesiyle sonuçlanmıştır. İlk başta meclis soruşturması olarak başlayan hukukî süreç sonrasında meclis tarafından verilen vatan hainliği suçlamasına dönüşür. 1640 yılının sonlarına doğru tutuklanan Laud, I. Charles ile Parlamento arasında başlayan çekişmenin ilk evrelerinde stratejik olarak kullanılır. Suçlamalar isnat edilince devlet içinde devlet kurduğu öne sürülür. Duruşmalarda Laud'un isnat edilen başlıca suçları işlemediği açıkça konmuş, şahit ifadeleri ise sorunlu durumdadır. Laud ise tüm eylemlerini aynı kararlılıkla savunmasa da kişisel sorumluluklarını reddetmemiştir.
Geleneği
Laud, Anglikan Kilisesi tarafından 10 Ocak günü hatırlanır. Toplu eserleri yedi ciltte toplanmış ve 1847-1860 yılları arasında basılmıştır.
Kaynakça
- ^ Muhalifleri arasında Portland Earlü Richard Weston, Cottington Baronu Francis Cottington ve kraliçe Henrietta Maria sayılabilir.
- ^ Püriten yazar tarafından yazılan ve 1632 yılında basılmış olan eser İngiliz tiyatrosundan Noel kutlamalarına kadar çok çeşitli kültürel, sanatsal ve siyasi konuda eleştirel fikirleri içerir
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
William Laud Ingilizce The Most Reverend 7 Ekim 1573 10 Ocak 1645 Ingiliz asilli akademisyen ve Anglikan papazi 1633 yilindan itibaren Canterbury Baspiskoposu I Charles doneminde gorev yapmis 1640 yilinda tutuklanmis 1645 yilinda da idam edilmistir William LaudDogum7 Ekim 1573 Reading IngiltereOlum10 Ocak 1645 71 yasinda Londra Kalesi IngiltereDinAnglikanizmImza Otokrasiden yana olan Laud Ingiltere ve Galler de ibadetin birliginin saglanmasi yolundaki cabalari monarsinin talepleriyle uyumlu olmustur Ancak teolojik olan Kalvinizme karsi olmasindan dolayi Roma Katolik Kilisesi lehine ve Anglikan Kilisesi aleyhine olacak sekilde konumlanmaktaydi Puriten din adamlari tarafindan onemli bir hasim olarak gorulmustur Gencligi7 Ekim 1573 gunu Reading Berkshire da dunyaya gelir Babasi kumasci William Laud annesi ise Lucy Webbe dir Ilk egitimini Reading de aldiktan sonra Oxford daki St John Kolejine gider 1601 yili Ocak ayinda papaz yardimcisi Nisan ayinda ise papaz olur I James donemiSt John daki onceki yonetici olan Buckeridge 1611 yilinda gorevden ayrilinca Laud onun yerine gecer ancak bu hic de kolay olmaz Yuksek dini cevrelerde diger aday John Rawlinson lehine yogun kulis yapilsa da kral I James secimleri onaylayarak saibeleri sonlandirir 1616 yilinda Gloucester Baspapazi olur kentteki katedralde komunyon usullerinde degisiklikler yapar Bazi cevrelerde sorun yaratan bir kisi olarak degerlendirilmeye baslayan Laud Westminster a atanmak istese de 1621 yilinda St David Piskoposu olur Bu donemde Duku George Villiers in himayesine girer Malikanede bulunan Cizvit bir papaz olan John Percy ile Katoliklik Protestanlik uzerine uc gun boyunca yaptiklari teolojik tartisma sonrasinda basilacak onemli bir yapit haline getirilmistir Munazaranin ardindan dukun danismani olur Laud bu donemde duke dair escinsel hisler hissettigini gunlugune yazsa da bu dusuncelerini gizli tutmayi basarir I Charles donemi1625 1628 donemi Laud 1626 yilindan sonra hizla onemli mevkilere dogru yukselmeye baslar 1626 yili Eylul ayinda Royal Chapel baspapazi olduktan hemen sonra George Abbot un olumu uzerine Canterbury Baspiskoposu olur Londra yillari 1628 yili Temmuz ayinda Bath tan alinarak Londra Piskoposu olarak atanir Bu donemde artik kilise siyasetinde taninan bir kisi haline gelmistir ve Laudcular olarak tanimlanan taraftarlarindan bahsedilir olmustur Bu donemde siyaset sahnesinde de degismeler yasanmis I Charles tahta cikmistir Thomas Wentworth araciligiyla Laud krala yakin konuma gelir Ancak siyaset alaninda gozalici yukselisi ve yapmaya calistiklari olagan olarak kendi muhalefetini yaratir Canterbury donemi Canterbury Baspiskoposu oldugunda neredeyse 60 yasinda olan Laud artik kendi bildigi yolun disinda bir uzlasmaya yanasmayacak sekilde ilerlemeye baslar Halefi olan George Abbot tarafindan basilmis olan Histriomastix adli eseri sansurler Puritenligi tehlike olarak goren Laud ayni zamanda Puritenler icin de bir tehlike kaynagi olarak algilanir Ingiltere Kilisesinde birligi saglamaya calisan Laud bu konudaki farkli fikirlere kapiyi kapatip cezalandirma yolunu secer 1637 yilinda rahipler William Prynne John Bastwick ve Henry Burton iftira sucundan dolayi kulaklari kesilmak suretiyle cezalandirilirlar Hayatinin son donemlerinde Laud u degerlendiren I Charles Laud a fazla guvendigini itiraf ederek asiriliklarina tahammul etmemesi gerektigini soyleyecektir Laud ise kral hakkinda asiri ilimli olmak yonunde ithamda bulunurken monarsi yanlisi Thomas Wentworth un idamini onaylamasini affetmez Yargilanmasi ve idami William Laud un mahkemesi vatan hainligi sucundan hukum giymesiyle sonuclanmistir Ilk basta meclis sorusturmasi olarak baslayan hukuki surec sonrasinda meclis tarafindan verilen vatan hainligi suclamasina donusur 1640 yilinin sonlarina dogru tutuklanan Laud I Charles ile Parlamento arasinda baslayan cekismenin ilk evrelerinde stratejik olarak kullanilir Suclamalar isnat edilince devlet icinde devlet kurdugu one surulur Durusmalarda Laud un isnat edilen baslica suclari islemedigi acikca konmus sahit ifadeleri ise sorunlu durumdadir Laud ise tum eylemlerini ayni kararlilikla savunmasa da kisisel sorumluluklarini reddetmemistir GelenegiLaud Anglikan Kilisesi tarafindan 10 Ocak gunu hatirlanir Toplu eserleri yedi ciltte toplanmis ve 1847 1860 yillari arasinda basilmistir Kaynakca Muhalifleri arasinda Portland Earlu Richard Weston Cottington Baronu Francis Cottington ve kralice Henrietta Maria sayilabilir Puriten yazar tarafindan yazilan ve 1632 yilinda basilmis olan eser Ingiliz tiyatrosundan Noel kutlamalarina kadar cok cesitli kulturel sanatsal ve siyasi konuda elestirel fikirleri icerirAyrica bakinizIngiliz Ic Savasi